I le tele o talanoaga, a avea se vaega o Molimau a Ieova (JW) aʻoaʻoga le lagolagoina mai le Tusi Paia, o le tali mai le tele o JWs o, "Ioe, ae o loʻo ia i tatou faʻavae aʻoaʻoga saʻo". Na amata ona ou fesili i le toʻatele o Molimau, o ā aʻoaʻoga taua? Mulimuli ane, na ou toe faʻamamaina le fesili ia: “O a ni aʻoaʻoga taua tulaga ese i Molimau a Ieova? ” O tali i lenei fesili o le autu o lenei tusitusiga. O le a tatou iloaina aʻoaʻoga tulaga ese i le JWs ma i mataupu i le lumanaʻi e iloilo atili ai i latou. O vaega taua na taʻua e faapea:
- Atua, lona suafa, faamoemoega ma lona natura?
- Iesu Keriso ma lana matafaioi i le faataunuuina o le fuafuaga a le Atua?
- O le aoaoga faavae o le Taulaga o Togiola.
- E le o aʻoaʻo mai e le Tusi Paia se agaga ola pea.
- E le aʻoaʻoina e le Tusi Paia mafatiaga e faavavau i le afi o seoli.
- O le Tusi Paia o le afioga musuia ma musuia a le Atua.
- O le Malo e na o le pau lea o le faamoemoe mo tagata ma sa faatuina i le 1914 i le Lagi, ma o loo tatou ola i taimi e gata ai.
- O le ai ai 144,000 tagata filifilia mai le lalolagi e pule faʻatasi ma Iesu mai le lagi (Faʻaaliga 14: 1-4), ma tagata uma o le a ola i se parataiso i le lalolagi.
- E tasi le faalapotopotoga a le Atua ma le Vaega Pule (GB), o loʻo faʻatumauina le matafaioi o le "Slave Faamaoni ma le Faautauta" i le faataoto i le Mataio 24: 45-51, o loʻo taialaina e Iesu ia latou filifiliga. O aʻoaʻoga uma e mafai ona malamalama i ai i lenei 'auala'.
- O le ai ai se galuega talaʻi i le lalolagi atoa e taulaʻi atu i le Mālō Mesia (Mataio 24: 14) faʻavae talu mai le 1914, e laveaʻi tagata mai le taua o Amaketo. O lenei galuega tele e ausia e ala i le talaiga i lea faitotoa (Galuega 20: 20).
O loʻo taʻua i luga, o autu ia na ou feagai i talanoaga eseese mo se taimi. E le o se lisi vaivai.
Talaaga Faasolopito
Na amata mai JWs mai le Polokalame Tagata Aʻoga o le Tusi Paia na amataina e Charles Taze Russell ma nai isi i 1870s. O Russell ma ana uo na aafia i le "Tausaga e oo mai" talitonu, Tagata Aso Fitu Aso Toʻonaʻi mai William Miller, Presbyterians, Congregationalists, Uso, ma le tele o isi vaega. Ina ia mafai ona tufatufa atu le feau na iloa e nei tagata aʻoga o le Tusi Paia mai a latou suʻesuʻega o Tusitusiga Paia, na avea ai Russell ma vaega faaletulafono e mafai ai ona tufatufa atu tusitusiga. Na taʻua mulimuli ane o le Watchtower Bible ma le Tract Society (WTBTS). Na avea Russell ma uluai Peresitene o lenei Sosaiete.[I]
Ina ua mavae le maliu o Russell i Oketopa, na avea ai 1916 ma Joseph Franklin Rutherford (Faamasino Rutherford) ma Peresitene lona lua. O lenei mea na oʻo atu ai i 20 tausaga o suiga faʻale-aʻoaʻoga ma tauiviga o le malosi, ma mafua ai ona sili atu le 75% o tagata aʻoga o le Tusi Paia o loʻo fesoʻotaʻi ma Russell i le tuua o le faʻatinoga, faʻatusatusa i le 45,000 tagata.
I le 1931, na fausia ai e Rutherford se igoa fou mo i latou na totoe ma ia: Molimau a Ieova. Mai le 1926 i le 1938, o le tele o aʻoaʻoga mai i taimi o Russell na lafoa pe toe teuteuina i tua atu o le amanaiaina, ma isi aʻoaʻoga fou na faʻaopoopoina. I le taimi nei, o le gaioiga a le Tagata Aʻoga o le Tusi Paia na faʻaauauina pea o se faʻalapotopotoga tuʻufaʻatasia o faʻalapotopotoga e eseʻese ai manatu na taliaina, ae o le aʻoaʻoga o le "Togiola mo Tagata Uma" o le tasi lea taimi na maeʻa ai le maliega. E tele vaega o salalau i le salafa o le lalolagi, ma numera o tagata talitonu e faigata ona maua, aua o le gaioiga e le taulaʻi pe fiafia i tagata talitonu faʻamaumauga.
Leological Development
O le vaega muamua e tatau ona mafaufau i ai: Pe na faailoa mai e Charles Taze Russell ni aʻoaʻoga fou mai lana suʻesuʻega o le Tusi Paia?
E mafai ona manino le taliina e lenei tusi Molimau a Ieova-Folafolaga o le Malo o le Atua[Ii] i le mataupu 5, itulau 45-49 lea o loʻo taʻu manino mai ai o tagata eseese na aʻafia ma aʻoaʻoina Russell.
Na taʻua e Russell le fesoasoani i le suʻesuʻeina o le Tusi Paia mai isi. E le gata na ia faʻailoa lona aitalafu ia Second Adventist Jonas Wendell ae na ia talanoa foʻi ma le alofa e uiga i isi tagata e toʻalua na fesoasoani ia te ia i le suʻesuʻeina o le Tusi Paia. Fai mai Russell e uiga i nei tamaloloa e toalua: 'O le suʻesuʻeina o le Upu a le Atua ma nei uso pele, na taʻitaʻi atu ai i lea laasaga ma lea laasaga i laufanua lauolaola.' O le tasi, George W. Stetson, o se tagata aʻoaʻo faamaoni o le Tusi Paia ma faifeau o le Advent Christian Church i Edinboro, Pennsylvania. ”
“O leisi, o George Storrs, sa lolomiina le mekasini Bible Examiner, i Brooklyn, Niu Ioka. O Storrs, o le na fanau ia Tesema 13, 1796, na muai faaosofia e suesue le mea o fai mai ai le Tusi Paia e uiga i le tulaga o tagata ua maliliu ona o le faitauga o se mea na lolomiina (e ui lava i lena taimi e aunoa ma le faailoaina) e se tagata suesue ma le faaeteete o le Tusi Paia, Henry Grew , o Filatelefia, Pennsylvania. O Storrs na avea ma tagata finafinau e lagolagoina le mea na taʻua o le tuʻuina atu o le tino ola pea - o le aʻoaʻoga o le agaga e oti ma o le tino ola pea o se meaalofa e maua e Kerisiano faʻamaoni. Na ia taʻua foi, talu ai o tagata amioleaga e le oi ai le tino ola pea, e leai se faavavau puapuaga. Sa femalagaaʻi solo Storrs, ma lauga i le mataupu e leai se tino ola pea mo le au amioleaga. Faatasi ai ma ana tusitusiga lolomiina o le ono Lauga, lea na iu lava ina mauaina le tufatufaina o 200,000 kopi. E aunoa ma se masalosalo, o le malosi o le talitonuga faale-Tusi Paia a Storrs i le oti o le agaga faapea foi ma le togiola ma le toefuataina (toefuataiga o le mea na leiloa ona o le agasala a Atamu; Galuega 3:21) na i ai se aafiaga malosi, lelei i le taulealea o Charles T Russell. ”
Ona i lalo o le faaulutala ulutala, "E Le o le Fou, E Le Pei o Tatou Lava, Ae o le Alii" (sic), o loʻo faʻaalia pea:
"Na faaaoga e le CT Russell le Watch Tower ma isi lomiga e lagolagoina ai upu moni o le Tusi Paia ma tetee ai i aʻoaʻoga sese a lotu ma filosofia a tagata na feteenai ma le Tusi Paia. Ae ui i lea, na te le i mauaina le mauaina o upumoni fou"(Boldface faaopoopo.)
Ona sii mai lea o upu a Russell lava ia:
"Na matou iloa mai lava i seneturi e tele lotu eseese ma pati na latou fevaevaeai aʻoaʻoga a le Tusi Paia i totonu ia i latou, ma palu faatasi ma le tele poʻo le itiiti ifo foi o manatu o tagata ma mea sese. . . Na matou mauaina le aʻoaʻoga taua o le taʻuamiotonuina e ala i le faatuatua ae le o galuega, na manino ona folafolaina e Luteru ma talu ai nei e le toatele o tagata Kerisiano. o le amiotonu ma le mana ma le poto mai le Atua, na leoleoina ma le faaeteete e le Peresetene. o Metotisi na faʻafetaia ma viʻia le alofa ma le agalelei o le Atua; o le Adventist na latou uuina le aʻoaʻoga taua o le toe afio mai o le Alii; o Papatiso i totonu o isi manatu taofi saʻo le aʻoaʻoga o le papatisoga faʻatusa saʻo, e tusa lava pe ua latou leiloa le moni papatisoga; o nisi Universalists ua leva ona le malamalama i nisi o manatu e uiga i le 'toefuataiga.' Ma o lea, toeititi lava aulotu uma na molimauina ai o latou na faavaeina na latou lagonaina le moni o upu moni: peitai e mautinoa lava na tau le taua tele ma i latou ma na latou vaevaeina sese le Upu a le Atua na le mafai ona ia faaumatia atoa. ”
Ona tuuina atu lea e le mataupu le upu a Russell i luga o le aʻoaʻoga o le faasologa o taimi.
“La matou galuega. . . na tatau ona aumaia faʻatasi nei fasi vaega umi o le faʻamaoni o le upu moni ma tuʻuina atu i le nuʻu o le Aliʻi - e le o se mea fou, e le o ni a tatou, ae o ni mea a le Aliʻi. . . . E tatau ona tatou le amanaia soo se mea e tusa ai ma le sailiga ma le toe faʻaleleia o maataua o le mea moni. ... O le galuega na fiafia ai le Alii e faʻaaoga a tatou taleni lotomaualalo, ua le o se galuega o le faʻamuamua nai lo le toe fausiaina, fetuʻutuʻunaiga, ma le faʻaleleia. " (Boldface faaopoopo.)
O le isi parakalafa o loo tauaofai ai le mea na ausia e Russell i lana galuega o loo faapea mai ai: "O Russell sa sili ona tauagafau i mea na ia ausia. E ui i lea, o "vaega na faataapeapeina o le upu moni" na ia aumaia ma tuuina atu i tagata o le Alii, sa saoloto mai aʻoaʻoga faapaupau a le Atua o le Tolutasi ma le tino ola pea o le agaga, lea na avea ma faatosina i ekalesia o Krisendoma ona o se taunuuga o le liliuese tele. E pei o se tasi i lena taimi, na folafola mai e Russell ma ana paaga i le lalolagi atoa le uiga o le toe afio mai o le Alii ma le faamoemoega paia ma le mea na aafia ai. "
Mai i luga, ua matua manino lava e leʻi i ai se aʻoaʻoga fou a Russell i le Tusi Paia, ae na ia faʻapotopoto faatasi ia malamalamaga eseese na malilie i ai ma e masani ona ese mai i le taliaina o le talitonuga faʻa-Kerisiano. O le aoaoga tutotonu a Russell o le "togiola mo tagata uma". E ala i lenei aʻoaʻoga na ia mafai ai ona faaalia e le o aʻoaʻo mai e le Tusi Paia e faapea, o le tagata e iai lona tino ola pea, o le manatu e uiga i le puapuagatia e faavavau i seoli seoli, e le o lagolagoina tusitusiga paia, o le Atua e le o se toatolu ma o Iesu o le Alo Pele e toatasi o le Atua, o le faaolataga e le mafai sei vagana ai e ala mai ia te ia, ma i le vaitaimi o le Talalelei, o loo filifilia ai e Keriso se "Fafine faaipoipo" o le a pule faatasi ma ia i le nofotupu faameleniuma.
E le gata i lea, na talitonu Russell na mafai ona ia faʻafeiloaʻi le talitonuga o Kalavini i le muaʻi taunuʻuga, ma le manatu Arminian o le faʻaolataga lautele. Na ia faamatalaina le taulaga togiola a Iesu, e pei o le toe faatauina mai o tagata uma mai le pologa i le agasala ma le oti. (Mataio 20: 28) E le o le uiga lea o le faaolataga mo tagata uma, ae o se avanoa mo se "tofotofoga mo le olaga". Na manatu Russell o loo i ai se 'vasega' na muai filifilia e avea ma "Ava a Keriso" o le a pule i le lalolagi. O tagata taitoatasi o le vasega e leʻi fuafuaina ae o le a oʻo i le "faamasinoga mo le olaga" i le vaitau o le Evagelia. O le a totoe le tagata i le "tofotofoga mo le olaga" i le taimi o le nofotupu meleniuma.
Na faia e Russell se siata ua taua O le Fuafuaga Paia a le Vaitausaga, ma faʻatau e faʻafetaui aoaoga a le Tusi Paia. I lenei, na ia faaaofia ai le tele o mataupu faavae o le Tusi Paia, faatasi ai ma le faasologa o taimi na fatuina e Nelson Barbour e faavae i le galuega a William Miller, ma elemene o Pyramidology.[Iii] O nei mea uma o le faavae lea o ana voluma e ono ua taua Suesuega i Tusitusiga Paia.
Leologno Innovation
I le 1917, na filifilia ai Rutherford e avea ma Peresitene o le WTBTS i se auala na mafua ai le tele o finauga. Na i ai isi feeseeseaiga ina ua tatalaina Rutherford O Le Finished Mystery lea na fuafuaina e avea o le galuega mulimuli a Russell ma le Fitu o le Vaevaega o Suesuega i Tusitusiga Paia. O lenei lomiga o se mea taua tele na alu ese mai le galuega a Russell i malamalamaga faaperofeta ma mafua ai se schism sili. I le 1918, na tatalaina ai e Rutherford se tusi ua faaulutalaina E faitau miliona o ola nei o le a le oti lava. O lenei seti se aso mo le iuga e oʻo mai ia Oketopa 1925. Ina ua maeʻa lenei aso, na faailoa mai e Rutherford se faasologa o suiga faalelotu. O nei mea na aofia ai le toe faʻamatalaina o le faʻataoto o le Fagaloga faamaoni ma le faautauta o lona uiga o Kerisiano uma faauuina i le lalolagi mai 1927 agai i luma.[Iv] O lenei faʻamalamalamaga na toe faia nisi fetuunaiga i tausaga o loʻo aʻafia ai. O se igoa fou, "molimau a Ieova" (i le taimi na le faʻamaonia ai molimau) na filifilia i le 1931 e faʻamaonia ai Tagata Aʻoga o le Tusi Paia e fesoʻotaʻi ma le WTBTS. I le 1935, na faʻalauiloa ai e Rutherford le faʻamoemoe o le olataga "lua-vasega". O lenei mea e naʻo le 144,000 e tatau ona avea ma "Faʻaipoipo a Keriso" ma pule faʻatasi ma ia mai le lagi, ma mai le 1935 o le aoina mai o le vasega o "isi mamoe" o John 10: 16, na vaaia i le faaaliga e pei o le "Atoatoa Tele "I le Faaaliga 7: 9-15.
I le 1930, na suia ai e Rutherford le aso na tuʻuina muamua o le 1874 i le 1914 mo Keriso na amata lana Parousia (auai). Na ia taʻua foi o le Ua amata ona pule le Malo Mesia i le 1914. I le 1935, na filifili ai Rutherford e maeʻa le valaʻau o le "Faʻaipoipo a Keriso" ma o le taulaiga a le matagaluega na faʻapotopoto i le "Toʻatele Tele poʻo isi Mamoe "o le Faaaliga 7: 9-15.
O lenei mea na mafua ai le manatu o le vaeluaina o galuega o "mamoe ma 'oti" na faia talu mai le 1935. (Mataio 25: 31-46) O lenei vavaeesega na faia i luga o le auala na tali atu ai tagata taitoatasi i le feʻau o le Malo Mesia na amata ona pule i le lagi talu mai 1914 ma na o le pau lava le nofoaga e puipuia ai i latou o le "Faalapotopotoga a Ieova" ina ua taunuu le aso tele o Amaketo. E leai se faʻamatalaga na tuʻuina atu mo lenei suiga o aso. O le feau e tatau ona talaʻiina uma e le JW ma le mau i le Galuega 20: 20 o le faavae lea e tatau ona talaʻiina le galuega mai lea fale i lea fale.
O nei aoaoga uma e tulaga ese ma na oo mai e ala i le faamatalaina o tusitusiga paia e Rutherford. I lena taimi, na ia fai mai foi talu ai Keriso na toe foi mai i le 1914, o le agaga paia ua le o toe galue ae o Keriso lava ia na fesootai ma le WTBTS.[V] Na te leʻi faʻamatalaina po o ai na tuʻuina atu lenei faʻamatalaga, ae o le 'Sosaiete'. Talu ai sa i ai ia te ia le pule atoatoa e avea ma Peresitene, e mafai ona tatou faapea atu o le faasalalauga o ia lava ia o le Peresitene.
E le gata i lea, na faʻalauiloaina e Rutherford le aʻoaʻoga e iai le 'Faalapotopotoga' a le Atua.[vi] O lenei mea o le faafeagai o le faafeagai o le vaaiga a Russell.[vii]
Leoloa Faʻatasi i JWs
O nei mea uma e toe tosina atu ai i tatou i le fesili o aoaoga e tulaga ese i JWs. E pei ona tatou vaʻaia, o aʻoaʻoga mai le taimi o Russell e le fou pe tulaga ese i soo se lotu. Na faamalamalama atili e Russell na ia aoina elemene eseese o le upu moni ma faatulaga i latou i se poloaiga patino lea na fesoasoani i tagata e malamalama atili ai ia i latou. O lea, e leai se tasi o aʻoaʻoga mai lena vaitau e mafai ona vaʻaia e tulaga ese i JWs.
O aoaoga mai le taimi o Rutherford o se Peresetene, na toe suia ma suia le tele o aoaoga talu ai mai le vaitaimi o Russell. O nei aʻoaʻoga e tulaga ese i JW ma e le maua i se isi lava mea. E faavae i lenei mea, o le sefulu vaega o loʻo lisiina i le amataga e mafai ona suʻeina.
O manatu muamua e 6 e lisi mai e le tuʻusaʻo ile JWs. E pei ona taʻua i tusitusiga a le WTBTS, ua latou manino mai, e leʻi faia e Russell se mea fou. E le aʻoaʻoina i le Tusi Paia le Tolutasi, le Tino Ola Pea o le Agaga, Seoli ma le faapuapuagatia e faavavau, ae o le teenaina o na aʻoaʻoga e le faapitoa i Molimau a Ieova.
O le 4 mulimuli na lisiina e tulaga ese i Molimau a Ieova. O nei aoaoga e fa e mafai ona vaevaeina i lalo o ulutala nei e tolu:
1. Lua vasega o le Faaolataga
E lua vasega o le faaolataga e aofia ai se valaauga faalelagi mo le 144,000 ma se faʻamoemoega faalelalolagi mo isi, o le isi vasega Mamoe. O muamua o fanau a le Atua oeo le a pule faʻatasi ma Keriso ma e le oʻo i le oti faalua. E mafai e le mulimuli ona avea ma uo a le Atua ma o le a avea ma faavae o le lalolagi fou fou. Latou te faaauau pea ona avea ma mataupu i le avanoa o le oti lona lua, ma e tatau ona faʻatali sei oʻo i le maeʻa o le suʻega mulimuli i le afe tausaga ua faʻaolaina.
2. Le Galuega Talaʻi
O le tasi lenei o manatu o le JWs. E iloa lea mea i le galuega talaʻi. O lenei galuega e lua elemene, le auala e talaʻi ai ma o le savali o loo talai.
O le auala e talaʻi atu ai, o le talaʻiga mai lea fale i lea fale[viii] ma o le feau o le Malo faa-Mesia o loo pule mai le Lagi talu mai 1914, ma ua lata mai le taua o Amaketo. O i latou uma o loo i le itu sese o lenei taua o le a faaumatia e faavavau ma o le a amataina se lalolagi fou.
3. Na Tofia e le Atua le Vaega Pule (Pologa Faʻamaoni ma le Faʻalogo) i le 1919.
Fai mai le aʻoaʻoga ina ua maeʻa le nofoia o Keriso i le 1914, na ia asiasia faapotopotoga i le lalolagi i le 1918 ma tofia le Slave Faamaoni ma le Faautauta i 1919. O lenei pologa o se pule tutotonu, ma o ona sui latou te vaai ia i latou o "leoleo o mataupu faavae" mo Molimau a Ieova.[ix] O lenei vaega o loo fai mai i taimi o le au aposetolo, sa i ai se vaega pulefaamalumalu na faavae i Ierusalema lea na faatonuina ai aoaoga faavae ma tulafono mo faapotopotoga Kerisiano.
O nei aʻoaʻoga e mafai ona vaʻaia e tulaga ese i JWs. O i latou ia o mea sili ona taua i le tulaga o le faatonutonuina ma le faʻasalalauina o olaga oe faamaoni. Ina ia mafai ona foia le tetee na taʻua i le amataga lava- "Ioe, ae ua ia i tatou aoaoga faavae saʻo" -e manaʻomia ona mafai ona suʻesuʻeina le Tusi Paia ma tusitusiga WTBTS e faaali ai i tagata taitoatasi pe o lagolagoina aoaoga a le Tusi Paia.
Laasaga Lautele
O lona uiga e tatau ona tatou iloiloina ma iloiloina lelei ia autu nei i le loloto o se faasologa o tusiga. Ua ou feagai muamua ma le aoaoga a o fea e tu ai le "motu tele o isi Mamoe," i le lagi po o le lalolagi? Le Malo Mesia i le 1914 na faʻataʻitaʻia foi i tala eseese ma vitio. O le mea lea, o le ai ai se suʻega o vaega faapitoa e tolu:
- O le a le auala e talaʻi ai? O le mau i le Acts 20: 20 o lona uiga o le faitotoa i le faitotoa? O le ā e mafai ona tatou aʻoaʻoina e uiga i le galuega talaʻi mai le Tusi Paia, Galuega a le Au Aposetolo?
- O le a le savali o le Talalelei o le a talai? O le a se mea e mafai ona tatou aʻoaʻoina mai Galuega a le Au Aposetolo ma Tusi i le Feagaiga Fou?
- Pe na i ai le puleʻaga faʻa-Kerisiano poʻo le pule i le tino i le seneturi muamua? O le a le aʻoaʻoga a le Tusi Paia? O le a le faʻamatalaga faasolopito o loʻo i ai mo se pule tutotonu i uluai Kerisiano? O le a tatou iloiloina uluaʻi tusitusiga a Tama o Apostolic, The Didache ma le mea na taʻua e tusitala Kerisiano anamua e uiga i lenei mataupu?
O nei tusitusiga o le a tusia e aua neʻi faatupu vevesi felafolafoaʻiga pe lepetia le faʻatuatua a se tasi (2 Timoteo 2: 23-26), ae ia saunia tusitusiga paia faʻamaoniga mo tagata loto malilie e mafaufau loloto ma fefulisaʻi. E maua ai se avanoa mo latou e avea ai ma fanau a le Atua ma avea ai ma totonugalemu ia Keriso i o latou olaga.
___________________________________________________________________
[I] Na faaalia i faamaumauga, o William H. Conley o le Peresetene muamua o le Watch Tower Bible & Tract Society of Pennsylvania, ma Russell o le failautusi o le Teutupe. Mo faʻamoemoega uma, o Russell lava na taʻitaʻia le vaega ma na ia suia Conley e avea ma Peresetene. O loʻo i lalo e sau mai le www.watchheastdocuments.org:
Muamua na faavaeina i 1884 i lalo o le igoa Zion's Watch Tower Tract Society. I le 1896 ua suia le igoa i Watch Tower Bible and Tract Society. Talu mai 1955, ua lauiloa Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania, Inc.
Muamua iloa o Faʻasalaga o Tagata a Niu Ioka, faia i le 1909. I le 1939, le igoa, Faʻasalalauga a le Atunuʻu, na suia i Le Olomatamata ma le Tract Society, Inc. Talu mai 1956 ua lauiloa Le Olomatamata o le Tusi Paia ma le Tract Society of New York, Inc.
[Ii] Lomia e WTBTS, 1993
[Iii] Na i ai le tele o le fiafia i se tasi o mea maoae ofoofogia o lalolagi anamua, o le Pyramid Tele o Gisa, i le 1800s atoa. O ituaiga eseese na maimoaina lenei Pyramid e ono mafai -
na fausia e Mekisateko ma le "Fata o le Fata" na taʻua Isaia 19: 19-20 e fai ma faʻamaoniga o le tuuina atu o se isi molimau i le Tusi Paia. Na faaaoga e Russell le faamatalaga ma tuuina atu i lana "Fuafuaga Paia o le Vaitausaga" Siata.
[Iv] Mai le amataga o le au peresitene o le Rutherford i le 1917, o le aoaoga o Russell o le "Slave Faamaoni ma le Faautauta". Na faʻatūina lenei mea e le faletua o Russell i 1896. E leʻi taʻua manino lava e Russell lenei mea ae foliga mai na te taliaina e ala i le taua.
[V] Tagai Le Olomatamata, 15 Aukuso, 1932, i lalo ifo o le tusiga, "Faalapotopotoga a Ieova Vaega 1", para. 20, o loo taʻua ai: "O lenei ua afio mai le Alii o Iesu i le malumalu o le Atua ma o le tofi o le agaga paia ao taofia le fautua. O le ekalesia e le i ai i se tulaga o le matuaoti, aua o Iesu Keriso ma ona lava tagata. "
[vi] Tagai i le Olomatamata, Iuni, 1932 tusiga ua faaulutalaina "Vaega Faʻatulagaina 1 ma 2".
[vii] Suesuega i Tusitusiga Paia 6: The New Creation, Mataupu 5
[viii] E tele lava ina taʻua o le fale mai lea fale i lea fale ma vaʻaia e le JWs e avea ma auala muamua o le faasalalauina o le Tala Lelei. Vaai Faatulaga e faia le Finagalo o Ieova, mataupu 9, ulutala "Talaʻi mai lea Fale i lea Fale", pars. 3-9.
[ix] vaʻai molimau tauto o le sui o le Vaega Pule o Geoffrey Jackson ao lei faia le Komisi o le Komisi o Ausetalia i Tali Faaletausaga i Tamaititi Feusuaiga.
O au suʻesuʻega i lenei vaega o le amataga o le JW history na faʻamalosia ai aʻu e faitau atili e uiga ia Henry Grew. O lona afafine, o Mary Grew, na taʻutaʻua i ana tusitusiga e uiga i le faʻamamaina o le nofo pologa ma aia a fafine. Na teena e lona tama le aia tatau e lauga ai ma suitulaga ia te ia o se taʻitaʻi lotu, ma na ia teena ia. O le manatu la o Russell i le maualuga o le tuʻuga paʻepaʻe ma le itupa tane atonu na sau mai le faʻavae e tasi ma ona aitia lotu. Leai Seoli o se tuputupu ae o le leai se tino ola pea o le agaga. Fai mai Grew o le faasalaga e faavavau o lona uiga o le tino ola pea o le... Faitau atili »
Rufus, Grew na tele lona sao i lena vaitaimi. E leʻo ia o se Adventist, ae o ia o le matua e avea ai ma tagata talitonu. O lana galuega na faʻatalitonu ia George Storrs, o le na lomia le Bible Examiner. O le mea e malie ai, o Storrs sa malosi malosi e tetee i le pologa. Tele o Ekalesia Metotisi ma Episcopalian nonofo i luga o le pa ma e le tautino. O lenei aʻoaʻoga i le taimi ma e oʻo mai i le va o evagelia, e taʻua o le "Condisional Immortality". O lenei mea sa i ai se aafiaga tele ia Russell. O le mea e malie ai, i le amataga o Russell e leai se loli ma le Adventist faasologa. Na talitonuina o ia e Barbour i ana toe iloiloga uma. O le mea 'oʻona lenei na aumai e Russell... Faitau atili »
Faʻafetai Eleasar,
o se mea sili lea ona lelei i le auala na e faʻasalaina ai nei mea e sili ona popole i ai le toatele oi tatou iinei.
Ou te fiafia i le auala na e faʻapipiʻiina ai i latou i se vaʻaiga lelei e pei ona faigofie ona faʻamatalaina.
Faʻafetai lava Eleasar, Oe iloa e malie pe a faʻapefea ona nana le Peresetene muamua o le WT toetoe lava mai le amataga. O le mea moni lava e le oʻo i le taimi o le initaneti, e mafai ai e se tasi ona aʻoaʻoina se mea moni. E uigaese foʻi le faʻapea na foliga mai na ia teʻena le WT ina ua mavae le tolu tausaga o avea ma Peresetene. Tolu tausaga ole taimi ole taimi e te mafaufau ai iai, na faʻataunuuina e Iesu lana galuega i le tolu tausaga, pe o le tolu ma le afa? O lona toʻalua toetoe lava a latou esetete atoa i nisi isi lotu Kerisiano. Ou te fesili atu ia te oe, fesili ifo ia te oe lava, pe o le auala moni ea lenei o Ieova... Faitau atili »
Na e tuʻua le tasi: "Le Pato ma Dodge Maneuver" lea e fesiligia ai se Molimau e le mafai ona ia taliina ma o le tali masani o se tasi lea o faʻamatalaga e lua: "Maʻimau pe ana sili atu loʻu taimi e tali atoa ai lau fesili, ae E i ai saʻu tofiga taua e tatau ona ou tausia ”. O le tali lona lua o le: "O le a ou toe sau i le vaiaso fou ma e mafai ona tatou talanoaina atili lenei pe a tele oʻu taimi". Mate mai la? E le toe vaʻaia le Molimau. Faʻafefea ona ou iloa lenei? O aʻu o se vaega o le aulotu na masani ona tosoina le tuai "Pato ma Dodge",... Faitau atili »
???. Ou te talia lou manatu.
Na ou fiafia i manatu taua e lua i lau faamatalaga. 1. "O aʻu o se vaega o le faʻapotopotoga e masani ona tosoina le tuai" Pato ma Dodge ", o le masani masani na tuʻuina mai ia te aʻu," Latou te le fiafia tele, latou na o le mananaʻo e faia tagata o Ieova foliga leaga ". Ma o le a le mea e te iloa? Mautinoa lava, latou AUA foliga leaga. Faimai le tala a le tagata o le aiga ia latou lava? “O na JWs e le fiafia tele e talanoa e uiga i le Tusi Paia. Latou te talanoa maualalo mai ia i matou ma e le mulimuli ai, na ona faia ia matou le o ni tagata o le ekalesia foliga leaga. " 2. Latou te fia finau lava ma le Mau. ” Mafuaaga moni:... Faitau atili »
Yep! Ia taʻua e Lilly Tomlin, "Ma o le upu moni lena"!
Lelei tele galuega luga o Russell ma Rutherford's tusi i luga. Na faʻailoa mai aʻu i lenei upega tafailagi i ni nai masina i tua. Na ou mauaina vitio manaia ae na manaʻo e maua se le faʻaituʻau vaʻai luga o le JW org aua ua amata ona ou vaʻaia mea e leai se uiga toe. ie Faʻavae Faʻatupu, 1914, ma isi .. ma isi Na ou alu i luga o Wikipedia ma faia se sailiga i le amataga o le JW Org Pau mea e mafai ona ou fai atu ai loʻu Atua e !!! o le a lenei Lotu o loʻo ou i ai? Na amata ona ou tetete ma na i ai loʻu nonoa i loʻu manava ina ua maeʻa laʻu faitau... Faitau atili »
Mareko, afio mai. E mafai ona matua faʻalavelave tele ma faalotovaivai. O le malamalama saʻo o le a fesoasoani ia te oe e tuputupu aʻe faaleagaga pe a e faʻatagaina. Tele JW ua avea ma agnostics ma tagata le talitonu i le Atua. E mafua ona atonu latou te leʻi suʻesuʻeina le Tusi Paia. O lenei avanoa e suʻesuʻe ai le Tusi Paia e leʻi faʻatagaina e le faʻaupuga faʻatagata. E mafai ona e auai i le tusitusiga ma dmessage aw faaiuga. E umi se taimi. O mea e sosoʻo ai o le a amata faʻatatau i le matagaluega metotia ma feʻau. O nei tala e tatau ona faʻasoa e maua ai faʻamatalaga a le tagata lava ia pe a faʻaaogaina e JW ni fesili pe fai ni faʻamatalaga. E tatau ona tatou aʻoaʻoina i tatou lava ia fafaguina o latou mafaufauga... Faitau atili »
Faʻafetai Eleasar… Ioe, ua amata ona ou toe aʻoaʻoina tala a le Tusi Paia i le taimi nei.
O se taua faigata ae o matou ma loʻu aiga o loʻo matou manumalo ma le fesoasoani a Ieova ma Iesu i le tatalo
Talofa Mareko, faʻafeiloaʻi. Ua avatua e nei uso ia te oe le fautuaga sili. Na e faitau foi iinei, isi 'faʻafuaseʻi talafaʻasolopito e pei o le JW's, na afaina ai oe lava, ma ona lagona uma e feagai ai; faʻasolosolo lelei; sau i le faʻamatalaga ma? .. pei o oe ma le aiga o loʻo feagai nei .. Faateʻi; galu o le mautonu; fefefe; ona ita, maasiasi, inoino, e oo lava i le PTSD (Na ou tigaina ma lena-o le sili atu ona lelei ina ua uma ona fuafua lemu a loʻu 3 tausaga) .. o lenei e tele taimi e alu ai i le Filemu. ma, "Oti o se Fegalegaleaiga" E moni (i tatou tulaga, ma le faʻalapotopotoga / lotoifale fale o tagata) ma, tatau foi ona faʻanoanoa ma galue-ala, o se Maliu. Ma..maitau oe lava..Mai pea ma le faʻatuatua ia Jah + Keriso..Mauaina se fou, loloto, moni suʻesuʻega o Tusitusiga Paia. Ma ii, ma lo tatou aiga fefaʻasoaaʻi o le faʻatuatua. Matagofie!... Faitau atili »
Pe a oʻo mai le fesili, ia faʻaola e pei ona i ai. Na o le fai atu e te le taliina lena fesili i le taimi nei. Na ou fai atu ei ai oʻu masalosaloga i le tala o Luka 12 ma Matthew 24 e uiga i le pologa faamaoni e sili atu le faataoto nai lo se valoaga moni, ae o le a talisapaia le fesoasoani e faavae i tusitusiga paia e faaali ai mea e tatau ona ou talitonu i ai. Faʻalogo tatou uma ei ai masalosaloga e uiga i nisi mea, ae ou te le o talanoa e uiga ia i latou, o lea e leai sau mea e te popole ai.
O se mea e ofo ai le iloa o le mea na taʻuina atu ia te oe e le moni. Aua e te tuuaia oe i le faaseseina, Mareko. Na muaʻi faaseseina foi o matou uluai matua. Na fetalai Iesu o le a e iloa le upu moni ma o le a faʻasaʻolotoina oe e le upu moni (Ioane 8:32). Na pau le mea sa ou tatalo ai, ia fesoasoani mai Ieova ia ou malamalama i le mea moni, ona ou te mautinoa e fetaui lelei lenei mea ma lona finagalo. Faʻafetai i lenei 'upega tafaʻilagi, ma suʻesuʻega ua avanoa mo soʻo se tasi, ou te talitonu na ia fesoasoani mai ia te aʻu ia maua na mea moni, ma o loo oʻo mai pea. Ma le isi, ou te mautinoa ia ou faamaumauina... Faitau atili »
Faʻafetai mo le faʻataʻotoina o se faʻamaumauga sili ona saʻo o mea na aʻoaʻoina e le vaega suesue a Russell i le iʻuga o le vaitaimi Adventist mai le Tusi Paia. (Tali: Na latou "mauaina" le mea ua uma ona iloa e le au Adventist na muamua atu ia i latou, vagana ai le mafuaaga e leʻi oʻo mai ai le iʻuga.) Afai tatou te vaʻaia le umi o le vaʻai i talaʻaga i 50 tausaga vaega, 1875 faʻailogaina le iloaina o le "Fuafuaga a o tausaga ”na manaʻomia se toe faʻavasegaina. Na foia e ala i le uuina i se parousia le vaaia. O le mea lea o le seleselega 40-tausaga seʻia oʻo i le 1914 na i ai ma ni faaletonu faʻavasega taimi o le Tusi Paia e lagolagoina. Sa soifua Russell e vaai... Faitau atili »