Ko tenei raupaparorohiko ataata e paahitia ana ki nga Kite a Ihowa e oho mai ana, e oho ake ana ranei ki te tuuturu o te JW.org. Mena kua whakamaherehia to koiora mo koe ka whakaotihia to whakaoranga i runga i te mema me te ngohengohe ki tetahi whakahaere, he tino ngenge te haere ohorere ki waho "i te huarahi" penei tonu.

Ki etahi, ko te whakaihiihi ki te waiho i te whakahaere ka ahu mai i te aroha o te pono.[i]  Noho i roto i te hui ki te whakarongo ki nga korero teka e whakaraatohia mai i te paepae i runga i te wairua ki te wairua kaore ano kia taea e koe te tu atu me whai atu.   

Ko etahi e peia ana e nga whakakitenga o te tino tinihanga e ahu mai ana i nga taane i whakawhirinaki ai ratou ki to raatau whakaoranga. Ko te whakakore i tetahi, hei tauira, mo te whakauru mema ki te YMCA mo te pooti ranei he mea kore noa ina mai i nga tane kua whakamanahia he hononga 10-tau ki te United Nations, te ahua o te kararehe Kararehe.[ii] 

Engari ko te nuinga, ko te 'papapa i pakaru i te kamera' ko te kohuru o te kohuru o nga tamariki a te ao i te kitenga o te Kawanatanga o Ahitereiria i nga Ite o Ihowa. I tangohia e ratou a raatau purongo mai i te peka me te kite kua neke atu i te mano nga keehi i whakahaerehia, kaore ano kia korerotia ki nga mana whakahaere, e whakaatu ana i nga kaupapa tekau tau-roa te roa o te noho puku.[iii]

Ahakoa te take, ko te painga mo te nuinga ko te haere noa mai i te mohio ki te pono. Mai ta Iesu i fafau, na te parau mau i faatiamâ ia tatou. Na, ko te ahua raru tenei i te wa kua whiwhi rangatira, kua uru ano etahi ki te whakataurekareka i nga taane. Ko te tirotiro i te ipurangi ka tae atu ki te whakatau ka kore te nuinga o te hunga e wehe ana i te Whakahaere o nga Kite a Ihowa e tahuri ki te whakapono kore me te kore whakapono. Ana kei kona ano etahi e hianga ana ki te maha o nga kai whakatakoto whakaaro i reira e whakaputa ana i nga momo whakaaro katoa.  

Ko te patai me patai, 'Kua ngaro te mana o te nuinga ki te whakaaro nui?' Kaore matou i te korero noa mo te haahi, engari te ahua nei kei te hihiko nga ahuatanga katoa o te ao — nga mahi torangapu, ohanga, putaiao, koinei to ingoa — ki te tuku noa iho i te kaha o te whakaaro ki etahi atu e kiia ana he mohio ake taatau. he mohio ake ranei, he kaha ake ranei i a taatau. He maarama tenei, ahakoa kaore e tika, na te mea ka tino pukumahi tatou i te mahi moni ka whakaaro tatou kaore o taima me te hiahia ki te tirotiro tika mena he pono, he korero pakiwaitara ranei nga mea e kauwhautia ana e tetahi.

Engari ka ahei tonu taatau ki te mahi i tenei? Te akakite ra te apotetoro ko Ioane kia tatou e “tei raro katoa te ao i te vaerua kino”. (1 Ioane 5:19) Ka karanga a Ihu ko Hatana te matua o te teka me te kaikohuru taketake. (Ioane 8: 42-44 NTW Reference Bible) Kei te whai ake ko te teka me te tinihanga te mea tika modus operandi Tuhinga o mua.

Ua parau o Paulo i to Galatia: “No taua tiamâ ra, ua faatiamâ te Mesia ia tatou. Na reira tu marie, kaua hoki e tukua kia herea ano koe ki roto i te ioka pononga. (Galatia 5: 1 NWT) I mea ano ia ki nga taangata o Kolosa, "Kia tupato kei hopu koe i te tangata i runga i te whakaaro mohio, i te tinihanga huakore ki nga tikanga a te tangata, engari ki nga mea timatanga o te ao, a kahore ki a te Karaiti. ; " (Koh 2: 8 NWT)

E au ra no te rahiraa, tei faaorahia mai i te faatîtîraa i te mau tane e faatere ra i te faanahonahoraa a te mau Ite no Iehova, ua riro ratou ei mau parau ha'apa'oraa e te haavareraa mure ore e ua riro mai ei mau «parau no te hooraa».

Ko to ahuru anake ko to kaha ki te whakaaro arohaehae. Ka taea tonu e koe te whakawhirinaki ki nga taangata, engari i muri i to whakaototanga he pono ta raatau, a, ahakoa ano, me paa to whirinaki. Ko te "Whirinaki engari kia manatoko" to maatau mana. Ka whakawhirinaki koe ki ahau ki tetahi tohu — a ka mahia e au te mea ka taea e au ki te whakawhiwhia ki taua whakawhirinaki — engari kaua e whakarere i to whakaaro whakaaro arohaehae, kaua ano hoki e whai i nga tane. Whaia te Karaiti.

Mena kua ngoikore koe i te haahi, akene, me te nuinga, tahuri ki te agnosticism, e kii ana, 'Akene he atua kaore pea. Kaore tetahi e mohio, ana kaore au e aro nui. ' He oranga tenei kaore he tumanako, ka mutu kaore e ngata. Ko etahi e whakakahore katoa ana i te noho a te Atua. Ma te kore e tumanako, ko nga kupu a te apotoro a Paora e tino whai kiko ana mo era: "Ki te kore te hunga mate e whakaarahia," Tatou ka kai, ka inu, apopo ka mate tatou. " (1 Koh 15:32 NIV)

Heoi, ko te hunga whakaponokore me nga agnostics e toe mai ana he raru: Me pehea te whakamarama i te oranga o te ao, o te ao me nga mea katoa. Mo tenei, he maha ka huri ki te whanaketanga.

Na, hei whakaaro mo etahi, me kii e au he tokoiti nga tangata whakapono ki te whanaketanga e whakaae ana ki taau e kii nei ko te kukuwhatanga o te ao ko te whakapono ko etahi mahinga e kiia ana he whanaketanga, na te maatauranga nunui i whakaputa. Heoi, ehara koinei te maaramatanga i hangaia ai te kaupapa whanaketanga, kaore i te whakaakohia ki nga umanga matauranga, kaore hoki i te tautokohia i roto i nga pukapuka putaiao. Ko taua kaupapa e pa ana ki a ia ano ki te whakamarama i te huarahi e puta ai te "meka tuturu" o te whanaketanga. Ko ta nga kairangataiao e tautoko ana i te whanaketanga ko te ako, ko te koiora, ko te ao me nga mea katoa, i tupono noa mai, ehara i etahi maatauranga nunui.

Ko te rereketanga rerekee tonu te kaupapa mo tenei matapakinga.

Ka haere ahau ki mua i a koutou. Kaore au e whakapono ki te whanaketanga. Te ti'aturi nei au i te Atua. Heoi, ko aku whakapono kaore he aha. Ka he pea ahau. Ma te tirotiro i nga taunakitanga me te arotake i aku whakatau ka taea e koe te whakatau mena kei te whakaae koe ki ahau, kaare ranei, ki te taha o te hunga e whakapono ana ki te whanaketanga.

Ko te mea tuatahi me arotake e koe ina whakarongo ana ki tetahi atu ko te mea hei whakahihiri i a raatau. Kei te hihiri ratau i te hiahia ki te mohio ki te pono, ki te whai i nga taunakitanga ahakoa koina ahakoa kaore pea te waahi e hiahiatia ana i te tuatahi? 

Kaore i te wa ngawari ki te maarama i te akiaki o tetahi atu, engari ki te kore he mea ke atu i te aroha o te pono, me ata whakatupato tetahi.

I nga wa o mua, e rua nga taha ki te tautohetohe mo te takenga mai o nga mea katoa: Te Whanaketanga me te Hanga.

He Whakakitenga Whakakato

I te Paenga-whawha 4, 2009 i te Whare Wananga o Biola, a tautohetohe i whakahaerehia i waenga i te Ahorangi William Lane Craig (he Karaitiana) raua ko Christopher Hitchens (he Atheist) i runga i te patai: "E Tika Ana Te Atua?" 

Ko te hiahia kia whakapae tetahi tautohetohe penei ki te maataiiao. Ko nga patapatai mo te whakamaoritanga o nga haahi whakapono ka pakaru noa nga wai, kaore ano hoki he taunakitanga pakari. Heoi, koinei tonu te waahi i haere ai nga tokorua me o raatau tautohetohe, me taku hiahia ano hoki.

Ko te take, e whakapono ana ahau, na te mea kaore i whakaitihia e te Atheist, Mr Hitchens, i roto i te perehana iti o te pono kaore i whakaarohia i te 1: tohu 24 meneti.

Ae ko reira! He mea nui mo te katoa o te paatai, ko te take e whakaeke mai ana nga haahi o nga whakapono me nga kaiwhakaatu i tenei take ma te ngakau nui. Ki tetahi kaiarahi whakapono, ko te noho o te Atua te tikanga ki te korero ki etahi atu, he aha te mahi ki o ratau oranga. Ki te kairangahau, ko te noho o te Atua te whakamana i nga haahi ki te whai mana ki te pehea e whakahaere ai o tatou hapori.

E he ana nga mea e rua. Ko te noho o te Atua kaore e whakamana i nga taangata ki te whakahaere i etahi atu taane.

He aha toku hihiri i korero ai ahau ki enei mea katoa? Kaore au e whai moni mai i tenei, kaore au e rapu i nga tangata whai. Inaa hoki, ka paopao ahau ki te katoa o te whakaaro ka whakaaro au he taangata whai mai i ahau, ka kore au e ngoikore. Ko nga akonga a Ihu anake taku e rapu nei - me taku pai hoki ki a ia.

Whakapono mena ka hiahia koe, ka ruarua ranei koe. Ahakoa te keehi, tirohia nga taunakitanga kua whakaatuhia.

Ko te kupu, "te pūtaiao", no te Latin pūtaiao, i hāpene "Ki te mohio". Ko te putaiao te whai i te matauranga, me puta katoa he putaiao, ara, he hunga whai matauranga. Ko te huarahi tika ki te aukati i te kitenga o nga meka putaiao ko te whakauru ki te rapu me te whakaaro kei i a koe ano tetahi pono pono e tika ana hei whakaatu. Ko te whakapae tetahi mea. Ko te tikanga ke ka tiimata taatau me te whakaaro nui ka haere ki te rapu taunakitanga hei tautoko, ki te whakakore ranei — ma te pauna rite ki nga mea e taea ana.   

Heoi, kaore nga mea hanga, nga kaiwhakangungu ranei e whakatata atu ki ta raatau waahanga tirotiro. Kua "mohio" nga Kaihanga Creation i hangaia te whenua i roto i nga ra tino ono 24-haora. Kei te rapu noa ratou i nga taunakitanga hei whakaatu i taua "meka". Waihoki, ka mohio te hunga whanake he pono te whanaketanga. I a raatau e korero ana mo te kaupapa o te whanaketanga, kei te whakahua i te kaupapa e ahu mai ana.

Ko ta maatau awangawanga i konei kaua ko te whakarereke i nga whakaaro o te hunga o roto i te hunga hanga, i nga hapori whanake ranei. Ko ta maatau awangawanga ko te tiaki i te hunga e oho ake ana mai i nga tau tekau tau o te ako-a-hinengaro e ako ana ka kaha pea ki te hinga ano mo taua mahi tinihanga, engari he ahua hou Eiaha tatou e ti'aturi i ta te mau taata ê e parau mai ia tatou, eiaha rв, ia «hi'o maitai tatou i te mau mea atoa». Kia uru taatau kaha ki te whakaaro whakapae. Na, ka uru maatau ki tenei korerorero me te whakaaro tuwhera; kaore he matauranga i mua atu, kaore ranei e rawe; a ma te taunakitanga tatou e kawe ki tana e hiahia ai.

E Tei Atu anei te Atua?

Ko te paatai ​​mo te oranga o te Atua kaore ranei ko te Atua he mea nui ki te ako i te whanaketanga. Na reira, kaua ki te uru ki nga tautohetohe mutungakore mo te kaupapa whanaketanga me te mahinga o te orokohanga, me hoki ano ki te tapawha. Ko nga mea katoa kei i te kaupapa tuatahi. Kaore he mea hanga, mena kaore te Atua, kaore hoki he whanaketanga mena kei a ia. (Ano hoki, ka kii etahi ka taea e te Atua te whakamahi i nga mahi whanaketanga i te orokohanga, engari e kii ana ahau kei te korero noa maatau mo te hotaka pai, kaua ma te tupono noa. He hoahoa tonu na tetahi maarama me tenei e raru ana i konei.)

Kaore tenei e waiho hei korerorero Paipera. Kaore he take o te Paipera i tenei waa, na te mea ko te katoa o nga korero kei runga i nga korero kaore ano kia mohiotia e taatau. Kaore te Paipera e waiho hei Kupu a te Atua mena kaore he Atua, ana ko te tarai ki te whakamahi hei whakamatau kei te noho a te Atua te tino whakamaaramatanga o te whakaaro o te porowhita. Waihoki, ko nga haahi katoa, Karaitiana me era atu, kaore he waahi ki tenei wetewete. Kaore he Atua ... kaore he haahi.

Engari, me kii, ko te whakaatu i te noho mai o te Atua, kaore i te whakatuturu i nga pukapuka a nga tangata e kiia ana he tapu he mea tapu. Kaore hoki te oranga o te Atua e whakamana i nga haahi katoa. Ka haere whakamua o maatau ki te tarai i nga paatai ​​penei ki te taatai ​​i nga taunakitanga o mua.

I te mea kei te whakakorehia e tatou nga karakia me nga tuhinga whakapono katoa mai i nga korero, kia kaua hoki e whakamahi i te taitara "Atua". Ko tana hononga ki nga haahi, ahakoa ko te koretake, kaore hoki e manakohia ki taku nei whakaaro, tera pea ka pa he awangawanga kore e taea ana e taatau.

Kei te tarai taatau ki te whakarite mena he oranga te ao, te ao, me nga mea katoa i ahu mai i te hoahoa ranei, i tupono noa. Koina ra. Ko te 'pehea' kaore e aro ki a maatau i konei, engari ko nga 'aha' anake.

I runga i taku ake tuhinga, me kii atu au kaore au e pai ki te kupu “hoahoa mohio” na te mea he taangata taku. Ko nga hoahoa katoa e hiahia ana kia mohio, no reira kaore he take e whai tohu ai i te kupu me te kupu ahua. I taua tohu ano, he pohehe te whakamahi i te kupu "hoahoa" i roto i nga tuhinga whanake. Kaore e tupono noa te waatea tupono. Mena ka hurihia e au he 7 ki te teepu Craps ka karanga, "I puta mai te mataono 7 na te hoahoa", Ka peia pea au mai i te taakapu.)

Mahi i te Pāngarau

Me pehea e whakamatautau ai tatou i te mea i hangaia e te ao, na te tupono noa ranei? Me whakamahi tatou i te pütaiao e mahi ana hei tautuhi i nga ahuatanga katoa o te ao - pāngarau. Ko te ariā whaihua ko te peka o te pāngarau e pa ana ki te maha o te tohatoha tupurangi. Me titiro tatou ki te tirotiro i tetahi waahanga tino nui mo te koiora, ko te pūmua.

Kua rongo katoa taatau mo nga pūmua, engari ko te toharite o te tangata — ana ko au ano kei roto i taua nama — kaore i te tino mohio he aha era. Ko te Proteins he waikawa amino. Ana kaore, kaore au i te tino mohio he aha te waikawa amino, engari he ngatahi uaua nei. Ae, kei te mohio au he aha te ngota ngota, engari ki te kore koe e tino mohio, maawari ake te korero ma te kii ko te waikawa amino he rite ki te reta o te taatai. Mena ka honoa e koe nga reta ki te huarahi tika, ka whiwhi koe i nga kupu whai kiko; te ara he ka he koe.

He maha nga pūmua. Kotahi ano te mea e kiia ana ko Cytochrome C. He mea nui i roto i nga ruma hei whakaputa i te kaha o te pngao. He pūmua iti tonu ia mai i te 104 waikawa amino anake - he 104 reta kupu. Me te 20 waikawa amino hei kowhiringa, ka taea e maatau te kii he 20 a tatou reta, 6 iti iho i te taatai ​​Ingarihi. He aha nga tuponotanga ka tupono noa mai pea tenei putaputa? Ko te whakahoki, ko te 1 i roto i 2,000,000,000,000,000,000,000,000,000,000,000,000,000,000,000,000,000,000,000,000,000,000,000,000,000,000,000,000,000,000,000,000,000,000,000,000,000,000,000,000,000,000,000,000,000

He 2 tena me te 135 korea i muri mai. Hei whakatakoto i tena ki te tirohanga, ko te maha o nga ngota o te ao e kitea ana kua tatau kia 10⁸⁰ tetahi 10 ranei me 80 koreutu i muri i tera, ka taka ma te 55 korea. 

Kia maumahara ki tenei ko te Cytochrome C he pūmua iti. He nui te pūmua e kīa nei ko te titin he wahanga o te uaua ka tae mai i waenga i te 25,000 ki te 30,000 waikawa amino. Whakaarohia tetahi kupu mai i nga reta 30,000 ka tupono noa.

Ko te maarama ki nga taumahatanga e whakaatuhia ana i konei kaore e marama ki te nuinga o taatau, no reira me whakaitihia ki tetahi mea ngawari ake. Ka aha mena ka kii atu ahau ki a koe e rua nga tiikiti i mau i ahau ki te riipaa inanahi ana kei te pirangi au ki te hoatu ki a koe tetahi, engari me kowhiria e koe. Ko tetahi i wikitoria ko tetahi ko te tiiti ngaro. Ka kii atu ahau ko tera i taku ringaringa matau ko 99% pea te toa, ko te mea kei toku ringa maui ko 1% anake pea te toa. Ko tehea te tiiti ka tohua e koe?

Koinei te mahi a te kitenga putaiao. Ki te kore e tino mohio, ka tika taatau ki te haere. Akene ko te mea he 99% pono he tino akiaki. Ko te tūponotanga o te 99.9999999% he tino taumaha. Na te aha te kairangahau e haere ai me te waahanga iti rawa pea? He aha te mea ka akiaki i a ia ki te whakahaere i taua kaupapa?

Mo te kaiwhakaputa ki te tohe atu ki tera taha i tua atu o nga torangapu i puta mai o te ao ma te tupono noa e uiui ai tatou ki tona hihiri. Eiaha te taata maimoa e tamata i te faaotiraa i te mau haapap ,raa, e mea tia râ ia pee oia i te haapapuraa i te pae hopea.

I tenei wa, kei te kii nga evolusionists ko te raupapa tika o nga waikawa amino i roto i te pūmua he tino ngawari, he maha hoki nga momo huinga honohono. He rite ki te kii he pai ake te tupono ki te wikitoria i te riipii mena, kaore i te kotahi te tau wikitoria, he rau rau mano nga nama toa. Koira te tumanako i te wa o te tiimata o te koiora rāpoi-whai muri i te kitenga o te DNA. Heoi, i tenei ra kua kite maatau ehara i te keehi. Ko nga raupaparorohiko kua tino pumau, kua totika hoki, ana kua kitea te ngaro o nga momo momo momo protein i roto i tetahi atu ki tetahi atu. 

Heoi, ka tohe te hunga whanake-kua-mate-huruhuru ahakoa kaore pea enei huinga tupono, tera pea ka roa te wa, kaore e kore. Akene he pai ake to tupono kia patua koe e te uira tena ki te wikitoria i te rota, engari hei, ka riro i tetahi te wini, ka whiua etahi e te maama.

Ka pai, me haere tena. Mo te nuinga o taatau, he uaua ki te maarama ki enei mea microbiological katoa, no reira he mea ngawari ake:

He hoahoa tenei mo te haki kitakita. He rite tonu ki te motuka me te peera e piri ana ana koina tonu: he miihini koiora. He stator, he rotor, he ngahere, he matau me te peera. Whakamahia ai e nga pūtau ki te neke haere. Inaianei kua mohio taatau he rereke nga huarahi e taea ai e te pūtau te neke ake. Ka puta mai nga pūtau totohu ki te hinengaro. Heoi, ma tetahi kaipūkaha e kii atu ki a koe ko nga huarahi rereke mo te punaha whakatairanga whaihua he iti rawa. Tena ki te peera parahi i runga i taku motuka o waho, ngana ki te whakamahi i nga ipu puawai hurihuri kia kite i te tawhiti i tae atu ai koe.

He aha nga taea i tupono mai tenei kararehe iti? Kaore e taea e au te mahi pangarau, engari ko era e ahei ana ki te kii 1 ki te 2²³⁴. Ko te maha o nga waa e hiahia ana koe ki te whakamatau ko te 2 ka whai ake ko te 234 zeros.

He mea taangata ranei, kaua e koretake, i nui te waa, na tenei taputapu ka tupono noa?

Kia kite a. Kei i reira tetahi mea e kiia ana ko te Planck pumau, he inenga o te wa tere ka taea te whakawhiti mai i tetahi ahua ki tetahi atu. Ko te 10 tenei^-45 Tuhinga o mua. Kua korerohia e maatau ko te katoa o nga ngota o te ao e kitea ana ko te 10⁸⁰ a ki te haere tatou me nga whakatau tata rawa mo te tau o te ao hurihia i roto i te hēkona, ka whiwhi tatou i te 10²⁵.

Na, me kii atu ko nga ngota katoa o te ao (10⁸⁰) Kei te whakapaua ki te mahi noa o te whanake i te kara o te pepeke, me te kaha o nga ngota katoa ki tenei mahi i te tere tere e whakaaetia ana e te ahupūngao (10^-45 hēkona) me te kei enei mahi o enei ngota mai i te tiimata tuatahi o te waa (10²⁵ hēkona). E hia noa pea a ratau tupono ki te whakatutuki i tenei mahi kotahi?

10⁸⁰ X 10⁴⁵ X 10²⁵ homai tatou 10¹⁵⁰.   

Mena kua ngaro i a maatau kotahi noa te kore, ka hiahiatia e 10 nga ao hei mahi. Mena kua ngaro i a maatau nga toru e toru, ka hiahia tatou ki te mano ao ki te eke, engari he iti ake i te 3 kore. Kaore ano he kupu i te reo Ingarihi hei whakaputa i te maha o tera kaha.

Mena kaore e taea te whakaatu i te whanaketanga ki te whakaputa i tetahi hanganga maamaa noa iho, ka pehea te DNA ko te piriona nga waahanga o te roa?

Kei te Whakaaro te Whakaaroaro

I tenei wa, kua whakawhitiwhiti korero mo te maatauranga me nga paanga, engari tetahi atu waahanga e tika ana kia whai whakaaro tatou.

I te kiriata, whakapā, i runga i te pukapuka kotahi ano te ingoa o te kaiwhakawhanake rongonui, ko Carl Sagan, te kaiwhakaari matua, a Dr. Ellie Arroway, na Jodie Foster i whakatangitangi, e kite ana i nga raupapa puoro irirangi mai i te punaha whetu a Vega. Ko enei puehu he tauira e tatau ana i nga nama nui - nga tau ka wehea e tetahi noa iho, penei i te 1, 2, 3, 5, 7, 11, 13, aha atu. Kei te mohio nga kaimaiiao he tohu tenei mo te koiora ora, te whakawhiti korero ma te whakamahi i te reo pangarau o te ao. 

He maarama te mohio ki tetahi maatauranga. Mena ka tau koe ki Mars me to ngeru ka kite koe i te papa i te whenua i mua i a koe nga kupu, "Nau mai ki Mars. Ko te tumanako i mauria mai e koe te pia. ” Kaore to ngeru e whakaaro kua kitea e koe he tohu mo te ora mohio, engari ka kite koe.

Kua rorohiko e ahau nga rorohiko mai i te wa o mua o te PC IBM. E rua nga mea ka taea e au te kii me te pono. 1) Ko te huringa rorohiko ko te hua o te maarama kaore he tupurangi. 2) He huakore te waehere papatono kaore he rorohiko hei whakahaere.

Ko te DNA te waehere papatono. Ka rite ki te hotaka rorohiko, he maumau noa iho. Ma te rohe noa e taea ai e te waehere tohu DNA te mahi. Ko te whakataurite i nga mea uaua o te hotaka rorohiko a te tangata me te DNA, he rite ki te whakataurite i te kaanara ki te ra. Heoi, ko te kupu whakarite e whakaatu ana ko nga mea e kitea ana e taatau i roto i te DNA — ko ta ta matau mohio e mohio ai — he hoahoa. Kei te mohio matou ki tetahi atu mohio.

Ka tangohia e te DNA tetahi pūtau ka whakaputa uri ano ia na roto i tetahi tikanga e kore nei tatou e maarama, ka korero ki etahi o nga ruma kia huri ki te wheua, ki etahi hei uaua, ki te ngakau, ki te ate ranei, ki te kanohi, ki te taringa he roro ranei; a maana e whakaatu ki a raatau me pehea te mutu. Kei roto i tenei herenga waehere miihini kore noa nga hotaka hei kohikohi i te kaupapa o te tinana o te tangata, engari he tohutohu hei awhina i a tatou ki te aroha, ki te kata, ki te koa — kaua hoki e whakahua i te hinengaro o te tangata. Katoa i programmed i reira. Kaore he kupu hei whakaatu i tona miharo.

Mena kei te hiahia koe ki te whakamutu i muri i tenei katoa kaore he kaihoahoa, kaore he matauranga o te ao, katahi ka haere tika. Ko te mea noa o te hiahia kore. Ae ra, ko te whai mana ki te koreutu e kore e whakawhiwhia ki tetahi o tatou i nga mahi.

Ko te whanui o te hunga whakarongo ki tenei riipene ataata, i taku korero i te timatanga, he tino taapiri. Kei te mahi tahi tatou me nga taangata kua whakapono ki te Atua i nga wa katoa, engari kua ngaro pea to ratau whakapono ki te atua na te tinihanga o te tangata. Mena kua awhinahia e taatau etahi kia hoki mai ano, ka pai ake.

Kei kona tonu etahi feaa ruarua. Kei hea te Atua? He aha ia e kore ai e awhina i a tatou? He aha tatou ka mate tonu ai? He tumanako ano kei te heke mai? Te here ra anei te Atua ia tatou? Mena koina, he aha ia i whakaae ai ki nga mahi he me nga mamae? He aha ia i whakahau ai i te kohurutanga o mua?

Paatai ​​tika, katoa. E hiahia ana ahau ki te patu i a ratou katoa, i te waa kua tohua. Engari ko te mea nui he tiimata to tatou. Na tetahi i hanga maatau. Akuanei ka taea e taatau te rapu ki a ia. 

Ko te nuinga o nga whakaaro o tenei ataata i akohia ma te panui i tetahi maarama pai mo te kaupapa kua kitea i roto i te pukapuka, Nga Aitua, Nga Ruirua me nga Whawhai na James P. Hogan, "Whakamatau Maatauranga", wh. 381. Mena kei te hiahia koe ki te aata hohonu ki tenei kaupapa, ka tono atu ahau kia whai ake:   

Te Whanaketanga I raro i te Microscope na David Swift

No Hararei Koreutu na William Dembski

Ehara Na Te Manaakitanga! Na Lee Spetner

__________________________________________________

[i] Ko te kore whakakeke whakatipuranga parau haapiiraa, te mea hangai Whakaako 1914, ko te whakaakoranga teka ranei na te etahi atu hipi o John 10: Ko te 16 he tohu motuhake o nga Karaitiana ehara i nga tamariki a te Atua.

[ii] I a koe e whakamoemiti ana ki nga tuakana i Malawi mo te manawanui i te whakatoi kaore e taea te korero, kaua ki te whakaitihia i to raatau pono ma te hoko kāri mema i roto i te roopu torangapu, kua whakamanahia e te Tino Wharehui he 10 -nga hononga hei tautokohia te ihirangi mohoao o te Whakakitenga, ko te Whakataetae o nga Whenua o Ingarangi.

[iii] Ko te Komihana a Ahitereiria o Ahitereiria ki nga Whakautu a te Tari Ture mo te Kohanga Moepuku Tamaiti.