Hoʻohālikelike ʻia me ka wānana a ka Mesia ma kā Daniel 9: 24-27 me ka mōʻaukala hanana
Nā pilikia i hoʻomaopopo ʻia me ka hoʻomaopopo mau
Introduction
ʻO ka pau ʻana o ka palapala kiʻi i loko o ke Daniel 9: 24-27, he mau wanana e pili ana i ka manawa o ka hiki ʻana mai o ka Mesia. ʻO Iesu ka Mesia i hoʻohiki ai ke kumu nui o kaʻiʻo a me ka hoʻomaopopo no nā Karistiano. ʻO ia hoʻi ka manaʻoʻiʻo o ke kumu.
Aka, ua noonoo mua no oe i ke kumu o ka manaoio o Iesu o ka Mesia i wananaia? ʻAʻole hana maoli ka mea kākau. Nui nō nā, nui, nā wehewehe e pili ana i nā lā a me nā hanana e pili ana i kēia wanana. ʻAʻole hiki iā lākou ke āpau. No laila, he mea nui ia a no laila he mea nui ka wanana, pono ia e ʻae e lawe i ke kikoʻōlelo i kahi ʻike.
Eia nō naʻe, pono e ʻōlelo ʻia ma ka hoʻomaka ʻana i hāʻawi ʻia i kēia mau hanana i waena o 2,000 a me 2,500 mau makahiki i hala aku nei, ua paʻakikī ke 100% i kekahi manaʻo. Eia kekahi, pono e hoʻomanaʻo mākou inā inā loaʻa kahi hōʻoia kūpono ʻole, a laila ʻaʻole pono no ka manaʻoʻiʻo. Akā, ʻaʻole ia e pale iā mākou mai ka hoʻāʻo ʻana e ʻike i ka mea i hiki ai iā mākou ke paulele o ka Mesia ka hoʻohiki.
Kupanaha ma ka Hebera 11: 3 ua hoʻomanaʻo ka lunaolelo a Paulo iā mākou "Ma ka manaoio mākou i ʻike ai ua hoʻonohonoho ʻia ka ʻoihana o nā mea ma ka ʻōlelo a ke Akua, no laila ʻo ka mea i ʻike ʻia, ua puka ʻia mai nā mea i ʻike ʻole ʻia." Ke mau nei nō hoʻi i kēia lā. ʻO ka ʻoiaʻiʻo a ka Karistiano i pālahalaha a hoʻomanawanui, ʻoiai ke ʻano nui o ka hōʻino ʻana i ka wā o nā kenekulia, he hōʻike ia i ka hilinaʻi o ka poʻe i ka ʻōlelo a ke Akua. Ma kahi o kēia, ʻo ka ʻoiaʻiʻo ke hiki mau loa ka hoʻomana ʻana i ka nohona kanaka no ka maikaʻi, e kōkua ana iā mākou e ʻike i nā mea "Ike" i loaʻa "E hele mai i waho o nā mea" ʻaʻole hiki ke hōʻike ʻia a ʻike ʻia paha i kēia lā (“ʻAʻole ʻike'). ʻOi paha kahi loina maikaʻi e hahai ai, ʻo ia ka loina i hoʻohana i nā ʻōnaehana lehulehu. ʻO ke kumu ʻo ke kānāwai e hoʻoponopono ai kekahi i ka hihia a me nā ʻoiaʻiʻo hoʻi i hōʻike ʻia ma waho o kahi kānalua kūpono. Pēlā nō, me ka moʻolelo kahiko, hiki iā mākou ke loaʻa nā mea i hōʻike i ko Iesu ʻoiaʻiʻo ka Mesia i hoʻohiki ai, ʻaʻole i kanalua. Akā, ʻaʻole ia e hoʻokaʻawale iā mākou mai ka noiʻi ʻana i nā hoʻopiʻi, a i ʻole e hoʻāʻo ʻia e hoʻomaopopo hou i ka ʻōlelo a ka Baibala.
He aha nā hopena o nā noiʻi pilikino a ka mea kākau, me ka ʻole o kahi papahana ʻē aʻe ma mua o ka hoʻāʻo ʻana e ʻike inā ʻo ka ʻike i ʻike ʻia e ka mea kākau mai kona wā ʻōpio ʻo ia ka ʻoiaʻiʻo o ka manaʻo. Inā ʻaʻole inā, e hoʻāʻo ana ka mea kākau i nā mea e hoʻomālamalama aku, a ma waho aʻe o ke kānalua kūpono inā hiki. Makemake ka mea kākau e hōʻoia e hāʻawi i ka moʻolelo o ka Baibala i kahi kūlana mua me ka hoʻohana ʻana i Exegesis[I] akā ma mua o ka hoʻāʻo ʻana e hui pū me kekahi moekolohe a i ʻole hoʻokolohua hoʻomana i ʻike ʻia ʻo Eisegesis.[Ii] Ma kēia hope i ʻae ʻia ka mea kākau i ka hoʻomaopopo ʻana i ka ʻike kūpono o ka Chronology a nā palapala a mākou e hāʻawi ai. ʻO ka pahuhopu, e hoʻāʻo e hoʻomaʻamaʻa i nā pilikia i ʻike ʻia a e ʻike i ka hoʻomaka a me nā palena o ka wanana. ʻAʻohe kumuhana e pili ana i nā lā kikoʻī i loko o ka kalena palekana e pono ai lākou a me nā mea e pono ai kēia mau mea. E alakaʻi ʻia ka mea kākau e ke alakaʻi a ka Baibala.
I ka manawa wale nō ka maopopo o ka moʻolelo o ka Baibala, a hoʻomaka e hāʻawi i nā hōʻike i ka mea i hiki ke hala me ka mōekele i hala ʻole, ua hoʻāʻo ʻia ka mea e hoʻokuʻi ai i ka mōʻaukala kuʻuna i ka Baibala Baʻala. ʻAʻole i loli nā loli i ka Baibala Baibala i loaʻa. Ua hana ʻia kahi hoʻāʻo hou a hui pū i nā ʻike i ʻike ʻia ma ka papa inoa o ka Baibala.
ʻO nā hopena nā mea pīhoihoi, a paʻakikī paha i ka lehulehu, e like me kāu e ʻike ai.
ʻAʻole i hoʻāʻo ʻia ka hoʻokolohua ʻole a i ʻole e hoʻokaʻawale i nā manaʻo a me nā manaʻo ʻē aʻe i paʻa ʻia e nā ʻāpana like ʻole o nā pā kai a i ʻole nā hoʻomana haipule like ʻole. Aia ma waho o ke kumu o kēia hanana ka mea e loaʻa ai ka hoʻomaopopo ʻana o ka Baibala i ka Mesianic Prophecy. Nui a nā ʻano like ʻole e hoʻohuli ʻia mai i ka ʻōlelo a Iesū ʻiʻo nō ka Mesia o ka wānana.[Iii]
E like me kā lākou e ʻōlelo nei, ʻo ke ala maikaʻi loa e hoʻomaka ai i kekahi moʻolelo ka hoʻomaka ma ka hoʻomaka ʻana, no laila he mea koʻikoʻi ia e hoʻomaka me ka hōʻike wikiwiki ʻana o ka wanana i ka nīnau no ka hoʻoikaika ʻana i ka liʻiliʻi o kahi kuhi e hoʻomaka ana. ʻO ka nānā hou ʻana i ka wanana e pane i nā nīnau e like me ka pehea e hoʻomaopopo ai kekahi mau ʻāpana i hope.
Ua wanana
Daniel 9: 24-27 'ōleloʻia:
“He kanahiku mau pule [ʻehiku] ka mea i manaʻo ʻia ma luna o kou poʻe kānaka a me kāu kūlanakauhale hoʻāno, e hoʻopau i ka lawehala, ae hoʻopau ʻana i ka hala, a e hana hoʻi i ka kalahala no ka hala, a e hoʻokomo ai i ka pono no nā manawa mau loa, a e kau i kahi hōʻailona ma luna o ka hihiʻo. kaula, a poni iho i ka Hoano Hemolele. 25 A e ʻike ʻoe a loaʻa iā ʻoe kahi ʻike. mai ka puka ʻana mai o ka ʻōlelo e hoʻihoʻi ai a kūkulu hou iā Ierusalema a hiki i Mesena ʻAana, i ʻehiku mau pule [ʻehiku], he kanaonokumamālua mau pule [ʻehiku]. ^ E Ha yM. E hoʻi hou nō ʻo ia a kūkulu ʻia, me kahi pahu ākea a me ka moat, akā i nā kuʻina o nā manawa.
26 “A ma hope iho o kana mau makahiki kanaonokumamālua [ʻehiku] E ʻoki ʻia ʻo Mesia, me ka mea ʻole nāna.
“A ʻo ke kūlanakauhale a me kahi hoʻāno a nā kānaka o ke alakaʻi e hiki mai ana e hoʻopau nō lākou. A o ka hope o kona hele ana e ke kai wai. A hiki i ka hopena ka mana e kaua; nā mea i hoʻoholo ʻia ai ma nā neoneo.
27 “A pono e mālama ʻo ia i ka berita no ka nui no ka hoʻokahi hebedoma [ʻehiku]; a me ka hapalua o ka pule [ʻehiku] e hoʻopau ʻo ia i ka mōhai a me ka mōhai makana.
“A ma luna o ka eheu o nā mea hoʻopailua, e make nō ia; a hiki i ka wā e hoʻopau ʻia ai, e hoʻokahe ʻia ka mea ʻē aʻe i ka mea neoneo e hoʻoneoneo ana. (NWT Hōʻike Hōʻoia). [nā mōʻaleʻa i nā pale: lākou; [ʻehiku: kuʻu].
ʻO kahi mea nui e hoʻomaopopo ai ʻo ka ʻōlelo Hebera maoli kēlā i ka ʻōlelo ʻ sablima[Iv] he mea nui no “ʻehiku”, a no ia mea maoli ka manaʻo "ʻehiku". Hiki i ke kau he manawa o ka hebedoma (piha i nā lā ʻehiku) a i ʻole he makahiki ma muli o ke ʻano. ʻAʻole like i ka manaʻo o ka wānana inā heluhelu lākou i nā wiki he 70 ke ʻole ko ka mea heluhelu e hoʻohana ai i ka wehewehe ʻana, ʻaʻole nui nā unuhi i kau i ka "hebedoma (minggu)" akā e pili ana i ka manaʻo maoli a kau i nā "ʻehiku". Maikaʻi ka wānana inā maopopo mākou inā e like me v27: "a ma ka hapalua o ʻehiku e hoʻopau ia i ka mōhai, a me ka mōhai makana. e like me ka ʻike ʻana i ka lōʻihi o ka manawa a me ka ʻoihana o Iesū he mau makahiki a ʻekolu paha e hoʻomaopopo maopopo ai mākou i ka ʻehiku e ʻōlelo nei no nā makahiki, ma mua o ka heluhelu ʻana i “hebedoma” a laila pono e hoʻomanaʻo e hoʻololi i ia mau "makahiki".
ʻO nā nīnau ʻē aʻe e pono ai kekahi e noʻonoʻo nei:
ʻO wai "Huaʻōlelo" or "Kauoha" e? ia e?
ʻO ia anei ka ʻōlelo / kauoha a Iēhova ke Akua a i ʻole he huaʻōlelo a ke Aliʻi Peresia? (pauku 25).
Ina ehiku ehiku mau makahiki, ehia la ka loihi o na makahiki elima o na la?
Mau makahiki 360 i lōʻihi paha, ka makahiki i kapa ʻia ʻo ia?
A i ʻole mau makahiki 365.25 mau lā, ka makahiki solar a mākou i ʻike ai?
A i ʻole ka lōʻihi o ka makahiki līlī, e lawe ana i kahi 19 mau makahiki ma mua o ka huina o ka lōʻihi e like me nā lā o nā lā 19 o ka lā? (Loaʻa ʻia kēia ma ka hoʻohui ʻana o nā mahina lunar mau mahina ma 2 a i ʻole 3 mau makahiki)
Aia kekahi mau nīnau ʻē aʻe. No laila e pono ke hoʻokolokolo pono ʻana i ka huaʻōlelo Hebera, e hoʻokumu i ka ʻōlelo kūpono a me nā huaʻōlelo kūpono, ma mua o ka huli ʻana i nā hanana e kū nei i nā koena ʻē aʻe.
ʻO ka ʻike maʻamau
Ma ka ʻōlelo maʻamau, ʻike ʻia ʻo ia ka 20th Makahiki Kēlākui (I)[V] ua hōʻailona i ka hoʻomaka o ka Messianic 70 ʻehiku (a i ʻole hebedoma) mau makahiki. Wahi a nā palapala hemolele i loaʻa ai iā Nehemia ke kūkulu hou i nā paia o Ierusalema ma ka 20th ʻO ke makahiki o kahi Artaxerxes i unuhi malū ʻia ʻo Artaxerxes I (Neemia 2: 1, 5) a i kēlā hana ʻana, ua manaʻo ʻia e nā lehulehu, ʻo Nehemia / Artaxerxes (I) i mea e hoʻomaka ai nā makahiki he 70 o (a mau hebedoma paha o nā makahiki). Eia naʻe, helu koʻikoʻi i ka mōʻaukala paʻa Artaxerxes (I) 20th makahiki ma 445 SM, ʻo ia hoʻi he 10 mau makahiki e lohi ai i ka helehelena o Iesū i ka 29 CE me ka hopena o 69th ʻehiku (a i ʻole he pule) paha o nā makahiki.[VI]
The 70th ʻehiku (a i ʻole he pule paha), me ka mohai a me nā mōhai makana e hoʻopau i ka hapa ma waena o ka hebedoma 7 o (3.5 makahiki / mau lā), e kū pono ana i ka make o Iesū. ʻO kāna mōhai hoʻolaʻa, hoʻokahi manawa i ka manawa a pau, ma laila e hana ai i nā alana ma ka hale pule Herode kahi pono a ʻaʻole pono. ʻO ka hopena o ka hopena o 70 mau makahiki (a i ʻole paha hebedoma) o nā makahiki, e pili ana i ka wehe ʻana i nā lāhui kanaka i ka 36 AD o ka manaʻolana e lilo mau keiki a ke Akua me nā Karistiano Iudaio.
Ma ka liʻiliʻi he 3 mau mākaukau[VII] ua kuhi i kahi hōʻike hiki[viii] e kākoʻo i ka manaʻo ʻo Xerxes he puʻupaʻa aliʻi me kona makuakāne Darius I (ka Nui) no 10 mau makahiki, a ʻo Artaxerxes kaʻu i aliʻi ai he 10 mau makahiki (ʻoi aku iā ia ka makahiki 51st regnal ma mua o ke ʻano o 41 mau makahiki i kuhikuhi ʻia ai). Ma lalo o ka kroni ʻōlelo maʻamau neʻe kēia i ka Artaxerxes 20th makahiki mai 445 BC i 455 BC, e hoʻohui ana i 69 * 7 = 483 mau makahiki, lawe iā mākou i ka 29 AD. Eia nō naʻe, ke kue nui nei kēia manaʻo e kipi ai i kahi makahiki he 10 mau makahiki a ʻaʻole i ʻae ʻia e nā kumu aʻoaʻo kumu.
ʻO ka ʻāina o kēia noiʻi
Ua hoʻohana mua ka mea kākau ma nā haneli he mau haneli mau hola ma kahi o 5 mau makahiki a i ʻole paha, e nānā ana i ka hohonu hohonu o ka mea a ka Baibala e haʻi nei iā mākou e pili ana i ka lōʻihi o ka lawe ʻana i nā Iudaio ma Babulona a i ka wā i hoʻomaka ai. Ma ke kaʻina hana, ua loaʻa i ke kaʻina hōʻike ʻo ka moʻolelo o ka Baibala i maʻalahi maʻalahi me ka iho ʻana, ʻo ia ka mea nui i hōʻike nui. I ka hopena, ua ʻike ʻia ʻaʻole i ʻae ka Baibala me ka hoʻoponopono a me ka lōʻihi o ka manawa i loaʻa i loko o nā moʻolelo o ke kikowaena, me ke kū ʻole ʻole o ka ʻaelike, ʻaʻole naʻe he koi a makemake paha. Ka pili kēia i ka manawa manawa ma waena o ka luku ʻana o Ierusalema e Nebukaneza i ka 11th Makahiki ʻo Zedekia, i ka hāʻule ʻana o Babulona iā Kuro, he 48 mau makahiki a ʻo 68 mau makahiki.[IX]
ʻO kahi kūkākūkā me kahi hoaaloha e pili ana i kēia mau hopena i alakaʻi iā lākou e haʻi e hōʻoiaʻiʻo ana iā lākou iho ua hoʻomaka ka kūkulu ʻana i ke kuahu ma Ierusalema i ka hoʻomaka ʻana o nā Messianic 70 ʻehiku (a i hoʻokahi pule paha) o Nā makahiki. ʻO ke kumu a lākou i hāʻawi ai no kēia ma kahi nui ma muli o ka hoʻihoʻi hou ʻana i kēia hanana nui i loko o nā palapala hemolele. Ua hōʻeuʻeu kēia i ka manaʻo pilikino ua hiki ka manawa e nānā hou i nā ʻike hohonu ākea e pili ana i ka hoʻomaka ʻana o kēia manawa i 455 BC a i ʻole 445 BC. Pono ia i ka noiʻi ʻana e pili ana i ka lā hoʻomaka i ka 20th Makahiki ʻo Artaxerxes I, ua ʻike ʻia ka ʻike ʻana o ka mea kākau.
ʻO ia hoʻi, ʻo ia nō anei ka mōʻī a mākou i ʻike ai iā ia ʻo Artaxerxes I ma ka mōʻaukala? Pono mākou e noiʻi inā ʻo ka hopena o kēia manawa he 36 AD. Akā naʻe, ʻaʻole loa kēia ʻano noiʻi e like me nā manaʻo i manaʻo ʻia a i ʻole i manaʻolana ʻia. E nānā ʻia nā koho ʻē aʻe e ka nānā kokoke ʻana i ka moʻolelo o ka Baibala me ke kōkua o ka mōʻaukala. ʻO ka mea nui wale nō ka ae ʻana i ka palapala hemolele e wehewehe iā lākou iho.
I nā heluhelu mua a me nā noiʻi o nā puke Baibala e uhi ana i ka wā Post-Exilic koke no ka noiʻi e pili ana i ka hoʻokauwale Babulona, aia kekahi mau pilikia i ʻike ʻia he mea paʻakikī e hui pū me ka hoʻomaopopo ʻike. Ua hiki kēia manawa ke nānā hou aku i kēia mau hihia me ka hoʻohana ʻana o Exegesis[x] mamua o Eisegesis[xi], ka mea i hana hope ʻia me ka nānā ʻana i ke pio o ka Iudaio i Babulona me nā hopena maikaʻi loa.
ʻO nā mea ʻehā i ʻike ʻia e pili ana i nā haʻawina mua o nā palapala (akā, ʻaʻole i ʻike ʻia ma kahi hohonu i kēlā manawa).
- ʻO ka makahiki o Moredekai, inā ʻo Xerxes ke Aliʻi [ʻAhasuero] i male iā ʻEsetera a hoʻonui i nā makahiki iā ʻEsetera.
- ʻO ka makahiki o ʻEzera a me Nehemia, inā ʻo ʻAretaxasa o nā puke Baibala a ʻEzera a me Nehemia ʻo ʻAtekaseta I o ka mōʻaukala palekana.
- He aha nā manaʻo nui o nā makahiki ehiku (a he 7 paha) o nā makahiki he 49 mau makahiki? He aha ke kumu e hoʻokaʻawale ai iā ia mai nā 62 wiki? Ma lalo o ka hoʻomaopopo pono o ka manawa o ka manawa e hoʻomaka ana ma ka 20th ʻO ka makahiki o Artaxerxes I, ka hopena o kēia mau makahiki ʻehiku (a hebedoma paha) a mau makahiki paha e kokoke ana i ka hopena o ke au o Darius II, me ka hanana ʻole o ka Baibala i hoʻokumu ʻia a hoʻopaʻa ʻia paha i loko o ka mōʻaukala e hōʻailona ai i ka hopena o kēia manawa he 7 mau makahiki.
- Nā pilikia me ka paʻakikī o ka pili ʻana i ka tim Tim, nā mea mōʻī moʻolelo pilikino e like me Sanballat i loaʻa i nā wahi kūwaho a me nā mea e pili ana i ka Baibala. ʻO nā poʻe ʻē aʻe kekahi o ke kahuna nui loa i haʻi ʻia e Nehemia, ʻo Jaddua, ka mea i manaʻo ʻia ʻo ke kahuna nui loa i ka wā o Alexander Nui, e like me Josephus, i loaʻa loa i kahi kaʻaha manawa, ʻoi aku ma kahi o 100 makahiki me nā hoʻonā ʻana.
Nā mea hou aʻe e ʻike ʻia ma ka holomua ʻana o ka noiʻi. He mea aʻe ka hopena o kēia noiʻi. Ke nānā nei mākou i kēia mau pilikia, pono mākou e noʻonoʻo i nā ʻōlelo a Salamo 90:10 e ʻōlelo nei
"I loko ona iho, ʻehiku mau makahiki o nā lā o kā mākou makahiki.
A inā he ikaika kūikawā paha lākou he kanawalu makahiki.
Aka, aia ko lakou manao maluna o ka pilikia a me na mea kolohe;
No ka mea, e maalo koke ia, a lele makou".
ʻO kēia kūlana o ka hihia e pili ana i ke ola olaila o nā kānaka i kēia mau i kēia lā. ʻOiai me ka holomua o ka ʻike i ka mea e pili ana i ka mālamaʻai a me ka hoʻolako olakino, he mea paʻakikī loa kekahi no ka poʻe e ola i 100 mau makahiki a ʻo nā ʻāina hoʻi me ka mālama ola ʻoi aku ka nui o ka manaʻolana he nui ʻole ka kiʻekiʻe ma mua o kēia ʻōlelo Bibela.
1. ʻO ka makahiki o Moredekai a me ʻEsetera Pilikia
ʻLelo ʻo ʻEsetera 2: 5-7 "Aia kekahi kanaka, he Iudaio, aia ma loko o ka hale kiaʻi o Shu, ʻo Moredekai kona inoa, ke keiki a Iaira, ke keiki a Simei, ke keiki a Kisa, he Beniamina, a ua lawe ʻia ʻo ia mai Ierusalema mai. ka poʻe lawepio i lawe pio ʻia, me Iekonia, ke aliʻi o Iuda ka mea a Nebukaneza ke aliʻi o Babulona i lawe pio ai. XNUMX A hiki ʻo ia ke kahu o Hadasa, ʻo ia ʻo ʻEsetera, ke kaikamahine a kona kaikaina a kona makua kāne,…. A make iho ʻo kona makua kāne, a me kona makuahine ʻo Moredekai iā ia i kaikamahine.
ʻO Jekoniia [Joiakina] a me nā mea me ia, ua lawe pio ʻia i ka makahiki 11 ma mua o ka luku hope ʻana o Ierusalema e Nebukaneza. I ka ʻike mua iā ʻEsetera 2: 5 hiki ke hoʻomaopopo ʻia ka haʻi ʻana o Moredekai "ua lawe pio ia, mai Ierusalema mai me na kanaka i pio a i lawe pio ia me Jekonia, ke alii o ka Iuda kahi a Nebukaneza ke alii o Babulona i lawe pio ai. Ua ʻōlelo ʻo ʻEzera 2: 2 iā Moredekai me Zerubbabel, Iesua, Nehemia i ka hoʻi ʻana mai Exile. ʻOiai inā mākou e manaʻo nei ua hānau wale ʻo Moredekai i nā makahiki 20 i mua o ka hoʻi ʻana mai i ke pio.
- O ka lawe ana he 1 makahiki o ka makahiki, a me ka noho ana o Zedekia mai ka makahiki 11 mai ka pio ana o Iehoiakina a hiki i ka luku ana o Ierusalema, a laila 48 mau makahiki i ka hina ana o Babulona, he mea o Moremona ka hapa o ka 60-61 mau makahiki. i ka manawa i hoʻokuʻu ai ʻo Kuro i ka poʻe Iudaio e hoʻi i Iuda a me Ierusalema i kāna 1st
- Nehemiah 7: 7 a me ʻEzera 2: 2 e haʻi ʻo Moredekai me kekahi o ka poʻe i hele i Ierusalema a me Iuda me Zerubbabel a me Iesua. ʻO kēia anei ʻo Moredekai? Ua haʻi ʻia ʻo Nehemia ma nā paulima like, a e like me nā puke Baibala a ʻEzera, Nehemia, Hagai, a me Zekaria, ua hana nui kēia mau mea ʻeono i ka hana hou ʻana o ka luakini a me nā pā a me ke kūlanakauhale o Ierusalema. No ke aha i ʻae ʻia ai nā kānaka i kapa ʻia ʻo Neemia lāua ʻo Moredekai ma ʻaneʻi i kēlā mau mea i ʻōlelo ʻia ma nā puke Baibala like ʻole? Inā kēlā mau ʻokoʻa ʻē aʻe nā mea kākau a Ezra a me Nehemia e wehewehe pono ai lākou i ka mea a lākou e hāʻawi aku ai i nā makuakāne o nā kāne e hōʻalo i ka hilahila, e like me kā ka poʻe ʻē aʻe e like ka inoa like ʻole i kekahi mau hōʻailona koʻikoʻi e like me ʻOhua a me nā mea ʻē aʻe.[xii]
- Hōʻike ʻo ʻEsetera 2:16 i ke ola ʻana o Moredekai ma ka 7th makahiki o ke Aliʻi ʻAhasuero. Inā ʻo ʻAhasuero ʻo Xerxes ka Nui (I) e like me ka ʻōlelo maʻamau e hana ai ʻo Moredekai (1 + 11 + 48 + 9 + 8 + 36 + 7 = 120). Hāʻawi ʻia ʻo ko ʻEsetera hēia mea hānai iā ia e hana iā ia i 100-120 mau makahiki ke koho ʻia e Xerxes!
- E ola mau ana ʻo Moredekai ma 5 mau makahiki ma hope mai o ka 12th ka mahina o ka 12th makahiki o ke Aliʻi ʻAhasuero (ʻEsetera 3: 7, 9: 9). Hōʻike ʻo ʻEsetera 10: 2-3 ua ola ʻo Moredekai i kēia manawa. Inā e ʻike ʻia ʻo King Ahasuerus me King Xerxes, e like me ka mea maʻamau, a laila ma ka 12th makahiki o Xerxes, ʻ Mordecailelo paha ʻo Moredekai i ka liʻiliʻi loa he 115 mau makahiki a he 125 mau makahiki. ʻAʻole kūpono kēia kūpono.
- E hoʻohui i ka lōʻihi o ka noho aliʻi ʻana o Kuro (9), ʻo Cambyses (8), Darius (36), i ka 12th makahiki o ke au o Xerxes ka makahiki hiki ʻole i ka makahiki 125 (1 + 11 + 48 = 60 + 9 + 8 + 36 + 12 = 125). ʻOiai inā e ʻae mākou he mana kākoʻo ʻo Xerxes me kona makuakāne ʻo Dariu no 10 mau makahiki, hāʻawi ana kēia ma kahi o ka lōʻihi o 115 mau makahiki, me Moredekai wale 1 mau makahiki ia i ka wā i lawe ʻia ai i Babulona.
- ʻO ka ʻae ʻana i kahi makahiki 68 mai ka make ʻana o Zedekia i ka hāʻule ʻana o Babulona, e hana hou ana i ke kūlana me ka hāʻawi ʻana i ka liʻiliʻi he 135 mau makahiki, a hiki i 145 mau makahiki me ka hoʻohui.
- E like me ka hoʻomaopopo ʻana mai kā mākou hoʻokolokolo mua ʻana i ka manawa manawa ma waena o ka make ʻana o Zedekia a me Kuro lawe pio ʻana iā Babulona, ʻo 48 kēia manawa he neʻe ma Babulona he 68 mau makahiki ʻaʻole XNUMX mau makahiki. Eia naʻe, inā, ʻaʻole hiki i kekahi mea kūpono ke hoʻomaopopo me ka ʻike kuʻuna o ka Baibala Baʻala.
Ua ʻōlelo ʻo ʻEzera 2: 2 iā Moredekai me Zerubbabel, Iesua, Nehemia i ka hoʻi ʻana mai Exile. ʻOiai mākou e manaʻo nei he 20 mau makahiki ʻo Moredekai i hānau mua ʻia mai Exile, loaʻa nō iā mākou ke pilikia. Inā ʻo ʻEsetera kekahi hoahānau he 20 mau makahiki ʻōpio, a ua hānau ʻia i ka manawa i hoʻi mai ai mai Exile, a 60 makahiki ʻo Moredekai ʻo 80 i ka wā i mare ai ʻo Xerxes, i ʻike ʻia ʻo ʻAhasueru o ka puke a ʻEsetera e nā mea huna a me nā hoʻomana haipule. . ^ E Ha yM. He pilikia koʻikoʻi kēia.
Hōʻailona he pololei loa kēia.
2. ʻO ka pilikia o Ezra
ʻO nā mea aʻe ka nui i ka hoʻonohonoho ʻana i ka hoʻolālā o ka manawa o Ezra.
- Ieremia 52:24 a me 2 ʻOihana Moku 25: 28-21, ua hōʻike ʻo Seraiah, ke Kahuna Nui i ka wā o Zedekia i lawe ʻia i ke aliʻi o Babulona a make loa, ma hope koke o ka hina ʻana o Ierusalema.
- Nā 1 Nānā 6: 14-15 ke hōʻoia i kēia i ka wā i ʻōlelo ai i kēlā "A ʻo Azaria, ma hope ʻo Seraia; A ʻo Seraia, ua hānau ʻo ia iā Iehozadaka. ʻO Iozadaka, ua hele aku i ka manawa a Iēhova i lawe pio ai ʻo Iuda a me Ierusalema e ka lima o Nebukaneza.
- Ma Ezera 3: 1-2 “ʻO Iesua ke keiki a Iozadaka, a me kona mau hoahānau nā kāhuna” i olelo ʻia ma ka hoʻomaka ʻana o ka hoʻi ʻana i Iuda mai ke pio ʻana i ka makahiki mua o Kuro.
- ʻ stateslelo ʻo ʻEzera 7: 1-7 "I ke au o ʻO ʻAretetaseta ke aliʻi ʻo Peresia, ʻO ʻEzera ke keiki a Seraia, ke keiki a ʻAzaria, ke keiki a Hilkia…. I ka malama ʻoi, ʻo ia, i ehiku makahiki o ke aliʻi. "
- Eia kekahi, hōʻike ʻo Nehemia 12: 26-27, 31-33 iā ʻEzera i ka hoʻolaʻa ʻana o ka pā o Ierusalema i ka 20th Makahiki o Aretasaseta.
I ka waiho ʻana i kēia mau ʻāpana ʻike, ʻo ia nō ʻo Iozadak ka hiapo o Seraiah ke kahuna nui, a i ka hoʻihoʻi ʻana mai ke keʻena ʻo ke Kahuna Nui iā Iozadak ke keiki a Iehozadak. No laila ʻo ʻEzera ka muli o ka lua o ka hānau ʻana a Seraia ke kahuna nui i ka wā iā Zedekia. ʻO Iesua ke keiki a Iozadak, a no laila ua lilo ʻo ia i Kahuna Nui i ka hoʻi ʻana i ka Iuda ma hope o ke pio ʻana i Babulona. I mea e Kahuna Nui, pono a i ka makahiki o Jesua a ma kahi o 20 mau makahiki he nui paha, 30 paha kona mau makahiki, ʻo ia ka makahiki hoʻomaka o ka lawelawe ʻana ma ka halelewa a ma hope aʻe i ka luakini.
Nā Helu 4: 3, 4:23, 4:30, 4:35, 4:39, 4:43, 4:47 e pili ana ka poʻe āpau a Levi i ka hoʻomaka ʻana o 30 mau makahiki a ʻo ka lawelawe ʻana a hiki i ke 50 mau makahiki o ke ola, eia naʻe, ma ka hana , ua hele ke kahuna nui a hoʻokau ʻia a hiki i ka make a laila hoʻomalu ʻia e kāna keiki a i keiki kāne paha.
I ko Seraiah make ana a Nebukaneza, pela keia e hanau ai o Ezera mamua o kela manawa, oia no ma mua o ka 11th Makahiki o Zedekia, ka makahiki 18th Makahiki o ke aliʻi o Nebukaneza.
Ma lalo o ka Palapala Kahuna Baʻala, nā manawa mai ka hāʻule ʻana o Babulona a hiki iā Kuro i ka 7th makahiki o ke au o Artaxeras (I), ka mea nāna:
Ua hānau ʻia ma mua o ka make ʻana o kona makuakāne i hiki koke mai i ka luku ʻana iā Ierusalema, ka liʻiliʻi o ka makahiki 1, Exile ma Babulona, 48 mau makahiki ʻo Kuro, 9 mau makahiki, + ʻo Cambyses, 8 mau makahiki, + ʻo Darius ka Nui I, 36 mau makahiki, + Xerxes, 21 makahiki + ʻO ʻAtekaseta I, 7 mau makahiki. Hōʻea kēia mau makahiki 130, he makahiki lōʻihi ʻole loa.
The 20th ʻO ka makahiki o Artaxerxes, kahi makahiki 13 ʻē aʻe, e lawe iā mākou mai 130 mau makahiki a hiki i kahi makahiki 143 hiki ʻole. ʻOiai inā mākou e lawe iā Xerxes ma kahi he 10 o ka noho aliʻi me Darius ka Nui, e iho mai nā makahiki i 120 a 133 i kēlā me kēia. ʻO kaʻoiaʻiʻo, ʻaʻohe hewa i ka ʻike o kēia manawa.
Hōʻailona he pololei loa kēia.
3. ʻO ka pilikia o Nehemia
Loaʻa iā ʻEzera 2: 2 ka ʻōlelo mua a Nehemia i ka wā e pili ana i ka poʻe i haʻalele iā Babulona e hoʻi hou i Iuda. Ua ʻōlelo ʻia ʻo ia me Zerubbabel, Iesū, a me Moredekai ma waena o kekahi. Nehemia 7: 7 kokoke like me kā ʻEzera 2: 2. He mea like ʻole paha ia he mea ʻōpio ia i kēia manawa, no ka mea, ʻo nā mea a pau i ʻōlelo ʻia ai me nā pākeke a ʻo nā keiki āpau ma mua o 30 mau makahiki aku.
No laila, ʻae hiki iā mākou ke kuhikuhi iā Nehemai i 20 mau makahiki i ka hina ʻana o Babulona iā Kuro, akā he 10 mau makahiki paha a ʻoi aku paha.
E ʻike pono ʻoe i nā makahiki o Zerubbabel e like me ka hopena o ka makahiki ʻo Nehemia.
- 1 Nīnau 3: 17-19 Hōʻike ʻo Zerubababel ke keiki kino a Pedaia, ke kolu o ke keiki a Iehoiakina.
- E pili ana ka Mataio 1:12 i ke kuauhau o Iesū a hoʻopaʻa i ka moʻolelo ma hope o ka lawe ʻana i Babulona, ʻo Jekonia (ʻo Iehoiakina) i hānau ʻo Shealtiel [ka hānau mua; Na Sealtiel na Zerubabela;
- ʻAʻole i hōʻike ʻia nā kumu a me nā hana pololei, akā holo ka palena kānāwai a me ka laina mai Shealtiel a hiki iā Zerubbabel, kāna hoahānau hanauna. ʻAʻole kākau ʻia ʻo Shealtiel me ka loaʻa ʻana o kāna keiki, ʻaʻole ʻo Malchiram ke keiki lua a Iehoiakina. E hōʻike ana kēia mea hōʻike hou aʻe i nā makahiki he 20 a hiki i 35 a 25 mau makahiki no Zerubbabel. (ʻAi ʻia kēia i 11 mau makahiki mai ke pio ʻana a Iehoiakina a hiki i ka hānau ʻana o Zerubababel, mai ka huina o 48 + 1 + 60 = 60. 25-35 = XNUMX.)
He Kahuna Nui ʻo Iesua, a ʻo Zerubabel ʻo kiaʻāina ʻo Iuda ma ka 2nd Makahiki ʻo Dariu e like me ka Hakai 1: 1, he 19 mau makahiki ma hope mai. (Cyrus +9 mau makahiki, Cambyses +8 mau makahiki, a ʻo Darius +2 mau makahiki). Iā ʻo Zerubabel ʻo Kiaʻāina ma 2nd makahiki ʻo Darius i laila paha ia a ma waena o 40 a 54 mau makahiki.
Ua haʻi ʻo Nehemia i kiaʻāina ma nā lā o Ioiakima ke keiki a Iesua. ʻO Ezera 12: 26-27, i ka wā i hoʻolaʻa ʻia ai ka pā o Ierusalema. ʻO kēia ka 20th Makahiki o Aretasaseta e like me Nehemia 1: 1 me Nehemia 2: 1.[xiii]
Pela, e like me ka moolelo Baolelo Manawa, o ka manawa o Nehemia mamua o ka haule ana o Babulona, 20 mau makahiki koikoi, + Kuro, 9 mau makahiki, + Cambyses, 8 mau makahiki, + Darius ka Nui I, 36 mau makahiki, + Xerxes, 21 mau makahiki + ʻo Aretaxerxes I, 20 mau makahiki. Pēlā 20 + 9 + 8 + 36 + 21 + 20 = 114 mau makahiki a ʻoi aku ai. ʻO kēia hoʻi kahi makahiki nui.
Helu 13: 6 a laila kākau ʻo Nehemia i hoʻi mai e lawelawe i ke aliʻi ma ka 32nd Makahiki o Aretaxasaseta, ke alii o Babulona, mahope o ka lawelawe ana o 12 makahiki maluna o Kiaaina. Ka mooolelo ʻoihana a kekahi manawa ma hope iho o kona hoʻi ʻana mai i Ierusalema e hoʻoponopono i ka pilikia me Tobia ʻAmona i ʻae ʻia i kahi lumi ʻaina nui i loko o ka luakini e Eliashib ke kahuna nui.
No laila, ʻae anei ʻo mākou iā Nehemia e like me ka wehewehe ʻana o ka palauleʻa i ka Baibala like me 114 + 12 + = 126+ mau makahiki.
ʻOi aku ka maikaʻi o kēia.
4. No ke aha e hoʻokaʻawale ai "69 pule" iloko o "7 wiki hoʻi he 62 pule", Kekahi Hōʻailona?
Ma lalo o ka ʻike kuʻuna maʻamau o ka hoʻomaka ʻana o nā 7 ʻehiku i ka 20th Makahiki ʻo Artaxeras (I), a me kā Nehemia hana i hana hou ʻana o nā paia o Ierusalema i ka hoʻomaka ʻana o nā makahiki he ʻehiku (a he mau hebedoma paha) o ia mau makahiki, ua pau kēia i ka hopena o nā makahiki 70 ʻehiku a 7 paha ka manawa like me ka makahiki 49 ʻO Artaxerxes II o ka moolelo moʻomeheu maʻamau.
ʻAʻohe mea o kēia makahiki a ʻo kahi mea kokoke paha i kākau ʻia i loko o nā palapala hemolele a me nā moʻolelo paʻa, kahi ʻano ʻē. ʻAʻohe mea koʻikoʻi i loaʻa i ka mōʻaukala paʻa i kēia manawa. E alakaʻi paha kēia i kahi mea heluhelu e nīnau kupanaha i ke kumu i hāpai ʻia ai ʻo Daniel e hoʻokaʻawale i ka māhele i ka manawa i ehiku mau makahiki ʻehiku a 7 mau makahiki inā he kumu ʻole o ka hopena o nā makahiki ʻehiku.
Hōʻoiaʻiʻo paha kēia i kahi mea ʻaʻole kūpono i ka hoʻomaopopo ʻana i kēia manawa.
5. Nā pilikia e hoʻomaopopo ai i ka Daniel 11: 1-2
Nui ka poʻe i unuhi i kēia paukū e pili ana he 5 mau mōʻī Peresia wale nō ma mua o Alexander Nui a me ka mana Honua o Helene. ʻO ka moʻomeheu Iudaio kekahi i kēia ʻike. ʻO ka wehewehe ʻana i nā paukū e ukali ana ma hope o Daniel 11: 1-2 koke, ie Daniel 11: 3-4 paʻakikī loa e waiho me kekahi akā ʻo Alexander ka Nui o Helene. ʻO ka mea i ʻōlelo ʻia e nā loiloi he moʻolelo ia i kākau ʻia ma hope o ka hanana ma mua o ka wanana.
“A ʻo wau nei, i ka makahiki mua o Deriʹus ka Mede, kū aʻe wau i mea hoʻoikaika a i pakaua nona. 2 ʻĀnō hoʻi, he aha ka ʻoiaʻiʻo kaʻu e ʻōlelo aku ai iā ʻoe: Aia hoʻi! ʻEkolu mau aliʻi e kū aʻe no Peresia, aʻo ka hā o ka mea e hōʻiliʻili i ka waiwai nui aʻe ma mua o nā mea ʻē aʻe āpau. A i ka wā e ikaika ai i kāna waiwai, e hoʻāla ʻo ia i nā mea āpau e kūʻē i ke aupuni o Helene. ".
ʻO ke Aliʻi Peresia i kapa pinepine ʻia ka mea nāna e hoʻāla i nā mea āpau e kūʻē iā Greece ʻo Xerxes, me nā aliʻi ʻē aʻe ma hope o ka lilo ʻana o Kuro iā Cambyses, ʻo Bardiya / Smerdis, Darius, me Xerxes ka 4th aliʻi. ʻO kahi koho ʻē aʻe, e pili pū ana iā Kuro me ka waiho ʻana ma lalo o ka noho aliʻi ʻana o 1 makahiki a Bardiya / Smerdis.
Eia nō naʻe, ʻoiai ua hiki i kēia ʻepekema ke ʻike wale i kekahi mau mōʻī Persia a ʻaʻole i hoʻokaʻawale iā lākou i ʻehā, ʻo ka hōʻike ʻana i kēia mau paukū e nā wānana e pili ana iā Alexander Nui ka mea e hōʻike ʻia ai ka hoʻohālikelike ʻia ʻana e ka mōʻī o Persiano iā Greece. Aleka Nui. I ka mea ʻoiaʻiʻo, ʻo kēia kiʻi kaua a Xerxes a i ʻole mau hoʻomanaʻo ʻana, ʻo ia nō kekahi o nā mea e alakaʻi ai ma hope o ka huikui ʻana o Alexander iā Persians e loaʻa ka hoʻopaʻi.
Aia kekahi pilikia ʻē aʻe i loko o ka Mīkini Persian i lilo i waiwai ma muli o ka hoʻoili ʻana i ka ʻauhau kālā / ʻauhau ʻo Dariu a ʻo ia ka mea i hoʻokumu mua i ka kūʻē kaua iā Greece. Ua pōmaikaʻi maikaʻi ʻo Xerxes mai ka waiwai i hoʻoili ʻia a hoʻāʻo e hoʻopau i ka hoʻāʻo e hoʻokūkū iā Greece.
ʻAʻole ʻano ka ho'ākāka kuʻikuʻi o kēia palapala ma nā ʻano he loiloi.
ʻO ka ʻōmole waena o ka loaʻa
Aia nā pilikia koʻikoʻi me ka hoʻomaopopo ʻana iā Ahasuerus ʻo Xerxes, a ʻo Artaxerxes I ka ʻo ʻAretaxasa ma nā wahi hope o ʻEzera a me ka puke a Nehemia e hana pinepine ʻia e nā ʻatikala a me nā kino haipule. Hoʻopuka kēia mau ʻike i nā pilikia me ka makahiki o Moredekai a no ʻEsetera hoʻi, a no ka makahiki ʻo ʻEzera a me Nehemia. Hana nō hoʻi i ka māhele mua o 7 ehiku ʻoi.
Nui ka ʻatikala o ka Baibala e kuhikuhi koke ana i kēia mau pilikia a pane i ka hopena ʻaʻole i hiki ke hilinaʻi ʻia ka Baibala. Eia naʻe, i loko o ka ʻike o ka mea kākau, ua ʻike mau ʻo ia i hiki ke hilinaʻi ʻia ka Baibala. He mōʻaukala paʻa ai a he kumu unuhi paha kēia no ke ʻano he hiki ʻole ke hilinaʻi ʻia. ʻO ia nō kahi ʻike a ka mea kākau i mea e paʻakikī ai i ka pane ka manaʻo i hiki ke kūpaʻa loa.
ʻO ka manaʻo e kuhikuhi i nā pilikia āpau a laila e ʻimi i kahi kuʻuna e hāʻawi i nā pane maikaʻi loa i kēia mau hihia aʻo ke ʻae ʻana me ka moʻolelo o ka Baibala.
No ka hoʻomau ʻia ma ka Mahele 2….
[I] Ka Hoʻākāka [<Helene exègeisthai (e wehewehe) ex- (kū) + hègeisthai (e alakaʻi). Pili i ka ʻōlelo Pelekania 'ʻimi'.] E wehewehe i kahi huaʻōlelo ma o ka nānā kikoo ʻana i kāna ʻike.
[Ii] Eisegesis [<Helene eis- (i) + hègeisthai (e alakaʻi). (E nānā i ka 'exegesis'.)] He hana e alakaʻi ai kekahi i ka noi ʻana ma ka heluhelu ʻana i ka ʻōlelo e pili ana i nā manaʻo i manaʻo mua ʻia o kona manaʻo.
[Iii] No ka poʻe e makemake ana i ka loiloi wikiwiki ʻana i nā nui o nā ʻepekema ma waho a me ke ʻano he ʻano ʻokoʻa lākou e hōʻike nei, he makemake paha lākou. https://www.academia.edu/506098/The_70_Weeks_of_Daniel_-_Survey_of_the_Interpretive_Views
[Iv] https://biblehub.com/hebrew/7620.htm
[V] ʻAʻole hāʻawi ka moʻolelo Baibala i nā helu i nā Lā o Peresia - a i ʻole nā aliʻi ʻē aʻe no kēlā mea. ʻAʻole hoʻi nā mooolelo Persian e like me ke ola ʻana. ʻO ka helu helu ʻana he manaʻo hou aku nei e hoʻāʻo e hoʻomaʻamaʻa i ko ke Aliʻi inoa o ka inoa like i hoʻoholo ʻia ma kekahi manawa.
[VI] Ua hoʻohālikelike ʻia nā hoʻāʻo e hiki ke kūpono i kēia manawa o ka makahiki 445 C. 29 i ka 360 CE, e like me ka hoʻohana ʻana i kēlā me kēia makahiki he mau lā XNUMX wale nō (ʻo ia he makahiki wānana) a ʻo ka neʻe ʻana paha i ka lā o ka hiki ʻana mai a me ka make o Iesū, akā aia nā waho o waho. lakana o kēia ʻatikala e like me ka mea e loaʻa mai e eisegesis, ʻaʻole i ka exegesis.
[VII] ʻO Gerard Keawahi: https://www.academia.edu/2421036/Dating_the_reigns_of_Xerxes_and_Artaxerxes
Yehuda Ben-Dor: https://www.academia.edu/27998818/Kinglists_Calendars_and_the_Historical_Reality_of_Darius_the_Mede_Part_II
[viii] ʻOiai kēia e hoʻopaʻapaʻa ʻia e kekahi.
[IX] E ʻoluʻolu e ʻike i ka ʻatikala 7 "He huakaʻi hele me ka ʻike manawa". https://beroeans.net/2019/06/12/a-journey-of-discovery-through-time-an-introduction-part-1/
[x] Ka Hoʻākāka ʻo ka hōʻike ʻana a i ʻole ka wehewehe ʻana i kahi huaʻōlelo ma luna o ka loiloi, nānā ʻana. I ka olelo exegesis ʻO ke ʻano maoli "e alakaʻi i waho o waho." ʻO ia ka mea e alakaʻi ʻia ka unuhi unuhi ma kāna hopena i ka ʻōlelo.
[xi] Eisegesis ʻo ke ho'ākāka ʻana ma kahi ira i kau ʻia ma luna o kahi kumuhana, ʻaʻohe helu loiloi. I ka olelo eisegesis "maoli ke kuhikuhi", i ke ʻano o ka mea unuhi i hoʻopā ʻia i kona mau manaʻo i loko o ka kikokikona, ʻo ia hoʻi ka mea āna e makemake ai.
[xii] E nana Nehemia 3: 4,30 “ʻO Mesulama ke keiki a Berekia; a me Nehemia 3: 6 “ʻO Mesulama ke keiki a Besodia?, Nehemia 12:13 "No ʻEzera, Mesulama", Nehemia 12:16 "No Ginnethon, Mesulama" ma ke ʻano he laʻana. Nehemia 9: 5 & 10: 9 no Iesua ke keiki a ʻAzania (he Levi).
[xiii] Wahi a Josephus i hiki aku ai ʻo Nehemia i Ierusalema me ka hoʻomaikaʻi ʻana a ka Mōʻī i loko o ka 25th makahiki o Xerxes. See http://www.ultimatebiblereferencelibrary.com/Complete_Works_of_Josephus.pdf Josephus, Kaumaha o na Iudaio, Buke XI, Mokuna 5 v 6,7
[…] ʻO ka wānana Messianic o Daniel Parts 1-8, ʻO ke Aliʻi o ka ʻĀkau a me ke Aliʻi o ka Hema, e kipa hou ana iā Nebukaneza i ka moeʻuhane o kahi kiʻi, e nānā hou ana i ka ʻike a Danie o nā holoholona ʻehā, ↑ […]
[…] ʻO ka wānana Messianic o Daniel Parts 1-8, ʻO ke Aliʻi o ka ʻĀkau a me ke Aliʻi o ka Hema, e kipa hou ana iā Nebukaneza i ka moeʻuhane o kahi kiʻi, e nānā hou ana i ka ʻike a Danie o nā holoholona ʻehā, ↑ […]
[…] ʻO ka wānana Mesianic a Daniel ʻĀpana 1-8, Ke Aliʻi o ka ʻĀkau a me ka Mōʻī o ka Hema, ke kipa hou ʻana iā Nebukaneza e moeʻuhane nei i kahi kiʻi, Ke nānā hou ʻana i ko Daniel ʻike ʻana i nā holoholona ʻehā, ka hihiʻo o ka Rama a me ke kao. (Wehe i ka ʻaoʻao hou) ↑ […]
Maikaʻi iaʻu! ʻO ia kekahi o nā hana TEB. akā ua hakakā wau me nā mea hōʻike. Ke helu ʻana i ka mea āu e kihapai ai, ʻaʻole wau e hoʻopili i nā lā āpau. Ma mua ua hiki mai ka puke a Martin Anstey. He aha mea e kōkua maikaʻi ʻia inā hiki iā ʻoe ke hōʻike i kāu papa inoa inoa mai Nebukaneza a hiki mai i Artaxerxes, me nā lā regnal. Ma hope o ka wehe ʻana i nā wā i hala ʻole ʻia, ua waiho ʻia au me nā mea ʻaʻole e hoʻopili pono ʻia. ʻOi aku wau ma kahi o ka hauʻoli e lawe i ka 455 TK i ka kumuhana o ka ʻōlelo, akā inā ʻae ʻia ka hoʻopaʻapaʻa ʻana.... Pākuhi hou »
Aloha ʻoe Kino. Mahalo nui wau i kou hoʻi ʻana mai me kēlā mau lā. No laila, i kaʻu ʻike, ua koho ʻoe e ʻae pū me Josephus no ka lōʻihi o Amil Marduk ma 18 mau makahiki a lawe mai iā Darius ka Mede no 13 mau makahiki. ʻAʻole kēia e hoʻololi i ka 455 BCE no ka makahiki 1st o Kuro, akā hoʻoneʻe wale ia i ka lā no ka hoʻomaka ʻana o ko Nebukaneza noho aliʻi ʻana ma o 29 mau makahiki. Aia kekahi mauʻokoʻa liʻiliʻi liʻiliʻi, ʻoi aku ka liʻiliʻi o ka nui. A laila ʻoki ʻoe iā Darius ka Nui i ke au iā 30 mau makahiki, hoʻēmi iā Xerxes a hoʻopau loa iā Artaxerxes no... Pākuhi hou »
E Tadua aloha, makemake wau e mahalo aku iā ʻoe no kāu hana ākea, e hōʻike ana i kou makemake e hoʻomaopopo pono i ka leka Baibala. Hoʻolālā ia e kālailai i ka kaʻina manawa e pili ana i ka wanana ma Daniel 9: 25-27 - kahi hana paʻakikī. Mahalo nui wau i kāu hoʻāʻo ʻana, ka mea kū hoʻokahi i hoʻokahi ʻaoʻao - e waiho wale i ka Baibala e ʻōlelo, me ka ʻole o nā kumuwaiwai (like me ka moʻo o kāu ʻatikala "A Journey of Discovery through Time"). ʻO kāu mau huaʻōlelo: “ʻAʻohe papa kuhikuhi e pili ana i nā lā kikoʻī i loko o ka kalena kalena a lākou e kūlike ai a me nā hanana i kēia mau lā. ʻO ka mea kākau... Pākuhi hou »
Aloha kākou Tadua, makemake wale wau e hoʻokau i kekahi mau mea i hala ma mua iā ʻoe ma ka hoʻomākaukau ʻana i kāu hōʻike lua ma kēia kumuhana. Ua pololei ʻoe i ka ʻōlelo ʻana i nā ʻike a mākou e nānā nei i kākau ʻia ma mau makahiki he mau makahiki i hala aku nei a no laila he paʻakikī ke 100% kūoʻi no kekahi ʻike pololei. Kūleʻa wau me kāu e ʻōlelo mai nei e pili ana i ka manaʻoʻiʻo i kekahi ala inā inā ʻo nā ʻoiaʻiʻo e ʻōlelo maikaʻi loa kēia ʻoiai ʻaʻole hiki iā mākou ke 100% maopopo. Akā naʻe, ʻaʻole hiki iaʻu ke ʻike i ka pilina ma waena o ka manaʻoʻiʻo, i ka para 4, a me ka ʻoiaʻiʻo o nā Karistiano mua... Pākuhi hou »
Quel travail! Mais désolée tu mʻas perdue ma ke ala hele. Trop difficile ninini moi. Me me contente de me rappeler luc 2: 1 “Dans la 15année du règne de Tibère César, alors que Ponce Pilatoit gouverneur de Judée, qu'Hérode gouvernait la Galilée, que son frère Philippe gouvernait la région dʻIturée et de Trachonitide, et que Lysanias gouvernait lʻAbilène, 2 à l'époque du prêtre en chef Anne et de Caïphe, Jean fils de Zacharie reçut un message de Dieu dans le désert. ” 15eme année de Tibere César ”: debut de son regne lʻan 14, donc on est en lʻan 29. Jean... Pākuhi hou »
E Fani aloha, ʻōlelo kahi ʻōlelo hoʻohina aia he nani i ka maʻalahi. Ua hana ʻoe i ka hoʻopuka manawa o ka helehelena o ka Mesia mai kahi ʻaoʻao ʻē aʻe - mai ka hopena a ka hoʻomaka. He mea ʻoiaʻiʻo nō ka hōʻike kahiko o ka Luka 3: 1 i hōʻike maikaʻi loa ʻia. ʻAneʻane hoʻomanaʻo kāu ʻōlelo iaʻu e pili ana i ka noi ʻana i ka razor o ka Occam i ka hoʻoponopono ʻana i ka pilikia like - "ʻo ka haʻina maʻalahi loa paha ka mea kūpono". ʻAʻole kēia e ʻōlelo ʻaʻole pololei ʻo Tadua. Akā, ʻoi aku ka maopopo o ka helu ʻana āu e ʻōlelo ai i ko mākou mau hoahānau ʻepekema liʻiliʻi... Pākuhi hou »
Aloha ʻo Frankie lāua ʻo Fani, et al I kūhea me ʻoe. ʻO koʻu hoʻomaka mua ʻana ʻo ia ʻo Iesū ka Mesia. Ke ʻole hāʻawi hoʻolilo i ka nui, hoʻomaka wau i ka kenekulia mua a hana hana hou, ʻoi loa e like me ka Manaʻo ma waena o Time series, me ka Baibala he alakaʻi. A laila e loiloi i nā hōʻike Baibala aia no kekahi mau hanana. Kahi wale nō ʻike e ʻike pono ai nā mea huna. Ua ʻike nō au i kaʻu ʻimi noiʻi Baibala i nā kumuhana āpau ʻo ka maʻalahi ke koho maʻalahi. E like pū me ka wānana Mesia. Hoʻopau wale ʻia ʻoe... Pākuhi hou »
E hoʻopunipuni nei ʻoe i kēia palapala. ʻAʻole haʻi ka Baibala iā mākou i ka make ʻana o Darius I ka Pōʻalima i kāna makahiki 6, he manaʻo kuhi ʻoe āu i hana ai. Pehea ʻoe e wehewehe ai i nā papa i kau ʻia i nā makahiki he nui Ma muli o kona noho aliʻi ʻana a hiki i kāna makahiki 36. ʻO ka nānā wikiwiki ʻana ma Papelonia Chronology 626 BC a 45 AD na Parker a ʻo Dubberstein e hōʻike i nā kuhikuhi i kēlā mau papa. ʻO nā makahiki kalepa a lākou e hāʻawi ai iā lākou e wehewehe, akā ʻaʻoleʻike ke kau. E ʻike i ka ʻaoʻao 14 no nā papa 3 he dated i kona makahiki 36. Hiki i kekahi ke kūʻē i nā mea... Pākuhi hou »
Ae, JA, e ae: https://en.wikipedia.org/wiki/Occam%27s_razor
Aloha kākou Tadua, mahalo no ia noiʻi. ʻAʻole ia he kumuhana aʻu i makemake ai i loko, ʻoiai ua heluhelu wau ma kahi o nā hebedoma 70, no laila ke mahalo nui nei wau i kou lawe ʻana i kēia mau mea a pau. I koʻu heluhelu mua ua loaʻa iaʻu kahi loiloi ma mua o koʻu hele ʻana ma kahi kokoke i ka hopena, akā i ka lua o kaʻu ho'āʻo ʻana e loaʻa iā ʻoe me nā makahiki o Ezra, ʻo Moredekai a me nā mea ʻē aʻe, no laila ke hoʻomaopopo nei wau i kou wahi e hele mai nei, a i ʻole kaʻu mana paha manaʻo. Hoʻomaopopo ka puke Insight i kēia mau pilikia nui, no laila ka mea i hoʻololi ai.... Pākuhi hou »
OOOOOOOOOhkay Tadua !!! E lawe mai ma luna o koʻu hoa, ke kali nei wau i ka ʻāpana lua me ka makemake nui.
Ua hoʻonoho ʻoe i ke ʻano e like me ka ʻimi kilokilo ka mea i hoʻopaʻa iā ia iho i mau kaulahao a ma loko o ka umauma hao paʻa a kanu ʻia ʻo ia i nā wāwae he 10 ma lalo a makemake hoʻi e pakele i ka honua. E hele ana wau e ʻike iā ia e manaʻoʻiʻo iā ia!
Mea maikaʻi a hiki i Tadua. Aloha i ka mea āu i lilo ai i kēlā mau makahiki i hana ai i ka hana kuapo a ka mea like. Mahalo i ka teaser, loaʻa iaʻu kahi tiketi mua o ka hōʻike.
Aloha i nā poʻe a pau mai Alithia.