Ka Wānana o ka Mesia ma Daniela 9: 24-27 - ʻ --lelo 3

Hoʻohālikelike ʻia me ka wānana a ka Mesia ma kā Daniel 9: 24-27 me ka mōʻaukala hanana

Hoʻonohonoho ʻana i nā kumu kumu no ka hopena

A.      Introduction

I mea e ʻike ai i nā pilikia i nā pilikia i ʻike ʻia i loko o nā ʻāpana 1 a me 2 o kā mākou papa moʻolelo, ʻo ka mea mua i pono ai mākou e hoʻokumu i kekahi mau kumu mai kahi e hana ai, inā ʻaʻole ia he mea paʻakikī loa kā mākou wānana a Daniel i ka paʻakikī, inā ʻaʻole hiki ʻole.

No laila, pono mākou e hahai i kahi hoʻolālā a i ʻole loiloi. E pili ana kēia i ka hōʻoia ʻana i ka hoʻomaka mua ʻana o ka Wanana a Daniel inā he hiki. I mea e hiki ai i kēia me ke ʻano kūpono o kākou, pono nō mākou ke hōʻoia i ka hopena o kāna Kākau e like me ka mea e hiki ai iā mākou. A laila mākou e kūkulu i kahi pākahi e hana ai. ʻO ia, ma ke ʻano, e kōkua pū me kā mākou hopena e hiki ai.

No laila, e nānā pono i ka ʻōlelo o Daniel 9 ma mua o ka neʻe ʻana i mua e ʻike i ka palena hope o nā makahiki ʻehiku, me kahi nānā pōkole hoʻi i ka lā hānau o Iesū. E nānā mākou i nā moho no ka wahi hoʻomaka o ka wanana. E nānā iki mākou i ka manawa a ka wānana e kuhikuhi ai, inā he lā, hebedoma, mahina a mau makahiki paha. E hāʻawi kēia iā mākou i kahi hoʻolālā outline.

E hoʻopiha i kēia kiko, a laila e kūkulu mākou i kahi papa hana o nā hanana ma nā puke a ʻEzera, Nehemia a me ʻEsetera, a hiki i ka ʻike mua ʻia. E hoʻomanaʻo mākou i kēia ma nā lā pili me ka hoʻohana ʻana i ka inoa a me ka makahiki regnal King, a i kēia manawa makemake mākou i ko lākou ʻoluʻolu i nā lā hanana ʻē aʻe ma mua o ka lā mahina, a me ka makahiki.

He wahi koʻikoʻi nui e hoʻomanaʻo ʻia ʻo ia ka pili ʻana o nā palapala moʻomeheu i kēia manawa ma luna o kēlā ʻO Claudius Ptolemy,[I] ka mea astronomist a me nā mea hanaʻala ola e noho ana i ka 2^nd Kenekulia AD, ma waena o c.100AD a c.170AD, ma waena o 70 a 130 mau makahiki mahope iho o ka hoʻomaka ʻana o ka ʻoihana hana a Kristo ma ka honua nei. ʻOi aku kēia ma luna o 400 mau makahiki ma hope iho o ka make ʻana o nā aliʻi Peresia ma hope o ka hoʻomake ʻia ʻana o Alexander Nui. No kahi nīnau hohonu hohonu o nā pilikia e pili ana i ka ʻae ʻana i nā moʻolelo i hala, e ʻoluʻolu e kuhikuhi i kēia puke ʻoluʻolu nui i loaʻa "ʻO ka ʻānia o nā Kūlana Baibala" [Ii].

No laila, ma mua o ka hoʻomaka ʻana e hoʻomaʻamaʻa i ka mea hiki ke neʻe aku i ka makahiki kalima i hele mai kekahi King i ka noho aliʻi a i ʻole kekahi hanana i hana ʻia, pono mākou e hoʻokau i kā mākou mau ʻāpana. ʻO ka wahi kūpono e hoʻomaka ai ka hopena a hiki iā mākou ke hana hou. ʻO ka pili kokoke i ka hanana i kēia manawa, ʻo ka maʻalahi ka maʻalahi o ka ʻike ʻana i nā ʻoiaʻiʻo. Eia kekahi, pono mākou e ʻike inā hiki iā mākou ke hoʻokumu i ka hoʻomaka hoʻomaka e ka hana ʻana mai ka hope.

B.      Ka Hoʻoikaika ʻimi i ka ʻōlelo a ka Daniel 9: 24-27

Pono ia e nānā i kā Hebera hua'ōlelo no ka Daniel 9 e like me kekahi mau ʻōlelo paha i unuhi ʻia me ka wehe ʻole e pili ana i ka hoʻohālikelike ʻana. Mālama ia i ka loaʻa i ka ʻono no ke ʻano holoʻokoʻa a pale i kahi ʻokaʻī loa i ka hoʻākāka ʻana i kekahi ʻōlelo kūikawā.

Ke kinona a Daniela 9: 24-27

Kūpono ke ʻano o nā paukū o ke palapala e kōkua ai i ka ʻike maoli. Ua kū ʻia kēia hihiʻo "I ka makahiki mua o Dariu ke keiki a ʻAhasuero, no ka hua o ko Media i lilo ʻia i aliʻi ma ko Kaledea." (Daniela 9: 1).[Iii] E hoʻomaopopo kākou o kēia Dariu ke aliʻi o ka poʻe Kaledea, ʻaʻole ʻo ka poʻe Media a me ko Peresia, a ua lilo ʻo ia i aliʻi, e hoʻolauna ana i aliʻi kiʻekiʻe aʻe i lawelawe ai a lawelawe iā ia. E hoʻopau loa iā Dariu Nui (I) ka mea i lawe i ka noho aliʻi o ko Media a me ko Peresia poʻe a me nā aliʻi ʻē aʻe o nā aupuni vassal a i ʻole lawelawe. Eia kekahi, ʻo Dariu ka Nui he Achaemenid, he Persian, kahi i ʻōlelo mau ai ʻo ia a me kāna poʻe hua.

Darius 5:30 hōʻoia "Ia pō nō ua pepehi ʻia ʻo Belsazazara ke Kaledea, a ua loaʻa ʻo Dariu ke Medena i ke aupuni, a he kanaonokumamālua mau makahiki ona. " a ua haʻi ʻo Daniel 6 i ka moʻo o kēlā makahiki mua (a ʻo ia wale nō) o ka makahiki o Dariu, e hoʻopau me ka Daniel 6:28, "a ʻo wau nei ua pōmaikaʻi ʻo Daniel ma ke aupuni o Dariu a me ke aupuni o Kuro.

I kēia makahiki mua o Dariu ke Mede, "ʻIke ʻia ʻo Daniʻela ma nā puke i ka nui o nā makahiki i hiki mai ai ka ʻōlelo a Iēhova iā Ieremia ke kāula, no ka hoʻokō ʻana i nā luku ʻino o Ierusalema, he kanahiku mau makahiki." (Daniela 9: 2).[Iv]

[No ka noʻonoʻo ʻana i kēia pauku o ka Daniel 9: 1-4 ma kāna ʻano, ʻike ʻia "He Hōʻike Kahi[V]].

[No ka noʻonoʻo piha ʻana i nā hōʻike no ka paʻa ʻana i nā moʻo cuneiform o ka mea i ʻike ʻia e Darius the Mede, e ʻike i kēia mau ʻōlelo aʻe: Darius ke Mede a Reappraisal [VI] , a ʻO Ugbaru ʻo Darius ka Mede [VII]

ʻO kahi hopena, ua hoʻomau ʻo Daniel i kona maka iā Iēhova ke Akua, me ka pule, nonoi manawa, hoʻokē ʻai a me ke kapa, a me ka lehu. Ma nā pauku aʻe, noi aku ʻo ia no ka kala ʻana i ka lihi o ka ʻIseraʻela. Ke pule nei ʻo ia, ua hele maila ka ʻānela Kapena a haʻi iā ia "ʻO ʻoe, e Daniel, ua hele mai nei au e ʻike iā ʻoe i ka naʻauao" (Daniela 9: 22b). He aha ka ʻike a me ka naʻauao a Gabriel i lawe mai ai? Ua hoʻomau ʻo Gabriel "No laila, e noʻonoʻo pono i ka ʻike a maopopo i ka mea i ʻike ʻia. (Daniela 9:23). A laila ukali a ʻĀnela Gaberi me ka wānana a mākou e noʻonoʻo nei mai ka Daniel 9: 24-27.

No laila, he aha nā mea nui e hiki iā mākou ke "e noʻonoʻo a “Maku??

• Hana ʻia kēia i ka makahiki ma hope o ka hina ʻana o Babulona iā Kuro a me Dariu ke Mede.
• Ua ʻike ʻo Daniel he 70 mau makahiki neoneos no ka mea, e kokoke ana i Ierusalema.
• Ua hoʻokō ʻo Daniel i kāna ʻoki i kona hoʻokō nui ʻana ʻaʻole wale ma ka wehewehe ʻana i ka kākau ʻana ma ka paia iā Belshazar i ka pō i hāʻule ai ʻo Babulona i ko Media a me Peresia, akā, ʻo ka mihi hoʻi no ka lāhui o ka ʻIseraʻela.
• ʻ answerslelo koke ʻo Iēhova i kāna pule. Akā he aha koke?
• ʻO ka moʻoʻōlelo e hāʻawi iā Daniel, ua ʻoi loa ka ʻāina o ka ʻIseraʻela ma ka hoʻokolokolo.
• Aia he manawa ʻehiku mau makahiki (hiki i nā hebedoma, mau makahiki a ʻoi paha paha nā hebedoma nui loa o nā makahiki), ʻaʻole i nā makahiki he kanahiku wale nō e like me ka 70 mau makahiki i pau ai, hiki i ka ʻāina ke hoʻopau i ka hana hewa, a hana hewa. , a hana i kalahala no ka hala. ʻO ka hiki koke aku o ka pane e hōʻike ana e hoʻomaka ana kēia manawa inā pau ka hana o nā luku mua.
• No laila, ka hoʻomaka ʻana o ka hana hou ʻana o Ierusalema e hoʻopau i nā luku.
• Eia nō hoʻi, ka hoʻomaka ʻana o ka hana hou ʻana o Ierusalema e hoʻomaka i nā manawa he kanahikukūhiku o Daniel 9: 24-27.

He mauʻike ikaika kēia mau kumu i ka manawa e hoʻomaka koke ai nā makahiki he kanahikukū ma mua o nā makahiki he nui ma hope aʻe.

Ke kamaʻilio ʻana o Daniela 9: 24-27

ʻO ka loiloi o nā unuhi unuhi o ka Daniel 9: 24-27 ma Biblehub[viii] ke hōʻike, e hōʻike i ka mea heluhelu i ke ʻano o ka nui o ka wehewehe a me ka heluhelu ʻana i ka unuhi ʻana no kēia māhele. Hiki i ka hopena i ka loiloi ʻana i ka paʻa a i ʻole ke ʻano o kēia pauku. No laila, ua hoʻoholo ʻia ka hoʻoholo e nānā i ka unuhi maoli o ka Hebera e hoʻohana ana i ka koho INT. https://biblehub.com/interlinear/daniel/9-24.htm, Etc.

ʻO nā huaʻōlelo i hōʻike ʻia ma lalo nei mai laila i ka unuhi i ka interlinear. (ʻO ka ʻōlelo Hebera ka Westminster Leningrad Codex).

Daniel 9: 24  Ke Kumu Holoholomoku 24:

"Kanahiku [kaikaina] ʻehiku [sabuim] ua hoʻoholo no kou poʻe kānaka no kou kūlanakauhale hoʻāno e hoʻopau i ka hala e hoʻopau i nā hewa a e hoʻokau hou ai i ka hewa a e lawe mai i ka pono mau a hoʻopaʻa i ka ʻike a me ka wānana a ae poni iā ​​ʻoe i nā ʻāpana hemolele. [qadasim] . "

ʻO ka pono mau loa ka hiki ke loaʻa me ka mōhai kūʻai o ka Mesia (Hebera 9: 11-12). No laila e hōʻike kēia i ka "Hemolele Hemolele" or "Ka Mea Hemolele" he kuhi i ke ʻano o nā mōhai i hana ʻia i loko o kahi Hemolele maoli, ma mua o ka wahi maoli i loko o ka Luakini. E kūlike kēia me Hebera 9, ma nā paukū 23-26, kahi a ka lunaʻōlelo Paul e hōʻike nei ua mōhai ʻia ke koko o Iesū ma ka lani ma kahi o kahi wahi maoli o ka Mea Hemolele loa, e like me ka hana a ke kahuna pule Iudaio i kēlā me kēia makahiki. Eia kekahi, ua hana ʻia "I ka pau ʻana o nā ʻōnaehana o nā mea e waiho aku ai i ka hewa ma o ke alana ʻana iā ia iho" (Hebera 9: 26b).

Daniel 9: 25  Paukū 25:

“No laila e ʻike a ʻike i ka hele ʻana mai [mosa] o ka ʻōlelo / kauoha [abarabarabarabarabar e hoʻihoʻi / huli hope / hoʻi mai [lehasib] a kūkulu / kūkulu hou [aloha aloha] Ierusalema a hiki i ka wā o ka Mesia ke Aliʻi ʻehikusabuim] ʻehiku [kaikaina] a ʻehiku [sabuim] a he kanaonokumamālua hou ae kūkulu ʻia ke alanui a me ka paia a me nā wā pilikia. "

Nā manaʻo e ʻike:

O makou “ʻIke a maopopo. hoʻomaka ka hoʻomaka ʻana o kēia manawa "Mai ka ka hele ana aku", mai ka hoihoi hou, "o ka ʻōlelo kauoha ʻole. ^ E Ha yM. Pēlā e hoʻokaʻawale ai i kahi kauoha no ka hoʻomaka hou ʻana o ka hale inā ua haʻi ʻia iā ia e hoʻomaka a hoʻomaka a hoʻomaka ʻia.

ʻO ka ʻōlelo a kauoha paha e lilo hoʻi "Hoʻihoʻi / hoʻi". E like me kēia i kākau ʻia e Daniel ma nā lawaiʻa i Babulona e ʻike ʻia kēia e pili ana i ka hoʻi ʻana i Iuda. E komo pū i kēia hoʻi "Kūkulu / hana hou" ʻO Ierusalema i kēia manawa ua pau nā luku ʻana. ʻO kahi ʻāpana koʻikoʻi o ka hoʻomaopopo "Huaʻōlelo" ʻO kēia, ʻaʻole e pau kā Ierusalema me ka ʻole o ka luakini a me ka luakini, ʻaʻole nō hoʻi e pau me ka hana ʻole o ka hale o Ierusalema e kūkulu hale i nā hale kumu no nā hoʻomana a me nā ʻālana ma ka luakini.

Ka wā i hoʻokaʻawale ʻia i loko o kahi manawa ʻehiku a he mau mana nō ka manawa he kanaonokumamālua ʻehiku. Ua hoʻomau ʻo Daniel i ka hāʻawi i ke ʻano o ke ʻano o kēia hanana nui a ke kumu no ka wā i wehe ai ka wā i ʻōlelo ai ʻo ia "E kūkulu hou ia i ke alanui a ʻo ka paia i nā manawa pilikia". ^ E Ha yM. No laila kahi hōʻailona e hoʻopau ʻia ai ka kūkulu ʻana o ka luakini o ke kikowaena o Ierusalema a me ke kūkulu ʻana o Ierusalema pono no kekahi manawa ma muli o ka "Nā manawa paʻakikī".

Daniel 9: 26  Paukū 26:

“A ma hope ʻehiku [sabuim] a he kanaonokumamālua ka ʻoki ʻia aku o ka Mesia akā ʻaʻole nona a ʻo ke kūlanakauhale a me kahi hoʻāno e luku aku ai nā kānaka i ka mōʻī e hiki mai ana a me kona hopena me ke kaiakahinʻo / hoʻoponopono. [paulele a hiki i ka hopena ʻana o nā hoʻoili kaua ʻana. ”

Mahalo i ka ʻōlelo Hebera no "Kuʻi" hiki ke kahakiʻi e like me "ka hoʻoholo". Ma muli paha o ka hoʻohana ʻana o ka ʻōlelo ma nā puke na nā kākau ʻōlelo Baʻala e hoʻihoʻi i nā mea heluhelu i ka lolo o ka Baibala a he hoʻoponopono ia mai ke Akua. Hoʻolālā ʻē aʻe ia i ka pōʻaiapili, ʻoiai ua pau nā ira 24 a me 27 a ua pau ka wānana i kēia manawa he manawa hoʻokolokolo. He mea maʻalahi hoʻi ia i ka hoʻomaopopo ʻana i kēia hanana inā he lula ia ma mua o ka ʻōlelo ʻana i kahi pūʻali koa e kahe ana o ka ʻāina o ka ʻIseraʻela. Ma ka Mataio 23: 29-38, ua wehewehe maopopo ʻo Iesu ua hoʻoponopono ʻo ia i ka lāhui o ka ʻIseraʻela i ke ao holoʻokoʻa a ma nā Parisaio, a ua haʻi iā lākou “Pehea la oe e pakele ai i ka hoopono o Gehena? aʻo ia Oiaio ke olelo aku nei au ia oe, E hiki mai keia mau mea a pau i keia hanauna.

ʻO kēia hoʻopaʻi ʻana o ka luku i hiki mai i ka hanauna i ʻike iā Iesū i ka luku ʻia ʻana e Ierusalema e kahi Kamāliʻi (Tito, ke keiki a ka Emepera Vespasian hou a mai laila aku "Alii") ai a "Ka poʻe o ke aliʻi e hiki mai ana", ko Roma, ko kanaka o ke aliʻi ko Tito, oia paha ka mea 4^th E hoʻomaka ana i ke Aupuni Honua me Babulona (Daniel 2:40, Daniel 7:19). He mea hoihoi loa ia ke kuhikuhi a Tito i kauoha ʻole ʻia e pili ana i ka luakini, ʻaʻole i hōʻole ka pūʻali koa i kāna kauoha a ua luku i ka luakini, a laila hoʻokō pono ana i kēia ʻāpana o ka wanana. ʻO ka manawa o 67AD a 70AD ua piha i ka neoneo no ka ʻāina o Iuda ma ka hoʻopiʻi ʻana i ka pūʻali koa o Roma.

Daniel 9: 27  Paukū 27:

"A e hoʻopaʻa ʻo ia i ka berita me nā mea he ʻehiku [sabu] aka ma waena o ka ʻehiku e hoʻopau ʻo ia i ka ʻālana a me ka mōhai, a ma ka lele o nā mea i hoʻopailua ʻia e lilo ai i mea e neoneo ai a hiki aku i ka neʻe ʻana a me ka mea i manaʻo ʻia e ninini ʻia i ka wahi neoneo.

"ʻO ia" pili i ka Mesia ka kumu nui o ka pauku. Owai ka nui? Mataio 15:24 ua kākau ʻo Iesū, e ʻōlelo ana, "Pane aku ʻo ia:" ʻAʻole wau i hoʻouna ʻia i kekahi mea akā wale no i nā hipa i nalowale o ka ʻohana a ʻIseraʻela ". ʻO kēia, ʻo ia, e hōʻike "he nui'ʻO ia ka lāhui o ka ʻIseraʻela, ka Iālisali mua makahiki.

ʻO ka lōʻihi o ka hana a Iesū e hiki ke helu ʻia e pili ana i ʻekolu a me ka hapa mau makahiki. ʻO kēia ka lōʻihi i ka noʻonoʻo ʻana e makemake ʻo ia i ka Mesia "E pau i ka mōhai a me ka mōhai" "I waena o ʻehiku" [mau makahiki, ma kona make ʻana ke hoʻokō nei i ke kumu o nā ʻālana a me nā ʻālana a me ka hōʻeuʻeu ʻana i ka pono no ka hoʻomau ʻia (E nānā Hebera 10). ʻO kēia manawa kau a ʻekolu a meʻeono mau makahiki e pono ai he 4 Passovers.

O Iesu anei i ekolu a me na hapalua makahiki?

ʻOi aku ka maʻalahi ma ka hana mai ka manawa o kona make ʻana

• Paʻa Hope (4^th) a ai a Iesu me kana mau haumana i ke ahiahi ma mua o kona make ana.
• Ua ʻōlelo mai ʻo Ioane 6: 4 i kahi ʻahaʻaina ʻē aʻe (ʻo ka 3^rd).
• Eia hou aʻe, ʻo Ioane 5: 1 wale nō e ʻōlelo ai "He ʻahaʻaina no nā Iudaio", a ua manaoia o ka 2 la^nd[IX]
• ʻO ka mea hope loa, ua haʻi ʻo Ioane 2:13 i kahi Sābati hoʻokahi i ka hoʻomaka ʻana o kā Iesu lawelawe ʻana, ʻaʻole ia i hala ma hope o ka hoʻohuli ʻana i ka wai i ka waina i nā lā mua o kāna ʻoihana ma hope o kona bapetizo ʻana. No kēia e hoʻohālikelike i nā Passovers ʻehā e ʻae no kahi ʻoihana he ʻekolu a me ka hapa mau makahiki.

ʻEhiku mau makahiki mai ka hoʻomaka ʻana o ka Oihana Iesū

He aha ka mea i loli i ka hopena o ʻehiku mau makahiki mai ka hoʻomaka ʻana o ka ʻoihana a Iesū? Nā Hana 10: 34-43 e kākau nei i ka mea a Peter i haʻi aku ai iā Kornelio (ma ka 36 AD) "Ma keia, wehe ae la o Petero i kona waha, a i aku la:" Ua ike maoli au aole ke aloha i ke Akua. ³⁵ aka ma kela aina, ke kanaka i makau ia ia a hana i ka pono, he pono ia ia. ³⁶ Hoʻouna ʻo ia i ka ʻōlelo i nā keiki a ʻIseraʻela e haʻi aku iā lākou i ka nūhou maikaʻi o ka maluhia ma o Iesū Kristo: ʻo ʻEsau kēia o nā mea a pau.

Mai ka hoʻomaka ʻana o ka ʻoihana a Iesu i ka 29 AD a hiki i ka hoʻololi ʻana o Kornelio i ka 36 AD, "Ka lehulehu" Ua pono nā Iudaio o ka ʻIseraʻela maoli i ka "nā keiki a ke Akua", Akā me ka lāhui o ka ʻIseraʻela i ka hōʻole ʻana iā Iesu e like me ka Mesia a me ka ʻōlelo maikaʻi i haʻi ʻia e nā haumāna, ua wehe ʻia ka manawa i ko nā ʻāina.

Eia hou ka "ka eheu o na mea hoopailua ” E hele kokoke mai ia, e like me ia, e hoʻomaka ana i ka 66 AD ka hopena i ka luku ʻana iā Ierusalema, a me ka lāhui kanaka o ka ʻIseraʻela i kahi ʻokoʻa i hui ʻia i ka 70 AD. Me ka luku ʻana o Ierusalema a hele ka luku ʻana i nā moʻolelo kuauhau āpau e hōʻike ʻole ana ʻaʻohe mea i hiki i ka wā e hiki mai ana ke hōʻoia i ka ʻohana o David, (a i ʻole o kahi kahuna kahuna, a). e hiki mai ana ka Mesia i hope o kēlā manawa, ʻaʻole hiki iā lākou ke hōʻoia e loaʻa iā lākou ka kuleana kū kānāwai. (Ezek. 21:27)[x]

C.      ʻO ka hōʻoia ʻana i ka hopena o 70 mau makahiki o nā makahiki

ʻO ka moʻoʻōlelo ma ka Luka 3: 1 ka ʻike ʻana i ka nānā ʻana o Ioane Bapetite i ka hele ʻana i loko "15^th makahiki o ke au o Tiberio Kaisara ”. ^ E Ha yM. I nā mooolelo a Mataio lāua ʻo Luka, ua manaʻo ʻia e hele mai ʻo Iesū e bapetizo ʻia e Ioane Bapetite i kekahi mau mahina ma hope iho. 15^th makahiki o Tiberiu Kaisara ʻike ʻia ʻo 18 Sep 28 a hiki i 18 Kepakemapa 29 AD. Me ka bapetizo o Iesū i ka hoʻomaka o Kepakemapa 29 AD, kahi alakaʻi o ka makahiki 3.5 e alakaʻi ana i kona make i ʻApelila 33 AD.[xi]

C. 1.   Ka hoʻololi ʻana o ka lunaʻolelo Paul

Pono mākou e nānā pono i ka moʻolelo o ka neʻe ʻana o ka Aposetolo a Paulo ma hope o kona hoʻololi ʻia.

Ua loaʻa kahi wī ma Roma ma 51 AD i ka wā o Claudius, e like me nā kuhikuhi aʻe: (Tacitus, Ann. XII, 43; Suet., Claudius 18. 2; Orosius, Hist. VII, 6. 17; A. Schoene , Eusebii chronicorum libri duo, Berlin, 1875, II, pp. 152 f.) Ua make ʻo Claudius i ka makahiki 54 a ʻaʻohe wī i ka 43 AD a i ʻole 47 AD a i ʻole 48 AD.[xii][1]

ʻO ka pōloli ma ka 51 AD, no laila, ʻo ka poʻokela maikaʻi loa no ka pōloli i haʻi ʻia ma ka Hana 11: 27-30, he hōʻailona i ka hopena o nā makahiki 14 (Gal. 2: 1). A 14 mau makahiki i ka mea o? ʻO ka wā ma waena o ko Paulo kipa mua ʻana me Ierusalema, ʻo kona ʻike wale ʻana i ka Aposetolo Petero, a ma hope iho i kona kōkua ʻana i ka lawe ʻana mai i ka pōloli nui i Ierusalema (Hana 11: 27-30).

ʻO ka huakaʻi kipa mua loa o ka lunaʻolelo Paul iā Ierusalema he 3 mau makahiki ma hope o kona hoʻololi ʻia ma hope o kahi huakaʻi i Arabia a hoʻi i Damaseko. ʻO kēia e hāpai iā mākou mai ka 51 AD a hiki i circa 35 AD. (51-14 = 37, 37-2yr waena = 35 AD. ʻO ka maopopo ʻana o ko Paulo hoʻololi ʻana ma ke ala i Damaseko he manawa liʻuliʻu ma hope o ko Iesu make ʻana i ʻae ai i kona hōʻino ʻana i nā lunaʻōlelo a me nā haumāna Kelemānia mua. ʻo ʻApelila 33 AD e pololei no ka make a me ke alahū o Iesū me kahi manawa a hiki i ʻelua mau makahiki ma mua o ko Saula hoʻololi ʻana iā Paulo.

C. 2.   Ke kali nei i ka hōʻea ʻana o ka Mesia - Palapala Baibala

Hōʻike ka Luka 3:15 i ka manaʻolana i ka hiki ʻana mai o ka Mesia i ka manawa i hoʻomaka ai ʻo Ioane Bapetite e haʻi aku, ma kēia mau ʻōlelo: " I ke kali ʻana o nā kānaka a noʻonoʻo nā mea a pau i loko o kā lākou naʻau e pili ana iā Ioane: "Pēlā paha ʻo ia ka Mesia?".

I ka Luk 2: 24-35 ka mea haʻi: " A, aia hoʻi! Aia ma Ierusalema kekahi kanaka, ʻo Simona kona inoa, he kanaka pono ia, he makaʻu, e kali ana i ka hōʻoluʻolu o ka ʻIseraʻela, a kau mai ka ʻUhane Hemolele ma luna ona. 26 Eia kekahi, ua hōʻike ʻia mai e ka ʻUhane Hemolele iā ia, ʻaʻole ia e ʻike i ka make, ma mua o kona ʻike ʻana i ka Mesia a ka Haku. 27 Malalo o ka mana o ka ʻuhane ua komo ʻo ia i loko o ka luakini; a lawe mai nā mākua i ke keiki ʻōpio iā Iesū e hana e like me ka hana maʻamau o ke kānāwai. 28 Lawe akula ʻo ia iā ia i loko o kona mau lima, hoʻomaikaʻi akula i ke Akua, ʻī akula, manuahi i ka maluhia e like me kāu hoʻolaha; 29 No ka mea, ua ʻike kuʻu maka i kou hoʻōla 30 āu i hoʻomākaukau ai i mua o nā maka o nā kānaka a pau. 31 He kukui e hemo ai ka pale mai nā lāhui kanaka mai, a no ka nani o kou poʻe kānaka ʻIseraʻela.

No laila, e like me ka moʻolelo o ka Baibala, aia nō he manaolana a puni kēia manawa i ka hoʻomaka o ka 1^st Hoʻokahi kenekulia AD e hele mai ka Mesia.

C. 3.   ʻO ke ʻano o ke aliʻi Herode, kāna mau Kuhina Iudaio, a me nā Magi

Eia kekahi, hōʻike ʻo Mataio 2: 1-6 ua hiki i ka mōʻī Herode a me nā mea ʻōlelo aʻo Huda ke hōʻoiaʻiʻo i kahi e hānau ai ka Mesia. Ka ʻike maopopo ʻole, ʻaʻohe hōʻailona hōʻike ua hoʻokuʻu lākou i ke ʻano no ka mea like ʻole no ka mea ke manaʻo nei he ʻano manawa like ʻole. ʻOiaʻiʻo, ua hana ʻo Herode i ka hoʻi ʻana o ka Magi i ko lākou ʻāina me ka hoʻi ʻole e hōʻike iā Herode ma Ierusalema kahi i loaʻa ai o ka Mesia. Kauoha ʻo ia e pepehi i nā keiki kāne āpau ma lalo o nā makahiki he 2 i ka hoʻāʻo ʻana e pepehi i ka Mesia (Iesū) (Mataio 2: 16-18).

C. 4.   Ke Kuhi ʻia o ka hōʻea ʻana o ka Me - Kau Loaʻa Kūʻai Nui-Paʻi

He aha nā hōʻikeʻike ʻē aʻe-nui e pili ana i kēia manaʻolana?

• C.4.1. Palapala Qumran

Ua kākau ka kaiāulu o Qumran o nā Essenes i ka huakaʻi ʻoihana kai ʻo 4Q175 i hoʻopaʻa ʻia i ka 90 BC. Ua haʻi ʻia i nā palapala hemolele e pili ana i ka Mesia:

Hoʻolimalima 5: 28-29, Deuteronomy 18: 18-19, Numera 24: 15-17, Deuteronomy 33: 8-11, Iosua 6:26.

Heluhelu 24: 15-17 i ʻāpana: “E puka mai nō kahi hōkū mai loko aʻe o Iakoba, a e kū mai kekahi i luna ma luna o ʻIseraʻela.

Heluhelu 18: ʻ Deuteronomylelo ʻāpana "E hoʻokū wau i luna no lākou mai waena o ko lākou poʻe hoahānau, e like me ʻoe ma [Mose].

No ka ʻike hou aku i ka ʻike Essenes o ka wānana a Daniele i ʻike i ka E.11. ma ka ʻaoʻao aʻe o kā mākou papahele - ʻāpana 4 ma lalo o ka nānā ʻana i ka hoʻomaka hoʻomaka.

ʻO ke kiʻi ma lalo nei o kēlā ʻōpiopio 4Q175.

Hōʻike c.4-1 ʻO ke kiʻi o Qumran scrolloll 4Q175

• C.4.2 Kālā mai ka 1^st makahiki SM

ʻO ka wānana ma Numela 24 e pili ana i ka "hōkū mai loko aʻe o Iakoba" ua lilo ia i kumu no hoʻokahi ʻaoʻao o ke kala i hoʻohana ʻia ma Iudea, i ka wā 1^st kenekulia SM a 1^st Kahuna. E like me kāu e ʻike ai mai ke kiʻi o ka hapa wahine o ka wahinekanemake ma lalo nei, aia ka "ʻenehana" messianic "ma kahi hoʻokahi e pili ana i ka helu 24:15. ʻO ke kiʻi o ka keleawe mite, i ikea hoi a he Lepona (ʻo ia hoʻi ka liʻiliʻi).

Hōʻike c.4-2 ʻO kā mite Bronze Widow mai ka 1st Kenekulia me ka Messianic Star

ʻO ia kahi keleawe keleawe wahine Wals e hōʻike ana i ka Messianic Star ma kahi ʻaoʻao mai kahi ala 1^st Mahu makahiki me he 1^st Makena i keke.

 

• C.4.3 Ka Hōkū a me ka Maki

Ma ka Mataio 2: 1-12 ua heluhelu nā moʻolelo "Ma hope o ka hānau ʻana o Iesū ma Betelehema o Juuda i ka lā o Herode ke aliʻi, aia hoʻi! poe hele hewa mai na wahi hikina i hele mai i Ierusalema, ² ke ʻōlelo nei: "ʻAuhea ke aliʻi o nā mamo a nā Iudaio? No ka mea, ua ike makou ma kona hoku, aia makou i ka hikina, a ua hele mai nei makou e kulou ia ia. " ³ Ke lohe ana o Herode ke Lii, a me ka Ierusalema a pau pu me ia; ⁴ a houluulu ae la i na kahuna nui a me na kakauolelo a na kanaka, hoomaka aku la oia e ninau ia lakou i kahi e hanau ai o ka Mesia. ⁵ ʻ maila lākou iā ia: "ma Betelehema o Juuda; no ka mea kēia ka mea i kākau ʻia ai e ke kāula. ⁶ ʻ And ʻoe, e Betelehema o ka ʻāina o Iuda, ʻaʻole ʻoe i lilo i mea waiwai nui loa i waena o nā kiaʻāina o Iuda; no ka mea, mailoko mai ou e puka mai ana na mea e hooponopono ana, nana e hoomalu i koʻu poe kanaka, o ka Iseraela.

⁷ Kahea malu aku la o Herode i ka poe nana i hookalakupua nana, a nana pono ia lakou mai ka manawa o ko lakou kau ana i ka hoku; ⁸ ma ka hoʻouna ʻana iā lākou i Betelehema, ʻī akula: "E ʻimi e makaʻala i ke keiki, a loaʻa iā ʻoe ka mea e hōʻike mai iaʻu, e hele paha wau e hoʻomaikaʻi." ⁹ A lohe lākou i ke aliʻi, hele lākou; , aia hoi! ka hōkū i ʻike ai lākou i ka wā ma ka hikina, e hele ana lākou ma mua o lākou, a hiki i kahi e kū ai ma luna o kahi i waiho ai ke keiki liʻiliʻi. ¹⁰ A ʻike lākou i ka hōkū, hauʻoli nui lākou. ¹¹ A i ko lakou komo ana iloko o ka hale, ike aku la lakou i ke keiki me Maria a me kona makuahine, a hina ilalo, a kulou aku la lakou. Wehe aʻela lākou i kā lākou mau waiwai, a hāʻawi i nā makana, ke gula a me ka ʻala a me ka mura. ¹² Eia naʻe, no ka mea ua ʻike ʻia lākou i ka ʻōlelo luhi ma ka moeʻuhane e hoʻi ʻole iā Herode, hele aku lākou i ko lākou ʻāina ma ke ala ʻē aʻe. "

 

ʻO kēia mau palapala hemolele ke kumuhana o nā hakakā a me ka manaʻo kuhi no aneane ʻelua mau makahiki ʻelua. Ua hāpai i nā nīnau he nui e like me:

• Ua hoʻokau kupanaha anei ke Akua i kahi hōkū nāna i huki i nā kilo i ko Iesu hānau ʻana?
• Inā pēlā, no ke aha e lawe mai ai i ka poʻe kilokilo i hoʻopaʻi ʻia i ka palapala hemolele?
• ʻO ka Diabolo anei ka mea i hana i “hōkū” a ua hana ʻo ka Diabolo i kēia no ka hoʻāʻo ʻana i ke kumu o ke Akua?

Ua heluhelu ka mea kākau o kēia ʻatikala i nā ho'āʻo nui e wehewehe i kēia mau hanana me ka ʻole e loiloi i nā manaʻo pōkole i nā makahiki, akā ʻaʻole naʻe i hāʻawi i kahi pane piha i ka manaʻo o ka mea kākau a hiki i kēia wā. E ʻike i ka D.2. ^ E Ha yM. ʻōlelo ʻ belowlelo ma lalo nei.

Nā wahi pili i ka hoʻokolokolo ʻana o ka hōkū a me ka Magi

• ʻO ka poʻe naʻauao, ʻike lākou i ka hōkū ma ko lākou ʻāina, ʻo ia nō paha ʻo Babulona a ʻo Peresia paha, ua hoʻopili ʻia me ka mana o ka ʻohana Messianic o ka hoʻomana hoʻomana a lākou i ʻike ai i ka lehulehu o ka poʻe Iudaio e noho nei ma Babulona a Persia.
• Ua koho ʻia ʻo “Magi” no Wise kāne ma Babulona a me Peresia.
• A hele mau ka poʻe naʻauao i Iuda ma kahi maʻamau, e noho paha i kekahi he mau pule, e hele ana i ke ao.
• Ua nīnau lākou i Ierusalema no ka wehewehe ʻana o kahi e hānau ʻia ai ka Mesia (no laila ʻaʻole e neʻe ka hōkū i ko lākou neʻe ʻana, e hōʻike i ke ala, i kēlā me kēia manawa). I laila ua ʻike lākou e hānau ʻia ka Mesia ma Betelehema a hele lākou i Betelehema.
• Ma ka hōʻea ʻana i Betelehema, ʻike hou lākou i ia "hōkū" hoʻokahi ma luna o lākou (paukū 9).

ʻO kēia manaʻo, ʻaʻole ia i hoʻouna ʻia e ka hōkū. No ke aha e hoʻohana ai ʻo Iēhova ke Akua i ka ʻatikala a i nā poʻe akamai pagane e kiʻi i ka hānau ʻana o Iesū, i ka wā i hoʻopaʻi ʻia ai ka ʻatikala i loko o ke kānāwai ʻo Mose? Eia kekahi, e ʻike kēia mau ʻike i ka hōkū he hanana hanohano i hoʻolako ʻia e Satana ka Diabolo. Ke waiho nei iā mākou me ke koho i ka hōʻike ʻana o ka hōkū he hanana kūlohelohe ia i wehewehe ʻia e kēia mau kanaka naʻauao e kuhikuhi ana i ka hiki ʻana mai o ka Mesia.

No ke aha i ʻōlelo ʻia ai kēia hanana ma nā palapala hemolele? Ma muli wale nō o kona hāʻawi ʻana i ke kumu a me ka wehewehe ʻana no ka pepehi ʻana o Herode i nā keiki a Betelehema a hiki i ka 2 mau makahiki o ko lākou holo ʻana a lele i ʻAigupita a Iosepa lāua ʻo Maria, lawe pū akula me Iesū ʻōpiopio.

Ua hoʻonāukiuki ʻia paha ka Mōʻī Herode e ka Diabolo i kēia? ʻAʻole paha ia, ʻoiai ʻaʻole hiki iā mākou ke hōʻemi i ka hiki. ʻAʻole pono ia. Ua paranoid ʻo King Herode e pili ana i kekahi mau ʻano kūʻē ʻē aʻe. ʻO kahi Mesia i hoʻohiki ʻia no nā Iudaio e kū pono ana i nā kūʻē kūʻē. Ua pepehi mua ʻo ia i nā lālā he nui o kona ʻohana ponoʻī me kahi wahine (Mariamne I ma kahi o 29 BC) a i kēia manawa, ʻekolu o kāna mau keikikāne (Antipater II - 4 BC?, Alexander - 7 BC?, Aristobulus IV - 7 BC ?) ka mea āna i hoʻopiʻi ai e hoʻāʻo e pepehi iā ia. No laila, ʻaʻole pono ʻo ia e hoʻowalewale e hele ma hope o kahi Iudaio Iudaio i hoʻohiki ʻia e hiki ai ke kipi i ka poʻe Iudaio a lawe paha iā Herode o kona aupuni.

D.     Lohe i ka hanau o Iesu

No nā mea makemake e noiʻi pololei i kēia pepa i loaʻa ʻole ʻia me ka ʻole o ka pūnaewele. [xiii]

D.1.  ʻO Herode ka Nui a me Iesū, ka mōʻaukala, ka mōʻaukala a me ka Hōʻike Archaeological (2015) Mea kākau: Gerard Gertoux

https://www.academia.edu/2518046/Herod_the_Great_and_Jesus_Chronological_Historical_and_Archaeological_Evidence 

Eia kekahi, e ʻike i nā ʻaoʻao 51-66.

Ka lā kākau ʻana ʻo Gerard Gertoux i kā Iesu hānau ʻana i 29^th Kepakemapa 2 BC me ka ka noiʻi hohonu loa o ka wā kahiko o nā hanana i ka wā i wāwahi ʻia ai ka puka manawa i hānau ʻia ai ʻo Iesū. He mea kūpono ia e heluhelu ai no ka poʻe e makemake ana i ka mōʻaukala.

Hāʻawi kēia mea kākau i ka lā o ka make o Jesus ma Nisan 14, 33 AD.

D.2.   Iloko o ka Betelehema, Mea kākau: Dwight R Hutchinson

https://www.academia.edu/resource/work/34873233 &  https://www.star-of-bethelehem.info a hoʻoiho i ka mana o ka palapala PDF - ʻaoʻao 10-12.  

Ua kākau ka mea kākau ʻO Dwight R Hutchinson ka lā hānau o Iesū a hiki i ka hopena o Kēkēmapa 3 BC a i ka mua o Ianuali 2 BC. Hoʻokumu ʻia kēia hoʻokolokolo ma ka hāʻawi ʻana i kahi wehewehe kūpono a kūpono hoʻi no ka moʻolelo o Matthew 2 e pili ana i ka poʻe kilo hōkū.

Hāʻawi pū kēia mea kākau i ka lā no ka make ʻana o Iesū ma ke ʻano o Nisan 14, 33 AD.

Pili loa kēia mau lā i kekahi me ka ʻole o ka hopena o ka lā o ka make ʻana o Iesū a i ʻole ka hoʻomaka ʻana o kāna ʻoihana ʻo ia nā mea nui e hoʻi hou ai. Eia naʻe, hāʻawi lākou i ke kaupaona keu e hōʻoia ai i nā lā no ka hana a Iesū a me ka make kokoke loa i ka lā pololei a ʻo ka lā pololei paha.

ʻO ia hoʻi ka hopena o nā 70 hiku ʻaʻole hiki ke hānau ʻia ʻo Iesū, ʻoiai he pilikia nui i ka hoʻokumu ʻana i ka lā kikoʻī.

E hoʻomau ʻia i ka ʻĀpana 4…. Ke nānā nei i ka Wahi Hoʻomaka 

 

 

[I] https://en.wikipedia.org/wiki/Ptolemy

[Ii] "ʻO ka ʻanana ʻana o nā Palapala Baibala " na Rev. Martin Anstey, 1913, https://academia.edu/resource/work/5314762

[Iii] Nui nā manaʻo e pili ana iā wai ʻo Dariu ka Mede. ʻO Cyaraxes II a Harpagus paha ke keiki moho ʻoi loa, ke keiki a Astyages, King of Media. E nānā iā Herodotus - Nā Mōʻaukala I: 127-130,162,177-178

Ua kapa ʻia ʻo iaLutanela o Kuro ” e Strabo (Geography VI: 1) a "Luna o Kuro" e Diodorus Siculus (Halau Waihona Palapala IX: 31: 1). Ua kapa ʻia ʻo Harpagus ʻo Oibaras e Ctesias (Persica §13,36,45). Wahi a Flavius ​​Josephus, lawe pio ʻo Kuro iā Babulona me ke kōkua o Darius Mede, a "Keiki a Astyages", i ka manawa o Belshazar, i ka makahiki 17 o Nabonidus (Jewish Antiquities X: 247-249).

[Iv] No kahi loiloi piha loa o ka ʻike ʻana i ka Daniel 9: 1-4, e ʻoluʻolu e ʻike i ka Māhele 6 o "He huakaʻi hele me ka ʻike manawa". https://beroeans.net/2019/12/07/a-journey-of-discovery-through-time-part-6/

[V] He Huakaʻi Hou e ʻike ai ma ka manawa - Māhele 1  https://beroeans.net/2019/06/12/a-journey-of-discovery-through-time-an-introduction-part-1/

[VI] https://www.academia.edu/22476645/Darius_the_Mede_A_Reappraisal na Stephen Anderson

[VII] https://www.academia.edu/2518052/Ugbaru_is_Darius_the_Mede na Gerard Gertoux

[viii] https://biblehub.com/daniel/9-24.htm  https://biblehub.com/daniel/9-25.htm https://biblehub.com/daniel/9-26.htm  https://biblehub.com/daniel/9-27.htm

[IX] Hele ʻo Iesū i Ierusalema no kēia ʻahaʻaina mai Galilaia mai e hōʻike ikaika ʻia nei he ʻahaʻaina. Hōʻike mai nā hōʻike mai nā haʻi ʻia ʻē aʻe ma waena o ka Puke ma mua a me kēia manawa no ka nui o nā hanana i hoʻopaʻa ʻia.

[x] E nānā i ka ʻatikala "Pehea e hiki ai iā mākou ke hōʻoia i ka wā i lilo ai ʻo Iesu i Aliʻi?" https://beroeans.net/2017/12/07/how-can-we-prove-when-jesus-became-king/

[xi] E ʻoluʻolu o ka loli ʻana i kekahi mau makahiki ma aneane e loli iki ka nui o ka schema holoʻokoʻa e hana ʻia ai, ʻoiai ʻo ka hapa nui o nā hanana i hoʻopaʻa ʻia kekahi me kekahi a pela nō e loli ana ka hapa nui o ka hapa like. Aia kekahi ma kahi hewa o ka hala i ke kiʻi ʻana i kekahi mea i kēia kahiko ma muli o ka paucity a me ke ʻano kūlike ʻole o ka hapanui o nā moʻaukala.

[xii] He nui na imala ma Roma ma 41 (Seneca, de brev. Vit. 18. 5; Aurelius Victor, de Caes. 4. 3), i 42 (Dio, LX, 11), a i 51 (Tacitus, Ann. XII, 43; Suet., Claudius 18. 2; Orosius, Mī; VII, 6. 17; A. Schoene, Eusebii chronicorum libri duo, Berlin, 1875, II, pp. 152 f.). ʻAʻohe mea hōʻike no ka pōloli ma Roma i nā makahiki 43 (cf. Dio, LX, 17.8), a i ʻole ma ka 47 (cf. Tac, Ann. XI, 4), a i ʻole 48 (cf. Dio, LX, 31. 4; Tac , Ann. XI, 26). He wi nui o Helene ma kahi o 49 (A. Schoene, loc. Cit.), Kahi hapa o nā lako kaua i loko o ʻAmelia i ka makahiki 51 (Tac, Ann. XII, 50), a me ka manaʻo i ka huapalaʻi ma Cibyra (cf. M. Rostovtzeff , Gesellschaft und Wirtschaft im Römischen Kaiserreich, Berlin, 1929, nota 20 a i ka mokuna VIII).

[xiii] https://www.academia.edu/  ʻO akademia.edu kahi kahua kūpono i hoʻohana nui ʻia e nā Univesities, Scholars and Researchers e paʻi pepa. Loaʻa ia ma kahi manaʻo a Apple. Eia nō naʻe, pono ʻoe e hoʻonohonoho i kahi kūloko e hoʻoiho ai i nā pepa, akā hiki nō ke heluhelu ʻia i kekahi me ka pūnaewele me ke ʻole he loulou. ʻAʻole pono ʻoe e uku i kekahi mea. Inā ʻaʻole makemake ʻoe e hana ia mea, e laʻa, e hoʻokaʻawale i ka leka uila i kahi noi.