Koinei te tuawhitu me te whakamutunga o ta maatau raupapa e whakaoti ana i te "Haere Hanga Whanui i roto i te waa". Ka arotake tenei i nga kitenga o nga waitohu me nga tohu whenua i kitea e matou i roto i a maatau haere me a tatou whakatau. Ka korero poto ake nei pea mo te koiora ki te whakarereke i nga whakatinanatanga nui o enei whakatau.

Ki te arotake i nga korero e whakaatu ana i te mutunga o enei korero, tirohia te waahanga whaitake i nga waahanga o mua o ta maatau "Tuhinga o te Panui puta noa i te waa".

Kei te whakaae te rekoata Paipera me ana Whakapaipai me nga Korero Haumaru.

1. Ko te whakahekenga nui i timata i a Iehoiakini 11 tau i mua o te whakangaromanga whakamutunga o Hiruharama i raro i a Terekia - (Ezekiel, Esther 2, Heremaia 29, Heremaia 52, Matiu 1), (tirohia te Wahanga 4)

Na tenei i whakahekehia e Nepukaneha me te whakahekenga a Kingi Iehoiakini, i te wa i tangohia ai te nuinga o nga karaipi rangatira me nga kaimahi mohio.

2. Ko te ripeneta te tikanga matua mo te whakahoki mai i a Hura mai i te whakarau - (Levitiko 26, Deuteronomi 4, 1 Tupu 8), (tirohia te Wahanga 4)

Ehara i te mutunga o te waa.

3. 70 nga tau o te mahi pononga, ki Papurona i tohuhia a e haere ke ana i te wa i te timatanga o te kingitanga o Iehoiakimi kingi o Hura i te timatanga - (Heremaia 27), (tirohia te Wahanga 4)

Ko te mahi ki te Patirei o Neo-Babulonia, ki a Nepukaneha me tana tama me nga kai whakakapinga. Ehara i te mea i Medo-Persia, i te waahi ranei o Papurona.

4. Ko enei iwi (tae atu ki a Hura) me mahi ki Papurona 70 Tau, ana ka whakawakia (i te Oketopa 539) - (Heremaia 25: 11-12, 2 Chronicles 36: 20-23, Daniel 5:26, Raniera 9: 2), (tirohia te Wahanga 4)

Wā Wahanga: Oketopa 609 BCE - Oketopa 539 BCE = 70 Tau

Taunakitanga: 539 BCE - Na te whakangaromanga o Papurona i a Hairuha ka mutu te mana o Hura e te Kingi o Papurona me ona uri. Ko te mahi ki muri i nga tau 70 ka tae ki te 609 BCE - I te hingatanga o Harran, ka uru a Ahiria ki te kingitanga o Papurona, ka riro ko ia te mana o te ao. Kei te whakamahia e Papurona tana mana o te ao ma te whakaeke me te whakahaere i a Iharaira o mua, me te whakahaere i a Hura.

5. He maha nga whakangaromanga i pa ki a Hiruharama, kaua ko te kotahi anake - (Heremaia 25, Raniera 9), (tirohia te Wahanga 5)

I a Iehoiakimi te 4^th Tau, i te mutunga o te kingitanga o Iehoiakima na roto i te 3-marama te kingi o Iehoiakina, a kei 11 a Terekia^th Tau, hei mahinga iti.

6. I kaha ake te ioka a Papurona (he rino, ehara i te rakau) na te mea i whakaheia a Ihowa e 4 i a Terekia^th Tau - (Jeremiah 28), (tirohia Te Wahanga 5)

7. Ka haere tonu te rangatiratanga o Papurona a ka 70 nga tau (Zedekia's 4^th Tau) - (Heremaia 29:10), (tirohia te Wahanga 5)

Te Wā o Te Wā: Te Mahi Whakahoki mai i 539 BCE ka tukuna e 609 H.T.M.

Taunakitanga: Ko te "No" e hangai ana ki te horopaki i whakaritea e Heremaia 25 (tirohia te 2) me nga tuhinga haahi me nga tuhinga o te Wahanga 3 a koinei te whakamaoritanga i roto i te nuinga o nga Paipera. Ko etahi atu rereke kaore i te rite ki nga meka me te horopaki.

8. Te ururua o Ihipa mo nga tau 40 - (Ezekiel 29), (tirohia te Wahanga 5)

Ka taea tonu me te tau 48-tau te wehe i waenganui i te whakangaromanga o Hiruharama me te hinga o Papurona.

9. Ka kore e taea te whakangaromanga o Hiruharama tae noa ki te ra i hinga ai ((Heremaia 38), (tirohia te Wahanga 5)

Mena kua tuku a Terekia ki Hiruharama, e kore e whakangaromia, engari ka noho tonu a Hura ki raro ki te mahi ki Papurona tae noa ki te mutunga o nga tau 70 kua tohua.

10. Ka taea ano te noho a Hura ahakoa kua kohurutia a Keraria - (Heremaia 42), (tirohia te Wahanga 5)

11. I mohio a Raniera ko te 70-tau te mahi a Papurona i te mutunga kua oti i a ia te whakamaoritanga o te tuhituhi ki te pakitara ki a Kingi Perehatara, a Perehatara. Ka mate a Raniera i te wa i whakangaromia ai e Papurona a Papurona mena i te mutunga o te whakangaromanga o Hiruharama i te 607 BCE me te 68 tau te whakarau atu i te pai i runga i nga korero a te Paipera - (Daniel 6:28), (tirohia te Wahanga 5)

He 70-tau te whakahekenga mai i te hinga o Hiruharama i te 11^th te tau o Terekia, ko te tikanga he tawhito rawa a Raniera (95 tau) ki te rangatiratanga o Tariuha Meri me Hairuha Pahi. I mohio a Raniera kua mutu te tau 70 tau kua mutu i te hinganga o Papurona ki Hairuha i te 539 W.K. Kaore e rua tau i muri mai i te 537 H.T.M.

12. I taea ano e te whenua o Hura te okioki i runga i nga tau hapati, ki te hipa. Ko te Whakahekenga ki Papurona me te Tukunga o nga Hurai i haria ki Papurona i te hinganga whakamutunga o Hiruharama i uru ki te timatanga me te kati o te hurihanga Tau Jubilee 50-tau a nga Hurai - (2 Paraleipomeno 36: 20-23), (tirohia te Wahanga 6)

Wā Waea: 7^th Marama 587 TKI ki 7^th Marama 537 BCE = tau 50.

Taunakitanga: I pakaru a Hiruharama ki 5^th Marama 587 H.T.M. ka murua e te whenua na 7^th Marama 587 WKI i muri o te kohurutanga o Gedaliah, ka rere ki Ihipa e nga toenga o nga kainoho, ka tae mai a Kiro i etahi wa i 538 T.K. - te Tau Tiupiri ka hoki mai ki to ratau kainga tupu e 7^th marama 537 H.T.M. (tirohia ko Ezra 3: 1,2[i]). E tika ana he huringa tau te hapati o te 50 tau i te wa i tukuna mai ai ratau me te whakahoki mai. Ma tenei ka whai okiokinga te whenua hei utu mo nga tau hapati katoa i takahia.

13. Ko nga tau 70-tau i whakahuatia i roto i a Hakaraia ehara i te korero mo te pononga, engari he whakakahore - (Hakaraia 1:12), (tirohia te Wahanga 6)

Wā Waea: 11^th marama 520 TKI ki 10^th marama 589 BCE = 70 Tau

Taunakitanga: Ka tuhia e Hakaraia te 11^th marama 2^nd Tau Dariu te Rahi (520 BCE). Te whakahe mo Hiruharama me Hura mai i te tiimata o te whakapaenga o te pa o Hura i te urunga o Nepukaneha 17 ona^th Te Tau, me te 10^th marama 9^th Tau a Terekia. (Tirohia a Jeremiah 52: 4)

14. He maha nga Hurai koroheke e kite ana i te hanga temepara mai i Darius te Rahi 2^nd he taiohi tonu te tau ki te maumahara tonu ki te temepara o Horomona i mua o te whakangaromanga. Ma tenei ka 48 tau te roa e neke atu ai i te 68 tau te roa i waenga o te whakangaromanga whakamutunga o Hiruharama me te hingatanga o Papurona ki a Hairuha - (Hagai 1 & 2), (tirohia te Wahanga 6)

Ko te hanganga ano o te temepara i timata tika 20 tau i muri mai o te hinganga o Papurona ki a Hairuha. No reira ko enei Hurai kaumatua he 90 tau ki te whakangaromia a Hiruharama i te 607 BCE. Ko te tau 70 ki runga i te whakangaromanga o Hiruharama i 587 BCE.

15. Ko nga tau 70 o te nohopuku e whakahuatia ana i te Hakaraia 7 kaore e pa ana ki nga tau 70 o te mahi pononga. Ka hipoki mai i te tau tuhituhi i te 4^th tau o Dariu te Nui ki te mutunga o te whakangaromanga o Hiruharama - (Hakaraia 7: 1,5), (tirohia te Wahanga 6)

Wā Waea: 9^th marama 518 TKI ki 7^th marama 587 BCE = 70 Tau

Taunakitanga: I whakangaromia te temepara 587 H.T.T., ka hanga ano i te 520 H.T.M., ko te 2^nd Tuhinga o mua. Ko Hakaraia te tuhi 4^th Tau o Tariuha te Nui (518 H.T.M.). Ko te hanganga o te temepara kua oti i a 516 H.T.M., 6^th Tuhinga o mua.

16. Ko te 70-tau-tau mo Taira tetahi atu waa-kore 70-tau te roa, a e rua nga waa ka taea te whakatutuki i nga whakaritenga o te poropititanga - (Isaiah 23: 11-18), (tirohia te Wahanga 6)

Wā Waea: 10^th marama 589 T.T.? - 11^th marama 520 H.T.M. = 70 Tau

Taunakitanga: I whakapaea a Hiruharama mai i te 589 W.K. I whakangaromia te temepara 587 H.T.T., ka hanga ano i te 520 H.T.M., ko te 2^nd Tau a Tariuha te Nui.

Te whakaputa whakatau mutunga me te whai kiko o enei kitenga 16

• Ko nga whakaakoranga o Te Wharepukapuka o Te Whanganui-a-Tara mo te whakangaromanga whakamutunga a Hiruharama e nga Kariri i puta i 607 H.T.Ko nga he o te hē
• Mena he koretake te 607 W.K. mo te whakangaromanga o Hiruharama, na ko te tātai o te Whakahaere mo nga Tau Iwi o 7 nga wa kaore e tiimata i te 607 M.
• Ko te tikanga o tenei kaore e taea e te 1914 CE te ra o te whakatunga o te rangatiratanga o te Karaiti i nga rangi.
• Ko te poropititanga o nga wa 7 / tau i roto i a Daniel 4 i tutuki i te whiu i patua e Kingi Nepukaneha. Kaore he Paipera e tautoko hei peera i tena. Kaore he take pono e whakamahia ai e Ihowa te whakahokinga mai o tetahi Kingi whakakeke ki tona torona hei tohu ki te noho mai a Ihu ki te rangi.
• Na te mea kaore a Ihu i noho ki 1914 CE i runga i te kaupapa o te Paipera,[ii] ko reira kaore he take mo te whakapae i tirotirohia te pononga pono me te mohio, ka whakatauhia i etahi tau i muri mai i te 1919 CE. Tirohia te tohu taatai ​​i te tuhinga rangahau o Te Huringa o Te Huringa 2013.
• Kaore he tirotirohanga me te whakarite e Ihu, no reira kaore he mana a Ihu mai i reira ko te Tino Whakahaere o nga Kaititiro a Ihowa e tino marama ana kua tohua e ratau ana, no reira kaore ko te Whakahaere o te Ao.
• E faaitoito anei o Iesu i te tahi taata ia haavare i te feia o te haere mai ia ’na? Mena kaore. Na me pehea te tautoko a Ihu i te Bible Bible and Tract Society / Molimau a Ihowa i te mea e whakapohehe ana ratou i nga taangata ki te ra o te noho a Ihu.
• Ko te pono o ta tatou karaipiture kaupapa e whakaputaina ana, "Engari kia kitea te Atua, ahakoa ko nga tangata katoa he teka". (Roma 3: 4)

 

[i] Ezra 3: 1, 2 "A, no ka tae te whitu o nga marama, ka noho nga tama a Iharaira ki o ratou pa. Na ka anga te iwi ka huihui ki Hiruharama. ² Na ka ara ake a Ihaia tama a Iehoahata, me ona teina nga tohunga, me te tama a Terekia, tama a Heremia, me ona tuakana, ki te whakaara i te aata a te Atua o Iharaira, hei whakaekenga ka whakaekea nga tahunga tinana ki runga ki nga mea kua oti te tuhituhi ki te ture a Mohi te tangata a te Atua.

[ii] Tirohia te tuhinga motuhake e korero ana - Me pehea e whakaatu ai i te wa i riro a Ihu hei Kingi?