Na-agba ụkwụ n'azụ Ndụ

[Ihe na-esonụ bụ ederede sitere na isi m (akụkọ m) n'akwụkwọ a bipụtara n'oge na-adịbeghị anya Egwu Nnwere Onwe dị na Amazon.]

Nkebi nke 1: Onwere onwe si Indoctrination

“Mama, m ga-anwụ n'Amagedọn?”

Adị m naanị afọ ise mgbe m jụrụ ndị mụrụ m ajụjụ ahụ.

Kedu ihe kpatara nwatakịrị afọ ise ji eche gbasara ihe ndị a? Na okwu: "Indoctrination". Kemgbe m bụ nwata, papa m na mama m na-akpọ m aga ọmụmụ ihe Ndịàmà Jehova ise anyị na-enwe kwa izu. Site na ikpo okwu na site na mbipụta, echiche nke ụwa ga - akwụsị n'oge na - adịghị anya abanyela n'ụbụrụ nwa m. Ndị mụrụ m gwara m na m gaghị agụcha akwụkwọ.

Nke ahụ bụ afọ 65 gara aga, ndị ndu Onyeàmà ka na-ekwu na Amagedọn “dị nso”.

Amụtara m banyere Jehova Chineke na Jizọs Kraịst site n'aka Ndịàmà, ma okwukwe m adabereghị n'okpukpe ahụ. N’ezie, kemgbe m hapụrụ n’afọ 2015, ọ siri ike karịa mgbe ọ bụla ọzọ. Nke a apụtaghị na ịhapụ Ndịàmà Jehova dị mfe. Onye na-abụghị onye ọzọ nwere ike nwee nsogbu ịghọta nsogbu mmụọ nke otu onye otu nzukọ na-eche ihu mgbe ọ na-apụ. Mụ na ya bụ okenye kemgbe ihe karịrị iri afọ anọ. Ndị enyi m niile bụ Ndịàmà Jehova. Enwere m aha ọma, echekwara m na m ga-eji obi umeala kwuo na ọtụtụ ndị lere m anya dị ka ezigbo ihe atụ nke ihe okenye kwesịrị ịbụ. Dị ka onye nhazi nke ndị okenye, enwere m ọnọdụ nke ikike. Kedu ihe kpatara mmadụ ga-eji hapụ ihe ahụ niile?

Ihe ka ọtụtụ n'ọnọdụ Ndịàmà kwenyere na ndị mmadụ na-ahapụ ọkwa ha naanị n'ihi mpako. Kedu ihe ọchị bụ. Mpako ga-eme ka m nọrọ n ’nzukọ. Nganga emeela ka m jigidesie aha m ike, ọkwá m, na ikike m nwere; dị nnọọ ka nganga na ụjọ nke ịbụ onye isi ha kpaliri ndị ndú ndị Juu igbu Ọkpara Chineke. (Jọn 11:48)

Ahụmahụ m adịtụghị iche. Ndị ọzọ ahapụwo ihe karịrị nke m nwere. Papa m na mama m anwụwo, nwanne m nwanyị hapụrụ mụ na nzukọ; ma a maara m nke ọtụtụ ndị nwere ezi-na-ụlọ — ndị nne na nna, ndị nne na nna ochie, ụmụaka, na ndị ọzọ — ndị e mebigara kpam kpam. Behapụ ndị òtù ezinụlọ kpam kpam abụwo ihe na-agbawa obi nye ụfọdụ ndị nke na ha gburu onwe ha n'ezie. Lee ka o si dị nnọọ mwute. (Mee ka ndị isi nzukọ a mara. Jizọs kwuru na ọ ga-aka mma ka ndị na-eme ka ụmụ ntakịrị sụọ ngọngọ nwee agbụ igwe kee ya n'olu ma tụba ha n'oké osimiri - Mak 9:42.)

N’iburu ego dị na ya, n’ihi gịnị ka mmadụ ga-eji họrọ ịpụ? Gịnị mere ị ga-eji tinye onwe gị n'ọnọdụ mgbu dị otú ahụ?

Enwere ọtụtụ ihe kpatara ya, mana maka m enwere naanị otu ihe dị mkpa; ma ọ bụrụ na m nwere ike inyere gị aka ịchọta ya, mgbe ahụ, m ga-arụzu ihe ọma.

Tụlee ilu a Jizọs tụrụ: “Ọzọ, alaeze eluigwe dị ka onye ahịa nke na-achọ nkume pel ọma. Mgbe ọ hụrụ otu nkume pel dị nnọọ oké ọnụ ahịa, ọ lara ma ree ihe niile o nwere ozugbo wee zụọ ya. ” (Matiu 13:45, 46)[I])

Gịnị bụ pealu nke bara nnukwu uru nke ga-eme ka mmadụ dị ka m hapụ ihe niile bara uru iji nweta ya?

Jizọs kwuru, sị: “N’ezie, ana m asị unu, ọ dịghị onye hapụrụ ụlọ ma ọ bụ ụmụnne ndị ikom ma ọ bụ ụmụnne ndị inyom ma ọ bụ nne ma ọ bụ nna ma ọ bụ nna ma ọ bụ ụmụ ma ọ bụ ubi n’ihi m nakwa n’ihi ozi ọma ahụ nke na-agaghị enweta okpukpu 100 ugbu a n’oge a oge — ụlọ, ụmụnne ndị nwoke, ụmụnne ndị nwanyị, ndị nne, ụmụ, na ubi, na mkpagbu — na ndụ na-abịanụ, ndụ ebighị ebi. ” (Mak 10:29, 30)

Yabụ, n'otu akụkụ nke itule anyị nwere ọnọdụ, nchekwa ego, ezinụlọ, na ndị enyi. N’akụkụ nke ọzọ, anyị nwere Jizọs Kraịst na ndụ ebighi ebi. Kedu nke dị arọ karịa gị?

Ọ na-ewute gị site na echiche ị nwere ike ịbụ na ị tufufuru akụkụ ka ukwuu nke ndụ gị n'ime nzukọ ahụ? N’ezie, nke ahụ ga-abụ ịla n’iyi ma ọ bụrụ na i jighị ohere a jide ndụ ebighị ebi ahụ Jizọs na-enye gị. (1 Timoti 6:12, 19)

Akụkụ nke 2: Ihe Iko Achịcha Ndị Farisii

“Lezienụ anya maka ihe iko achịcha nke ndị Farisii, nke bụ́ ihu abụọ.” (Luk 12: 1)

Iko achịcha bụ nje na-eme ka ịgba ụka na-eme ka ntụ ọka gbagoo. Ọ bụrụ na i were obere ogbe ihe iko achịcha, tinye ya na ntụ ọka ntụ ọka, ọ ga-eji nwayọ na-amụba ruo mgbe ntụ ọka ahụ dum abanye. N’otu aka ahụ, naanị ihu abụọ ga-eme ka ọ bụrụ omume ihu abụọ ga-eji nwayọọ nwayọọ na-abata n’ọgbakọ Ndị Kraịst. Ezi ihe iko achịcha dị mma maka achịcha, mana ihe iko achịcha nke ndị Farisii dị njọ n’etiti ndị Kraịst ọ bụla. Ka o sina dị, usoro ahụ na-adị nwayọ ma na-esikwa ike nghọta ruo mgbe emerụla oke ahụ.

Enweela m aro na channelụ YouTube (Beroean Pickets) na ọnọdụ ọgbakọ Ndịàmà Jehova dị ugbu a ka njọ ugbu a ọ bụ n'oge ntorobịa m-okwu nke ụfọdụ ndị na-ekiri channelụ na-ese okwu. Otú ọ dị, m na-eguzo n'akụkụ ya. Ọ bụ otu n'ime ihe ndị mere na anaghị m eteta n'eziokwu nke nzukọ ahụ ruo 2011.

Iji maa atụ, enweghị m ike iche n’otu Organizationtù 1960s ma ọ bụ 1970s na-etinye aka na njikọ NGO na United Nations dịka ha bịara ime afọ iri bido 1992 wee kwụsị naanị mgbe ekpughere n’ihu ọha maka ihu abụọ.[Ii]

Ọzọkwa, ọ bụrụ na n’oge ahụ, ị ​​meela agadi n’ozi oge nile, dị ka onye ozi ala ọzọ ma ọ bụ onye Betel, ha ga na-elekọta gị ruo mgbe ị nwụrụ. Ugbu a, ha na - etinye ndị nọsiri ọrụ oge niile n'akụkụ iwu ahụ na - enweghị ike ụra na azụ na obi ụtọ, “Fee nke ọma.”[iii]

Mgbe ahụ enwere mkparị na-arịwanye elu nke mmetọ ụmụaka. N'eziokwu, a kụrụ mkpụrụ maka ya ọtụtụ iri afọ gara aga, mana ọ bụ ruo na 2015 ka ARC[iv] mere ka ọ pụta ìhè.[v]  Ya mere, amamịghe ihe atụ na-amụba ma na-eri nri na osisi osisi nke ụlọ JW.org ruo oge ụfọdụ, mana maka m, ihe owuwu ahụ siri ike ruo naanị afọ ole na ole gara aga.

A pụrụ ịghọta usoro a site n’ilu ​​Jizọs ji kọwaa ọnọdụ mba Izrel n’oge ya.

“Mgbe mmụọ na-adịghị ọcha si n’ime mmadụ pụta, ọ na-agafere n’ebe kpọrọ nkụ iji chọọ ebe izu ike, ọ dịghịkwa ahụ ya. Mgbe ahụ ọ na-ekwu, 'M ga-alaghachi n'ụlọ m nke m kwapụrụ'; ma mgbe ọ bịarutere, ọ na-ahụ ya ka ọ nọ nkịtị ma ọ dị ọcha ma chọọ ya mma. Mgbe ahụ, ọ na-aga kpọrọ mmụọ asaa dị iche iche, ndị dị njọ karịa ya, tinyere ya, mgbe ha banyere, ha wee biri n'ebe ahụ; ọnọdụ ikpeazu nwoke ahụ jọkarịrị nke mbụ. Ọ bụ otú ahụ ka ọ ga-adị ọgbọ ọjọọ a.(Matiu 12: 43-45 NWT)

Jizọs anaghị ekwu gbasara mmadụ nkịtị, kama, ọ bụ ọgbọ dum. Mmụọ Chineke dị n'ime mmadụ. Ọ naghị ewe ọtụtụ ndị mmụọ iji nwee mmetụta dị ike na otu. Cheta na Jehova dị njikere ịhapụ ndị Sọdọm na Gọmọra ajọ obodo n'ihi ha sụk nti owo duop (Jenesis 18:32). Agbanyeghị, enwere ebe ịgafe. Mgbe m matara ọtụtụ ezi ndị Kraịst n’oge ndụ m nile — ụmụ nwoke na ụmụ nwanyị ndị ezi omume — nke nta nke nta, ahụla m na ọnụọgụ ha belatara. N'ikwu ya n'ụzọ ihe atụ, o nwere ọbụna ndị ezi omume iri na JW.org?

Nzukọ nke taa, na ọnụ ọgụgụ ya na-adalata ma na-ere n'Halllọ Nzukọ Alaeze, bụ onyinyo nke otu ahụ m matara ma na-akwado. O yiri ka “mmụọ asaa ndị ka njọ karịa ya” na-arụsi ọrụ ike.

Nkebi nke 2: Akụkọ m

Abụ m ezigbo Onyeàmà Jehova n’oge m dị afọ iri na ụma, nke pụtara na m na-aga nzukọ ma na-ekere òkè n’ikwusa ozi ọma site n’ụlọ ruo n’ụlọ n’ihi na ndị mụrụ m mere m. Ọ bụ nanị mgbe m gara Colombia, South America, na 1968 mgbe m dị afọ 19 ka m malitere iji ọnọdụ ime mmụọ m kpọrọ ihe. Agụsịrị m ụlọ akwụkwọ sekọndrị na 1967 ma na-arụ ọrụ n’ụlọ ọrụ na-emepụta ígwè, n’obodo m. Achọrọ m ịga mahadum, mana site na nkwalite nke Organizationtù nke 1975 dị ka njedebe nke ọma, inweta akara mmụta yiri ka igbu oge.[vi]

Mgbe m matara na ndị mụrụ m na-akpọpụ nwanne m nwanyị dị afọ iri na asaa n'ụlọ akwụkwọ ma na-akwaga Colombia iji jee ozi ebe mkpa dị ukwuu, ekpebiri m ịhapụ ọrụ m wee gaa n'ihi na ọ dị ka nnukwu njem. Echere m n'ezie ịzụta ọgba tum tum na njem site na South America. (O nwere ike ịbụ na ọ dịghị mgbe ọ mere.)

Mgbe m rutere Colombia wee malite iso ndị ọzọ “na-eje ozi n’ebe a chọkwuru ndị nkwusa” na-akpakọrịta, a gbanwere echiche m n’ụzọ ime mmụọ. (Ihe karịrị 500 na mba ahụ n'oge ahụ sitere na US, Canada, na mmadụ ole na ole si Europe.) N'ụzọ na-eju anya, ọnụọgụ ndị Canada kwekọrọ na ọnụ ọgụgụ ndị America, n'agbanyeghị na ọnụ ọgụgụ Ndịàmà nọ na Canada bụ naanị otu ụzọ n'ụzọ iri nke nke ahụ Achọpụtara m na otu nha ahụ dịgidere mgbe m na-eje ozi n'Ekwedọọ n'isi 1990.)

Ka m na-ele ihe anya otú mmụọ si ele ihe anya, iso ndị ozi ala ọzọ na-akpasu anyị iwe mere ka ọchịchọ ọ bụla nke ịbụ onye Betel ma ọ bụ ije ozi na Betel kwụsị. Obere okwu na esemokwu dị n'etiti di na nwunye ndị ozi ala ọzọ nakwa n'alaka ụlọ ọrụ. Ma, ụdị omume ahụ egbughị okwukwe m. Echere m na ọ bụ n'ihi ezughị okè mmadụ, n'ihi na, e kwuwerị, anyị enweghị “eziokwu”?

Amalitere m iji ọmụmụ Bible onwe onye kpọrọ ihe n'oge ahụ ma malite ịdị na-agụ mbipụta nile. Amalitere m ikwere na e nyochara akwụkwọ anyị nke ọma na ndị na-ede akwụkwọ nwere ndị ọgụgụ isi maara nke ọma na ndị mmụta Bible.

O teghị aka tupu amụma ahụ ewepụ.

Dị ka ihe atụ, magazin ndị ahụ na-ekwukarị banyere ihe atụ ihe atụ ndị na-abaghị uru dị ka ọdụm Samson gburu nke na-anọchite anya okpukpe Protestant (w67 2/15 p. 107 para. 11) ma ọ bụ kamel iri ahụ Rebecca natara n’aka Aịzik na-anọchite anya Bible (w89 7) / 1 p. 27 para. 17). (M na-achị ọchị na nsị kamel na-anọchi anya Apocrypha.) Ọbụna mgbe ha na-enyocha sayensị, ha wepụtara ụfọdụ okwu nzuzu-dịka ọmụmaatụ, na-azọrọ na ndu bụ "otu n'ime ndị na-agbanye ọkụ eletrik kachasị mma", mgbe onye ọ bụla nwere eji eriri batrị bulie ụgbọ ala nwụrụ anwụ maara na ị jikọọ ha na ọdụ batrị nke ndu. (Enyemaka Iji Ghọta Bible, p. 1164)

Afọ iri anọ m bụrụ okenye pụtara na m diri ihe dị ka iri asaa n’ime ndị nlekọta sekit. Nleta ndị dị otú ahụ na-amasịkarị ndị okenye. Anyị nwere obi ụtọ mgbe a hapụrụ naanị anyị iji gosipụta Iso Christianityzọ Kraịst anyị, mana mgbe akpọtara anyị na njikwa etiti, ọ joyụ wee pụọ na ọrụ anyị. Mgbe ọ bụla, onye nlekọta sekit ma ọ bụ CO ga-eme ka anyị chee na anyị anaghị arụ ọrụ nke ọma. Ikpe ọmụma, ọ bụghị ịhụnanya, bụ ike na-akpali akpali nke nzukọ ahụ ji ma na-ejikwa ya.

Ighagharia okwu nke Dinwenu anyi: “Mmadu niile ga-eji nke a mara na unu abughi ndi na-eso uzo m — ma oburu na unu enwee ikpe n’etiti onwe unu.” (Jọn 13:35)

M na-echeta otu CO nke dị mkpa n’anya onwe ya nke chọrọ imeziwanye ọnụ ọgụgụ ndị na-abịa nzukọ n’ọmụmụ akwụkwọ ọgbakọ, nke na-abụkarị ndị na-adịghị abịa nzukọ niile. Echiche ya bụ ka onye na-eduzi Akwụkwọ Ọmụmụ kpọrọ onye ọ bụla na-agaghị ọmụmụ ihe ozugbo a mụchara ihe ọmụmụ ka ọ gwa ha etu ha si tụfue. Agwara m ya — na-ehota Ndị Hibru 10:24 n’ịkwa emo — na anyị ga-abụ “ịkpali ụmụnna ikpe ọmụma ye nti utom ”. Ọ mụmụrụ ọnụ wee họrọ ileghara jibe ahụ anya. Ndị okenye niile họọrọ ileghara “nduzi ịhụnanya” ya anya — ma otu okenye gung-ho bụ onye mechara nwee aha ọma maka ịkpọte ndị na-agụghị ọmụmụ ihe ka ha hie ụra n’oge n’ihi na ike gwụchara ha, ọrụ ha karịrị akarị, ma ọ bụ na-arịa ọrịa.

N’ikwu ya n’ụzọ dị mma, e nwere ụfọdụ ndị nlekọta sekit ndị dị mma n’oge ndị bu ụzọ, ndị ikom na-agbalị n’ezie ịbụ ezi Ndị Kraịst. (Enwere m ike ịgụ ha na mkpịsị aka otu aka.) Agbanyeghị, ha anaghị adịkarị. Betel chọrọ ụmụ nwoke ndị ụlọ ọrụ ga-eme ihe ha chọrọ n'ezoghị ọnụ. Nke ahụ bụ ebe izuzu zuru oke maka echiche echiche.

Ihe iko achịcha ndị Farisii na-apụtawanye ìhè. Amaara m otu okenye nke ụlọ ikpe gọọmenti etiti mara igwu wayo, onye kwere ka ọ nọgide na-ejikwa ego Kọmitii Ihe Owuwu Regionalgbè. Ahụla m otu ndị okenye gbalịrị ugboro ugboro iwepụ okenye maka iziga ụmụ ya na mahadum, ebe ha na-eleghara ajọ omume rụrụ arụ n'etiti ha anya. Ihe dị ha mkpa bụ nrubeisi na ido onwe ha n'okpuru ndu ha. Ahụla m ka a napụrụ ndị okenye nanị n'ihi ịjụ ọtụtụ ajụjụ alaka ụlọ ọrụ na n'ịdị njikere ịnakwere azịza ha ndị ọcha.

Otu oge pụtara ìhè bụ mgbe anyị gbalịrị iwepụ otu okenye nke tọhapụrụ onye ọzọ n'akwụkwọ ozi mmeghe.[vii]  Ikwutọ mmadụ bụ ịchụpụ mmadụ n’ọgbakọ, ma ihe anyị mere bụ ịchụpụ nwanna ahụ n’ọfis ya ka ọ na-elekọta. Ma, o nweela onye ya na ya biri na Betel, onye sozi na kọmitii alaka ụlọ ọrụ ahụ. E zigara kọmitii pụrụ iche nke alaka ahụ họpụtara iji “nyochaa” okwu ahụ. Ha jụrụ ile anya n'ihe akaebe ahụ, ọ bụ ezie na edepụtara nkwutọ ahụ nke ọma na ederede. Onye a gwara onye nkwutọ ahụ na onye nlekọta sekit ya enweghị ike ịgba akaebe ma ọ bụrụ na ọ chọrọ ịnọgide na-abụ okenye. O wepuru egwu ma ju ia nu. Assignedmụnna ndị e kenyere na Kọmitii Pụrụ Iche gwara anyị hoo haa na Ngalaba Ije Ozi chọrọ ka anyị gbanwee mkpebi anyị, n’ihi na ọ na-adị mma mgbe nile mgbe ndị okenye nile nakweere ntụzi si Betel. (Nke a bụ ihe atụ nke ụkpụrụ "ịdị n'otu na ikpe ziri ezi.") Anyị dị naanị anyị atọ, mana anyị ekweghị, n'ihi ya, ha gafere mkpebi anyị.

Edere m na Ngalaba Ije Ozi iji mee mkpesa banyere iyi egwu ha na-atụ onye àmà na iduzi Kọmitii Pụrụ Iche ka ọ kwuo mkpebi ikpe na-amasị ha. N'oge na-adịghị anya, ha gbalịrị iwepụ m maka ihe bụ isi na-akwadoghị. O were ha nnwale abuo, mana ha mezuru ya.

Dị nnọọ ka ihe iko achịcha na-agbasa n’ime ntụ ọka ahụ, omume ihu abụọ dị otú ahụ na-emetụta akụkụ nile nke nzukọ. Iji maa atụ, e nwere usoro ndị okenye na-ejikarị akọcha onye ọ bụla kwụgidere ha. Onye dị otú ahụ anaghị enwecha ọganihu n’ọgbakọ n’ihi ya, ha na-enwe mkpali ịkwaga n’ọgbakọ ọzọ, nke nwere otu ndị okenye nwere ezi uche. Mgbe nke ahụ mere, akwụkwọ mmeghe na-eso ha, nke a na-ejupụtakarị azịza dị mma, na otu obere okwu nkọwa banyere ụfọdụ “ihe metụtara”. Ọ ga-edo anya, mana ezu iji bulie ọkọlọtọ ma kpalite oku ekwentị maka nkọwa. N'ụzọ ahụ, ahụ ndị okenye izizi nwere ike "sachaa unyi" n'atụghị ụjọ ntaramahụhụ n'ihi na ọ nweghị ihe edere.

Akpọrọ m ụzọ aghụghọ a asị na mgbe m ghọrọ onye nhazi na 2004, ajụrụ m igwu egwu. N’ezie, onye nlekọta sekit na-enyocha akwụkwọ ozi ndị ahụ niile, ọ ga-achọkwa ka o dokwuo m anya, n’ihi ya, m ga-enweta ya. Agbanyeghị, agaghị m anabata ihe ọ bụla edeghị ede. Nke a na-emetụtakarị ha oge niile, ha agaghị azaghachi ederede ọ gwụla ma enwere ọnọdụ mere ka ha mee ya.

N’ezie, ihe ndị a niile esoghị n’ụkpụrụ ndị edepụtara edepụtara nke nzukọ a, mana dị ka ndị Farisii na ndị isi okpukperechi n’oge Jizọs, iwu a na-edeghị ede wee dochie onye ahụ edere ede n’ime obodo JW — nke na-egosikwa na mmụọ Chineke adịghị. .

N’ileghachi anya n’azụ, ihe kwesiri ịkpọtere m ụra bụ ịkagbu ndokwa nke Ọmụmụ Akwụkwọ na 2008.[viii]  A gwara anyị mgbe nile na mgbe mkpagbu bịara, otu nzukọ ga-alanarị bụ Ọmụmụ Akwụkwọ Ọgbakọ n'ihi na a na-enwe ya n'ụlọ ndị mmadụ. Ha kọwara na ihe kpatara nke a bụ n'ihi ọnụahịa gas na-arị elu, yana ịhapụ ezinụlọ oge iji gaa na nzukọ. Ha zọkwara na nke a bụ ịhapụ otu abalị maka ọmụmụ ihe ezinụlọ.

Uche ahụ enweghị isi. E mere ndokwa maka Ọmụmụ Akwụkwọ ahụ iji belata oge njem, ebe ọ bụ na a gbasara ha n'ókèala ahụ n'ebe ndị dị mma kama ịmanye mmadụ nile ịbịa n'halllọ Nzukọ Alaeze dị n'etiti. Na kedụ mgbe ọgbakọ Ndị Kraịst na-akagbu abalị ofufe iji zọpụta anyị ego ole na ole na gas?! A bịa n’abalị ọmụmụ ihe ezinụlọ, ha na-ele nke a anya dị ka ndokwa ọhụrụ, ma ọ malitewo kemgbe ọtụtụ iri afọ. Achọpụtara m na ha ghaara anyị ụgha, na ha anaghị arụ ezigbo ọrụ ya, mana enweghị m ike ịhụ ihe kpatara ya na n'ezoghị ọnụ, a nabatara m n'abalị ahụ anaghị akwụ ụgwọ. Ndị okenye arụ ọrụ karịrị akarị, n’ihi ya, ọ dịghị onye n’ime anyị mere mkpesa banyere inwe oge ụfọdụ n’ikpeazụ.

Ekwere m ugbu a na isi ihe kpatara ya bụ ka ha nwee ike ijide onwe ha. Ọ bụrụ na ị hapụ obere otu Ndị Kraịst nke otu okenye na-elekọta, mgbe ụfọdụ ị ga-enweta nnwere onwe ịgbanwerịta echiche. Echiche pụrụ iche pụrụ ịma ifuru. Ma ọ bụrụ na ị kpọkọta ndị okenye niile ọnụ, mgbe ahụ ndị Farisii nwere ike ịkwado ndị ọzọ. Ewere echiche nkeonwe gbasaa.

Ka afọ na-agagharị, akụkụ ụbụrụ m nke ụbụrụ m hụrụ ihe ndị a ọbụlagodi akụkụ ahụ maara ihe lụrụ ọgụ iji chekwaa ọnọdụ ahụ. Ahụrụ m ọgba aghara na-eto eto n'ime onwe m; ihe m ghotara ugbua bu mbido nke dissonance cognitive. Ọ bụ ọnọdụ nke uche ebe echiche abụọ na-emegiderịta onwe ha dị adị ma na-emeso ha dị ka eziokwu, mana otu n'ime ha anaghị anabata onye ọbịa ahụ ma na a ga-emerụ ya. Dị ka kọmputa HAL si 2001 Oghere Odyssey, ọnọdụ dị otú ahụ enweghị ike ịga n'ihu n'emeghị ka ihe ahụ ghara ịdị njọ.

Ọ bụrụ na ị na-eti onwe gị ihe n'ihi na ị dị ka m na-ewere ogologo oge iji mata ihe dị ugbu a dị ka imi n'ihu gị — Emela! Tụlee ihe banyere Sọl nke Tasọs. Ọ nọ ebe ahụ na Jeruselem mgbe Jizọs na-agwọ ndị ọrịa, na-eme ka ndị ìsì malite ịhụ ụzọ, na ịkpọlite ​​ndị nwụrụ anwụ. N'ihi gịnị? Akwụkwọ Nsọ na-ekwu na ọ mụrụ ihe n'ụkwụ Gameliel, onye nkụzi Juu na onye ndu a ma ama (Ọrụ 22: 3). N’ezie, o nwere “òtù na-achị isi” nke na-agwa ya otú ọ ga-esi na-eche echiche.

Ndị gbara ya gburugburu na-ekwu okwu n’otu olu gbara ya gburugburu, ya mere ọ na-erughị otu ebe ọmụma ya na-eru; dị ka Ndịàmà na-enweta nkuzi ha niile sitere n ’akwụkwọ Watchtower. Ndị Farisii jara Sọl mma ma hụ ya n'anya maka ịnụ ọkụ n'obi na nkwado siri ike ọ na-enyere ha, dịka Gotù Na-achị Isi na-ekwu na ha hụrụ ndị nwere ọpụrụiche pụrụ iche na nzukọ ahụ n'anya dị ka ndị ọsụ ụzọ na ndị okenye.

E gosipụtara nyocha Sọl iche site na iche echiche na mpụga gburugburu ya site na ọzụzụ nke mere ka ọ nwee mmetụta pụrụ iche na nke mere ka ọ na-eleda ndị ọzọ anya dị ka nleda anya (John 7: 47-49). N'otu ụzọ ahụ, a zụrụ Ndịàmà ịlele ihe niile na onye ọ bụla na-abụghị ọgbakọ anya ka ihe ụwa ma zere.

N'ikpeazụ, maka Sọl, egwu ọ bụla na-adị ugbu a maka iwepụ ya na ihe ọ bụla o jiri kpọrọ ihe ma ọ bụrụ na ọ kwupụta Kraịst (John 9:22). N'otu aka ahụ, Ndịàmà na-eyi egwu izere ma ọ bụrụ na ha ga-agbagha ihe ozizi openlytù Na-achị Isi na-akụzi n'ihu ọha, ọbụnadị mgbe nkuzi ndị dị otú ahụ megidere iwu Kraịst.

Ọ bụrụgodị na Sọl enwee obi abụọ, ònye ka ọ pụrụ ịgakwuru maka ndụmọdụ? Onye ọ bụla n'ime ndị ọrụ ibe ya gaara eme ka ọ banye na mbụ nke enweghị ntụkwasị obi. Ọzọkwa, otu ọnọdụ nke Onyeàmà Jehova ọ bụla nke nweworo obi abụọ maara nke ọma.

Ka o sina dị, Sọl nke Tasọs bụ onye Jizọs maara na ọ ga-adị mma maka ọrụ ịgbasa ozi ọma na ndị mba ọzọ. Nanị ihe dị ya mkpa bụ ihe a ga-eme ka ọ kwaa ya ụra — nke ka nke ya, ya abụrụ na o nwere nnukwute nnukwu ihe. Ndị a bụ okwu Sọl nke na-akọwa ihe omume ahụ:

“N’ime mgbalị ndị a ka m ji ikike na ọrụ nke ndị isi nchụàjà na-aga Damaskọs, ahụrụ m n’ehihie n’okporo ụzọ, eze, ìhè nke karịrị anyanwụ na-achasi ike n’eluigwe gbadara m gburugburu banyere ndị ahụ m na ha so. . Mgbe anyị niile dara n’ala, anụrụ m olu na-agwa m n’asụsụ Hibru, sị, ‘Sọl, Sọl, gịnị mere ị na-esogbu m? Keepnọgide na-agba ndụdụ e ji achị anụ ụkwụ na-eme ka o siere gị ike. '”(Ọrụ 26: 12-14)

Jesus ama okụt eti n̄kpọ ke idem Saul. Ọ hụrụ ịnụ ọkụ n'obi maka eziokwu. N'eziokwu, ịnụ ọkụ n'obi na-ezighi ezi, mana ọ bụrụ na ọ gbanye n'ìhè ahụ, ọ ga-abụ ngwaọrụ dị ike maka ọrụ Onyenwe anyị nke ịchịkọta Isi nke Kraịst. N'agbanyeghị nke ahụ, Sọl nọ na-ajụ. Ọ nọ na-agba ndụdụ ndị e ji achị anụ ụkwụ.

Gịnị ka Jizọs bu n'uche mgbe ọ 'zọgidere ndụdụ e ji achị anụ'?

Ndụdụ bụ ihe anyị na-akpọ ehi. N’oge ahụ, ha na-eji osisi ma ọ bụ ndụdụ e ji amị amị ebuga. Sọl nọ n'elu ọdụ. N'otu aka, ihe niile ọ maara banyere Jizọs na ndị na-eso ụzọ ya dị ka anụ ehi nke kwesiri ịbuga ya na Kraịst, mana ọ na-eleghara ihe akaebe anya, na-agbagha mmụọ nke mmụọ nsọ. Dịka onye Farisii, o kwenyere na ya nọ n'otu ezi okpukpe. Ọnọdụ ya nwere ihe ùgwù ma ọ chọghị ida ya. Ọ nọ n’etiti ndị na-akwanyere ya ùgwù ma na-eto ya. Mgbanwe ga-apụta na ndị enyi ya mbụ ga-agbara ya ọsọ ma hapụ iso ndị a kụziiri ya ile anya dị ka "ndị a bụrụ ọnụ" na-akpakọrịta.

Ọnọdụ ahụ ọ́ naghị emetụ gị?

Jisus kwusiri Sọl nke Tasọs ka ọ gabiga ya, we ghọrọ Pọl onyeozi. Ma nke a kwere omume nanị n'ihi na Sọl, n'adịghị ka ọtụtụ ndị Farisii ibe ya, hụrụ eziokwu n'anya. Ọ hụrụ ya n'anya nke ukwuu nke na ọ dị njikere ịhapụ ihe niile maka ya. Ọ bụ nkume pel dị oké ọnụ ahịa. Enye ekekere ke imenyene akpanikọ, edi ke ini enye ekedide edikụt ke nsu, enye ama akabade edi n̄kpọ mbubru ke enyịn esie. Ọ dị mfe ịhapụ nsị. Anyị na-eme ya kwa izu. Ọ bụ n'ezie naanị okwu nghọta. (Ndị Filipaị 3: 8).

Been na-agba ndụdụ e ji achị anụ ụkwụ? A bụ m. Anaghị m teta n'ụra n'ihi ọhụụ nke ọrụ ebube Jizọs. Otú ọ dị, e nwere otu ndụdụ pịrị apị nke mere ka m gafee nsọtụ. Ọ bịara na 2010 site na ntọhapụ nke nkuzi ọgbọ a gbanwere edekọ nke tụrụ anya na anyị ga-ekwere n'ọgbọ na-agabiga agabiga nke nwere ike ịfe ihe karịrị otu narị afọ.

Nke a abụghị naanị iberibe nkuzi. O doro anya na Akwụkwọ Nsọ akwadoghị ya, ọ na-akparịkwa ọgụgụ isi mmadụ. Ọ bụ nsụgharị JW nke "Akwa Ọchịchị Emperor".[ix]   Na nke mbụ ya, achọpụtara m na ndị ikom a nwere ike nanị ịkpakọba ihe — ihe nzuzu na nke ahụ. Ma, eluigwe ga-enyere gị aka ma ọ bụrụ na ịjụ ya.

Na ụzọ azụ, m ga-ekele ha maka ya, n'ihi na ha mere ka m na-eche ma ọ bụrụ na nke a bụ naanị ọnụ mmiri iceberg. Gịnị banyere ozizi niile m chere so na “eziokwu” m nakweere dị ka ebe ndabere Akwụkwọ Nsọ na ndụ m niile?

Achọpụtara m na agaghị m enweta azịza m site na mbipụta. Achọrọ m ịgbasawanye isi mmalite m. Ya mere, m guzobere weebụsaịtị (ugbu a, beroeans.net) n'okpuru aha aha-Meleti Vivlon; Grik maka “akwukwo nso” - ichebe njirimara m. Ebumnuche ya bụ ịchọta Ndịàmà ndị nwere otu obi ka ha tinye aka n'ime nnyocha miri emi nke Bible. N'oge ahụ, ekwere m na m nọ na "Eziokwu" ahụ, mana echere m na anyị nwere ike inwe naanị ntakịrị ihe.

Lee ka m si mehie.

N'ihi ọtụtụ afọ nke ime nnyocha, amụtara m na ozizi ọ bụla—ozizi ọ bụlaAkwụkwọ Nsọ nke Ndịàmà Jehova na-esiteghị n'Akwụkwọ Nsọ. Ha enwetaghị ọbụna otu ikike. Anaghị m ekwu banyere ọjụjụ ha jụrụ Atọ n’Ime Otu na ọkụ ala mmụọ, n’ihi na nkwubi okwu ndị dị otú ahụ abụghị nanị Ndịàmà Jehova. Kama nke ahụ, ana m ekwu maka ozizi ndị dị ka ọnụnọ a na-adịghị ahụ anya nke Kraịst na 1914, nhọpụta nke 1919tù Na-achị Isi dị ka ohu ahụ kwesịrị ka a tụkwasị ya obi, nke nwere uche na XNUMX, usoro ikpe ha, mmachibido mmịnye ọbara, atụrụ ọzọ ahụ dị ka ndị enyi Chineke nke na-enweghị onye ogbugbo. , nkwa nke nraranye nke nraranye. Ozizi ndị a na ọtụtụ ndị ọzọ bụ ụgha.

Nteta m emeghi otu mgbe, mana enwere oge eureka. Anọ m na - alụ ọgụ ka m nwee nghọta dị iche iche — na - agbakwụnye echiche abụọ dị iche. N’otu aka, amaara m na ozizi niile bụ ụgha; ma n'aka nke ọzọ, ekwere m na anyị bụ ezi okpukpe. Laa azụ, echiche abụọ a rutere gburugburu ụbụrụ m dị ka bọọlụ ping pong ruo na mgbe m mechara nwee ike ịgwa onwe m na anọghị m n'eziokwu ahụ ma ọlị. Ọ bụghị Ndịàmà Jehova bụ ezi okpukpe. M ka na-echeta otu obi si na-agba m ume mgbe m chọpụtara ihe m mere. Achọpụtara m na ahụ m niile zuru ike ma nwee obi iru ala. Enwere m onwe m! Free na a ezi uche na nke mbụ ná ndụ m.

Nke a abụghị nnwere onwe ụgha nke ịkwa iko. Enweghị m nnwere onwe ime ihe ọ bụla m chọrọ. M ka kwere na Chineke, ma ugbu a, ahụrụ m ya dị ka Nna m. Abụkwaghị m nwa mgbei. E kuchiri m. Achọtala m ezinụlọ m.

Jizọs kwuru na eziokwu ahụ ga-eme ka anyị nwere onwe anyị, ma ọ bụrụ na anyị anọgide n’ozizi ya (John 8: 31, 32). Na nke mbụ ya, am bidoro m ịghọta n'ezie etu nkuzi ya si emetụta m dịka nwa Chineke. Ndị akaebe mere ka m kwenye na enwere m ike ịchọ ọbụbụenyi nke Chineke, mana ugbu a abịara m wee hụ na ụzọ nkuchi esighi ebipụ n'etiti 1930, mana ọ na-emeghere ndị niile nwere okwukwe na Jizọs Kraịst (Jọn 1: 12). A kụziiri m ịjụ achịcha na mmanya; na m erughị eru. Ugbu a ahụrụ m na ọ bụrụ na mmadụ enwee okwukwe na Kraịst ma kweta uru nzọpụta nke anụ ahụ ya na ọbara ya, mmadụ ga-eri. Ime ihe ọzọ bụ ịjụ Kraịst n'onwe ya.

Nkebi nke 3: Learningmụta Thinktụ Echiche

Gịnị bụ nnwere onwe nke Kraịst?

Nke a bụ nko nke ihe niile. Naanị site na ịghọta na itinye nke a n'ọrụ, edemede gị ga-abara gị uru n'ezie.

Ka anyị malite n’ihe Jizọs kwuru n’ezie:

“Ya mere, Jizọs gara n'ihu ịgwa ndị Juu kweere na ya, sị:“ Ọ bụrụ na unu anọgide n'okwu m, unu bụ n'ezie ndị na-eso ụzọ m, unu ga-amarakwa eziokwu ahụ, eziokwu ahụ ga-emekwa ka unu nwere onwe unu. ” Ha zara ya, sị: “Anyị bụ ụmụ Ebreham, ọ dịghịkwa mgbe anyị bụụrụ ohu onye ọ bụla. Olee ihe mere i ji kwuo, sị, 'Unu ga-enwere onwe unu'? ” (Jọn 8: 31-33)

N’oge ahụ, ị ​​bụ onye Juu ma ọ bụ onye mba ọzọ; ma ọ bụ onye na-efe Jehova Chineke, ma ọ bụ onye fere chi ndị ọgọ mmụọ. Ọ bụrụ na ndị Juu fere Chineke ezi ofufe enwereghị onwe ha, oleezi ihe gaara eme ndị Rom, Ndị Kọrịnt, na mba ndị ọzọ na-ekpere arụsị? N'ụwa nile nke oge ahụ, naanị otu ụzọ enwere onwe anyị bụ ịnabata eziokwu sitere n'aka Jizọs ma bie eziokwu ahụ. Naanị mgbe ahụ ka mmadụ ga-enwere onwe ya pụọ ​​na mmetụta nke ụmụ nwoke, n'ihi na ọ bụ naanị mgbe ahụ ka ọ ga-anọ n'okpuru nduzi nke Chineke. Nweghị ike ijere nna ukwu abụọ ozi. Ma obu you na-erubere nwoke ma obu na-erubere Chineke isi (Luk 16:13).

Yoù chọpụtara na ndị Juu amaghị banyere ịbụ ohu ha? Ha chere na ha enwerela onwe ha. O nweghi onye ohu ka ohu nke chere na ya enwere onwe ya. Ndị Juu nke oge ahụ chere na ha enwerela onwe ha, ya mere, ọ bịara bụrụ ndị ọ dịịrị mfe ịnwe mmetụta nke ndị isi okpukpe ha. Ọ dị ka Jizọs gwara anyị: “Ọ bụrụ na ìhè nke dị n’ime gị bụ ọchịchịrị n’ezie, lee ka ọchịchịrị ahụ si dị ukwuu!” (Matiu 6:23)

Na ọwa YouTube m,[X] Enwere m ọtụtụ okwu na-akwa m emo n'ihi na m were afọ 40 iji teta. Ihe na-eju anya bụ na ndị mmadụ na-azọrọ ihe ndị a bụ ohu dị ka m mere. Mgbe m tolitere, ndị Katọlik anaghị eri anụ na Fraịde ma ha anaghị achịkwa akara ọmụmụ. Ruo taa, ọtụtụ narị puku ndị ụkọchukwu apụghị ịlụ nwunye. Ndị Katọlik na-agbaso ọtụtụ emume na emume, ọ bụghị n'ihi na Chineke nyere ha iwu, kama ọ bụ maka na ha doro onwe ha n'okpuru uche nke nwoke na Rome.

Ka m na-ede ihe a, ọtụtụ ndị otu okwukwe Kraist ji obi ha niile na-akwado nwoke a maara nke ọma, onye na-akwa iko nwanyị, onye na-akwa iko, na onye ụgha n'ihi na ndị ọzọ agwala ha na Chineke ahọrọla ya dị ka Saịrọs nke oge a. Ha na-edo onwe ha n'okpuru ndi mmadu ma enweghi nnwere onwe, n'ihi na Onye nwe anyi gwara ndi na-eso uzo ya ka ha na ndi nmehie na ndi enyi ha ghara inwe nkpa (1 Ndi Korint 5: 9-11).

Formdị ịgba ohu a abụghị nanị ndị okpukpe. Ahụhụ mere ka Pọl ghara ịmata eziokwu n'ihi na ọ kọọrọ ndị ha na ya na-arụkọ ọrụ ihe ọmụma ọ maara. Ndịàmà Jehova na-ejikwa ihe ndị ha dere banyere ihe ha mụtara ede n'akwụkwọ na vidio ndị JW.org wepụtara. Ọtụtụ mgbe, ndị nọ n’otu ndọrọ ndọrọ ọchịchị ga-amachi otu ihe ha ga-akọ n’ozi ọma. E nwekwara ndị nke na-ekwekwaghị na Chineke mana na-ejide sayensị ka isi iyi nke eziokwu niile. Mana, ezigbo sayensị na-emetụta ihe anyị maara, ọ bụghị ihe anyị chere na anyị maara. Na-ewere echiche dị ka eziokwu n'ihi na ndị gụrụ akwụkwọ kwuru na ọ bụ ya bụ ụdị okpukpe ọzọ ụmụ mmadụ mebere.

Ọ bụrụ na ị chọrọ inwere onwe gị n'ezie, ị ga-anọgiderịrị n'ime Kraịst. Nke a adịghị mfe. Ọ dị mfe ige ụmụ nwoke ntị ma mee ihe a gwara gị. Ikwesighi iche echiche. Ezi nnwere onwe siri ike. Ọ chọrọ mgbalị.

Cheta na Jizọs kwuru na ihe mbụ ị ga-eme bụ 'ịnọgide n'okwu ya' nakwa na 'ị ga-amara eziokwu ahụ, eziokwu ahụ ga-emekwa ka ị nwere onwe gị.' (Jọn 8:31, 32)

Kwesighi ịbụ onye ọgụgụ isi iji mezuo nke a. Ma ị ga-adị uchu. Buru uche ghe oghe ma ge nti, mana nyocha mgbe niile. Ewerela ihe ọ bụla onye ọ bụla kwuru, n'agbanyeghị agbanyeghị nkwenye na ezi uche dị na ha, dị ka ọnụ ahịa. Na-elele okpukpu abụọ na atọ. Anyị na-ebi n'oge dị ka nke ọzọ n'akụkọ ihe mere eme nke ihe ọmụma bụ n'ụzọ nkịtị. Ekwela ka ọnyà nke Ndịàmà Jehova mee ka ị ghara ịga otu ebe. Ọ bụrụ na mmadụ agwa gị na ụwa dị larịị, gaa na andntanetị ma chọọ echiche dị iche. Ọ bụrụ na mmadụ ekwuo na enweghị idei mmiri, gaa na ntanetị wee chọọ echiche dị iche. N'agbanyeghị ihe onye ọ bụla gwara gị, enyefela ikike iche echiche nke ọma na onye ọ bụla.

Bible na-agwa anyị ka anyị “nwalee ihe niile” na ka anyị “jidesie ezi ihe ike” (1 Ndị Tesalonaịka 5:21). Eziokwu ahụ dị n'ebe ahụ, otu oge anyị chọtara na anyị ga-ejide ya. Anyị kwesịrị ịbụ ndị maara ihe ma mụta iche echiche nke ọma. Gịnị ga-echebe anyị otú Baịbụl kwuru:

“Nwa m, ekwela ka ha si n’anya gị pụọ. Chebe ezi amamihe na ikike iche echiche, ha ga-abụkwara mkpụrụ obi gị ndụ, bụkwaara akpịrị gị mma. Ọ bụrụ otú ahụ ị ga-eje ije na ntụkwasị obi n'ụzọ gị, ọbụnakwa na ụkwụ gị agaghị eti ihe ọ bụla. Mgbe ọ bụla ị dinara ala ụjọ agaghị atụ gị; ị ga-edina ala, ụra gị ga-atọkwa ụtọ. Gaghị atụ egwu nke ihe ọ bụla dị egwu na mberede, ma ọ bụ nke oké ifufe nke na-abịakwasị ndị ajọ omume, n’ihi na ọ na-abịa. N'ihi na Jehova n'onwe ya ga-abụ, dị ka a pụrụ isi kwuo ya, ntụkwasị obi gị, ọ ga-emekwa ka ụkwụ gị ghara ijide gị. ” (Ilu 3: 21-26)

Okwu ndị ahụ, ọ bụ ezie na e dere ha ọtụtụ puku afọ gara aga, ka dị irè taa dị ka ha dị n'oge ahụ. Ezigbo onye na-eso ụzọ Kraịst nke na-echekwa ikike iche echiche ya agaghị adaba n’aka mmadụ, ọ gaghịkwa enwe oké ifufe nke na-abịakwasị ndị ajọ omume.

I nwere ohere tupu gị abụrụ nwa Chineke. Nwoke ma obu nwanyi ji ihe ime mm uo eme ihe n 'uwa b byu nke um u nwoke na nd ib physical u mmad u nwere. Akwụkwọ Nsọ kwuru na mmụọ nke mmụọ na-enyocha ihe niile mana ọ nweghị onye na-enyocha ya. Enyere ya ike nke ihu ihe di omimi nke oma na ighota odidi nke ihe nile, ma onye nke anu aru g’legide onye nke Mo anya ma duhie ya nihi na obughi uche nke ime mmuo ma ghara ihu eziokwu (1 Ndi Korint 2:14) -16).

Ọ bụrụ na anyị emee ka ihe Jizọs kwuru pụta na nkwubi okwu ha, anyị ga-ahụ na ọ bụrụ na onye ọ bụla ajụ Jizọs, ha agaghị enwere onwe ha. N’ihi ya, e nwere nanị ụdị mmadụ abụọ n’ụwa: ndị nweere onwe ha na ndị mmụọ, na ndị ohu na ndị anụ ahụ́. Agbanyeghị, ndị nke a na-eche na ha nwere onwe ha n'ihi na, dị ka anụ ahụ, ha enweghị ike inyocha ihe niile dịka mmụọ ime mmụọ si eme. Nke a na-eme ka mmadụ dị nro dị mfe iduhie, n'ihi na ọ na-erubere mmadụ isi karịa Chineke. N'aka nke ọzọ, mmụọ nke mmụọ nwere onwe ya n'ihi na ọ bụ naanị ohu nke Onyenwe anyị na ịgba ohu nke Chineke bụ, n'ụzọ doro anya, nanị ụzọ e si enweta ezi nnwere onwe. Nke a bụ n'ihi na Onye-nwe-anyị na Nna-ukwu anaghị achọ ihe ọbụla n'aka anyị ma ọbụghị ịhụnanya anyị ma weghachi ịhụnanya ahụ n'uju. Naanị ihe ọ chọrọ bụ ka ihe dịrị anyị mma.

Ruo ọtụtụ iri afọ, echere m na m bụ nwoke ji ihe ime mmụọ kpọrọ ihe, n'ihi na ndị mmadụ gwara m na m bụ. Ugbu a ka m matara na abụghị m. Enwere m ekele na Onyenwe anyị hụrụ na o kwesịrị ịkpọte m wee dọta m n’ebe ọ nọ, ma ugbu a ọ na-emere gị otu ihe ahụ. Lee, ọ na-akụ aka n'ọnụ ụzọ gị, ọ chọkwara ịbanye ma gị na gị nọrọ ọdụ na tebụl rie nri anyasị gị na - nri anyasị nke Onyenwe anyị (Nkpughe 3:20).

Anyị nwere ọkpụkpọ oku mana ọ dị onye ọbụla n’ime anyị ịnabata ya. Gwọ ọrụ dị n'ime nke ahụ karịrị akarị. Anyị nwere ike iche na anyị abụrụ ndị nzuzu ikwe ka ụmụ mmadụ duhie anyị ogologo oge a, mana kedu ka nzuzu anyị ga-adị karịa anyị ga-ajụ ọkpụkpọ oku dị otu a? ̀ ga-emepe ụzọ?

_____________________________________________

[I] Ọ gwụla ma e kwuru n'usoro ọzọ, ihe niile Bible na-ehota sitere na Baịbụl Nsọ - Nsụgharị Scriptwa Ọhụrụ nke Akwụkwọ Nsọ.

[Ii] Lee https://www.jwfacts.com/watchtower/united-nations-association.php maka nkọwa zuru ezu.

[iii] E zigara ndị nlekọta mpaghara niile ka ha buru ngwugwu na 2014, na 2016, 25% nke ndị ọrụ ụwa niile gbubiri, na ọnụ ọgụgụ na-adịghị mma dị n'etiti ndị okenye. A naghị achụpụ ndị nlekọta sekit mgbe ha ruru afọ iri asaa. Ọnụ ọgụgụ ka ukwuu nke ndị ọsụ ụzọ pụrụ iche tinyekwara na 70. N'ihi ihe a chọrọ ka mmadụ niile kwe nkwa ịda ogbenye mgbe ha banyere "ozi oge niile" iji kwe ka allowtù ahụ zere ịkwụ ụgwọ na atụmatụ ezumike nka gọọmentị, ọtụtụ n'ime ndị a ezigara mbukota enweghị nchekwa net.

[iv] Australia Royal Commission n'ime nzaghachi nke ụlọ ọrụ maka Mmekọahụ Mmekọahụ ụmụaka.

[v] Lee https://www.jwfacts.com/watchtower/paedophilia.php

[vi] Lee "Euphoria nke 1975" na https://beroeans.net/2012/11/03/the-euphoria-of-1975/

[vii] Mgbe ọ bụla onye òtù ọgbakọ kwagara n’ọgbakọ ọzọ, òtù ndị okenye site na kọmitii ije ozi — ndị mejupụtara Onye Nchịkọba, Odeakwụkwọ, na Onye Nlekọta Ọrụ Ubi — ga-edepụta akwụkwọ mmeghe nke e degaara Onye Nchịkọba ma ọ bụ COBE nke ọgbakọ ọhụrụ ahụ iche. .

[viii] Hụ “Ngwụcha nke Nhazi Ọmụmụ Akwụkwọ ”lọ” (https://jwfacts.com/watchtower/blog/book-study-arrangement.php)

[ix] Lee https://en.wikipedia.org/wiki/The_Emperor%27s_New_Clothes

[X] Bekee "Beroean Pickets"; Spanish “Los Bereanos”.

Meleti Vivlon

Ederede nke Meleti Vivlon.

Ị nwere ike ịdị ka:

Nzaghachi nke Alaka nye leta sitere na Nwunye Felix

Osisi barren

Imeri n’agha Maka Uche Gị