Kedu nke nwere ụwa, Kachasị rụọ ọrụ nke ụwa, AI Computer Code
N’etiti gị na Deepụ Blue[I], ị nwere ike ịnọ na-eche onye nwere koodu kọmputa AI kacha mma. Azịza ya, ọbụlagodi na ị naghị eji kọmputa ma ọ bụ nwee mmasị na ya.
Ugbu a, i nwere ike ịnọ na-eche ihe bụ / bụ “Deep Blue”. "Deep Blue" bụ IBM supercomputer kenyere iji kpọọ cheesi nke ghọrọ kọmputa izizi kụrụ mmadụ chess onye mmeri na May 11, 1997, mgbe egwuregwu 6 gasịrị, merie 2 - 1 na atọ dọrọ.
Yabụ gịnị kpatara anyị ji sị unu? N'ihi na kọmputa nwere ike igwu chess. Ugbu a ị nwere ike igwu cheesi nke ọma, mana ị nwere ike ịme ọtụtụ ihe, kọmputa niile enweghị ike ịme!
Mana enwere ọtụtụ ihe n'azụ azịza ya karịa na ị ga - enwe ike sie nri ebe Deep Blue enweghị ike.
Mkpụrụ ndụ dị mfe n’ime ihe dị mfe ma ọ bụ ihe ọkụkụ dị mgbagwoju anya karịa igwe kacha mgbagwoju anya nke ụmụ mmadụ mepụtara.
Igwe a dịkarịsịrị mfe n'ime ya nwere asụsụ mmemme bụ ụwa kachasị ukwuu, rụọ ọrụ nke ọma, ọtụtụ ebe ahụhụ na-adịghị, N'ezie (kama Artificial) Intanet kọmpụta ọgụgụ isi. Ọ dịkwa n’ime gị. Kedu ihe bụ ihe ahụ?
DNA
DNA dị mkpụmkpụ maka deoxyribonucleic acid, ihe a na-emepụtagharị onwe ya nke dị na ihe niile dị ndụ dịka isi chromosom. Ọ bụ ụgbọelu nke mkpụrụ ndụ ihe nketa.
N’ikwu ya n’ụzọ dị mfe, DNA bụ onye na-ebu ozi kasị dị nta n’eluigwe na ala. Ozokwa, protein na-edozi ahụ bara uru adịghị na mpụga sel dị ndụ. Nnwale ọ bụla emerela na-akwado eziokwu a nke sayensị - kemịkalụ anaghị adị ndụ n'onwe ha. N’ezie, ka anyị na-amụtakwu banyere otu sel dị ndụ ji arụ ọrụ, ọ ga-ebelata ihe ngọpụ maka ịjụ Onye Okike anyị.
Mkpụrụ ndụ dị ndụ nwere ọtụtụ puku akụkụ, nke na-ejikọ ọnụ iji hụ na ọ dị ndụ, ọ dịghị nke ọ bụla na-eme onwe ha.
A chọpụtara n'oge na-adịghị Bacteria si fosil ndekọ (na Cambrian Sedimentary Rock) kpaliri onwe ya na 7 moto mbanye dị ka owuwu na ngụkọta nke 21 gia dị ka owuwu chụpụrụ na usoro, na mgbakwunye na nke cilia si[Ii] Ha niile gbara ntụ n'otu ụzọ nje ahụ na-aga.
Enwere ike ịhụ nlele dị mfe nke nje bacteria dị mfe nwere otu flagellum ma ọ bụ cilium ebe a:
Obosara otu ájá nwere ike ijide 10,000 nke obere ihe ndị a.
Usoro ịtụnanya nke DNA
DNA bụ usoro ihe ọmụma gbasara ihe iji mepụta ihe ọ bụla akụkụ ahụ chọrọ.
Amino acid na eme ihe dika ihe mgbochi nke Lego nwere ike ịhazi ka o mee ihe nlere Lego n'ọtụtụ, n'ụzọ dị iche iche, ewezuga protein amino acid na-etolite protein. Ọzọkwa, ọtụtụ ụdị Lego nwere akụkụ pụrụ iche nke emere maka nke ọma na enweghị usoro ọzọ.
Aromosome dị ka ngalaba akwụkwọ ndekọ ihe nke ọba akwụkwọ.
Gene dị ka isi akwụkwọ dị n'akwụkwọ adịghị na akwụkwọ ọ bụla ọzọ, ya bụ na ọ pụrụ iche.
- A na-ejikwa “mkpụrụedemede” aha mkpụrụ akwụkwọ anọ nke ọma, ọ bụghị 4 dị ka mkpụrụedemede Bekee.
- “Akwụkwọ ozi anọ” a bụ A, C, G, T, nke bụ mkpụrụedemede izizi nke kemịkal na-eme njikọ nke Akwughari, Cytosine, Guanine, na Thymine akpọrọ nucleotides.
- T nwere ike ijikọ ya naanị na A, G nwekwara ike ijikọ ya na C. [iv]
1. Readinggụghachi Akwụkwọ
N'ọtụtụ asụsụ enwere okwu ụfọdụ enwere ike ịgụta azụ, nke ga - enye echiche dịtụ iche na mkpụrụokwu a na - agụkarị.
A na-akpọ okwu ahụ “larịị” palindrome, n'ihi na ịgụrụ azụ ma ọ bụ gaa n'ihu ọ na-agụ “larịị”.
Mana "Kpakpando" gụrụ ala azụ bụrụ “Rats”, ihe ọ pụtara kpamkpam. N'otu aka ahụ, “Anapụta” na-abụ “Mkparị”, otu mkpụrụedemede ma na-abụghị nke ọzọ, na-enye ihe dị iche kpamkpam.
Na DNA, mkpụrụedemede a gụrụ n’azụ nwere nzube ma ọ bụ ọrụ dị iche. N'ihe banyere nje dị nfe, ọtụtụ mgbe ị na-eme protein maka “moto”.
Nke a putara na enwere ike iji otu uzo DNA a mee ihe di iche-iche. Dingzọ nzuzo dị mma nke ukwuu.
A ga-agụ koodu nke DNA ka ọ ga-aga n'ihu wee laa azụ iji mepụta obere protein ndị a dịka motors na nje. (Ee, ndi mere igwe abughi igwe, kama amino acid abubaara na protein). Ihe ọgụgụ DNA n’iru nwere ike ịbụ otu esi ewulite ya na ịgụrụ azụ nwere ike ịbụ otu esi eji ya. Chegodi ịnwa ide otu akwụkwọ nke kọwara etu esi wuo iPhone ma mgbe agụrụ gị, nyere gị ntuziaka maka otu esi eji iPhone!
2. Izipu ozi
E nwekwara ntuziaka na-ejikọ ọnụ iji nye ntụziaka dị iche iche ma na-arụ ọrụ nke ọma. Ihe atụ bụ ahịrịokwu ahụ “Achọrọ m chọkọleti n'uhuruchi ahụ”. Na-ekwu okwu nkwupụta iju, ihe kpatara ya bụ na nke a nwere ike inwe ihe abụọ dị iche na mkpụrụedemede obi ike bụ mkpụrụedemede jikọtara ọnụ:
- Choco na-amasị mmbubreyo
- Mgbe e mesịrị na mgbede ahụ
3. Gbasara ozi
Maka nke a anyị na-ewere ụfọdụ mkpụrụ edemede nke DNA otu usoro, dịka mkpụrụedemede ahụ na nkebi ahịrịokwu Ọ masịrị m chikukuer tnwere mgbede ”nke na-enye“ Ọ masịrị m okpu ya ”. Nke a ga - enye ọrụ dị iche iche, mana ọ ka na - ewepụ otu usoro ozi iji mepụta ebumnuche dị iche. N’ụzọ dị irè, mkpụrụ ndụ DNA ọzọ ga-enye ntụzịaka banyere ihe akụkụ ụfọdụ nke usoro DNA a kwesịrị iji mepụta akụkụ ọzọ dị iche. N’ụzọ dị otú a ntuziaka niile iji mee “akụkụ akụrụngwa” niile iji mee ka sel rụọ ọrụ, ana - ejikọ ya ọnụ ma nwee otu usoro “mkpụrụedemede” DNA edere.
Ma ọ kwụsịghị ebe ahụ. E nwekwara:
- Ozi agbakwunyere
- Ozi ezoro ezo
- Ihe omuma 3-D (ogologo uzo ihe DNA kwesiri ka apikota ya n'uzo ziri ezi)
Mkpụrụ ndụ ọ bụla nwere ike ịrụ sel ọzọ. Mkpụrụ ndụ niile kwesịrị ịna-ekwurịta okwu mgbe niile, na-ekwu n'ụzọ dị mma, “Achọrọ m ihe a” ma ọ bụ “kwụsị ime nke a”, wdg. Ihe ọmụma a na-ejide na DNA na-ama jijiji karịa nghọta anyị.
Ahụ mmadụ nwere ihe dị ka puku ijeri dọla iri atọ ma ọ bụrụ na i wepụta DNA site na nke ọ bụla ị gaghị enwe ọbụna shuga dị larịị.
Ihe omuma di n’ime ya di ka akwukwo eji akwadoro site n’elu uwa rue onwa, obughi otu mgbe kama ejidere ugboro 500, maka DNA n’otu aru mmadu.
Ngwurugwu DNA karia
Amino asịd dị ka otu bead na ogologo beads nke bụ protein. Enwere ihe dị iche iche protein na ahụ mmadụ dị 100,000. Ejiri “moto” nje dị ka ihe nchebe 40 dị iche iche.
Amino acid nwere ike ito n’ihe akpọrọ “n’aka nri” na “aka ekpe”. N’ime usoro ọ bụla, a ga-enwe ihe ha na amino acids aka ekpe na aka ekpe, ntụgharị 50/50. Ndụ na-eji naanị amino acid aka ekpe, mana ị na-enweta 50/50. Nnwale ahụ a na-ahụkarị na eme amino-acid na 1950s anaghị ewepu ikuku oxygen, nke dị adị n'ụwa niile dịka ihe ndekọ ala si wee bụrụ 50/50 amino-acid aka ekpe na aka nri yana kemịkal nke ga-akwụsị protein.
Enwere 20 dị iche iche amino asịd eji eme protein. Dị ka ọ na-adị, 3,000 molekụla amino acid (nke sitere na 20 ahụ dị iche iche, amino acid niile nwere aka ekpe) jikọtara ọnụ iji mee otu protein ndu, mana ụfọdụ bụ naanị obere amino acid 300 ogologo oge ndị ọzọ nwere 50,000 amino acid molelu. Singledị amino acid ọ bụla ga-anọrịrị ebe kwesịrị ekwesị ma ọ nweghị protein na-arụ ọrụ.
Nsogbu ahụike a na-akpọ Sickle cell anaemia bụ otu amino acid na-anọ na ọnọdụ ọjọọ na haemoglobin (protein) nke na-eme ka ọ ghara ịbụ ọdịdị ziri ezi iji buru oxygen nke ọma.
Ọ bụrụ na anyị kwere ka ohere kpuru ìsì nwalee ime ka protein na naanị 5 amino asịd ogologo (nke dị ntakịrị karịa protein ndị ị na-emebu), ị ga-enweta amino acid kwesịrị ekwesị n'usoro. Kedu nsogbu ị ga-enweta ya na oge mbụ?
1 ohere na nde 3.2 na-anwale. Otu obere ohere a na n'eziokwu, ọ nweghị ike ime eme.
Nwere ike ịnwale nke a n'onwe gị. Tinye bọọlụ iri abụọ dị iche na igbe wee jikọta ha. Tinye 20 igbe nwere agba nke akara n’elu ha n’ahịrị, kpuo ìsì, ma mee ka ha họrọ bọọlụ 5, 5 maka akpa ọ bụla. Ọ bụrụ na ha enweghị ike iwepu ìsì ahụ ruo mgbe bọọlụ na agba ha ziri ezi, ọ ga-abụ na ha ga-ekpuchichiri onwe ha oge ndụ ha niile. Wepu ihe mkpuchi a ma eme ya na sekọnd. Mana nke ahụ na - ewepu ìsì, ohere na - adịghị mma ma na - ewebata ọgụgụ isi na nhazi ahụ.
N'ụzọ doro anya, anyị ga-enwerịrị onye okike nwere ọgụgụ isi ebe ohere kpuchiri ihe mgbochi a chọrọ maka ndụ, ọ bụ agaghị ekwe omume na mgbakọ na mwepụ.
Dịka Onyeozi Pọl dere na Ndị Rom 1: 19-20 “Ihe a pụrụ ịmara banyere Chineke pụtara ìhè n’etiti ha [ndị ajọ omume na ndị ajọ omume]. N'ihi na a na-ahụ ihe anya na-ahụ anya site na ihe ndị e kere eke gaa n'ihu, ọbụna ike ebighi ebi ya na Chi ya, nke mere na ha anaghị agbagha. ".
Chukwu egosila anyị mkpisi aka ya. Ihe e kere eke dị maka ebumnuche. Anyị ekwesịghị iwelata ihe ndị merenụ iji nwaa ma ghara ịhụ nke pụtara ìhè.
Acknowledgements
Site na ọtụtụ ekele Deborah Pimo maka nkwadebe ya nke ọtụtụ n'ime edemede a.
[I] IBM Deep Blue, kọmputa izizi meriri otu mmeri World Chess. https://www.ibm.com/ibm/history/ibm100/us/en/icons/deepblue/
[Ii] Cilium ma ọ bụ cilia (otutu) bụ obere ntutu dị ka protuberances dị na mpụga sel sel. Ọ bụ ha bụ ihe dị mkpa maka locomotion ma ọ bụ sel nke onwe ya ma ọ bụ isi mmiri na sel elu. https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/9/93/Flagellum-beating.png
[iii] https://en.wikipedia.org/wiki/File:Flagellum_base_diagram-en.svg
[iv] https://commons.wikimedia.org/wiki/File:229_Nucleotides-01.jpg
Leekwa
Ahụmịhe anyị kwa ụbọchị na ọgụgụ isi anyị na-agwa anyị na ebe enwere mgbagwoju anya na nka achọrọ iji wuo ihe; ọ chọrọ onye nwere ihe ọmụma, nkà na ozi iji wuo ya. Ihe dị mgbagwoju anya dịka ihe eji arụ ọrụ, anyị na-eche n'echeghị echiche na ọ ga-achọ onye nwere ọgụgụ isi, ihe ọmụma na nka iji wuo ihe ahụ. N’iburu n’otu ihe dị mgbagwoju anya nke DNA na ọrụ ya ndị dị ịtụnanya, o siri ike ịghọta ndị ọkà mmụta sayensị bụ́ ndị na-ekwusi ike na ọ bụ nanị usoro aghara aghara na ihe ndị a na-enweghị nduzi dugara n’ guzobere DNA. Nke a bụ 'sayensị' abụghị sayensị. Ọ bụ nkwa ahụ... GỤKWUO "
Nke ahụ bụ isiokwu na-akpali mmasị. Edebere ya n'ụzọ ga-eme ka anyị niile ghọta ya ngwa ngwa. Yabụ nyere anyị ihe anyị ga-eji tụgharịa uche n'ọnọdụ oke nke ọrụ ndị anyị na-ebi n'oké osimiri, n'enweghị mgbagha, bụ nsonaazụ nke ike nke Chukwu site na Chineke ukwu anyị na nke nwa ya Kraịst Jizọs.