N’akụkụ mbụ nke usoro isiokwu a, anyị tụlere ihe àmà Akwụkwọ Nsọ n’ajụjụ a. Ọ dịkwa mkpa ịtụle ihe àmà akụkọ ihe mere eme.

Ihe Àmà

Ka anyị were obere oge tụlee ihe akaebe nke ndị ọkọ akụkọ ihe mere eme n'oge gboo, ọkachasị ndị edemede Ndị Kraịst narị afọ ole na ole mbụ mgbe Kraịst nwụsịrị.

Justin Martyr - Dialog na Trypho[I] (Edere ihe dịka 147 AD - ihe dịka 161 AD)

Ke Ibuot XXXIX, p.573 o dere: “Ya mere, dị nnọọ ka Chineke na-ejighị mee ka iwe Ya dịrị puku mmadụ asaa ahụ, ma ugbu a O mebeghị ihe O kpere n'ikpe, O meghịkwa ya, ebe Ọ maara na kwa ụbọchị ụfọdụ [ụfọdụ n’ime unu] na-aghọ ndị na-eso ụzọ n’aha Kraịst, na ịkwụsị ụzọ njehie; '”

Justin Martyr - Mgbaghara Mbụ

N'ebe a, Otú ọ dị, n'Isi nke LXI (61) anyị na-ahụ, “N’ihi na, n’aha nke Chineke, Nna na Onye nwe ụwa nile, na nke Onye Nzọpụta anyị Jizọs Kraịst, na nke Mmụọ Nsọ, ha anatala mmiri ahụ.”[Ii]

O nweghi ihe akaebe n’edemede obula tupu Justin Martyr, (ihe dika n’afọ 150 AD) nke onye obula emere baptism ma obu omume bu ka eme onye ozo baptism n’aha nke Nna, na nke Okpara na nke Mo Nso.

O yikarịrị ka ederede a na First Apology nwere ike igosipụta omume ụfọdụ Ndị Kraịst n'oge ahụ ma ọ bụ gbanwee ederede ahụ.

Ihe akaebe sitere na De Rebaptism[iii] (a Tract: On Rebaptism) n'ihe dị ka 254 AD. (Onye edemede: amaghị aha)

Chapter 1 “Isi okwu a bụ na, dị ka omenala oge ochie na ọdịnala chọọchị si dị, ọ ga-ezu, mgbe nke ahụ gasịrị baptism nke ha natara na mpụga Nzukọ-nsọ ​​n’ezie, mana n’aha nke Jisus Kraịst Onye-nwe-anyị, na ọ bụ nanị bishọp ga-ebikwasị ha aka maka ịnabata Mmụọ Nsọ, na ịbịanye aka a ga-enye ha akara nke okwukwe ọhụrụ na nke zuru oke; ma-ọbụ n’ezie, ikwughachi baptism ga-adị ha mkpa, dịka a ga-asị na ha agaghị anata ihe ọbụla ma ọbụrụ na ha anatabeghị baptism ọzọ, dịka a ga-asị na emeghị ha baptism n’aha nke Jisus Kraịst. ".

Chapter 3 "N'ihi na Mọ Nsọ adighi-adakwasi ha nile; ma e mewo ha baptism nanị nʼaha nke Onye-nwe Jisus.". (Nke a na-ezo aka na Ọrụ 8 na-atụle baptizim ndị Sameria)

Chapter 4 “N'ihi na baptism n’aha nke Onye-nwe-ayi Jisus Kraist agafeela-ka e nyekwa Mụọ Nsọ ọzọ nwoke chegharịrị ma kwere. Nihi na akwukwo nso siri ike ikwesiri na ndi kwesiri ikwere na Kraist aghagh ime ha baptism n’ime Mo; ya mere ka ndia we ghara iyi ka ha nwere ihe ọ bula kari ndi zuru okè Kraist; k'ọphu ọo-dụ mkpa; udi ihe bu udi baptism ahu nke ha mere n'aha Jisos Kraist. Ma oburu na, ike, na na na mbụ mkparịta ụka na-, banyere ndi kwesiri ka eme ha baptism n’aha Jisos Kraist, ị ga ekpebi na a ga-azọpụta ha ọbụnadị na Mmụọ Nsọ, ".

Isi 5: Pita we za, si, Ọ̀ di onye puru igbochi miri, ka aghara ime ndia baptism, ndi natara Mọ Nsọ dika ayi onwe-ayi? O we nye ha iwu Baptizim n’aha Jizọs Kraịst. ””. (Nka natuwa aka na akuko nke Kọniliọs na ezinulo ya.)

Isi 6:  Ma ọbụghị, dịka m chere, abụghị maka ebumnuche ọzọ ndị-ozi jiri gbaa ndị ahụ ha gwara okwu na Mmụọ Nsọ ebubo, ka eme ha baptism n’aha Kraist Jisus, ewezuga na ike nke aha Jisos kpotara nwoke obula site na baptism puru inye ya onye a kwesiri ime baptism abagh uru obula maka nzoputa, dika Pita kowara n’olu ndi ozi, si: “nihi na odigh onye ozo di. aha n’okpuru elu-igwe nke enyere n’etiti mmadụ, nke a g savedji zọputa anyị. ”(4) Dị ka Onyeozi Pọl na-ekpughe, na-egosi na Chineke ebuliela Onyenwe anyị Jizọs elu, ma“ nye Ya aha, ka ọ dị elu karịa aha niile, na aha Jisos nile kwesiri isiala, ihe nke elu-igwe na nke uwa, na n’okpuru uwa, na asusu nile kwesiri ikwuputa na Jisos bu onye nwe ebube nke Chineke bu Nna. ”

Isi 6: “Ọ bụ ezie na e mere ha baptism n’aha Jisos, ma, ọ bụrụ na ha nwere ike ịgbanwe njehie ha na nwa oge, ”.

Isi 6: “N'agbanyeghị na e mere ha baptizim na mmiri n'aha Jehova, nwere ike inwe okwukwe dịka ezughị oke. Nihi na odi nkpa ma obu na emebegh nwoke baptism n'aha Onyenwe anyi Jisos Kraist, ”.

Chapter 7 "I kwesịghịkwa ile ihe Onyenwe anyị kwuru anya dị ka ihe megidere mmeso a: “Gaanụ zie mba dị iche iche ozi; mee ha baptism n’aha nke Nna, na nke Ọkpara, na nke Mụọ Nsọ.

Nka n’egosiputa nke oma na ime baptism n’aha Jisos bu omume na ihe Jisos kwuru, dika onye amagh ya De Baptizim rụrụ ụka na omume ahụ “mee ha baptism n’aha nke Nna, na nke Ọkpara, na nke Mmụọ Nsọ ” ekwesịghị ịtụle ya imegide iwu Kraịst.

Mmechi: N’etiti 3^rd Narị Afọ, omume a na-eme baptizim n'aha Jizọs. Otú ọ dị, ụfọdụ na-amalite ịrụ ụka iji gosi na e mere ha baptizim “ha n’aha nke Nna, na nke Ọkpara, na nke Mmụọ Nsọ ”. Nke a dịịrị na Kansụl nke Nicaea na 325 AD nke kwadoro ozizi Atọ n'Ime Otu.

Dọkịta[iv] (Edere: amaghi, atụmatụ site na 100 AD. Ruo 250 AD., Onye edemede: amaghi)

Amaghi onye dere ya, ubochi edere ya bu ihe adighi adia n’agbanyeghi na odi n’udi 250 AD. Agbanyeghị, budata Eusebius nke ngwụcha 3^rd, mmalite 4^th Narị Afọ gụnyere Didache (aka nkuzi nke ndịozi) na ndepụta ya arụ ọrụ na-abụghị akwụkwọ, ọrụ aghụghọ. (Lee Historia Ecclesiastica - History of Church. Akwụkwọ nke III, 25, 1-7).[v]

Mkpughe 7: 2-5 na-agụ, “7: 2 Ebe mbụ m ziri ihe ndị a niile, eme baptizim na aha nke Nna na nke Ọkpara na nke Mmụọ Nsọ na mmiri (na-agba agba) mmiri. 7: 3 Ma ọ bụrụ na ị na-adịghị ndụ mmiri, mgbe ahụ, ana baptism na mmiri ọzọ; 7: 4 ma ọ bụrụ na ịnweghị ike oyi, mgbe ahụ na-ekpo ọkụ. 7: 5 Ma ọ bụrụ na ịnweghị, wụsa mmiri n'isi ugboro atọ n'aha nke Nna na nke Ọkpara na nke Mmụọ Nsọ."

Site na iche:

Ozizi 9:10 guru, “9:10 Ma ka onye ọ bụla ghara iri ma ọ bụ drinkụọ nke a ekele eucharistic, ma e wezụga ndị ndi emere baptism iba n’aha nke Onye-nwe-ayi;"

Wikipaedia[vi] na-ekwu, “The Didache bụ obere ederede nke nwere naanị ihe dị ka okwu 2,300. Enwere ike kewaa ihe ndị dị na ya n'akụkụ anọ, nke ọtụtụ ndị ọkà mmụta kwenyere site na onye dị iche iche jikọtara site na isi mmalite dị iche iche: nke mbụ bụ Twozọ Abụọ, ofzọ nke Ndụ na Wayzọ Ọnwụ (isi 1-6); akụkụ nke abụọ bụ emume metụtara emume baptism, ibu ọnụ, na Oriri Nsọ (isi 7–10); nke atọ na-ekwu maka ije-ozi na otu esi emeso ndị-ozi, ndị amụma, ndị bishọp, na ndị dikọn (isi 11–15); na nke ikpeazu (isi 16) bu amuma nke onye ah na-emegide Kraist na obibia nke abuo. ”.

Enwere naanị otu Didache zuru ezu, achọpụtara na 1873, nke malitere naanị 1056. Eusebius nke ngwụsị 3^rd, mmalite 4^th Narị Afọ gụnyere Didache (Ozizi nke Ndịozi) na ndepụta ya nke enweghị akwụkwọ, ọrụ ụgha. (Lee Historia Ecclesiastica - History of Church. Akwụkwọ nke III, 25). [vii]

Athanasius (367) na Rufinus (ihe dịka 380) depụtara ha Dọkịta n'etiti Apocrypha. (Rufinus na-enye aha ọzọ dị egwu Judicium Petri, “Ikpe Peter”.) Nicephorus (ihe dị ka 810), Pseudo-Anastasius, na Pseudo-Athanasius anabataghị ya kọwara ná mkpirikpi na akwukwo akwukwo 60. Ndị Apostolic Constitutions Canon 85, John nke Damaskọs, na Chọọchị Ọtọdọks nke Etiopia nakweere ya.

Mmechi: Ozizi nke Ndịozi ma ọ bụ Didache abụrụla nke a na-ewere dị ka onye aghụghọ na mbido 4^th narị afọ. Ebe ọ bụ na Didache 9:10 kwenyere n'akụkụ Akwụkwọ Nsọ ndị a tụlere na mbido isiokwu a, ya mere, ọ na - emegide Didache 7: 2-5 9^th Narị Afọ karia nsụgharị nke Matiu 28:19 dị ka anyị nwere taa.

Nnukwu ihe akaebe sitere n'akwụkwọ nke Eusebius Pamphili nke Sisaria (Bɛyɛ afe 260 AD kosi bɛyɛ 339 AD)

Eusebius bụ ọkọ akụkọ ihe mere eme wee bụrụ bishọp nke Sisaria Maritima n'ihe dịka afọ 314 AD. Ọ hapụrụ ọtụtụ edemede na nkọwa. Ihe odide ya sitere na njedebe nke narị afọ nke 3 ruo etiti 4^th Narị Afọ AD, ma mgbe Kansụl nke Nicaea gasịrị.

Gịnị ka o dere banyere otú e si eme mmadụ baptizim?

Eusebius kwuru ọtụtụ okwu site na Matiu 28:19 dị ka ndị a:

1. Historia Ecclesiastica (Ecclesiastical \ Church Church), Akwụkwọ nke 3 Isi 5: 2 “Gakuru mba nile ikwusa ozioma, dabere n’elu ike nke Kraist, onye siri ha, “Gaanụ mee ndị mba niile ka ha bụrụ ndị na-eso ụzọ m n'aha m.”". [viii]
2. Demonstratio Evangelica (The Proof of the Gospel)Isi nke 6, 132 “Site n'okwu na otu olu Ọ gwara ndị na-eso ụzọ Ya sị:Gaanụ, mee mba niile ka ha bụrụ ndị na-eso ụzọ m n’aha m, na-ezi ha ka ha debe ihe niile m nyere unu n'iwu, ”[Mat. nwxiii. [Foto dị na peeji nke 19.] [ix]
3. Demonstratio Evangelica (The Proof of the Gospel)Isi nke 7, Paragraf nke 4 “Ma ọ bụ ezie na ndị na-eso ụzọ Jizọs nwere ike ikwu otu a, ma ọ bụ chee echiche otu a, Nna-ukwu doziri nsogbu ha, site na itinye otu nkebi ahịrịokwu, na-ekwu na ha (c) mmeri “N'AKA M.” N'ihi na Ọ gwaghị ha nanị na mgbe ebighị ebi mee ka mba niile bụrụ ndị na-eso ụzọ, kama na mgbakwunye dị mkpa nke ”N'aha m.” Na ike nke Aha Ya ịbụ nke ukwuu, nke mere na onye ozi ahụ kwuru, sị: “Chineke enyewo ya aha dị elu karịa aha ọ bụla, na n’aha Jizọs, ka ikpere niile wee gbuo n’ala, nke ihe dị n’eluigwe, na nke dị n’elu ụwa, na ihe n’okpuru ụwa, ”[Phil. ii. O gosipụtara omume ọma nke ike n'Aha ya nke e zochiri n'ebe ìgwè mmadụ nọ mgbe Ọ gwara ndị na-eso ụzọ ya, sị: “Gaanụ mee ndị mba niile ka ha bụrụ ndị na-eso ụzọ m n’aha m. ” Ọ na-ebu amụma buru amụma banyere ihe ga-eme n’ọdịnihu, sị: “N’ihi na a ghaghị ibu ụzọ kwusaa ozi ọma a n’ụwa niile, ka ọ bụrụ àmà nye mba niile.” [[Matt.xxiv.14.]] ”. [X]
4. Demonstratio Evangelica (The Proof of the Gospel)Isi nke 7, Paragraf nke 9 “... a manyere m ịlọghachite nzọụkwụ m, na ịchọ ihe kpatara ha, na ikwupụta na ha gaara enwe ihe ịga nke ọma na mbọ ha na-atụ egwu, site n'ike nke Chukwu, ma sie ike karịa nke mmadụ, na site na nkwado nke Ya Onye gwara ha: “Mee ka mba niile bụrụ ndị na-eso ụzọ m n'Aha m.” Ma mgbe O kwuru okwu a, Ọ tụkwasịrị nkwa, nke ahụ ga-eme ka ha nwee obi ike ma dịkwa njikere itinye onwe ha n’ịmezu iwu Ya. N'ihi na Ọ gwara ha, sị: “Lee! M nọnyeere unu ụbọchị niile, rue ọgwụgwụ nke ụwa. ” [xi]
5. Demonstratio Evangelica (The Proof of the Gospel), Book 9, Isi nke 11, Paragraf nke 4 “Ọ na-ekwukwa ndị na-eso ụzọ Ya mgbe ha jụrụ ya, “Gaanụ mee ndị mba niile ka ha bụrụ ndị na-eso ụzọ m n’aha m.”[xii]
6. Theophania - Akwụkwọ 4, Paragraf (16): “Onye Nzọpụta anyị gwara ha, mgbe mbilite n’ọnwụ Ya, "Gaanụ mee ndị mba niile n’aha m,"".[xiii]
7. Theophania - Akwụkwọ 5, Paragraf (17): “Enye (Andinyanga) eketing ke iko kiet ye eno oto Mbet Esie,“Gaanụ mee ndị mba niile ka ha bụrụ ndị na-eso ụzọ m n’aha m, ma kuzierenụ ha ihe nile nke m nyeworo unu n’iwu. ” [xiv]
8. Theophania - Akwụkwọ 5, Paragraf (49): “ma site na enyemaka nke Onye gwara ha sị,Gaanụ mee ndị mba niile ka ha bụrụ ndị na-eso ụzọ m n’aha m. ”Ma mb whene Ọ gwasiri ha okwu a, Ọ dabere na nkwa ahu, nke ha g theyji nwe ume bayere ha, iwere onwe-ha nye ihe enyere n'iwu. N'ihi na Ọ siri ha, Le, Mu onwem nọyere unu ubọchi nile, rue ọgwugwu uwa. Emere ka oputa ihe, karia, na O mere ka mo Nso n’ime ha buru ike nke Chineke; (otua) na-enye ha ike ịrụ ọrụ-ebube nile, na-asị otu oge, “Nata nụ Mụọ Nsọ;” na onye ọzọ, na-enye ha iwu, ka “gwọọ ndị ọrịa, mee ka ndị ekpenta dị ọcha, chụpụkwa ndị mmụọ ọjọọ: —n'ezie unu natara, nyenụ n'efu.” [xv]
9. Nkọwa banyere Aịsaịa -91 “Kama gakwuuru atụrụ furu efu nke ụlọ Israel” na : “Gaanụ mee ndị mba niile ka ha bụrụ ndị na-eso ụzọ m n’aha m". [xvi]
10. Nkọwa banyere Aịsaịa - peeji nke 174 “N’ihi na onye gwara ha ka ha “Gaa mee mba niile ka ha bụrụ ndị na-eso ụzọ m n’aha m”Nyere ha iwu ka ha ghara iji ndụ ha mee ihe oge niile done. [xvii]
11. Oration na Otuto nke Constantine - Isi nke 16: 8 “Mgbe o merisịrị ọnwụ, ọ gwara ndị na-eso ụzọ ya okwu ahụ, wee mezuo ya na mmemme ahụ, na-asị ha, Gaanụ mee ndị mba niile ka ha bụrụ ndị na-eso ụzọ m n’aha m. ” [xviii]

Dị ka akwụkwọ ahụ si kwuo Encycloplodia nke Okpukpe na ụkpụrụ omume, Mpịakọta nke 2, p.380-381[xix] enwere ngụkọta nke ihe atụ 21 n'akwụkwọ Eusebius na-ehota Matiu 28:19, ha niile hapụkwara ihe niile n'etiti 'mba niile' ma 'kụziere ha' ma ọ bụ bụrụ n'ụdị 'mee ndị mba niile ka ha bụrụ ndị na-eso ụzọ m'. Imirikiti ihe atụ iri ndị egosighi na ndị edere aha ha n'elu ka a ga-ahụ na ya Commentary on Psalm, nke onye edemede ahụ na-enweghị ike isi na ntanetị pụta.[xx]

Enwekwara ihe omuma 4 n’ime akwukwo ndi edere edere nye ya nke naehota Matiu 28:19 dika amara taa. Ha bụ Syriac Theophania, Contra Marcellum, Ecclesiasticus Theologia, na Akwụkwọ Ozi nke Chọọchị dị na Sesaria. Agbanyeghị, a ghọtara na o yikarịrị ka onye nsụgharị Syriac ji nsụgharị nke Matiu 28:19 ọ maara mgbe ahụ, (lee amaokwu sitere na Theophania dị n'elu) na onye dere akwụkwọ ndị ọzọ bụ n'ezie Eusebius ka a na-ahụta dị oke obi abụọ.

Okwesiri iburu n'uche na oburu na Eusebius dere ederede ato ndia, ha nile bu ndi Council nke Nicaea na 3 AD. mgbe a nabatara Ozizi Atọ n'Ime Otu.

Mmechi: Otu akwụkwọ Matiu 28:19 Eusebius maara nke ọma, bụ “Gaanụ mee ndị mba niile ka ha bụrụ ndị na-eso ụzọ m n’aha m. ”. O nweghị ederede anyị nwere taa.

Na-enyocha Matiu 28: 19-20

Na mmechi nke akwụkwọ Matiu, mbilite n’ọnwụ pụtara n’ihu ndị na-eso ụzọ iri na otu fọdụrụ na Galili. Do enye ọnọ mmọ akpatre item. Ihe ndekọ ahụ na-agụ, sị:

“Jizọs bịaruru nso gwa ha okwu, sị:“ E nyewo m ikike nile n’eluigwe na n’elu ụwa. ¹⁹ Gaanụ mee ndị mba niile ka ha bụrụ ndị na-eso ụzọ m. na-eme ha baptizim n’aha m,[xxi] ²⁰ na-ezi ha ka ha debe ihe niile m nyere unu n'iwu. Ma, lee! M nọnyeere unu ụbọchị niile ruo ọgwụgwụ usoro ihe a. ”

Akụkụ akwụkwọ Matiu a kwekọrọ na ihe nile anyị tụleworo ruo n’isiokwu a.

Agbanyeghị, ị nwere ike na-eche na ọ bụ ezie na ọ na-agụpụta ihe dị etu o siri dị ma dịka anyị na-atụ anya ya n’akụkọ ndị ọzọ nke Akwụkwọ Nsọ, enwere ihe yiri ka ọ gụrụtụ obere ihe na ọgụgụ a dị n’elu ma e jiri ya tụnyere Akwụkwọ Nsọ (s) ị maara. Ọ bụrụ otu a, ị ga-ekwu eziokwu.

Na nsụgharị Bekee iri abụọ na itoolu onye edemede ahụ nyochara na Biblehub, akụkụ Akwụkwọ Nsọ a na-agụ: “E nyewo m ikike nile n’eluigwe na n’elu ụwa. ¹⁹ Gaanụ mee ndị mba niile ka ha bụrụ ndị na-eso ụzọ m. na-eme ha baptizim n’aha nke Nna, nke Ọkpara na nke Mmụọ Nsọ, ²⁰ na-ezi ha ka ha debe ihe niile m nyere unu n'iwu. Ma, lee! M nọnyeere unu ụbọchị niile ruo ọgwụgwụ usoro ihe a. ”

Ọ dịkwa mkpa iburu n’uche na Grik “n’aha” ebe a bụ nke egosi. Nke a ga-agbakwunye n'echiche na ahịrịokwu ahụ "nke Nna, nke Ọkpara, na nke Mmụọ Nsọ" bụ ntinye n'ihi na mmadụ ga-atụ anya na nke a ga-ebute site na ọtụtụ "na ahas”. Ọ dịkwa mkpa na ndị Atọ n’Ime Otu na-arụtụ aka na nke a na-egosi “n’aha” dị ka nke na-akwado mmadụ atọ n’ime 3 na 1 n’ime 1 nke Atọ n’Ime Otu.

Olee ihe pụrụ ịkpata ọdịiche ahụ?

Olee otú nke a si mee?

Pọl onyeozi dọrọ Timoti aka ná ntị banyere ihe ga-eme n’ọdịnihu dị nso. Na 2 Timoti 4: 3-4, o dere, “N’ihi na oge a ga-enwe mgbe ha na-agaghị anagide ezi nkuzi ahụ, mana dịka ọchichọ nke ha si dị, ha ga ndị-nkuzi gbara ha gburu-gburu ka ha mee ka ntị ha na-aka ha ọkọ. ⁴ Ha ga-ewepụ ige ntị n'eziokwu ahụ ma tinye uche na akụkọ ụgha. ”.

Ndị otu Gnostic nke ndị Kraịst nke bidoro na mbido 2^nd narị afọ bụ ezigbo ihe atụ nke ihe Pọl onyeozi dọrọ aka ná ntị banyere ya.[xxii]

Nsogbu na mpempe akwụkwọ nke Matthew

Ihe-odide ochie kacha ochie nwere Matiu 28 nanị bidoro na ngwụcha 4^th narị afọ gara aga ka akụkụ Akwụkwọ Nsọ ndị ọzọ nke Matiu na akwụkwọ ndị ọzọ nke Bible. Na nsụgharị niile dị ugbu a, achọtara ederede ahụ n'ụdị ọdịnala anyị na-agụ. Agbanyeghị, ọ dịkwa mkpa ịmara na ihe odide abụọ anyị nwere, nke African Old Latin, na nsụgharị Old Syriac, bụ ndị toro ogologo karịa ihe odide Greek mbụ anyị nwere na Matiu 28 (Vaticanus, Alexandria) abụọ 'nwere ntụpọ na N'ebe a ', akwukwo ikpeazu nke Matiu (nke nwere Matiu 28: 19-20) ebe o furu efu, ikekwe ebibi ya, n'oge ụfọdụ n'oge ochie. Naanị nke a na-enyo enyo n'onwe ya.

Mgbanwe na Akwụkwọ edemede mbụ na Nsụgharị Na-adịghị Mma

N’ebe ụfọdụ, e mechara gbanwee ihe odide nke Ndị Nna Chọọchị Oge Ochie iji kwekọọ n’echiche nkwenkwe ndị a na-enwe n’oge ahụ, ma ọ bụ ná nsụgharị, ụfọdụ amaokwu Akwụkwọ Nsọ emewo ka e dezigharịa ihe odide mbụ ma ọ bụ dochie ya akụkụ Akwụkwọ Nsọ a maara ugbu a, kama ịbụ ntụgharị dị ka ntụgharị nke ederede mbu.

Iji maa atụ: N’akwụkwọ Ihe akaebe Patristic na nkatọ ederede nke Agba Ọhụrụ, Bruce Metzger kwuru “N'ime ụdị ihe akaebe atọ ejiri mee ihe iji chọpụta ihe ederede nke Agba Ọhụrụ - ya bụ, ihe akaebe sitere na ihe odide Greek, na nsụgharị ndị mbụ, yana akụkụ Akwụkwọ Nsọ echekwara n'akwụkwọ ndị Nna Chọọchị - ọ bụ nke ikpeazụ metụtara nnukwu esemokwu na nsogbu kachasị. Odi nsogbu di, nke mbu, inata ihe akaebe, obughi nani n'ihi oru nke ichota site na akwukwo ndi nna ochie na ichota ihe edere na agba ohu, kamakwa n'ihi na akwukwo ndi ozo juru nke otutu nke ababeghị ndị Fada. Ihe karịrị otu narị afọ gara aga, otu onye editọ nwere ezi nzube dere ebe ndị ahụ e kwuru n ’Akwụkwọ Nsọ nke dị n’ime akwụkwọ patristic n’ihe odide Agba Ọhụrụ ugbu a megidere ikike nke ihe odide ahụ.. Otu akụkụ nke nsogbu ahụ, karịa, bụ na otu ihe ahụ mere tupu e mepụta akwụkwọ. Dị ka Hort [nke Westcott na Hort Bible Translation] rụtụrụ aka, sị, 'Mgbe ọ bụla onye depụtara edepụtara edepụtara site na patristic treatise na-edegharị ihe e kwuru na ya dị iche na nke ederede ahụ ọ maara mbụ ya, ọ na-enwe ihe fọrọ nke nta ka ọ bụrụ ụzọ abụọ n'ihu ya, otu dị n'ihu ya, nke ọzọ abụrụ n'uche ya; ma ọ bụrụ na esemokwu ahụ emetụta ya, o yighị ka ọ ga-emeso onye nyocha ahụ ederede dị ka onye mebiri emebi. '" ^[xxiii]

Oziọma Hibru nke Matiu [xxiv]

Nke a bụ Akwụkwọ Nsọ Hibru ochie nke akwụkwọ Matthew, nke ochie kacha ochie nke malitere na narị afọ nke iri na anọ ebe a hụrụ ya na akwụkwọ iwu ndị Juu nke aha ya bụ Ọbụna Bohan - The Touchstone, nke Shem-Tob ben-Isaac ben- dere Shaprut (1380). O yiri ka ihe ndabere ederede ya ọ kara nká. Ihe odide ya dịgasị iche na ederede Grik natara na Matiu 28: 18-20 na-agụ dị ka ndị aJisus biaruru ha nso, si ha, Enyeworom ike nile n’elu-igwe na n’elu uwa. 19 Gaa 20 ma kụziere ha imezu ihe nile nke m nyeworo gị n’iwu rue mgbe ebighi-ebi. ”  Rịba ama ihe niile ma e wezụga "Gaa" na-efu ebe a ma e jiri ya tụnyere amaokwu 19 anyị maara nke ọma na Baibul taa. Ihe odide nile nke Matiu a enweghị ihe jikọrọ ha na ihe odide Grik nke mmadụ iri na anọ^th Narị afọ, ma ọ bụ ederede Grik ọ bụla a maara taa, ya mere na ọ bụghị nsụgharị nke ha. O nwere ntakịrị ihe dịka Q, Codex Sinaiticus, Old Syriac mbipute, na Coptic Gospel nke Thomas nke Shem-Tob na-enwetaghị, ederede ndị ahụ furu efu n'oge ochie ma chọpụta ọzọ mgbe 14 gachara.^th narị afọ. Ọ dị mma ịmasị onye Juu na-abụghị Onye Kraịst ọ gụnyekwara aha Chineke ụfọdụ oge 19 ebe anyị nwere Kyrios (Onyenwe anyị) taa.[xxv] Ikekwe Matiu 28:19 dị ka nsụgharị Old Syriac furu efu na amaokwu a. Ọ bụ ezie na ọ gaghị ekwe omume iji ozi a ma kwenye na Matiu 28:19, ọ bara uru na mkparịta ụka ahụ.

Odide nke Ignatius (35 AD ruo 108 AD)

Ihe atụ nke ihe mere ederede gụnyere:

Akwụkwọ ozi nye Philadelphians - versiondị Atọ n'Ime Otu nke Matiu 28:19 naanị dị na ederede ogologo oge. A ghọtara ederede ogologo oge iji bụrụ 4^th- mmeba nke narị afọ na mbido mbu nke Middle Middle, nke gbasaa iji kwado echiche atọ n'ime otu. Ederede a jikọtara nwere recension Middle sochiri Long recension.[xxvi]

Akwụkwọ ozi e degaara ndị Filipaị - (Isi nke Abụọ) Edere ederede a dị ka aghụghọ, ya bụ nke Ignatius edeghị. Lee https://en.wikipedia.org/wiki/Ignatius_of_Antioch . Ọzọkwa, ka ederede ederede a na-agụ, “Ya mere, Onye-nwe-anyị, mgbe O zipụrụ ndịozi ka ha mee ndị mba niile ka ha bụrụ ndị na-eso ụzọ, nyere ha iwu ka ha“ mee baptism n’aha nke Nna, na nke Ọkpara, na nke Mmụọ Nsọ, ”[xxvii]

ihe odide Grik mbụ nke Epistle to Philippi ebe a nwere “na-eme baptizim n'aha nke Kraịst ya ”. Ndị nsụgharị nke oge a ejirila akụkụ Akwụkwọ Nsọ atọ dị iche iche anyị maara nke ọma dochie anya nsụgharị mbụ nke Grik na ihe odide ahụ.

Okwu sitere n’aka ndi oka mmuta a maara nke oma

Peake’s Commentary on the Bible, 1929, peeji nke 723

Banyere ọgụgụ nke ugbu a dị na Matiu 28:19, ọ na-ekwu, “Chọọchị nke ụbọchị mbụ anaghị edebe iwu a zuru ụwa ọnụ, ọ bụrụgodị na ha maara ya. Iwu nke ime baptism bayere aha ato bu ngbaputa nke ozizi nke rue mgbe. N'ọnọdụ nke okwu ndị a “na-eme baptizim… Mmụọ Nsọ” anyị nwere ike ịgụ naanị “n'aha m, ya bu (chigharia mba nile) nye ndi Kristian, ma obu “N'aha m" … ”().”[xxviii]

James Moffatt - Akwụkwọ akụkọ ọhụụ ọhụrụ (1901) kwuru na p648, (681 online pdf)

N'ebe a onye nsụgharị Bible James Moffatt kwuru banyere usoro nke atọ n'ime otu nke Matiu 28:19, “Ojiji nke ihe eji eme baptism bu odi nke ogbo nke ndi ozi, ndi ji okwu nke baptism bayere aha Jisos. A sị na okwu a dị adị ma jiri ya, ọ dị ịtụnanya na ụfọdụ akara ya agaghị adị ndụ; ebe izizi aka na ya, na mpụga amaokwu a, dị na Clem. Ndị Rom. na Didache (Justin Martyr, Apol. i 61). ”[xxix]

E nwere ọtụtụ ndị ọkà mmụta ndị ọzọ na-ede otu ihe ahụ ha kwuru n'otu nkwubi okwu nke ewepụrụ ebe a maka nkenke.[xxx]

mmechi

• Ihe akaebe gbara ọkpụrụkpụ dị n’Akwụkwọ Nsọ bụ na e mere Ndị Kraịst oge mbụ baptizim n’aha Jizọs, ọ bụghịkwa ihe ọ bụla ọzọ.
• Enwere Ee e edere ihe edere ede nke akwukwo n’Uzo n’Ime Otu nke ugbu a tupu ufọt ufọt narị afọ nke abụọ na ọbụna mgbe ahụ, ọ bụghị dị ka see okwu nke Matiu 28:19. Ọnọdụ ọ bụla dị otu a na akwụkwọ edere dịka Akwụkwọ Ndị Nna Chọọchị Mbụ dị na akwụkwọ ụgha dị iche iche nke mmalite na (ma emesịa) mkpakọrịta nwoke na nwanyị.
• Ruo ma ọ dịkarịa ala n'oge oge Council nke Nicaea nke mbụ na 325 AD, nsụgharị dị na Matiu 28:19 nwere naanị okwu ndị a “N'aha m” dika Eusebius kwuru ọtụtụ ihe.
• Ya mere, ọ bụ ezie na enweghị ike igosipụta ya na enweghị obi abụọ, o yikarịrị ka ọ bụghị ruo oge 4^th Narị afọ gara aga ka e degharịrị akụkụ Akwụkwọ Nsọ ahụ dị na Matiu 28:19 iji kwekọọ na ya, site na nkuzi izizi nke Atọ n’Ime Otu. Oge a na mgbe e mesịrị nwekwara ike ịbụ oge a gbanwere ụfọdụ ihe odide Ndị Kraịst oge mbụ gbanwere iji kwekọọ n'ihe ederede ọhụrụ ahụ dị na Matiu 28:19.

 

Na nchịkọta, ya mere, Matiu 28:19 kwesịrị ịgụ dị ka ndị a:

“Jizọs bịaruru nso gwa ha okwu, sị:“ E nyewo m ikike nile n’eluigwe na n’elu ụwa. ¹⁹ Gaanụ mee ndị mba niile ka ha bụrụ ndị na-eso ụzọ m. na-eme ha baptizim n’aha m,[xxxi] ²⁰ na-ezi ha ka ha debe ihe niile m nyere unu n'iwu. Ma, lee! M nọnyeere unu ụbọchị niile ruo ọgwụgwụ usoro ihe a. ”.

ka ga-aga n'ihu …

 

Na Nkebi nke 3, anyị ga-enyocha ajụjụ ndị a mmechi na-ewelite banyere omume nke nzukọ ahụ na echiche ya banyere baptizim kemgbe ọtụtụ afọ.

 

 

[I] https://www.ccel.org/ccel/s/schaff/anf01/cache/anf01.pdf

[Ii] https://ccel.org/ccel/justin_martyr/first_apology/anf01.viii.ii.Lxi.html

[iii] https://www.ccel.org/ccel/schaff/anf05.vii.iv.ii.html

[iv] https://onlinechristianlibrary.com/wp-content/uploads/2019/05/didache.pdf

[v] “N’etiti ihe odide ndị a jụrụ ajụ, a ga-agụkwa ya n’ọrụ Pọl, na onye a na-akpọ Onye Ọzụzụ Atụrụ, na Apọkalips nke Pita, na mgbakwunye na akwụkwọ ozi a nke Banabas dị na nke a na-akpọ Ozizi nke Ndị-ozi; na mgbakwunye, dị ka m kwuru, Apọkalips nke John, ọ bụrụ na ọ dị mma, nke ụfọdụ, dị ka m kwuru, jụrụ, mana ndị ọzọ na-eso akwụkwọ ndị a nabatara. ”

https://www.documentacatholicaomnia.eu/03d/0265-0339,_Eusebius_Caesariensis,_Historia_ecclesiastica_%5bSchaff%5d,_EN.pdf p.275 Akwụkwọ peeji nọmba

[vi] https://en.wikipedia.org/wiki/Didache

[vii] “N’etiti ihe odide ndị a jụrụ ajụ, a ga-agụkwa ya n’ọrụ Pọl, na onye a na-akpọ Onye Ọzụzụ Atụrụ, na Apọkalips nke Pita, na mgbakwunye na akwụkwọ ozi a nke Banabas dị na nke a na-akpọ Ozizi nke Ndị-ozi; na mgbakwunye, dị ka m kwuru, Apọkalips nke John, ọ bụrụ na ọ dị mma, nke ụfọdụ, dị ka m kwuru, jụrụ, mana ndị ọzọ na-eso akwụkwọ ndị a nabatara. ”

https://www.documentacatholicaomnia.eu/03d/0265-0339,_Eusebius_Caesariensis,_Historia_ecclesiastica_%5bSchaff%5d,_EN.pdf p.275 Akwụkwọ peeji nọmba

[viii] https://www.newadvent.org/fathers/250103.htm

[ix] http://www.tertullian.org/fathers/eusebius_de_05_book3.htm

[X] http://www.tertullian.org/fathers/eusebius_de_05_book3.htm

[xi] http://www.tertullian.org/fathers/eusebius_de_05_book3.htm

[xii] http://www.tertullian.org/fathers/eusebius_de_11_book9.htm

[xiii] http://www.tertullian.org/fathers/eusebius_theophania_05book4.htm

[xiv] http://www.tertullian.org/fathers/eusebius_theophania_05book5.htm

[xv] http://www.tertullian.org/fathers/eusebius_theophania_05book5.htm

[xvi] https://books.google.ca/books?id=R7Q_DwAAQBAJ&printsec=frontcover&source=gbs_ge_summary_r&hl=en&pli=1&authuser=1#v=snippet&q=%22in%20my%20name%22&f=false

[xvii] https://books.google.ca/books?id=R7Q_DwAAQBAJ&printsec=frontcover&source=gbs_ge_summary_r&hl=en&pli=1&authuser=1#v=snippet&q=%22in%20my%20name%22&f=false

[xviii] https://www.newadvent.org/fathers/2504.htm

[xix] https://ia902906.us.archive.org/22/items/encyclopediaofreligionandethicsvolume02artbunjameshastings_709_K/Encyclopedia%20of%20Religion%20and%20Ethics%20Volume%2002%20Art-Bun%20%20James%20Hastings%20.pdf  Pịgharịa gaa na 40% nke akwụkwọ ahụ dum gbadata n’isi “Baptizim (Oge Ndị Kraịst)”

[xx] https://www.earlychristiancommentary.com/eusebius-texts/ O nwere akụkọ ihe mere eme nke ụka, Chronicon, Contra Hieroclem, Demonstratio Evangelica, Theophania na ọtụtụ obere ederede ndị ọzọ.

[xxi] Ma ọ bụ “n’aha Jizọs Kraịst”

[xxii] https://en.wikipedia.org/wiki/Gnosticism

[xxiii] Metzger, B. (1972). Ihe akaebe Patristic na nkatọ ederede nke Agba Ọhụrụ. Ọmụmụ Agba Ọhụrụ, 18(4), 379-400. doi:10.1017/S0028688500023705

https://www.cambridge.org/core/journals/new-testament-studies/article/patristic-evidence-and-the-textual-criticism-of-the-new-testament/D91AD9F7611FB099B9C77EF199798BC3

[xxiv] https://www.academia.edu/32013676/Hebrew_Gospel_of_MATTHEW_by_George_Howard_Part_One_pdf?auto=download

[xxv] https://archive.org/details/Hebrew.Gospel.of.MatthewEvenBohanIbn.ShaprutHoward.1987

[xxvi] https://www.ccel.org/ccel/schaff/anf01.v.vi.ix.html

[xxvii] https://www.ccel.org/ccel/schaff/anf01.v.xvii.ii.html

[xxviii] https://archive.org/details/commentaryonbibl00peak/page/722/mode/2up

[xxix] https://www.scribd.com/document/94120889/James-Moffat-1901-The-Historical-New-Testament

[xxx] Dị na arịrịọ site n'aka onye edemede.

[xxxi] Ma ọ bụ “n’aha Jizọs Kraịst”