O Molimau e Lua, Lua Auega, Tulafono Mulimuli

Afai na e faitauina le tusiga e uiga i Molimau e Lua o le Faʻaaliga 7: 1-13, o le ae manatuaina o loʻo i ai le malosi faʻamaoniga e lagolagoina ai le manatu e faapea o lenei valoʻaga e leʻi oʻo ona faataunuuina. (O lo matou tulaga aloaia i le taimi nei o na na faʻataunuuina mai le 1914 i le 1919.) O le mea moni, o se faʻataunuʻuina gatasi ma le faʻatafunaga o Papelonia le sili foliga mai. Ia, ole lagolago atili mo lena malamalamaʻaga e mafai ona maua mai i le faʻatulagaina o lenei valoʻaga i totonu o le faʻatulagaina ma taimi faʻatulagaina o le auē lona lua. O le tulaʻi mai o molimau e toʻalua o le mulimuli lea o le faasologa o mea na tutupu e oʻo mai ai le auē lona lua. O mea na tutupu muamua ia:

1. Le tatalaina o agelu e toʻafa o fusifusia i le vaitafe tele o Eufirate (Re 9: 13,14)
2. O i latou nei na fasiotia le tolu o tagata (Re 9: 15)
3. Lafoaia o solofanua; afi e manava afi. (Re 9: 16-18)
4. O le faititili e fitu (Re 10: 3)
5. Ua 'ai e John le tusi taʻai (Re 10: 8-11)

O nei mea na tutupu o ni vaega o le auē lona lua e mulimuli atu i le auē muamua, lea e mulimuli atu i le muamua fa pu pu. O muamua ili pu e fa e faatatau i feau malosi na folafolaina muamua e ala i iugafono na faitauina i tauaofiaga itumalo, o nei mea uma na amata mai le 1919 agai i luma. E ui o iʻugafono a le tauaofiaga e foliga mai e fai ma sui o faʻataunuuga faʻavaloʻaga o faʻataunuuga o ia gaioiga maoaʻe na faʻaalia, ae o le a tatou tuʻua se luʻitau o lenei faʻauiga vagana ua fai mai e le mafai ona iloiloina saogalemu le upu mulimuli i lenei mataupu. Ae ui i lea, mo mafuaʻaga o la matou talanoaga, faʻamolemole ia matau o le pu pu na tupu aʻo leʻi o le uluaʻi aue.
O le muamua oi o loʻo tupu i le 1919 agaʻi i luma foi, e ui lava o loʻo faʻaalia faʻasolosolo i le Faʻaaliga, tatou faia lona faʻataʻitaʻiga faatasi ma pu pu. Ona tatou oʻo mai lea i le auega lona lua. O mea muamua e lima na tutupu i le auē lona lua (o loʻo lisi atu i luga) na tutupu uma ina ua maeʻa le 1919 e le tatou ofisa aloaia, e manaʻomia ai le aliaʻe mai o molimau e toʻalua, e le gata i le faʻasologa, ae faʻapea foi ma le auē muamua faʻapea foi ma lena o pu muamua e fa. I la matou faʻauigaina, o molimau e toʻalua — na faʻaalia mulimuli i le lona lima o vaʻaiga — e tatau ona muamua i mea uma o loʻo faʻaalia iinei.
Mafaufau e uiga i lena. John, i lana vaʻaiga lona lima, o loʻo manino mai le faʻatulagaina o se faʻasologa faʻasolosolo o tupu pea le faʻatuputupulaia o mea faʻaperofetaga, peitaʻi ina ia fetaui molimau e lua ma a matou talitonuga e manaʻomia ai le taua o le 1914, e tatau ona tatou lafoaʻia le faʻavae mai Tusitusiga Paia ae faʻamalosia a tatou aga.
O le mataʻutia o uiga o valoʻaga e fesoʻotaʻi ma le auē muamua ma le lona lua, e mafai ona ofi lelei i ni mea iloga na tutupu i lo tatou lumanaʻi. O le mea moni o loʻo fusifusia agelu e toʻafa i le vaitafe o Eufirate, o le puipuiga autu a Papelonia anamua mai osofaʻiga, e ono faʻaalia ai le faasaʻolotoina o i latou e faatatau i mea na tutupu e oʻo atu i le faʻatafunaga o Papelonia le sili. I leisi itu, o nei mea e ono tutupu e pei lava ona tatou faʻauigaina i le Faʻaaliga Vaʻai tusi. Po o le a lava le tulaga, e tatau ona latou o mai aʻo leʻi o foliga vaaia o molimau e lua, o le faia o le 1914-1919 faataunuuina o lena valoaga e le ogatasi ma faamaumauga faale-Tusi Paia ma o lea, e le mafai ai.

Meleti Vivlon

Mataupu na saunia e Meleti Vivlon.