Taa, anyị ga-atụle nkuzi banyere ihe ochie ndị Kristian a na-akpọ Preterism, nke si na Latin onye na -akpọ praetor nke pụtara "gara aga". Ọ bụrụ na ịmaghi ihe eschatology pụtara, aga m echekwa gị ọrụ ịchọ ya. Ọ pụtara nkà mmụta Bible nke metụtara ụbọchị ikpeazụ. Nkwado bụ nkwenye na amụma niile gbasara ụbọchị ikpe-azụ n'ime Akwụkwọ Nsọ emezuworị. Ọzọkwa, preterist kwenyere na amụma ndị sitere n'akwụkwọ Daniel agwụchara na narị afọ mbụ. O kwenyekwara na ọ bụghị nanị na okwu Jizọs ndị dị na Matiu 24 mezuru tupu ma ọ bụ na 70 OA mgbe e bibiri Jerusalem, kama na ọbụnadị na Mkpughe ahụ Jọn hụrụ mmezu ya zuru oke n'oge ahụ.

Nwere ike iche nsogbu nke a na-eweta maka preterist. Ọnụ ọgụgụ dị ịrịba ama nke amụma ndị a chọrọ ụfọdụ nkọwa ntụgharị uche mara mma iji mee ka ha rụọ ọrụ dị ka edechara na narị afọ mbụ. Dịka ọmụmaatụ, Mkpughe na-ekwu maka mbilite n'ọnwụ mbụ:

“… Ha adịwo ndụ wee soro Kraịst chị otu puku afọ. Ndi nwuru anwu adighi-adi ndu rue mb yearse nnù arọ abua zuru. Nke a bụ mbilite n’ọnwụ mbụ. Gọziri agọzi na onye dị nsọ bụ onye nwere oke na mbilite n’ọnwụ mbụ ahụ; ọnwụ nke abụọ enweghị ike, kama ha ga-abụ ndị nchụàjà nke Chineke na nke Kraịst, ha na Ya ga-esokwa otu puku afọ. " (Nkpughe 20: 4-6 NASB)

Preterism na-ekwuputa na mbilite n'ọnwụ a mere na narị afọ mbụ, na-achọ ka onye preterist kọwaa otú ọtụtụ puku ndị Kraịst nwere ike isi pụọ n'anya ụwa na-ahapụghị akara ọ bụla n'agbanyeghị ihe ịtụnanya dị otú ahụ. Enweghị aha nke a na nke ọ bụla n'ime akwụkwọ ndị Kraịst mechara dee site na narị afọ nke abụọ na nke atọ. Na ndi otu ndi otu Kraist ndi ozo agaghi achota ihe di otua.

Mgbe ahụ enwere ihe ịma aka ịkọwa nke afọ atọ nke agbụ nke ekwensu, ka ọ ghara iduhie mba nile, ghara ịkọwapụta ntọhapụ ya na agha ndị na-esote Gog na Megọg. (Mkpughe 1000: 20-7)

N'agbanyeghị ihe ịma aka ndị dị otú a, ọtụtụ na-akwado echiche a, ma a m mụta na ọtụtụ Ndịàmà Jehova esonyela na nkọwa a nke amụma. Ọ bụ ụzọ iji dozie onwe ha site na eschatology nke 1914 nke nzukọ ahụ dara? Ọ dị mkpa n’ezie ihe anyị kwenyere banyere oge ikpeazụ? N'oge ugbu a, anyị bi n'oge ị nọ-nke-ọma-theo theology. Ihe ọ pụtara bụ na ọ baghị uru ihe onye ọ bụla n’ime anyị kwenyere ma ọ bụrụhaala na anyị niile hụrụ ibe anyị n’anya.

Ekwenyere m na e nwere ọtụtụ akụkụ Akwụkwọ Nsọ ebe ọ na-agaghị ekwe omume ugbu a ịnweta nghọta doro anya. A na-achọta ọtụtụ n'ime ha n'akwụkwọ Mkpughe. N'ezie, ebe anyị hapụrụ nkwenkwe nke nzukọ, anyị achọghị ịmepụta nkwenkwe nke anyị. Ka o sina dị, n’adịghị ka echiche njiri nri nke ozizi, Jizọs kwuru na, “oge awa na-abịa, ugbu a kwa, mgbe ndị na-efe ezi ofufe ga-efe Nna m n’ime mmụọ na n’eziokwu; n'ihi na ndị dị otú ahụ ka Nna na-achọ ịbụ ndị na-efe Ya ofufe. ” (Jọn 4:23 NASB) Ọzọkwa, Pọl dọrọ aka ná ntị banyere “ndị na-ala n'iyi, n'ihi na ha anataghị ịhụnanya nke eziokwu ahụ ka e wee zọpụta ha.” (2 Ndị Tesalonaịka 2:10)

Anyị ekwesịghị ileda ịdị mkpa nke eziokwu anya. N’ezie, ọ pụrụ ịbụ ihe ịma aka ịmata ọdịiche dị n’etiti eziokwu na akụkọ ifo; Eziokwu Bible site na ịkọ nkọ nke ụmụ mmadụ. Ma, nke ahụ ekwesịghị ịkụda anyị mmụọ. Ọ dịghị onye kwuru na ọ ga-adị mfe, mana ụgwọ ọrụ na njedebe nke ọgụ a dị nnukwu oke ma kwado mbọ ọ bụla anyị na-agba. Ọ bụ mbọ Nna na-akwụghachi ụgwọ na n'ihi ya, ọ na-awụkwasị anyị mmụọ ya iji duru anyị gaa n'eziokwu niile. (Matiu 7: 7-11; Jọn 16:12, 13)

Nkà mmụta okpukpe Preterist ọ bụ eziokwu? Ọ dị mkpa ịmara nke ahụ, ka nke a tozuru oke dị ka otu n'ime ebe anyị nwere ike nwee echiche dị iche iche na-emerụghị ofufe Ndị Kraịst anyị? Ihe onwe m were na nke a bụ na ọ dị oke mkpa ma ọ bụ usoro mmụta okpukpe a bụ eziokwu. N'ezie, ọ bụ ihe metụtara nzọpụta anyị.

Gịnị mere m ji chee na nke a bụ eziokwu? Ọfọn, tụlee akụkụ Akwụkwọ Nsọ a: "Si na ya pụta, ndị m, ka unu wee ghara isonye na mmehie ya wee nata ihe otiti ya" (Mkpughe 18: 4 NASB).

Ọ bụrụ na e mezuru amụma ahụ na 70 OA, anyị ekwesịghị ị heeda ntị n'ịdọ aka ná ntị ya. Nke ahụ bụ echiche Preterist. Ma gịnị ma ọ bụrụ na ha hiere ụzọ? Mgbe ahụ, ndị na-akwado Preterism na-adọta ndị na-eso ụzọ Jizọs ileghara ịdọ aka ná ntị na-azọpụta ndụ ya anya. Pụrụ ịhụ site na nke a, na ịnakwere echiche Preterist abụghị usoro mmụta dị mfe. Ọ pụrụ ịbụ okwu nke ọnwụ ma ọ bụ ọnwụ.

Enwere ụzọ anyị ga-esi mata ma nkà mmụta okpukpe a bụ eziokwu ma ọ bụ ụgha na-enweghị n’esemokwu arụrịta ụka banyere ịkọwa?

N'ezie, enwere.

Ka Preterism bụrụ eziokwu, a ghaghị ideworị akwụkwọ Mkpughe tupu 70 OA Ọtụtụ ndị preterist na-ekwupụta na e dere ya mgbe nnọchibido mbụ nke Jerusalem na 66 OA mana tupu mbibi ya na 70 OA

Mkpughe nwere usoro nke ọhụụ na-egosi ihe ndị ga-eme n'ọdịnihu.

N’ihi ya, ọ bụrụ na e dere ya mgbe afọ 70 OA gachara, ọ ga-aba uru ma e bibie Jeruselem. Ya mere, oburu na anyi puru ichoputa na edere ya mgbe ubochi ahu gasiri, anyi aghaghi igha ozo ma ghapu echiche nke preterist dika ihe omuma atu ozo nke echiche nke ihe omuma.

Ihe ka ọtụtụ ná ndị ọkà mmụta Bible kwuru na e dere Mkpughe ihe dị ka afọ 25 mgbe e bibisịrị Jeruselem, tinye ya na 95 ma ọ bụ 96 OA Nke ahụ ga-eme ka a ghara ịkọwa nkọwa ọ bụla nke ndị edemede. Ma nke ahụ ọ̀ na-eme n’eziokwu? Kedu ihe ọ dabere?

Ka anyị lee ma anyị nwere ike igosipụta nke a.

Pọl onyeozi gwara ndị Kọrịnt, sị: “N'ọnụ ndị akaebe abụọ ma ọ bụ nke atọ ka a ghaghị ime ka okwu ọ bụla guzosie ike” (2 Ndị Kọrịnt 13: 1). We nwere ndị akaebe nwere ike ịgba akaebe na mkpakọrịta nwoke na nwaanyị a?

Anyị ga-eji ihe ngosi mpụga pụta.

Àmà izizi: Irenaeus, bụ nwa akwụkwọ nke Polycarp onye n'aka ya onye mmụta nke Apostle John. E dere ya ede na njedebe nke ọchịchị Emperor Emperor Domitian nke chịrị site na 81 ruo 96 OA

Àmà nke abụọ: Clement nke Alexandria, onye dịrị ndụ site na 155 ruo 215 OA, dere na John hapụrụ agwaetiti Patmọs ebe a tụrụ ya mkpọrọ mgbe Domitian nwụsịrị na Septemba 18, 96 OA N'akụkụ ahụ, Clement na-akpọ John "agadi nwoke", ihe agaraghị ekwesịrị ide ihe tupu afọ 70 OA, ebe ọ bụ na Jọn bụ otu n'ime ndịozi kachasị ntà, ya mere, ọ ga-abụrịrị onye nọ n'etiti mgbe ahụ.

Àmà nke atọ: Victorinus, onye edemede narị afọ nke atọ na nkọwa mbụ nke Mkpughe, dere, sị:

“Mgbe Jọn kwuru ihe ndị a, ọ nọ n'agwaetiti Patmọs, nke Siza Domitian mara ikpe ọnwụ. N'ebe ahụ ọ hụrụ Apọkalips; ma mgbe o mere agadi, o chere na ya gaanata nzipu ya site n’ahuhu; mana ka e gbubere Domitian, a tọhapụrụ ya ”(Nkọwa nke Mkpughe 10:11)

Àmà nke anọ: Jerome (340-420 O.A.) dere:

“N'afọ nke iri na anọ ruo mgbe Nero gachara, Domitian bilitere mkpagbu nke abụọ, a chụgara ya [John] n'agwaetiti Patmọs, wee dee Apọkalips” (Lives of Illustensive Men 9).

Nke ahụ gbara akaebe anọ. N’ihi ya, o yiri ka ọ̀ bụ ihe àmà sitere n’aka ndị ọzọ na-egosi na e dere Mkpughe na 95 ma ọ bụ 96 OA

Enwere ihe akaebe dị n'ime iji kwado nke a?

Ngosipụta 1: Na Mkpughe 2: 2, Onye-nwe-anyị gwara ọgbakọ nke Efesọs, sị: “Amaara m ihe ndị ị na-eme, ndọgbu ị na-adọgbu onwe ha n’ọrụ na ntachi obi gị.” N'amaokwu na-esonụ, ọ jara ha mma n'ihi na “ike agwụghị gị, ị nọgidesiri ike ma tachie obi ọtụtụ n'ihi aha m.” Ọ gara n'ihu na ịba mba a: "Ma enwere m ihe a megide gị: abandoned hapụwo ịhụnanya mbụ gị." (Mkpughe 2: 2-4 BSB)

Emperor Emperor Klọdiọs chịrị site na 41-54 OA, ọ bụkwa n'oge ngwụsị nke ọchịchị ya ka Pọl guzobere ọgbakọ dị n'Efesọs. Ọzọkwa, mgbe ọ nọ na Rom na 61 OA, ọ jara ha mma maka ịhụnanya na okwukwe ha.

“N'ihi nke a, kemgbe m nụrụ banyere okwukwe gị n'ime Onyenwe anyị Jizọs na ịhụnanya gị maka ndị nsọ niile…” (Ndị Efesọs 1:15 BSB).

Theba mba ahụ Jizọs nyere ha bụ naanị ihe ezi uche dị na ya ma ọ bụrụ na oge gaferela. Nke a anaghị arụ ọrụ ma ọ bụrụ na ọ bụ naanị afọ ole na ole gaferela site na otuto Pọl gaa n'ịkatọ Jizọs.

Ngosipụta 2: Dị ka Mkpughe 1: 9 si kwuo, a tụrụ Jọn mkpọrọ n’àgwàetiti Patmọs. Emperor Domitian kwadoro ụdị mkpagbu a. Otú ọ dị, Nero, bụ́ onye chịrị site na 37 ruo 68 OA, họọrọ igbu ya, nke bụ ihe mere Pita na Paul.

Ngosipụta 3: Na Mkpughe 3:17, a gwara anyị na ọgbakọ dị na Leodisia bara ọgaranya nke na ọ dịghị ihe dị ha mkpa. Agbanyeghị, ọ bụrụ na anyị anabata ederede tupu afọ 70 OA dịka ndị na-ede akwụkwọ na-ekwu, olee otu anyị ga-esi nweta akụkọ akụ na ụba ebe ọ bụ na ala ọma jijiji bibiri obodo ahụ kpamkpam na 61 OA O yighị ihe ezi uche dị na ya ikwere na ha nwere ike isi na mbibi zuru oke gaa akụnụba buru ibu naanị n'ime afọ isii ruo afọ asatọ?

Ngosipụta 4: E dere akwụkwọ ozi nke abụọ Pita na Jud dere obere oge mbido mbụ agha obodo ahụ, ihe dị ka 2 OA Ha abụọ na-ekwu banyere mmetụta na-emerụ emerụ nke na-abịanụ, nke na-abata n'ọgbakọ. Site na oge nkpughe, nke a aghọọla ịrọ òtù nke Nicolaus zuru ezu, ihe nke ezi uche na-agaghị eme n'ime afọ ole na ole (Mkpughe 65: 2, 6).

Ngosipụta 5: Ka ọ na-erule ngwụsị nke narị afọ mbụ, mkpagbu a na-akpagbu Ndị Kraịst juru ebe nile n’alaeze ukwu ahụ. Mkpughe 2: 13 na-ezo aka na Antipas onye e gburu na Pagamọm. Nnansa yi, Nero de ɔtaa a ano yɛ den baa Rome so, na ɔpenee so sɛ obekum no.

O yiri ka ihe àmà ndị na-esite na mpụga na nke ime mmụọ na-akwado ụbọchị 95 na 96 OA nke ihe ka ọtụtụ ná ndị Ọkà Mmụta Bible jidere maka ide akwụkwọ ahụ. Yabụ, kedu ihe ndị preterists na-ekwu na ha ga-egbochi akaebe a?

Ndị ahụ na-arụ ụka maka oge gboo na-egosi ihe ndị dị ka enweghị ihe ọ bụla banyere mbibi Jerusalem. Kaosinadị, ka ọ na-erule 96 OA ụwa dum mara mbibi nke Jerusalem, ndị otu Kraịst wee ghọta nke ọma na ihe a niile mere na mmezu nke amụma.

Anyị kwesịrị iburu n’uche na Jọn anaghị ede akwụkwọ ozi ma ọ bụ ozioma dịka ndị ọzọ so dee Baịbụl, dị ka Jems, Pọl, ma ọ bụ Pita. Ọ na-eme ihe dịka odeakwụkwọ na-ekwupụta okwu. O deghị n'onwe ya n'echiche nke onwe ya. A gwara ya ka o dee ihe ọ hụrụ. Ugboro iri na otu enyere ya ndụmọdụ ka ọ dee ihe ọ hụrụ ma ọbụ gwa ya.

“Ihe ị hụrụ dee n'ime akwụkwọ mpịakọta. . . ” (Re 1:11)
“Ya mere, dee ihe ị hụrụ. . . ” (Re 1:19)
“Degakwaara mmụọ ozi nke ọgbakọ dị na Smụana, akwụkwọ. . . ” (Re 2: 8)
“Degakwara mmụọ ozi nke ọgbakọ dị na Pagamọm,. . . ” (Re 2:12)
“Degara mmụọ ozi nke ọgbakọ dị na Taịataịra akwụkwọ. . . ” (Re 2:18)
“Degakwara mmụọ ozi nke ọgbakọ dị na Sadis, ede. . . ” (Re 3: 1)
“Degakwaara mmụọ ozi nke ọgbakọ dị na Filadelfia akwụkwọ,. . . ” (Re 3: 7)
“Degakwaara mmụọ ozi nke ọgbakọ dị na Leodisia akwụkwọ,. . . ” (Re 3:14)
“M wee nụ ka otu olu si n’eluigwe na-asị:“ Dee, obi ụtọ na-adịrị ndị nwụrụ anwụ, ndị nwụrụ n'ihe metụtara Onyenwe anyị malite ugbu a gaa n'ihu. . . . ” (Nkpughe 14:13)
O wee sị m: “Dee, sị: Obi ụtọ na-adịrị ndị a kpọrọ òkù oriri mgbede nke alụlụ Nwa Atụrụ ahụ.” (Nkp. 19: 9)
O kwukwara, sị: “Dee ha, n'ihi na okwu ndia kwesiri ntukwasi-obi na ezi (Re 21: 5)

Yabụ, ànyị ga-eche n’echiche na ịhụ ụdị ngosipụta a nke ntụzi aka nke Chineke, John ga-asị, “Hey, Onyenwe anyị. Echere m na ọ ga-adị mma ịkọ ụfọdụ banyere mbibi Jeruselem nke mere afọ 25 gara aga… ị maara, n'ihi ọdịnihu! ”

Ahụghị m nke ahụ na-eme, ka ịnụ? Yabụ, enweghị aha ọ bụla banyere ihe ndị mere eme apụtaghị ihe ọ bụla. Ọ bụ naanị aghụghọ iji gbalịa ime ka anyị nabata echiche ndị preterists na-anwa ịgafe. Ọ bụ eisegesis, ọ dịghị ihe ọzọ.

N'ezie, ọ bụrụ na anyị ga-anakwere echiche Preterist, mgbe ahụ anyị ga-anakwere na ọnụnọ Jizọs malitere na 70 OA dabere na Matiu 24:30, 31 nakwa na a kpọlitere ndị nsọ n'ọnwụ ma nwoghara n'otu ntabi anya n'oge ahụ. . Ọ bụrụ na ọ dị otú ahụ, gịnịzi mere ha ji chọọ ịgbapụ n'obodo ahụ? Kedu ihe kpatara ịdọ aka na ntị niile gbasara ịgbanarị ozigbo ka eweghara gị ma laa n'iyi ndị ọzọ? Gini mere ị gaghị eji zuo ha ozugbo ahụ? N’ihi gịnịkwa ka a na-agaghị eji kwuo banyere ihe odide Ndị Kraịst site mgbe e mesịrị na narị afọ ahụ na n’ime narị afọ nke abụọ nke owuwe nke ndị nsọ nile? N'ezie, a ga-ehota ụfọdụ ọgbakọ nke ọgbakọ Ndị Kraịst nke Jeruselem. N'ezie, Ndị Kraịst nile, ndị Juu na ndị Jentaịl, ga-efuworị pụọ n'elu ala na 70 OA — zụlitere ha elu. Nke a agaraghị ahụ ya.

Enwere nsogbu ọzọ na Preterism nke m chere karịrị ihe ọ bụla ọzọ na nke na-egosipụta akụkụ dị egwu na usoro mmụta mmụta a. Ọ bụrụ na ihe niile mere na narị afọ mbụ, gịnịzi nwere ike fọdụụrụ ndị ọzọ? Emọs gwara anyị na “Ọkaakaa Onyenwe anyị Jehova agaghị eme ihe, belụsọ na O kpugheghị izu nzuzo Ya nye ndị ohu Ya, bụ́ ndị amụma” (Emọs 3: 7).

Preterism anaghị ekwe ka nke ahụ mee. Edere Ediyarade ke mme n̄kpọ oro ẹketịbede ke ini ẹkesobode Jerusalem, nnyịn imenyene mme idiọn̄ọ man ọnọ nnyịn nsọn̄ọ nte ini iso edidade idi. Offọdụ n'ime ihe ndị a anyị nwere ike ịghọta ugbu a, ebe ndị ọzọ ga - apụta ihe mgbe achọrọ ha. Nke ahụ bụ ụzọ amụma.

Ndị Juu maara na Mesaya ga-abịa, nweekwa nkọwa gbasara ọbịbịa ya, nkọwa ndị kọwara oge, ebe na isi ihe dị. Kaosinadị, enwere ọtụtụ ihe edoghị edo mana nke pụtara ìhè mgbe Mesaịa mechara bịa. Nke a bụ ihe anyị nwere n'akwụkwọ Mkpughe na ihe kpatara o ji masị Ndị Kraịst taa. Ma ya na preterism, ihe niile na-apụ apụ. Nkwenye nke onwe m bụ preterism bụ ozizi dị ize ndụ ma anyị kwesịrị izere ya.

Site n'ikwu nke a, anaghị m ekwu na ọtụtụ ihe dị na Matiu 24 enweghị mmezu ya na narị afọ mbụ. Ihe m na-ekwu bụ na e mezuru ihe na narị afọ mbụ, n’oge anyị, ma ọ bụ n’ọdịniihu anyị gbadoro ụkwụ n’ihe gbara ya gburugburu ma ghara ime ka ọ daba n’ụfọdụ oge tụụrụ ime tupu ịkọwa nkọ.

N’ọmụmụ ihe anyị nke na-eso, anyị ga-eleba anya n’ihe gbasara oke mkpagbu ahụ nke e dere na Matiu na Mkpughe. Anyị agaghị anwa ịchọta ụzọ ịmanye ya n'ime oge ọ bụla, mana kama anyị ga-eleba anya n'okirikiri n'akụkụ ọ bụla ọ mere ma gbalịa ịchọpụta mmezu ya.

Daalụ maka ikiri. Ọ bụrụ n'ịchọrọ inyere anyị aka ịga n'ihu n'ọrụ a, enwere njikọ na nkọwa nke vidiyo a iji kpọga gị na peeji nke onyinye anyị.