Ọnwụ Christ, Is nwedịghị ihe akaebe ọ bụla nke Akwụkwọ Nsọ maka ihe ndị ahụ mere eme?

Ha mere? Hà sitere n'ike mmụọ nsọ? Evidence nwere ihe akaebe ọ bụla nke Akwụkwọ Nsọ?

Okwu Mmalite

Mgbe ị na-agụ ihe omume ndị e dekọrọ dị ka ndị na-eme n'ụbọchị Jizọs nwụrụ, enwere ike ibilite ọtụtụ ajụjụ n'uche anyị.

• Ha mere n'ezie?
• Hà sitere n'okike ma ọ bụ pụta ụwa?
• O nwere ihe akaebe ozo di na akwukwo nso banyere ihe mere ha?

Isiokwu na-esonụ na-ewetara onye edemede akwụkwọ akaebe ahụ, iji nyere onye na-agụ ya aka ime mkpebi nke ha.

Ndekọ Oziọma

Ihe ndekọ Oziọma ndị na-esote na Matiu 27: 45-54, Mark 15: 33-39, na Luke 23: 44-48 dekọtara ihe omume ndị a:

• Ọchịchịrị gbara gburu gburu n’ala niile maka awa 3, n’agbata 6^th elekere na 9^th (Etiti ehihie rue 3pm)
  • Matthew 27: 45
  • Mark 15: 33
  • Luke 23: 44 - ìhè anyanwụ dara
• Ọnwụ Jizọs gburu na 9^th
  • Matthew 27: 46-50
  • Mark 15: 34-37
  • Luke 23: 46
• Mgbochi nke ebe nsọ ahụ mebiri abụọ - n'oge Jizọs nwụrụ
  • Matthew 27: 51
  • Mark 15: 38
  • Luke 23: 45b
• Ala Ọma Jijiji - n’oge Ọnwụ Jizọs.
  • Matthew 27: 51 - oke-oke gbawara.
• Upzụlite ndị nsọ
  • Matthew 27: 52-53 - emepere ili, ndi nsọ ndi dara ada ka etolite.
• Otu ọchịagha Rome kwupụtara 'nwoke a bụ Ọkpara Chineke' n'ihi ala ọma jijiji ahụ na ihe omume ndị ọzọ.
  • Matthew 27: 54
  • Mark 15: 39
  • Luke 23: 47

Ka anyị tụleghachi ihe omume ndị a na nkenke.

Ọchịchịrị maka awa 3

Kedu ihe kpatara nke a? Ihe kpatara ihe omume a kwesiri ịbụ nke sitere n'okike. Kedu otu ọ bụ?

• Ekiri nke anyanwụ enweghị ike ịme ahụ n'ụzọ Ngabiga n'ihi ọnọdụ nke ọnwa. N'oge Ememe Ngabiga, ọnwa zuru oke n'akụkụ ụwa dị anya site n'anyanwụ nke na-enweghị ike ikpuchi ya.
• Ọzọkwa, chi anyanwụ na-eji naanị nkeji ole na ole (ọ na-abụkarị nkeji oge 2-3, n'ọnọdụ dị oke njọ gbasara nkeji 7) ọ bụghị awa 3.
• Oké ifufe anaghị eme ka anyanwụ daa (dị ka Luk dere), site na iweghachite oge abalị na ọ bụrụ na ọ bụrụ na ọ na-eme ya, ọchịchịrị na-anọkarị oge maka ọ bụghị maka awa 3. A haboob nwere ike ime ka ụbọchị ghọọ abalị, mana usoro nke ihe (25mph ifufe na ájá) na-eme ka o sie ike ịnagide ruo ogologo oge.[I] Ọbụna ihe omume ndị a dị ụkọ bụ ihe akụkọ taa. Ihe kachasị mkpa bụ na ọ nweghị ndekọ akụkọ ahụ kwuru banyere oke mmiri ozuzo ma ọ bụ oke mmiri ozuzo ma ọ bụ ụdị oké mmiri ozuzo ọ bụla. Ndị dere akwụkwọ na ndị akaebe maara ụdị ihu igwe ndị a nke ọma ma ekwuteghị ya. Ya mere enwere uzo odi nkpa banyere ya gabu oke nnuku oke ike, mana ihe banyere oge gha ekpochapu ya dika ihe okike.
• Onweghi ihe akaebe di Enweghị ihe akaebe anụ ahụ ma ọ bụ onye akaebe hụrụ anya maka ihe omume dị otú ahụ. Nkọwa ndị e dekọrọ n'ihe ndekọ Oziọma ahụ ekwughịkwa na ntiwapụ nke mgbawa ugwu.
• Onweghi ihe ọ bụla na-akpata ọchịchịrị zuru oke iji mee ka 'ìhè anyanwụ daa', n'otu oge ahụ nwee ike ibido kpọmkwem n'oge a kpọgidere Jizọs ma kwụọkwa na mberede mgbe Jizọs kubiri. Ọbụlagodi maka ihe ịtụnanya, ihe amaghi ma ọ bụ nke dịkarịsịrị njọ na nke ime ga-ebute ọchịchịrị, oge na oge ahụ agaghị abụ ihe a mere. Ọ ga-abụrịrị ike karịrị nke mmadụ, nke anyị pụtara na Chineke rụrụ ma ọ bụ ndị mmụọ ozi nọ n'okpuru ya.

Ala Ọma Jijiji

Ọ bụghị naanị ịma jijiji, ọ siri ike iji kee oke nkume nzu. Oge ọzọ o mere bụ mgbe Jizọs kuchara ume ma ọ bụ ozugbo.

Mkpuchi nke ebe nsọ na-akwụ ụgwọ abụọ

Amabeghị etu mkpuchi ahụ dị. Enweela atụmatụ dịgasị iche dabere na ọdịnala rabaị, sitere na ụkwụ (12 sentimita), sentimita 4-6. Agbanyeghị, ọbụlagodi nke 1[Ii] ákwà ngebichi e ji ajị ewu kpaa ga-esi ezigbo ike, ọ ga-achọkwa ike karịrị akarị nke ga-eme ka ọ gbazite mmadụ abụọ site n’elu rue ala dịka akwụkwọ nsọ siri kọwaa.

Upzụlite Ndị Nsọ

N'ihi ederede nke ebe a, o siri ike ijide n'aka ma mbilite n'ọnwụ bilitere, ma ọ bụ n'ihi ili mepere n'ihi ala ọma jijiji, etolitere ozu na ọkpụkpụ ma ọ bụ tụba n'ili.

There nwere mbilite n’ọnwụ n’ezie mere n’oge ọnwụ Jizọs?

Akụkụ Akwụkwọ Nsọ ahụ edoghị anya na okwu a. Akụkụ dị na Matiu 27: 52-53 siri ike nghọta. Nghọta ndị a na-ahụkarị bụ na enwere

1. mbilite n’ọnwụ nkịtị
2. ma ọ bụ, na oke ọgba aghara nke anụ ahụ sitere na ala ọma jijiji ahụ mere mere ka echiche nke mbilite n'ọnwụ site na ozu ma ọ bụ ọkpụkpụ a na-atụpụ n'ili, ikekwe ụfọdụ 'nọdụrụ'.

Arụmụka nyere

1. Gini mere na enwegh uzo ozo akuko ozo ma obu ederede banyere ndi anakpo ndi nso a emere ka ha si n’onwu bilie? Mgbe ihe a niile ga-eju ọtụtụ ndị bi na Jerusalem na ndị na-eso ụzọ Jizọs anya.
2. Ntughari uche nke uzo (b) adigh ezi uche mgbe itule na v53 aru ahu ma obu ozu ahu abanye n’ala obodo mgbe nbilite nonwu Jisos gasiri.

O di nwute na ‘nbilite n’onwu’ a ma oburu na obu otu, ekwuputaghi ya na ozioma ndi ozo, ya mere odigh ozi ozo di iji nyere anyi aka ighota ihe mere.

Agbanyeghị na-atụgharị uche n'ihe gbara ama na ihe omume ndị ọzọ nke edere n'ime Oziọma ndị ahụ, nkọwa ọzọ nwere ike ịbụ nke a:

Nsụgharị nkịtị nke ederede Grik na-agụ “Ibobo emeghewo, ma otutu aru nke ndi ebere nke dara ura (ndi nso) dara ⁵³ ha si n'ílì pụta mgbe o bilitesịrị n'ọnwụ, ha banyere n'obodo nsọ ahụ pụtara n'ihu ọtụtụ mmadụ. ”

Ikekwe ọ ga-adịkarị nghọta nghọtahie 'Ili meghekwara [nke ala ọma jijiji]" na-ezo aka banyere ala ọma jijiji nke mere ugbu a (ma mezue nkọwa ahụ n'amaokwu bu ụzọ).

Ihe ndekọ ahụ ga-aga n'ihu:

"Ọtụtụ n’ime ndị nsọ [na-ezo aka ndịozi] onye n’ura ura [n'anụ ahụ mgbe ị na-eche nche n'azụ ili Jizọs] wee bilie ma pụọ ​​na nke ahụ [mpaghara nke] n'ili mgbe emere ya ka ebilite nonwu ya [Jizọs] ha batara n’obodo nsọ ma pụtara ọtụtụ mmadụ [ịgba akaebe banyere mbilite n'ọnwụ]. ”

Mgbe mbilite n'ọnwụ ahụ zuru ezu, anyị ga-enwe ike ịchọpụta azịza nke ihe mere.

Ihe ịrịba ama nke Jona

Matthew 12: 39, Matthew 16: 4, na Luk 11: 29 dekọtara Jizọs na-ekwu na "Ajọ ọgbọ nke na-akwa iko na-aga n’ihu ịchọ ihe ịrịba ama, ma agaghị enye ya ihe ịrịba ama belụsọ ihe ịrịba ama nke Joʹna onye amụma. N'ihi na dị ka Jona nọrọ n'afọ nnukwu azụ ụbọchị atọ, ehihie na abalị, otú ahụ ka Nwa nke mmadụ ga-anọ n'ime ụwa ụbọchị atọ, ehihie na abalị. ” Leekwa Matthew 16: 21, Matthew 17: 23 na Luk 24: 46.

O juru ọtụtụ ndị anya otú nke a si mezuo. Tebụl na-eso nke a na-egosi nkọwa nwere ike ịdabere na ihe omume ndị e dekọrọ n'akụkụ Akwụkwọ Nsọ ndị e gosiri

A ghọtara ụbọchị ememme Ngabiga bụ Eprel 3^rd (33 AD) na mbilite n’ọnwụ na Sọnde Eprel 5th. Eprel 5^th, nke afọ a nwere ọwụwa anyanwụ na 06: 22, na akụkọ ihe mere eme ọwụwa anyanwụ ga-abụrịrị otu oge.

N'ụzọ dị otú a, ọ mere ka akaụntụ ahụ dị na John 20: 1 nke kwuru nke ahụ "N'ụbọchị mbụ n'izu, Meri Magdalin bịarutere n'ili ncheta ahụ n'isi ụtụtụ, mgbe ọchịchịrị ka gbara, ọ hụrụkwa nkume ahụ e wepụrụ n'ili ncheta ahụ."  Ihe niile achọrọ iji mezuo Jizọs bụ mbilite n’ọnwụ na 3^rd ụbọchị ka ọ na-adị mgbe 6: 01am na tupu 06: 22am.

Ndị Farisii tụrụ ụjọ na amụma a Jizọs buru ga-emezu, agbanyeghị na site na aghụghọ dị ka akụkọ nke Matthew 27: 62-66 na-egosi mgbe ọ na - ekwu “N'echi ya, mgbe o kwusịrị Nkwadebe, ndị isi nchụàjà na ndị Farisii zukọtara n'ihu Paịlet, na-asị:“ Nna anyị ukwu, anyị echetawo na onye aghụghọ ahụ kwuru mgbe ọ ka dị ndụ, 'A ga-akpọlite ​​m mgbe ụbọchị atọ gasịrị. . ' Ya mere nye iwu ka eme ka ili ahụ guzosie ike rue ụbọchị nke atọ, ka ndị na-eso ụzọ ya wee ghara ịbịa zuru ohi ya wee sị ndị mmadụ, 'E siwo ná ndị nwụrụ anwụ kpọlite ​​ya!' Usoro ihe agha ikpeazụ a ga-aka nke mbụ njọ. ”Paịlet sịrị ha:“ Unu nwere ndị nche. Gaanụ mee ka obi sie ike dị ka unu maara. ”Ha wee gaa mee ka ili ahụ nọrọ ná nchebe site na kaa nkume ahụ na onye na-eche ya nche.”

Na ihe a mere n'ụbọchị nke atọ na ndị Farisii kwenyere na nke a mezuru, site na mmeghachi omume ha. Matthew 28: 11-15 na-edekọ ihe omume: “Mgbe ha nọ n'ụzọ, lee! ụfọdụ n'ime ndị nche batara n'obodo ahụ wee kọọrọ ndị isi nchụàjà ihe niile mere. Mgbe ndị a kpọkọtara ndị okenye wee mee ndụmọdụ, ha nyere ndị agha 12 ọnụ ọgụgụ ọlaọcha zuru ezu wee sị: “Kwuo, ndị na-eso ụzọ ya bịara n'abalị zuru ya mgbe anyị na-ehi ụra. ' 13 ọ bụrụ na nke a gere ntị gọvanọ, anyị ga-eme ka o doo anya, meekwa ka ị ghara ichegbu onwe gị. ” okwu a agbasawokwa n'etiti ndị Juu ruo taa. ”  Mara: ebubo ahụ bụ na ezuru ozu ahụ, ọ bụghị na a kpọliteghị ya n’ụbọchị nke atọ.

Bu Amụma na Ihe Ha Mere?

Isaiah 13: 9-14

Aịzaịa buru amụma banyere ụbọchị Jehova nke na-abịanụ na ihe ga-eme tupu ya abịa. Nke a jikọtara ya na amụma ndị ọzọ, ihe omume ọnwụ Jizọs, na ụbọchị nke Onyenwe anyị / Jehova na 70AD, yana akụkọ Pita na Ọrụ Ndịozi. Aisaia dere, si:

“Lee! Ofbọchị Jehova na-abịa, jiri ụbọchị iwe na ọnụma kpasuo Ya iwe, ime ka ala a bụrụ ihe ijuanya na ikpochapụ ndị mmehie ala.

¹⁰ N'ihi na kpakpando nile nke elu-igwe na Oriọna-ha nile agaghi-eme ka ìhè-ha la n'iyì; Anyanwụ ga-agba ọchịchịrị mgbe ọ na-awa, Ọnwa agaghịkwa eme ka ìhè ya nwuo.

¹¹ M ga-aza ụwa mmadụ bi na ya maka ihe ọjọọ ya, na ndị ajọ omume maka njehie ha. M ga-akwụsị ịdị mpako nke ndị mpako, m ga-emekwa ka mpako nke ndị na-eme ka mmadụ maa jijiji. + ¹² M ga-eme ka mmadụ efu karịa ọlaedo a nụchara anụcha, ma ụmụ mmadụ dị ụkọ karịa ọlaedo Ofa. ¹³ Ọ bụ ya mere m ga-eji mee ka eluigwe maa jijiji, Willwa ga-ama jijiji site n'ọnọdụ ya  N'ụbọchị ọnụma Jehova nke ụsụụ ndị agha n'ụbọchị iwe ya dị ọkụ. ¹⁴ Dika ìgwè ewu na aturu achu-nturu, na dika ìgwè aturu nke ọ dighi onye ọ bula chikọtara ha, onye ọ bula gaghachikuru ndi nke ya; Onye ọ bụla n'ime ha ga-aga n'ala ya. ”

Amos 8: 9-10

Emọs onye amụma dere okwu amụma ndị yiri nke a:

^"8 Na akaụntụ a ala ga-ama jijiji, Na ndi nile bi nime ya g willru újú. Ọ niile agaghị ebili dị ka osimiri Naịl, ọ ga-erulata wee makpu dị ka osimiri Naịl nke Ijipt? '  ⁹ 'N'ụbọchị ahụ,' ka Ọkaakaa Onyenwe anyị Jehova kwuru, 'M ga-eme ka anyanwụ daa n'etiti ehihie, Na M ga-eme ka ala gbaa ọchịchịrị n’ụbọchị anwụ. ¹⁰ Emewo m ka ememme gị nile ghọọ iru uju, na abụ ọma gị niile bụrụ abụ iru uju. M'gtiye ákwà-nkpe n'úkwù nile, me isi ọ bula; M ga-eme ka ọ bụrụ iru uju maka otu nwa nwoke, Ya na njedebe ya dị ka ụbọchị ilu. '”

Joel 2: 28-32

“Mgbe ahụ m ga-awụkwasị mmụọ m n'ahụ́ ụdị anụ ahụ ọ bụla, ụmụ gị ndị ikom na ụmụ gị ndị inyom ga-ebu amụma, ndị okenye gị ga-arọ nrọ, ụmụ okorobịa gị ga-ahụkwa ọhụụ. ²⁹ Ọzọ, ọ buru na ndi-orùm ndikom na orùm, ka M'gāwukwasi Mọm n'ubọchi ahu. ³⁰ M ga-emekwa ihe ịtụnanya dị n’eluigwe na n’ụwa, Ọbara na ọkụ na ogidi anwụrụ ọkụ. ³¹ A ga-eme ka anyanwụ ghọọ ọchịchịrị na ọnwa n'ime ọbara Tupu oké ụbọchị ahụ dị egwu nke Jehova abịa. ³² Onye ọ bụla nke na-akpọku aha Jehova ka a ga-azọpụta; N'ihi na n'ugwu Zaịọn na na Jeruselem ka ndị gbapụrụ agbapụ ga-anọ, dị ka Jehova kwuru, bụ́ ndị Jehova ga-akpọ ndị lanahụrụ alanahụ. ”

Dabere na Ọrụ 2: 14-24 akụkụ nke akụkụ a site na Joel mezuru mgbe Pentikọst 33AD:

“Pita biliri na ndị ozi iri na otu ahụ wee were oké olu gwa ha [ìgwè mmadụ nọ na Jeruselem maka Pentikọst], sị:“ Ndị Judia na unu niile ndị bi na Jeruselem, maranụ nke a ma gee ntị n'okwu m. ¹⁵ N'ezie, ndị a adịghị a drunkụbiga mmanya ókè, dị ka ị na-eche, n'ihi na ọ bụ awa nke atọ nke ụbọchị. ¹⁶ Kama, nke a bụ ihe e kwuru site n'ọnụ Joel onye amụma: ¹⁷ '“Ma na mgbe ikpeazu, Ka Chineke kwuru, “M ga-awụkwasị mmụọ m n’anụ ahụ́ niile, ụmụ gị ndị ikom na ụmụ gị ndị nwanyị ga-ebu amụma, ụmụ okorobịa gị ga-ahụ ọhụụ, ndị agadi gị ga-arọ nrọ. ¹⁸ ọ bu kwa n’elu ndi-orùm nwoke na orùm nwayi ka M'gāwukwasim ufọdu mọm n’oge ahu, ha g .bu amuma. ¹⁹ na M ga-enye ebube dị n’eluigwe na ihe ịrịba ama n’elu ụwa n’okpuru- ọbara na ọkụ na igwe ojii nke anwụrụ ọkụ. ²⁰ A ga-eme ka anyanwụ ghọọ ọchịchịrị na ọnwa n'ime ọbara Tupu oké ụbọchị ahụ dị ebube nke Jehova abịa. ²¹ Onye ọ bụla nke na-akpọku aha Jehova ka a ga-azọpụta. ”' ²² “Ofmụ Izrel, nụrụ okwu ndị a: Jizọs onye Nazaret bụ nwoke Chineke gosiri gị n'ihu ọha site na ọrụ ike dị ebube na ihe ebube dị iche iche Chineke mere site n'aka ya n'etiti unu, dị ka unu onwe unu makwaara. ²³ Nwoke a, onye echichiro obi na uche nke Chineke nyefere n’aka ya, ị rapara n’osisi n’aka ndị ajọ omume, ị wepụrụ ya. ”

Ga-ahụ na Pita kwuru na ọ bụ Jizọs kpatara ya niile ihe omume ndị a, ọbụghị naanị mmụọ nsọ nke mmụọ nsọ, kama ọ bụ ihe ịtụnanya dị n’eluigwe na ihe iriba ama n’elu ụwa. Ma ọ bụghị ya, Pita agaghị ekwupụta amaokwu 30 na 31 site na Joel 2. Ndị Juu na - ege ntị kwesịkwara ugbu a ịkpọku aha Jehova na Onyenwe anyị Jizọs Kraịst ma nabata ozi na ịdọ aka ná ntị Kraịst ka a zọpụta ha site na ụbọchị Onyenwe anyị na - abịanụ, nke ga - eme na 70 AD.

Ma amụma ndị a emezuola site n'ihe ndị na-eme n'oge ọnwụ Jizọs ma ọ bụ na anyị nwere fuf na-eme n'ọdịnihu anyị enweghị ike ịbụ 100 pasent n'aka, mana enwere ezigbo ihe gosiri na ha mezuru mgbe ahụ.[iii]

Akwukwo banyere ndi mere ochie nke ndi ozo dere

E nwere ọtụtụ ebe e zoro aka na ihe omume ndị a na akwụkwọ akụkọ mere eme ugbu a tụgharịrị gaa n'asụsụ Bekee. A ga-ewetara ha ihe dị ka ụbọchị iji dabaa na nkọwa nkọwa. Obi ike ha nwere na otu ebe n'ime ha bụ mkpebi onwe onye. Agbanyeghị, ọ bụ ihe na - atọ ụtọ na ọbụnadị na narị afọ ndị mbụ mgbe Jizọs nwụsịrị enwere nkwenye nke Ndị Kraịst oge mbụ na akụkọ nke Oziọma dịka anyị nwere ha taa. Ọ bụkwa eziokwu na ọbụnadị n’oge ahụ na ndị mmegide ma ọ bụ ndị ahụ ga-enwe echiche dịgasị iche, ma Onye na-abụghị Onye Kraịst ma Onye Kraịst ga-arụ ụka gbasara nkọwa ahụ. Ọbụnadị ebe edere na ihe odide ndị ahụ dị ka akwụkwọ apọkrịfa. Edere ha na adighi mkpa ma obu ya sitere na mmuo. Dị ka isi mmalite, enwere ike ịtụle ha nha nha maka isi mmalite nke Ndị ọkọ akụkọ ihe mere eme nke Ndị Kraịst na ndị na-abụghị Ndị Kraịst.

Thallus - Onye edemede na - abụghị Christian (Middle 1^st Narị Afọ, 52 AD)

O kwuru ihe ndị o kwuru

• Julius Africanus na 221AD History nke .wa. Lee Julius Africanus n'okpuru.

Phlegon nke Tralles (Mbubreyo 1^st Narị Afọ, Oge 2nd Century)

O kwuru ihe ndị o kwuru

• Julius Africanus (221CE History of the World)
• Origen na Aleksandria
• Pseudo Dionysious the Areopagite

n'etiti ndị ọzọ.

Ignatius nke Antịọk (Early 2^nd Narị afọ, ihe odide c.105AD - c.115AD)

Na ya 'Akwụkwọ Ozi E Degaara Ndị Teralian', Isi nke IX, o dere, sị:

"A kpọgidere ya n’obe ma nwụọ n’okpuru Pọntiọs Paịlet. Ọ bụ n’ezie, ọ bụghị nanị n’ọdịdị, ka a kpọgidere ya, wee nwụọ, n’ihu ndị dị n’eluigwe, na n’elu ụwa, na n’okpuru ụwa. Site na ndi no na elu igwe, oputara m ndi nwere odidi nke adighi adi nma; site n'aka ndi no n'elu ala, ndi Ju na ndi Rom, na ndi di otua no n'ebe ahu mgbe akpọgidere Onye-nwe-ayi n'obe; site kwa n'aka ndi nọ n'okpuru ala, oké ìgwè ndi biliri soro Onye-nwe-ayi. N'ihi na Akwụkwọ Nsọ kwuru,Ọtụtụ ozu nke ndị nsọ nke hiri ụra biliri, " ili ha na-emeghe. N'ezie, ọ rịdatara na Hedis, naanị ya; na ịgbazite agbawaa na nkewa nke dịrị site na mmalite nke ụwa, ma kwatuo mgbidi nkewa ya. O bilikwara ọzọ n ’ụbọchị atọ, Nna kpụrụ ya; mgbe ya na ndịozi nọkwara ụbọchị iri anọ, a kpọbatara ya n’ebe Nna ya nọ, ma “nọdụ ala n’aka nri ya, na-atụ anya ruo mgbe e debere ndị iro ya n’okpuru ụkwụ ya.” N’ụbọchị nkwadebe, mgbe ahụ, n’awa nke atọ, Ọ natara ikpe n’aka Paịlet, Nna kwere ka nke ahụ mee; n'oge awa nke isii ka akpọgidere Ya n'obe; n’oge awa nke iteghete O nyepuru mmụọ nsọ; na mgbe anyanwụ dara O wee lie ya. N’ubọchi-izu-ike Ọ gara n’iru n’uwa n’ili nke Josef nke Arimatia tọb Himọrọ ya. Mgbe chi bọrọ n’ụbọchị nke Onyenwe anyị, o bilitere site na ndị nwụrụ anwụ, dịka okwu si n’onwe ya, “dịka Jona nọrọ ụbọchị atọ, ehihie na abalị n’afọ azụ mmiri, otu ahụ ka Nwa nke mmadụ ga-anọ ụbọchị atọ, ehihie na abalị n’ime. obi ụwa. ” Ya mere, ụbọchị nkwadebe ahụ, mejupụtara agụụ; thebọchị Izu Ike nabatara olili; Lord'sbọchị Onyenwe anyị nwere mbilite n'ọnwụ. ” [iv]

Justin Martyr - Christian Apologist (Middle 2)^nd Century, nwụrụ 165AD na Rome)

Uzo akwukwo nke mbu, nke edere banyere 156AD, nwere ihe ndia:

• Na isi 13, o kwuru:

“Onye nkuzi nke ihe ndị a bụ Jizọs Kraịst, onye amụrụ maka ebum n'uche a, ma kpogidere n’okpuru Pọntiọs Paịlet, onye ọchịchị Judæa, n'oge Taịbiriọs Cæsar; na anyị na-efe Ya ofufe n’ụzọ ezi uche dị na ya, ebe anyị matara na Ọ bụ Ọkpara nke ezi Chineke n’onwe Ya, na ijide Ya n'ọnọdụ nke abụọ, na Mmụọ nke amụma nke atọ, anyị ga-egosipụta ”.

• Chapter 34

"Otù obodo di n'ala ndi-Ju, orú obodo na iri-na-ise na ise site na Jerusalem: [Betlehem] nke amụrụ Jizọs Kraịst, dịka ị nwekwara ike ịchọpụta site n'akwụkwọ ndekọ ụtụ isi nke Saịrisọs, onye ọchịchị mbụ gị na Judæa. ”

• Chapter 35

“Ma mgbe akpọgidere Ya n'obe, ha fere nza n'uwe-ya, ndi akpọgidere Ya n'obe kewara ya. Na na ihe ndị a mere, ị nwere ike ịchọpụta site na Ọrụ Pọntiọs Paịlet. " [v]

 Ọrụ ndị Paịlet (4)^th Detuo narị afọ, nke edepụtara na 2^nd Century nke Justin Martyr)

Site na Ọrụ nke Paịlet, Formdị Grik mbụ (dị ka ọ dịbu, ọ bụghị okenye karịa 4th narị afọ AD), mana ọrụ nke aha a, 'Ọrụ nke Pontius Paịlet', bụ Justin Martyr, I Apology zoro aka. Isi nke 35, 48, n'etiti narị afọ 2nd AD. Nke a bụ ngọpụ ya n’ihu Emperor, onye gaara enyocha Ọrụ Pọntiọs Paịlet n’onwe ya. 4 a^th ya mere na obu ezie na oputara ya ma obu ihe ozo, o nwere ike buru ughaghari nke mbu:

"na N'oge akpọgidere ya, ọchịchịrị gbachiri ụwa niile, anyanwụ na-agbachi ọchịchịrị n'etiti ehihie, kpakpando na-apụta. ma ọ dighi okwu ọ bula putara n’ime ha; na ọnwa, dị ka a gbanwere ghọọ ọbara, dara ada n’ìhè ya. Uwa nile juputara na ala, ala we ghara idi nsọ nke ulo uku Chineke, dika ha nākpọ ya, ndi-Ju apughi ihu ya na ọdịda-ha; ha we hu n'okpuru ha ogwe-aka nke uwa, site n'oké égbè eluigwe nke dakwasịrị ya. Na ụjọ ahụ a hụrụ ndị nwụrụ anwụ bilitere na ndị biliteredị ka ndị Juu n’onwe ha gbara akaebe; ha we si na ọ bu Abraham, na Aisak, na Jekob, na ndi-nna-ayi iri na abua ahu, na Moses na Job, ndi nwuru, dika ha kwuru, nnù arọ na ọgu iri-na-ise. Ma ọtutu ha bu ndi ahu nke m huru putara n’anu ahu; ha wee na-akwa arịrị banyere ndị Juu, n'ihi ajọ omume nke na-esite na ha, na mbibi ndị Juu na iwu ha. Na egwu nke ala ọma jijiji ahụ dị site na awa nke isii nke nkwadebe ruo awa nke itoolu. "[vi]

Tertullian - Bishọp nke Antiọk (Oge 3)^rd Narị Afọ, c.155AD - c.240AD)

Tertullian dere na Apology banyere AD 197:

Isi nke XXI (Isi nke 21 par 2): “N'agbanyeghị nke ahụ akpọgidere n'obe, Christ gosipụtara ọtụtụ ihe ịrịba ama dị iche iche, nke na-egosipụta ọdịiche nke ọnwụ ya na ndị ọzọ niile. N ’uche nke onwe ya, ọ jiri okwu chụpụrụ ya mmụọ ya, na-atụ anya na ndị ga-egbu ya ga-arụ ọrụ. N'otu oge ahụkwa, Ìhè nke ụbọchị wepụrụ, mgbe anyanwụ dị kpọmkwem n'oge ya meridian ọkụ. Ndị na-amaghị na a buru amụma nke a banyere Kraịst, obi abụọ adịghị ya na ha chere na ọ bụ chi ga-eji n'ehihie. Ma, nke a i nwere n’ebe a na-edebe ihe ochie, ị nwere ike ịgụ ebe ahụ. ”[vii]

Nke a na-egosi na enwere ndekọ ọha na eze n'oge ahụ nke gosipụtara ihe omume ahụ.

O dekwara na 'Against Marcion' Book IV Isi nke 42:

“Ọ bụrụ na ị nara ya dị ka ihe nkwata maka Kraịst ụgha gị, ka Abụ Ọma niile (na-akwụ ụgwọ) akwa uwe nke Kraịst. Mana lee, a na-ama jijiji ma n’amụma nile. N'ihi na Onyenwe ha na-ata ahụhụ. Ma, ọ bụrụ na ọ bụ onye iro ha ka ihe a niile meere, eluigwe gaara enwupụta n'ìhè, anwụ ga-adịwakwa karịa, ụbọchị ahụ ga-emekwa ka ọ gụkwuo - ọlyụ na-ele Marcion's Christ kwụsịtụrụ na ya gibbet! Ihe akaebe ndị a ka ga-adabara m, ọbụlagodi na ọ bụrụ na ha abụghị isiokwu nke amụma. Aịsaịa na-ekwu, sị: “M ga-eyikwa elu ojii dị ka uwe n’eluigwe.” Nke a ga-abụ ụbọchị ahụ nke Emọs dekwara maka ya: ọ ga-erukwa n’ụbọchị ahụ, ka Onye-nwe kwuru, na anyanwụ ga-ada n’ehihie, ụwa ga-agba ọchịchịrị n ’ehihie.” (N'etiti ehihie) ákwà mgbochi nke ụlọ nsọ dọwara adọwa ” [viii]

N’ezoghị ọnụ, o kwenyere na ya kweere na eziokwu na ihe ndị ahụ mere site n’ikwu na ihe omume ga-ezuru ya ikwere na Kraịst, mana ọ bụghị naanị na ihe ndị a mere, e nwekwara eziokwu ahụ na eburu amụma.

Irenaeus onye na-eso ụzọ Polycarp (200AD?)

Na 'Megide Heresies - Book 4.34.3 - Providence megide Marcionites, na ndị Amụma zoro aka na amụma ha buru nke Kraist anyị' Irenaeus dere:

Isi okwu ya na ochicho obi nke Onyenwe anyi, nke eburu amuma, emezuru ma o dighi ozo. N’ihi na ọ bụghị ọnwụ mmadụ ọ bụla n’etiti ndị mgbe ochie mere ka anyanwụ daa n’etiti ehihie, ákwà mkpuchi nke ụlọ nsọ ahụ adọghịkwa aka, ala emeghịkwa ka ala maa jijiji, ma nkume akpọghịkwa, ndị nwụrụ anwụ adịghị ebilite. , ọ dịghịkwa otu n'ime ndị ikom ndị a oge ochie a kpọlitere n'ụbọchị nke atọ, a dịghịkwa abanye n'eluigwe, ma ọ bụ n'echiche ya emegheghị eluigwe, mba dị iche iche ekweghịkwa n'aha onye ọzọ; ọ dighi kwa onye n’etiti ha, onye nwuru anwu na nbilite n’onwu, meghe ọgbụgba ndụ ọhụrụ nke nnwere onwe. Ya mere ndi-amuma ekwughi okwu bayere onye ọ bula ọzọ ma-ọbughi Onye-nwe-ayi, onye ihe ndia nile n concme ihe ndia. [Irenaeus: Adv. Heee. 4.34.3] ” [ix]

Julius Africanus (Early 3)^rd Century, 160AD - 240AD) Christian Historian

Julius Africanus dee na 'Akụkọ nke ụwa' gbara gburugburu 221AD.

Na isi 18:

“(XVIII) N’ime Ọnọdụ Jikọrọ na Agụụ nke Onye nzọpụta anyị na mbilite n’ọnwụ nke na-enye ndụ.

1. Banyere ọrụ ya ọtụtụ ugboro, ọgwụ ya gwọkwara arụ n’arụ na mkpụrụ obi, ya na ihe omimi nke nkuzi ya, na mbilite n’ọnwụ site na ndị nwụrụ anwụ, ndị na-eso ụzọ ya na ndịozi kwubere ya nke ọma. N'elu uwa dum gbara ọchịchịrị dị egwu; oké ala ọma jijiji adọkwaara oké nkume ahụ, ọtụtụ obodo na Judia na mpaghara ndị ọzọ dakwara. Nke a ọchichiri Thallus, n'akwụkwọ nke atọ nke akụkọ ihe mere eme ya, na-akpọ oku, dị ka ọ pụtara na enweghị m ihe kpatara ya, chi jiri n'ehihie. N'ihi na ndi Hibru n’eme ememe ngabiga n’ubọchi nke iri na anọ dịka ọnwa dị, ma agụụ nke Onye Nzọpụta anyị n’adịghị n’ụbọchị ngabiga ahụ; ma n’ehihie ma n’ịnyanwụ na-ewere ọnọdụ naanị mgbe ọnwa na-abịa n’okpuru anyanwụ. Na enweghị ike ime n'oge ọ bụla ọzọ mana oge etiti ụbọchị mbụ nke ọnwa ọhụụ na nke ikpeazụ nke ochie, ya bụ, na njikọta ha: kedụ ka ekwesịrị iji eklips ga-eme mgbe ọnwa fọrọ nke nta ka ọ ghara ịdị anyanwụ? Ka echiche ahụ gafere; ka o buru ya ihe ka n'ọnụ ọgụgụ na ya; ka ihe ngosi a nke ụwa wee buru eklips nke anyanwụ, dị ka ndị ọzọ na-egosi na anya.48) " [X]

Ọ na-esochi ikwu:

 "(48Flegon dere na n’oge Taịbiriọs Siza, na ọnwa zuru oke, ezumike zuru ezu nke anyanwụ site na awa nke isii rue iteghete-Ahụ nke ahụ, nke anyị na-ekwu maka ya. Ma ihe nwere chilips jikọrọ ya na ala ọma jijiji, oké nkume na-adọkapụta, mbilite n’ọnwụ nke ndị nwụrụ anwụ, ime obodo na-aba ụba n'ụwa niile? N'ezie ọ dịghị ihe omume dị ka nke a ka edere ogologo oge. Ma ọ bụ ọchịchịrị sitere na Chineke, n'ihi na Onye-nwe mere mgbe ahu ka ọ tara ahụhụ. Ngụkọta oge na-achọpụta na oge nke izu 70, dịka esi kwuo na Daniel, agwụchara n'oge a. ” [xi]

Origen nke Aleksandria (Oge 3)^rd Narị Afọ, 185AD - 254AD)

Origen bụ ọkà mmụta Greek na Christian ọkà mmụta okpukpe. O kwenyere na ndị ọgọ mmụọ kọwara ọchịchịrị ahụ dị ka chi iji n'ehihie iji nwalee ma mebie Oziọma ndị ahụ.

In 'Origen megide Celsus', 2. Isi nke 33 (xxxiii):

 "ọ bụ ezie na anyị nwere ike igosipụta ọmarịcha ọrụ ebube na ọrụ ebube nke ihe ndị dakwasịrị Ya, mana kedu ụzọ ọzọ anyị nwere ike isi nye azịza karịa site na akụkọ Oziọma, nke kwuru na “ala ọma jijiji mere, na nkume gbawara agbawa. , ma ili mepere, na ákwà mgbochi nke ụlọ nsọ wee kewaa abụọ site n'elu ruo na ala, ọchịchịrị ahụ wee jupụta n'oge, anwụ enweghị ike ịnye? " [3290] ”

“[3292] n'ihe banyere eklips n'oge Tiberius Cæsar, N ’onye ọchịchị ya gosipụtara ka Jizọs kpogidere n’obe, na ala ọma jijiji nke mere, Phlegon Echere m na o dewo n'akwụkwọ nke 3293 nke XNUMX ma ọ bụ nke iri na anọ nke ihe ndekọ ya. ” [XNUMX] ” [xii]

na 'Origen megide Celsus ', 2. Isi nke 59 (lix):

Ọ tụgharịrị uche na ma ala ọma jijiji ahụ na ọchịchịrị ahụ bụ ihe okike; [3351] mana gbasara ndị a, anyị nwere na ibe ndị bu ụzọ, mere ka agbachitere anyị, dịka ike anyị si dị, na-ewebata akaebe nke Phlegon, onye kọrọ na ihe omume ndị a mere n’oge Onye Nzọpụta anyị tara ahụhụ. [3352] ” [xiii]

Eusebius (Mbubreyo 3)^rd , Nmalite 4^th Century, 263AD - 339AD) (onye ọkọ akụkọ ihe mere eme nke Constantine)

N'ihe dị ka 315AD o dere na Demonstratio Evangelica (The Proof of the Gospel) Akwụkwọ 8:

O kwuru, sị: “Taa, ọ mara n’ihu Onyenwe anyị, ma na ọ bụghị n’abalị. Ọ bụghị ụbọchị, n'ihi na, dịka e kwuwororịị, "ọkụ agaghị adị"; emi okosude ke ini “ọtọn̄ọde ke ọyọhọ hour itiokiet, ekịm ofụk ofụri isọn̄ tutu esịm ọyọhọ hour usụkkiet.” Ọ bụghịkwa n'abalị, n'ihi na “mgbe chi jiri, a ga-enwupụta”, bụ́ nke mezuru mgbe ehihie nwetaghachiri ìhè ya mgbe awa nke itoolu gachara. ”[xiv]

Arnobius nke Sicca (Early 4)^th Century, nwuru 330AD)

Na Contra Gentes I. 53 o dere:

"Ma mb whene emere ka ahuta Ya aru nke O mere ka ọ buru ihe ntà nke Ya onwe-ya mere ka Ọ puta ìhè, ka ewe me ka amara ya otú Ọ di, A tụsara ihe nile dị n’eluigwe na ụgbụa ihe ịtụnanya ahụ. Ala ọma jijiji uwa mara jijiji, oke osimiri agbagoro n’elu Ihu igwe gbachapụrụ agbachapụ, na A na-enyocha ọkụ na-enwu nke anyanwụ, okpomọkụ ya wee gbanwee; nihi gini ka ozo puru ime mgbe ahutara ya na Chineke bu onye akporo kari onye ayi n’ime? [xv]

Ozizi nke Addaeus Onyeozi (4)^th Narị Afọ?)

Ihe odide a dị n'oge 5^th Century, ma ghota ka edee ya na 4^th Afọ.

Ntughari Bekee di na p1836 nke Anti-Nicene Fathers Book 8. Ihe odide a kwuru, sị:

"Eze Abgar onyenwe anyị Tiberius Cæsar: Ọ bụ ezie na amaara m na ọ nweghị ihe zoro ezo eze m, m na-ede ịkọ gị gbasara ịtụ ụjọ na ọbụbụeze dị egwu nke ndị Juu nọ n'okpuru Ọchịchị gị ma biri n’ala Palestine ma kpọgide Ya n’obe Kristi, n’enweghị ntụpọ kwesịrị nke onwu, mgbe O meworo ihe iriba ama n’iru ha na ọlu-ebube, gosi-kwa-ra ha oké ọlu di ike, nke mere na O mere ka ndi nwuru anwu bilie ka ndu diri ha; ma n'oge ha kpogidere Ya, anyanwu we gbajiri ma uwa mara jijiji, ihe nile ekère ahiri ma jijiji ma jijiji, ma dika ha onwe ha, ihe ae kere eke na ndị bi n'okike ahụ wee tufuo ya. ”[xvi]

Cassiodorus (6)^th Narị Afọ)

Cassiodorus, onye Christian chronicler, fl. 6th narị afọ AD, na-akwado ọdịdị pụrụ iche nke chi ahụ ji ekpuchi anya: Cassiodorus, Chronicon (Patrologia Latina, v. 69) “Lord Onye-nwe-ayi Jisos Kraist tara ahụhụ (akpọgide n’obe)… na chi jiri n’ehihie. ọdịda, ọpụpụ nke anyanwụ bịara dị ka nke na-adịbeghị mbụ na mgbe ọ bụla ọzọ. ”

Nke a sụgharịrị n'asụsụ Latin: "… Dominus noster Jesus Christus passus est… et defectio solis facta est, qualis ante vel postmodum nunquam fuit."] [xvii]

Pseudo Dionysius onye Areopagite (5)^th & 6^th ihe odide narị afọ nke na-ekwu na ya bụ Dionysius nke Kọrịnt nke Ọrụ 17)

Pseudo Dionysius na-akọwa ọchịchịrị n’oge a kpọgidere Jizọs n’osisi, dịka o gosipụtara n’Ijipt, Flegon dere ya.[xviii]

N’ime ‘LETA XI. Dionysius ka Apollophanes, ọkà ihe ọmụma si:

"Dịka ọmụmaatụ, mgbe anyị bi na Heliopolis (m dị ihe dị ka afọ iri abụọ na ise, ma afọ gị fọrọ nke nta ka m), n'otu ụbọchị nke isii, yana ihe dị ka elekere nke isii, anyanwụ, ka ọ tụrụ anyị n'anya nke ukwuu. , emechiri anya, site na ọnwa na-agafe na ya, ọ bụghị n'ihi na ọ bụ chi, kama n'ihi na ihe okike nke Chineke, mgbe ezigbo ìhè ya na-ada, enweghị ike ịnagide ihie. M wee jụọ gị ajụjụ siri ike, gịnị ka gị onwe gị, nwoke nke kachasị amamihe karịa, chere banyere ya? Gị onwe gị, nyewo azịza dị otu a ka ọ dị n ’uche m, na na echefughi kwa, ọbụnadị onyinyo nke ọnwụ, na-ahapụ ma ọlị. N'ihi na, mgbe okirikiri nile gbara ọchịchịrị, site na ọchịchịrị ojii nke ọchịchịrị, na diski anyanwụ amalitela ọzọ ịsacha ma na-enwu ọhụụ, wee were tebụl nke Philip Aridaeus, ma na-atụgharị uche na mbara igwe, anyị mụtara , ihe ọzọ maara nke ọma, na eklips nke anyanwụ enweghị ike, n'oge ahụ, ime. Ọzọ, anyị hụrụ na ọnwa bịarutere anyanwụ site na ọwụwa anyanwụ, wee gbochie ụzarị ya, ruo mgbe o kpuchiri ha dum; ebe, n'oge ndị ọzọ, ọ na-esote site ọdịda anyanwụ. Ọzọkwa, anyị chọpụtara na mgbe ọ ruru oke nsọtụ anyanwụ, wee kpuchie okirikiri dum, na ọ laghachiri chee ihu n'ọwụwa anyanwụ, n'agbanyeghị na nke ahụ bụ oge nke na-akpọghị maka ọnwa, ma ọ bụ maka ọnụnọ nke ọnwa njikọ nke anyanwụ. Ya mere, mụ, ụlọ akụ nke ọtụtụ mmụta, ebe m na-enweghị ike ịghọta nnukwu ihe omimi, si otu a gwa gị okwu - "Gini ka ị chere banyere ihe a, O Apollophanes, enyo mmụta?" “Olee ihe omimi ndị a na-amaghị ebe ha nọ dị ka ihe ngosi? Gị onwe gị ji egbugbere ọnụ nke sitere n'ike mmụọ nsọ, kama iji okwu olu mmadụ, “Ndị a bụ, ezigbo Dionysius,” ị sịrị, “mgbanwe nke ihe dị iche iche nke Chukwu.” Na ikpe-azu, mgbe m matara maka ụbọchị na afọ ahụ, ma mata na n’oge ahụ, site na ihe iriba ama ya nile, kwenyere n’ihe ahụ Pọl kọọrọ m, otu mgbe m kwụgidere n’elu egbugbere ọnụ ya, mgbe ahụ m nyere aka m n'eziokwu, napụtakwara ụkwụ m n'ọrịa njehie. " [xix]

N'ime Akwụkwọ Ozi VII, Ngalaba 3 Dionysius na Polycarp ọ na-ekwu:

"Sị ya, Otú ọ dị," Gịnị ka ị kwenyesiri ike banyere chi jiri n'ehihie, nke mere n'oge nzọpụta Cross [83] ? ” N'ihi na anyị abụọ n'oge ahụ, na Heliopolis, mgbe anyị nọ, ma guzoro ọtọ, hụrụ ọnwa ka ọ na-abịaru anyanwụ nso, o juru anyị anya (n'ihi na ọ bụghị oge a kara aka maka njikọta); ọzọkwa, malite n’awa nke itoolu ruo na mgbede, ejiri ihe karịrị ike weghachite azụ n’anyanwụ. Chetakwara ya ihe ọzọ. N'ihi na ọ maara na anyị hụrụ, na ihe ijuanya anyị, kọntaktị ahụ n'onwe ya na-amalite site n'ọwụwa anyanwụ, ma na-aga na nsọtụ diski anyanwụ, wee laaghachi azụ, ọzọkwa, kọntaktị ahụ na nhichapụ ahụ [84] , na-ewereghị n'otu ọnọdụ ahụ, kama site na nke ahụ. Ihe dị ebube nke oge a kara aka, kwere omume na Kraịst naanị, Ihe na-akpata mmadụ niile, Onye na-arụ nnukwu ihe na ihe dị ịtụnanya, ndị a na-enweghị ọnụ ọgụgụ ha. ”[xx]

Johannes Philophonos aka. Philopon, Ọkọ akụkọ banyere Aleksandria (AD490-570) onye Christian Neo-Platonist

Biko rịba ama: Enweghị m ike iwepụta nsụgharị Bekee mbụ, ma ọ bụ nweta ma nye ntụaka maka nsụgharị German German iji nyochaa okwu a. Ntụaka e nyere na ngwụsị nke okwu a bụ maka akụkụ nke Latin Greek ochie ochie ugbu a na pdf n'ịntanetị.

A na-ezo aka na ya site na nchịkọta ndị na-esonụ dị na ntanetị, lee pdf peeji nke 3 & 4, akwụkwọ mbụ peeji nke 214,215.[xxi]

Philopon, onye otu Christian Neo-Platon, fl. 6th narị afọ AD (De Mundi Creatione, ed. Corderius, 1630, II. 21, p. 88) dere dị ka ndị a banyere ihe omume abụọ nke onye ọkọ akụkọ ihe mere eme Rome nke narị afọ nke abụọ bụ́ Phlegon, otu “nke kachasị nke ụdị amaghị ama tupu, ” na “Phlegon”2nd afọ nke 202nd Olympiad,Nke a bu AD 30 / 31, nke ozo “kasị nke ụdị amaara tupu,Nke bụ ọchịchịrị nke mbara igwe na ala ọma jijiji, ndị Flegon wee “Afọ 4 nke 202nd Olympiad,”AD 33.

Ihe ndekọ Philopon na-agụ dị ka ndị a: "Phlegon tinyekwara na Olympiads ya na-echeta ọchịchịrị [obe] nke ọchịchịrị a, ma ọ bụ karịa n'abalị a: n'ihi na ọ na-ekwu, 'Chi ga-ekpuchi anyanwụ n'afọ nke abụọ nke 202nd Olympiad [ọkọchị AD 30 site na oge AD 31] tụgharịrị. nke kachasị nke ụdị amaghi tupu oge eruo; abali we biarue oge nke-isi nke etiti-ehihie; nke mere na kpakpando pụtara na mbara igwe. ' Na Flegon kwukwara ihe banyere chi jiri n'ehihie dika ihe omume nke mere mgbe ekesiri Kraịst n’elu obe, ọ bụghị nke ọ bụla, pụtara: Nke mbụ, n’ihi na ọ na-ekwu na ụdị chi ahụ n'ehieghị ụzọ; n’ihi na nanị otu ụzọ ebumpụta ụwa nile dị n’otu ọwụwa anyanwụ dịruru n’uwa: n’ihi na chi anyanwụ na-eme na ntanetị oge abụọ nke njikọta: ma ihe omume n’oge Kraịst bụ Onye-nwe mere n’ogologo ọnwa; nke na - agaghị ekwe omume na usoro eke ihe. Na ujo ndi ozo nke anyanwu, n’agbanyeghi na anwusila anwu n’uwa dum, o n’iru n’enweghi oria obere oge: ma n’otu oge ahu gha amalite ikpochapu onwe ya. Ma n'oge nke Onye-nwe-ayi Kraist ikuku kwụrụ n’enweghi ntụpọ site na mgbe awa nke isii rue nke iteghete. E gosipụtara otu ihe ahụ site na akụkọ ihe mere eme Tiberius Siza: N'ihi na Phlegon kwuru, na ọ malitere ịchị n'afọ 2nd nke 198th Olympiad [ọkọchị AD 14 ruo oge okpomọkụ AD 15]; mana nke ahụ na 4th nke 202nd Olympiad [ọkọchị AD 32 rue oge AD 33] chi ahụ ewerela ọnọdụ: yabụ na ọ bụrụ na anyị agbakọ site na mmalite nke ọchịchị Tiberius, ruo na 4 nke afọ nke 202nd Olympiad, n'ebe ahụ dị nso afọ 19 zuru oke: ntụgharị 3 nke 198th Olympiad na 16 nke anọ ndị ọzọ, ọ bụ otu a ka Luk siri dee ya na Oziọma. N’afọ 15 nke ọchịchị Taịbiriọs [AD 29], ka ọ na-akọ akụkọ ya, nkwusa nke Jọn Baptist malitere, site na mgbe ozi nke Onye nzọpụta ritere. Nke ahụ gara n'ihu n’ofeghi afọ anọ, dịka Eusebius gosipụtara n’akwụkwọ nke mbụ nke Ekliziastis ya, na-achịkọta nke a na Antiquities nke Josephus. Mmekọrịta ya malitere na Anas onye isi nchụ-aja, ndị-nchụ-aja atọ ọzọ kwụkwara mgbe ọ kwụsịrị (oge nke nnukwu onye ọ bụla bụ otu afọ), emesia kwubiri na ntinye nke onye isi nchụso bụ Keyafas. oge akpọgidere Kraist n’obe. Afọ ahụ bụ 19 nke ọchịchị Tiberius Caesar [AD 33]; n ’etiti mkpọgide nke obe nke Kraịst, maka nzọpụta nke ụwa; dị ka o si gbasa oghere anyanwụ ahụ na-eju anya, ọdịdị ya, ụzọ Dionysius onye Areopagite si depụta ya n'akwụkwọ ozi o degaara Bishọp Polycarp. ”na ibid., III. 9, p. 116: "Ya mere ihe omume a na-akpọgide n'obe nke Kraịst, bụrụkwa ike karịrị mmadụ, bụ chi anwụ ga-enwu n'oge ọnwa zuru ezu: nke Flegon kpọkwara aha ya n'egwuregwu Olympia, dị ka anyị dere n'akwụkwọ bu ụzọ. [xxii]

Oziọma Pita - Apokrịfa Akwụkwọ, (8th - 9^th Otu narị afọ nke 2^nd Narị Afọ?)

Nnukwu mpempe akwụkwọ apọkrịfa, Docetic, Oziọma nke sitere na 8^th ma ọ bụ 9^th Achọpụtara narị afọ na Akmim (Panopolis) na Egypt na 1886.

Akụkụ ndị e hotara kwuru banyere ihe ndị na-eme n'oge oge akpọgide Jizọs.

O ruo na njedebe nke narị afọ nke abụọ AD n'ihe odide nke Eusebius n'akwụkwọ akụkọ ya. Ekli. VI. xii. 2-6, ekwuru banyere ọrụ nke Oziọma Peter a dịka onye na-enweghị nkwado nke Serapion nke Antịọk ma buru ọnụ tupu ọkara nke narị afọ ahụ. Obu ya mere enwere ikebido ihe oma na ndi omenala di ugbua na ogbo ndi kris nke abua banyere ihe ndia na onwu Jisos.

"5. Ma ọ bụ n'etiti-ehihie, ọchichiri we b allara Judia dum: ma ha onwe-ya (ndi ndu ndi Ju) nwere nsogbu ma nwute ya, ma o buru na anyanwu adawo mgbe o no na ndu: n’ihi na edewo ya n’akwukwo nso, ka anyanwu ghara itinye aka n’onwu ahu. . Otù onye we si, Nye ya manya-vine b drinkara uka. Ha we me ka enye ya ihe-ọ tou ,u, me kwa ihe nile, mezue nmehie-ha megide isi-ha. Ọtutu madu ji kwa oriọna, n supchè na ọ bu abali, ha we da. Jehova we tie nkpu, si, Ikem, ikem, I rapuworom. Mb whene O kwusiri ya, ewe bulie ya. Na nke ahụ elekere anya nkechi nke temple nke Jerusalem dọwara adọwa abụọ. 6. Ha weputara ntu aka nile n’aka Jehova, kuo ya n’elu uwa uwa nile mara jijijioké egwu we da. Anyanwu we puta, ewe chọta oge hour nke-iteghete: ndi-Ju we rejouria ọ ,u, nye Josef ya aru-ya ilì ya, ebe ọ huru ihe ọma o meworo. O we were Onye-nwe-ayi, sa aru-ya, were kwa ya kpuchie ya, ke ya n'ílì-ya, nke anākpọ ogige nke Josef.[xxiii]

mmechi

Na mbido anyị welitere ajụjụ ndị a.

• Ha mere n'ezie?
  • Ndị mmegide mbụ gbalịsịrị ịkọwa ihe ndị ahụ dị ka ihe si dị, kama nke karịrị ike mmadụ, si otú ahụ na-anakwere izi ezi nke ihe omume na-ewere ọnọdụ.
• Hà sitere n'okike ma ọ bụ pụta ụwa?
  • Ọ bụ arụmụka nke onye dere ya mere ka ha bụrụ ihe karịrị ike mmadụ, nke sitere na Chineke. Onweghi ihe omume mere eme maara na usoro ihe omume ga-adị. Onwere otutu ihe bịara n’oge.
  • Aisaia, Emọs na Joel buru amụma banyere ihe omume ndị a. Pita onyeozi gosipụtara na mmalite nke mmezu Joel.
• O nwere ihe akaebe ozo di na akwukwo nso banyere ihe mere ha?
  • E nwere ndị edemede Kraist oge gboo, ma ama ma mara.
  • E nwere ndị na-agụ akwụkwọ apọkrịfa bụ ndị kwenyere na ihe ndị a mere.

Enwere otutu nnabata banyere ihe ndị mere na ọnwụ Jizọs nke e dekọrọ n'Oziọma ndị ọzọ dere na Ndị Kraịst oge mbụ, ụfọdụ n'ime ha na-ekwu banyere akaebe onye edemede na-abụghị Onye Kraịst na-ekwu maka ma ọ bụ na-arụ ụka maka ihe omume ndị ahụ. Tinyere ihe odide ndị a na-ekwu banyere akwụkwọ apọkrịfa, bụ́ ndị kwekọrọ n'ụzọ dị iche n'ihe omume ọnwụ Jizọs, mgbe ha na-esighị na Ozizi ndị ọzọ mgbe ụfọdụ na-apụ n'ụzọ doro anya.

Inyocha ihe omume na ihe odide akụkọ mere eme na-egosipụtakwa mkpa okwukwe dị. Ọ dịla mgbe ndị na-enweghị ike ịnabata na ụdị ihe omume ndị edere n'ime Akwụkwọ Nsọ na ọkachasị na Oziọma ndị ahụ bụ eziokwu, n'ihi na ha achọghị ịnabata ihe ọ pụtara bụ eziokwu. N'otu aka ahụ, taa. Agbanyeghị, n’ezie n’uche onye edemede (anyị na-atụkwa anya n’echiche gị), a gosipụtara ikpe ahụ karịa ‘obi abụọ’ ezi uche ’na mgbe ihe omume ndị a mere ihe fọrọ nke nta ka ọ bụrụ 2000 afọ gara aga, anyị nwere ike inwe okwukwe na ha. Ikekwe ajụjụ ka mkpa bụ, anyị chọrọ? Anyi a di njikere igosi na anyi nwere okwukwe ahu?

_______________________________________________________________

[I] Hụ haboob a na Belarus, mana ị ga-ahụta ọchịchịrị ahụ adịteghị aka karịa nkeji 3-4.  https://www.dailymail.co.uk/news/article-3043071/The-storm-turned-day-night-Watch-darkness-descend-city-Belarus-apocalyptic-weather-hits.html

[Ii] Anụ ọhịa nke 1 kwekọrọ na 2.54 cm.

[iii] Lee isiokwu dị iche na “Thebọchị Onyenwe Anyị Ka Ọ̀ Bụ Jehovah'sbọchị Jehova?”

[iv] http://www.earlychristianwritings.com/text/ignatius-trallians-longer.html

[v] https://www.biblestudytools.com/history/early-church-fathers/ante-nicene/vol-1-apostolic-with-justin-martyr-irenaeus/justin-martyr/first-apology-of-justin.html

[vi] https://biblehub.com/library/unknown/the_letter_of_pontius_pilate_concerning_our_lord_jesus_christ/the_letter_of_pontius_pilate.htm

[vii] https://biblehub.com/library/tertullian/apology/chapter_xxi_but_having_asserted.htm

[viii] https://biblehub.com/library/tertullian/the_five_books_against_marcion/chapter_xlii_other_incidents_of_the.htm

[ix] https://biblehub.com/library/irenaeus/against_heresies/chapter_xxxiv_proof_against_the_marcionites.htm

[X] https://www.biblestudytools.com/history/early-church-fathers/ante-nicene/vol-6-third-century/julius-africanus/iii-extant-fragments-five-books-chronography-of-julius-africanus.html

[xi] https://biblehub.com/library/africanus/the_writings_of_julius_africanus/fragment_xviii_on_the_circumstances.htm

[xii] https://biblehub.com/library/origen/origen_against_celsus/chapter_xxxiii_but_continues_celsus.htm

[xiii] https://biblehub.com/library/origen/origen_against_celsus/chapter_lix_he_imagines_also.htm

[xiv] http://www.ccel.org/ccel/pearse/morefathers/files/eusebius_de_08_book6.htm

[xv] http://www.ccel.org/ccel/schaff/anf06.xii.iii.i.liii.html

[xvi] Akwukwo nke ndi nna ndi pNNUMX AntiNicene 1836,  http://www.ccel.org/ccel/schaff/anf08.html

[xvii] http://www.documentacatholicaomnia.eu/02m/0485-0585,_Cassiodorus_Vivariensis_Abbas,_Chronicum_Ad_Theodorum_Regem,_MLT.pdf  Lee peeji nke 8 nke pdf n'aka nri na akuku isi obodo C maka ederede Latin.

[xviii] https://biblehub.com/library/dionysius/mystic_theology/preface_to_the_letters_of.htm

[xix] https://biblehub.com/library/dionysius/letters_of_dionysius_the_areopagite/letter_xi_dionysius_to_apollophanes.htm

http://www.tertullian.org/fathers/areopagite_08_letters.htm

[xx] https://biblehub.com/library/dionysius/letters_of_dionysius_the_areopagite/letter_vii.htm

[xxi] https://publications.mi.byu.edu/publications/bookchapters/Bountiful_Harvest_Essays_in_Honor_of_S_Kent_Brown/BountifulHarvest-MacCoull.pdf

[xxii] https://ia902704.us.archive.org/4/items/joannisphiliponi00philuoft/joannisphiliponi00philuoft.pdf

[xxiii] https://biblehub.com/library/unknown/the_letter_of_pontius_pilate_concerning_our_lord_jesus_christ/the_letter_of_pontius_pilate.htm

Tadua

Akwukwo nke Tadua dere.