Talofa lo'u igoa o Eric Wilson ma o la'u ata lona fa lea, ae o le ata muamua lea na mafai ai ona tatou oo i lalo i tacks apamemea; e suʻesuʻe a tatou lava aʻoaʻoga i le malamalama o le Tusi Paia ma le faamoemoega o lenei faasologa atoa, o le faailoaina lea o le tapuaʻiga moni e faʻaaoga ai taʻiala ua uma ona faataatia e Molimau a Ieova mo le tele o tausaga i a tatou lava lomiga.
Ma o le aoaoga faavae po o le aoaoga muamua o le a tatou iloiloina o se tasi lea o a tatou suiga sili ona lata mai, ma o le aoaoga faavae o tupulaga o loʻo felafoaʻi. E maua, pe e faavae i le Mataio 24:34 lea na fetalai atu ai Iesu i ona soo, “E moni, ou te fai atu ia te outou, e le mavae atu lava lenei tupulaga seia oo mai nei mea uma.”
O le a la le tupulaga o loo ia faasino i ai? O le ā le taimi o loo ia fetalai ai, ma o ā ‘mea uma’? Ae tatou te leʻi oʻo i ai, e tatau ona tatou filifili i se metotia. I le avea ai ma molimau matou te le o malamalama lelei e eseese auala, matou te talitonu lava e te suesue i le Tusi Paia, ma o le iuga lena, ae e foliga mai e lua auala tauva o loo faaaogaina lautele mo le suesueina o le Tusi Paia. O le mea muamua e ta'ua o le eisegesis o le upu Eleni lea ma o lona uiga moni lava o le 'faaliliuina i totonu' po o le faauigaina o se tusitusiga e pei o le Tusi Paia e ala i le faitau i ai i totonu o ona lava manatu, mai fafo i totonu. O le eisegesis, ma o se mea masani. metotia o loo faaaogaina e le tele o lotu Kerisiano i le lalolagi i aso nei.
O le isi auala o le exegesis. O le 'fa'aliliuga lea mai le' po'o le ta'ita'i i fafo. O le Tusi Paia la i lenei tulaga, ae le o tagata, o loo faia le faauigaga. Atonu e faapea mai se tasi, “E faapefea ona faauigaina e le Tusi Paia? Aua ua na o se tusi, e le o ola.” Ia o le a le ioe le Tusi Paia. O loo faapea mai ‘o loo ola le Afioga a le Atua’, ma afai tatou te manatu o le Afioga faagaeeina lea a le Atua, o lona uiga la o loo fetalai mai Ieova iā i tatou. O loo soifua Ieova o le mea lea o loo ola ai lana afioga ma e mautinoa lava o le Atua, o Lē na Foafoaina mea uma lava, e mafai ona ia tusia se tusi e mafai ona malamalama i ai so o se tasi, ma e moni, e mafai ona faaaogā e se tasi e malamalama ai i le upu moni, e aunoa ma le alu atu i se isi mo se faaliliuga.
O le faavae lena o loo tatou galulue ai ma o lena manatu sa taʻua i le Tusi Paia lava ia, afai tatou te agai i le Kenese 40:8 tatou te maua ai upu a Iosefa. O lo o i ai pea o ia i le falepuipui, o ona uso a pagota e to’alua na fai miti, ma o lo’o latou fesili atu mo se fa’amatalaga. Ua faapea mai: “Ona latou fai atu lea iā te ia: ʻNa fai a ma miti taʻitoʻatasi, ae e leai se na te faamatalaina mai iā i maʻua? Fa'amolemole ta'u mai ia te au.'”
O faauigaga e a le Atua. O Iosefa o le ala lea, o le taulāitu, pe a e finagalo i ai, o lē na fetalai mai ai Ieova, auā sa leai ni tusitusiga paia i na aso, a o lenei ua iā i tatou tusitusiga paia. Ua ia i tatou le Tusi Paia atoa ma i aso nei ua leai ni tagata ua faagaeeina e le Atua e talanoa mai ia i tatou. Aisea? Talu ai tatou te le manaʻomia i latou, ua tatou maua mea tatou te manaʻomia i le Afioga a le Atua, ma tatou te manaʻomia mea ua tatou maua.
Lelei, ma le mafaufau lena, se'i o tatou agai i luma e su'esu'e lenei aoaoga faavae o augatupulaga felavasa'i. Na o'o mai i se tulaga fa'apitoa? I se isi faaupuga na faauigaina e le Tusi Paia mo i tatou, e na ona tatou faitau ma malamalama, pe o se faauigaga e sau eisegeticaly, i se isi faaupuga, o loo tatou faitauina i totonu o le tusitusiga se mea tatou te mananao e i ai iina.
Tatou amata ia Kenneth Flodin i se vitio talu ai nei. O ia o se fesoasoani i le komiti faafaiaoga, ma i se vitio talu ai nei na ia faamatalaina ai se mea e uiga i le tupulaga, o lea sei o tatou faalogo ia te ia mo sina minute.
“Mataio 24:34 ʻE lē mavae atu lava lenei tupulaga seʻia oo mai nei mea uma’ Ia, e vave lava ona tatou toe mafaufau i le lomiga o le JW Broadcasting iā Setema 2015, na faamatala mai ai ma le atamai e le uso o Splane lenei tupulaga ma mea uma e aofia ai. Sa ia faia se galuega matagofie. O le a ou le taumafai e toe fai. Ae e te iloa mo le tele o tausaga na matou manatu ai o lenei tupulaga o loo faasino atu i tagata Iutaia lē faamaoni i le uluaʻi senituri ma i le faataunuuga o aso nei, ua manatu ai o loo faasino atu Iesu i le tupulaga amioleaga o le a vaai i vala o le iʻuga o le faiga o mea. . Atonu o le mea lena ona o le tele o taimi i le Tusi Paia pe a faaaoga le upu tupulaga sa i ai i se uiga le lelei. Sa i ai tagata agavaa e pei o le tupulaga amioleaga, mulilua mulilua tupulaga pi’opi’o ma o lea na manatu ai o le tupulaga e le mavae atu a o lei oo mai le iuga o le a avea foi ma tupulaga amioleaga o aso nei. Peitaʻi, na toe fetuunaʻi lenā manatu iā Fepuari 15 2008 o Le Olomatamata. O iina na faasino i ai le Mataio 24 32 ma le 33, seʻi o tatou faitau e faapea: Mataio 24, Ia manatua o loo talanoa Iesu i ona soo ua tatou iloa i le fuaiupu 3 o le au soo na fesili e uiga i le faaiuga o le faiga o mea, o i latou ia o loo ia fetalai atu ai. i inei i le Mataio 24 32 ma le 33. Ua faapea mai: ‘Ia outou aʻoaʻo lenei talafaatusa mai le mati. O le taimi lava e tutupu ai ona lala laiti ma tutupu aʻe ona lau o outou (E lē o ē lē talitonu, a o ona soo.) Ua outou iloa ua lata mai le tau māfanafana. E faapea foi outou, (ona soo), pe a outou vaai i nei mea uma, ia outou iloa ua latalata mai o ia i le faitotoa.' – O lea la, e fetaui lelei ina ua ia fai atu upu i le fuaiupu e sosoo ai, fuaiupu e 34. O ai o loo ia talanoa i ai? Sa talanoa pea o ia i ona soo. O lea na faamanino mai ai e Le Olomatamata e lē o tagata amioleaga, ae o le ʻaufaauuina na vaai i le faailoga, o le a faia aʻe ai lenei tupulaga.”
Lelei, o lea na te amata i le faʻamalamalamaina o ai le tupulaga. Mo le tele o tausaga, o le mea moni i le atoa o le seneturi lona luasefulu, sa matou talitonu o le tupulaga o tagata amioleaga i aso o Iesu, ma sa matou talitonu ona o taimi uma lava e faaaoga ai e Iesu le upu tupulaga, e faatatau i na tagata. Ae ui i lea ua i ai le tatou suiga. O lea la, o le faavae o lenei suiga ona o le fetalai atu o Iesu i ona soo, ma o lea na ia faaaogaina ai le upu 'lenei tupulaga', atonu o lona uiga ia i latou.
Lelei O lenei pe ana le faia e Iesu lena mea, afai na te manaʻo e taʻua lenei tupulaga o se vaega ese, e faʻapefea ona ese lana faʻamatalaga? Pe o le a ia lē faaupuina ea i le auala e tasi, a ea pe ana faapea o loo e faailoa atu le manatu lava e tasi? Sa ia talanoa atu i ona soo e uiga i se isi tagata. E foliga mai e talafeagai lena mea, ae e tusa ai ma le saunoaga a Uso Flodin, e leai, e leai, e tatau ona … e tatau ona avea i latou ma augatupulaga. Lelei, o le mea lea o se manatu ma o le taimi lava lea tatou te amata ai i se mafaufauga faʻapitoa. O loʻo matou faʻamatalaina o le tuʻuina i totonu o tusitusiga se mea e leʻo faʻaalia manino i totonu o tusitusiga.
Ia o le mea e manaia ai, o lenei malamalamaaga na sau i le 2008, na ia taʻua ai le tala na sau ai, ma ou te manatua lelei lena tusiga. Sa ou manatu o se mataupu uiga ese ona o le faamoemoega atoa o se mataupu suesue, o se mataupu e tasi le itula e suesue ai o le faailoa atu lea o se manatu e tasi, o le au faauuina ua avea nei ma tupulaga ae le o le amioleaga, ma sa ou manatu, “O lea? O le a le faamoemoega o lena mea? Na ola le ʻaufaauuina i le olaga e tasi e pei o tagata amioleaga. E lē pei o le ʻaufaauuina e ola umi pe itiiti foʻi le ola. E tutusa uma lava, e tusa lava po o le au faauuina, po o le tupulaga amioleaga, po o tamaitai uma i le lalolagi, po o alii uma i luga o le fogaeleele po o soo se mea lava, e le afaina tele aua o tatou uma o tupulaga ma tatou ola uma i le faavae. tutusa, i le taimi lava e tasi ma mo le umi lava e tasi i le averesi aisea la na tuu ai lena mea iina? – E ono tausaga mulimuli ane ae ou te lei iloaina le faamoemoega o lena tusiga ma lona uiga moni.
I le taimi nei, o le faʻafitauli na feagai ma le faʻalapotopotoga i le amataga o le seneturi o le tupulaga na latou faʻalagolago i ai mo le tele o le 20th seneturi o se auala e fua ai le latalata o tatou i le iuga, ua le toe aoga. O le a ou tuuina atu ia te oe se talafaasolopito puupuu. O matou i le 60s matou te manatu o le tupulaga o ni tagata ua lava le matutua e malamalama ai, 15 tausaga ma luga atu, masalo. Na maua ai e i matou se faaiuga manaia i le 1975 o lea na fetaui lelei ma le malamalama o le 1975 o le faaiuga o le 6,000 tausaga. Ae peitai e leai se mea na tupu i le '70s o lea na matou lomia ai se toe iloiloga, ma matou tuutuu i lalo le tausaga e mafai ai ona matou amata faitauina le augatupulaga. Ia, so'o se tasi e ta'i 10 tausaga le matua atonu e lava lona matua e malamalama ai. E le o pepe, e le talafeagai, ae o le sefulu tausaga, ioe o le a lava lo latou matutua aua o le tulaga e tatau ona e malamalama i le mea o loʻo tupu.
Ioe a o agaʻi i luma le 80, e foliga mai e leʻi aoga foi lena mea, o lea na matou maua ai le malamalama fou, ma o lea ua matou faʻatagaina pepe, e oʻo lava i se pepe na fanau i le 1914 o le a avea ma se vaega o le tupulaga. . O lenei mea na maua ai se isi taimi. Ae o le mea moni e leai se mea na tupu na matou oʻo i le 90s ma mulimuli ane taʻu mai ia i matou o le augatupulaga o le Mataio 24: 34 e le mafai ona faʻaaogaina o se auala e faitau ai mai le 1914 le umi o le taimi o le iʻuga. Ia o le faafitauli i lena mea o lena fuaiupu o se auala manino e fua ai le taimi. O le mafuaaga lena na tuuina atu ai e Iesu i ona soo. O lea matou te fai atu: lelei, Leai e le mafai ona faʻaaogaina i lena auala, matou te tetee moni lava i afioga a lo tatou Alii.
Ae ui i lea o le isi filifiliga o le fai mai o loʻo tumau pea le tupulaga lea e mautinoa na matou iloa e leʻo ona o le ogatotonu o le 90s, ma o lea ua tatou i ai nei i le 2014 soʻo se tasi e fanau pe matua lava e malamalama i le mea o loʻo tupu i le 1914. ua leva ona oti. O lea e foliga mai ua sese le matou talosaga. E le mafai ona sese upu a Iesu, o lea ua tatou maua ai se mea sese. Nai lo le iloaina o lena mea, na matou filifili e faia se mea fou.
Atonu o le a tetee se tasi i lenei mea ma atonu latou te faapea mai, “Faatali mo sina minute, matou te iloa o le a susulu atili le malamalama a o latalata mai le aso, o lea ua na o se vaega o lena mea. O Ieova lea o loo faaalia malie mai iā i tatou le upu moni.” Toe lelei, o tatou faʻaaofia i tatou i le Eisegesis? I se isi faaupuga i le faauigaga a le tagata. O le mau o loo faasino i ai le ʻauuso ina ua latou faapea mai o le Faataoto 4:18 . Sei o tatou tilotilo i lena mea
Fai mai “A o le ala o e amiotonu e pei o le malamalama susulu lea e tupu pea lona pupula e oo lava i le ao.”, lelei maitau, e tasi le fuaiupu. Ole uiga lea ole eisegesis. O le faitauina lea i totonu o le fuaiupu se mea e le o iai, ma e taua o le pikiina o seleni. E te filifilia se fuaiupu e tasi ae e te le amanaiaina le talaaga, ona faaaoga lea o lena fuaiupu e lagolago ai soo se vaaiga. O lenei fuaiupu e leai se tala e uiga i le faauigaga faavaloaga. E tatau la ona tatou vaavaai i le talaaga e iloa ai le uiga o le ala o e amiotonu. O se ala lea i le faamalamalamaina i le uiga o se faauigaga faavaloaga, pe o se auala ese? Seʻi o tatou vaavaai la i le talaaga.
I le fuaiupu 1 o lena mataupu tatou te faitau ai, “Aua e te ui atu i le ala o e amio leaga, aua foi e te savali i le ala o e amio leaga. Aloese aua ne'i ave; liliu ese mai ai ma ui ane ai. Auā e lē mafai ona latou momoe seʻi vaganā ua latou faia le mea leaga. E faoa a latou moe sei vagana ua latou faapogaia le pa'ū o se tasi. Latou te fafagaina i latou lava i le areto o le amioleaga ma latou inu le uaina o le sauā. Ae o le ala o e amiotonu e pei o le malamalama susulu e tupu pea lona pupula seia oo i le ao atoa. O le ala o ē amio leaga e pei o le pōuliuli. Latou te lē iloa le mea e tautevateva ai i latou.”
Hmm. Pe e foliga mai ea lena i le mau na faaaogā e faaalia ai o le a faamalamalamaina tagata amiotonu e oo lava i le malamalama i upu moni o le Tusi Paia ma le faamatalaina o valoaga? E matua manino lava o loo tautala e uiga i tagata amioleaga ma o latou ala o le olaga, o se ala o loo i le pogisa, e mafua ai ona latou tautevateva, o se ala e faailogaina i le sauā ma le afaina o isi. Ae o le eseesega, o le au amiotonu, o lo latou ala o le olaga o se tasi e faamalamalamaina, ma taitai atu ai i se lumanai manuia ma sili atu ona pupula. O le olaga o loo faasino atu i inei, ae lē o le faaliliuga o le Tusi Paia.
Toe o'o mai eisegesis tatou i fa'alavelave. O loo matou taumafai e faaaogā se mau o le Tusi Paia e lē aogā e taʻutonuina ai se gaoioiga. I lo tatou tulaga, o faauigaga faavaloaga faifaipea ua le manuia.
Lelei, o lea la o lea; ua tatou toilalo pea lava pea i le sailia o le faauigaga sao o lenei tupulaga e pei ona faatatau ia i tatou i aso nei. Atonu tatou te fesiligia pe faatatau ia i tatou i aso nei? Ae o na fesili e le tulai mai, aua o loo i ai se manaoga e faaauau pea ona i ai lea aoaoga faavae. Aisea? Aua mo o matou olaga atoa sa taofia i matou i le tenterhooks. Matou te 5 i le 7 tausaga le mamao. Talu ai nei i le tauaofiaga, na taʻu mai ai iā i matou ua lata mai le iʻuga, ma o le a faapea mai foʻi le uso o Splane i lenei vitiō. Ia, e le mafai ona tatou talitonu ua lata mai le iuga sei vagana ua i ai se auala tatou te fuaina ai le latalata, ma o le augatupulaga na tautuaina lena faamoemoe i le 20 seneturi, ae leai. O lea la e tatau ona tatou sailia se isi auala e toe faʻaaogaina ai lena mau.
O le a la le mea e fai e Uso Splane? E tatau ona ia sailia se auala e faaumiumi ai le tupulaga, o lea na ia fesili mai ai ia i tatou O le a le mau tatou te faaaogaina e faamatala ai le tupulaga. Seʻi o tatou faalogo atu i lana faamatalaga:
“Ae o le mea moni e tatau ona tatou iloa O le a le tupulaga? ma o le fea tupulaga na fetalai i ai Iesu? Afai la e fesiligia oe e se tasi e faailoa mai se mau o loo taʻu mai ai ia i tatou le uiga o le tupulaga, o le ā le mau e te suʻesuʻe i ai? Ou te tuu atu sina taimi. Mafaufau i lena mea. O laʻu filifiliga o le Esoto mataupu 1 ma le fuaiupu e 6. Seʻi o tatou faitau i ai. Esoto mataupu 1 ma le fuaiupu e 6. Ua faapea mai: ‘Ua oti Iosefa, atoa ma ona uso uma, atoa ma lea tupulaga uma.’”
Hmm lelei o lea e te maua. O le ā le mau e te faaaogāina, o lana tala lea? O le a ou tuu atu sina taimi e te mafaufau ai i ai, o lana tala lea, ma o le a le mau o loo ia faaaogaina? Ou te fai atu, aisea tatou te le o ai i tusitusiga Eleni? O loo fetalai Iesu e uiga i tupulaga. Aiseā tatou te lē ō atu ai i ana afioga? I se vaega o tusitusiga paia Eleni na te faaaogaina ai le upu generation i se auala e fesoasoani ai ia i tatou ia malamalama i le mea o loo ia talanoa ai.
E le o lagona e Uso Splane o le auala sili lena. E manatu o ia o le mau sili na tusia i le 1500 tausaga a o leʻi oo i lena aso. E aofia ai se mea na tupu i le 2,000 tausaga a o lumanaʻi lenā aso. Lelei talafeagai. Sei o tatou vaavaai i lena mau (Esoto 1:6). O e va'ai i se mea i totonu o lo'o fa'ailoa mai ai se isi lava mea nai lo le mea o lo'o tatou malamalama ai nei i se tupulaga? E i ai se faauigaga i lena mau?
Afai tatou te vaavaai i mea o loo fai mai ai le Tusi Paia e uiga i le tupulaga, e lelei ona faaaoga se lomifefiloi o le Tusi Paia e pei ona tatou faaaogaina i le gagana Peretania, o se lomifefiloi e alu i le gagana Eleni ma faamatala mai ai ia i tatou le auala e faaaoga ai le upu i tulaga eseese. E mafai ona tatou amata i le gagana Eleni a Thayer e ui lava e mafai ona e fa'aogaina se isi fa'aupuga pe a e mana'o ai; e tele, ma o le a tatou maua faauigaga e fa, ma o nei mea uma e lagolagoina e le Tusi Paia pe a tatou mananao e faaalu se taimi e su'e ai. Ae o le mea moni tatou te le manaʻomia ona o le lona tolu o le mea moni lava lea e ioe i ai Uso Splane, e pei ona tatou vaʻai i se taimi lata mai:
'O le motu o tagata poʻo tagata ola i le taimi e tasi: o se vaega o tupulaga.'
Ua lelei, o lea seʻi o tatou faalogologo i le auala na ia faamatalaina ai lenei fuaiupu mo i tatou.
“O le a se mea ua tatou iloa e uiga i le aiga o Iosefa? Ua tatou iloa o Iosefa sa i ai ona uso e toasefulutasi o le toasefulu o i latou e matutua atu ia Iosefa. O se tasi o i latou, o Peniamina, e laʻitiiti, ma ua tatou iloa e lē itiiti ifo i le toʻalua o uso o Iosefa na umi atu le olaga na i lo o Iosefa, auā o loo taʻua i le Tusi Paia, a o lata ina maliu, na ia valaau atu ai i ona uso, numera tele, iā te ia. Ae o le ā le mea e tutusa uma ai Iosefa ma ona uso? Sa latou tupulaga uma. Sa ola uma i latou i le taimi e tasi, o i latou o se vaega o le tupulaga e tasi.”
Ia o lea ua e maua. Fai mai o ia lava: o tagata e nonofo i le taimi e tasi, o se vaega o tupulaga. Ua ia fesili atu nei: 'O le ā le mea e tutusa ai Iosefa ma ona uso uma?' Ia, o le mea lea tatou te toe foi ai i lena mea tau seleni. Ua ia filifilia se fuaiupu e tasi ae na te le o tilotilo i se isi mea, ma e le manao o ia tatou te tilotilo i se isi lava mea. Ae o le a tatou faia lena mea. O le a tatou faitau i le talaaga o lea nai lo le na o le fuaiupu ono o le a tatou faitau mai le fuaiupu muamua.
“O igoa nei o atalii o Isaraelu na ō atu i Aikupito faatasi ma Iakopo, o tagata taʻitoʻatasi na ō mai ma lona aiga: o Reupena, o Simeona, o Levi, ma Iuta, o Isakara, o Sepulona, o Peniamina, o Tanu, o Nafatali, o Kato, ma Asera. O i latou uma na fananau mai iā Iakopo e toʻa 70 tagata, ae ua iai Iosefa i Aikupito. Mulimuli ane, ona oti ai lea o Iosefa ma ona uso uma, atoa ma lea tupulaga uma.”
O lea na fai mai ai Uso Splane o se vaega o tagata e nonofo i le taimi e tasi, o se vaega o tupulaga. Aisea na latou ola ai i aso nei? Auā na ō mai uma i Aikupito i le taimi e tasi. O le a la le tupulaga? Le tupulaga na o mai i Aikupito i le taimi lava e tasi. Ae e le o le auala lena e vaai ai i ai. Seʻi o tatou faalogo pe faapefea ona ia faatatauina.
“O lenei, faapea sa i ai se tagata na maliu i le sefulu minute ao lei fanau mai Iosefa. Pe o le a avea o ia ma se vaega o le tupulaga a Iosefa? Leai. Talu ai e leʻi ola o ia i le taimi e tasi ma Iosefa, e leʻi ola ai o ia ma Iosefa. Faapea la sa i ai se pepe laitiiti na fanau mai i le sefulu minute talu ona maliu Iosefa. Pe o le a avea le pepe ma vaega o le tupulaga o Iosefa? Toe foi, leai, aua semanu e le ola le pepe i le taimi e tasi ma Iosefa. Ina ia avea le tane ma le pepe ma vaega o le tupulaga a Iosefa, semanu e tatau ona la ola mo sina taimi i le olaga atoa o Iosefa.”
Ua lelei. O lea la, o le pepe na fanau mai i le sefulu minute talu ona mavae Iosefa e lē o se tasi o lana tupulaga ona e leʻi ola faatasi i laʻua, e leʻi oo i o la olaga. O le tagata na maliu i le sefulu minute a o leʻi fanau mai Iosefa, e lē o se tagata foʻi i aso nei, auā e leʻi toe fealuaʻi foʻi o la olaga. Na ola Iosefa i tausaga e 110. Afai o lena alii, ta faaigoa o ia ia Larry, afai o Larry ….na maliu i le sefulu minute talu ona fanau mai Iosefa, o Larry o se tasi o ona po nei. O le a avea o ia ma se vaega o le tupulaga a Iosefa e tusa ai ma le saunoaga a Brother Slane. Afai o le pepe, ta faaigoa o ia, o Samantha; ana fanau Samantha i le sefulu minute a o lei maliu Iosefa, o le a avea foi o ia ma se vaega o lana tupulaga. Se'i faapea, na ola Samantha i le umi e 110 tausaga ma Iosefa, o lea la ua maua Larry, Joseph ma Samantha e ola uma i le 110 tausaga, e iai sau tupulaga e 330 tausaga le umi. Pe talafeagai lena mea? Po o le mea lenā o loo taumafai le Tusi Paia e malamalama ai? Ae o se mea e sili atu ona manaia. E feteenai ma le faauigaga a Splane, saʻo i lenei vitio na ia taʻua faalua. Na te toe ta’u mai lava pe a uma lenei, se’i tatou faalogo i lena mea.
“O lea la ua tatou iloa le uiga o le i ai o se tupulaga, o le a le mea e fausia ai se tupulaga. O se vaega o tupulaga. O se vaega o tagata sa nonofo i le taimi e tasi.”
Ma o lea ua ia te oe, o le lago i le suauu. E le mafai e Uso Splane ona fatuina se faauigaga fou. O le faauigaga mo tupulaga ua iai mo le faitau afe o tausaga, ua mautū lelei i le Tusi Paia. Ua mautu i tusitusiga faalelalolagi. Ae, e manaʻomia e ia se faʻamatalaga fou, o lea o loʻo ia taumafai e faʻafetaui lana faʻamatalaga fou ma le faʻamatalaga o loʻo i ai nei, ma le faʻamoemoe tatou te le matauina. E pei o le tautala fa'atauva'a.
E te vaʻai o loʻo ia fai mai o se augatupulaga o se vaega o tagata e nonofo i le taimi e tasi, o tupulaga. Ona ia faamatala mai lea o le auala e galue ai, ma na matou Faʻaalia lena mea i la matou faʻataʻitaʻiga a Larry Joseph ma Samantha. Pe latou te tupulaga? Pe o Larry ma Iosefa ma Samantha o se vaega o tagata e nonofo uma i le taimi e tasi? E le o se fana umi. Larry ma Samantha e tasi le seneturi e va ai. E silia ma le selau tausaga. E le mafai ona e fai atu o latou o se vaega o tagata e nonofo i le taimi e tasi.
O le mea e finagalo o ia e tatou te le amanaiaina o se vaega o… o se vaega o tagata na tutupu i le taimi e tasi ma se tagata e toatasi, o Iosefa, o le mea lava lea e tasi ma se vaega o tagata e nonofo i le taimi e tasi. E finagalo o ia ia tatou manatu o na manatu e lua e tutusa, e leai. Ae paga lea, o le toʻatele o o tatou uso ma tuafāfine e lē o mafaufau loloto, ae e latou te talia ma le lotomalie mea e fai atu ai.
Lelei, ia tatou fai atu ua latou taliaina lena mea, o le a la le mea ua ia i tatou? E i ai se isi a tatou faafitauli. Ua manaʻo Uso Splane e faʻalautele le umi o le tupulaga ina ia foʻia ai le faʻafitauli na tupu ina ua le manuia le faʻamatalaga muamua. I le 20th seneturi, na o le toe faʻamalamalamaina o le umi o se augatupulaga e ala i le faʻanofoina o lona amataga, sa matou faʻanofoina pou sikoa, ae mulimuli ane ua leai se taimi. E oʻo atu i le faaiuga o le seneturi e le mafai ona matou toe faʻalauteleina, e tatau ona matou lafoaʻia le manatu atoa. O le fa'alavelave, latou te mana'omia le tupulaga e fa'apopoleina ai i tatou uma ma lagona lena fa'anatinati.
OK, toe fa'amatala le tupulaga, fa'aumi ma o lea e mafai lava ona e aofia ai le 1914, ma Amaketo i le tupulaga lava e tasi. Ua lelei, o le fa'afitauli o lea ua umi tele. Se'i faapea ua e avea Uso Franz e fai ma sui o Iosefa i ona po nei, o le mea tonu lava lea na faia e Uso Splane mulimuli ane i lenei vitio. O Franz na fanau i le 1893 ma na maliu o ia i le 1992 i le 99 o ona tausaga. O lea la, o se tasi e tusa ai ma le faauigaga a Splane na fanau mai i le sefulu minute a o lei maliu Franz, o le tupulaga o Franz, o lena tupulaga o loo felavasa’i.
O lena tagata pe ana ola i se isi 99 tausaga, o lea ua tatou i ai i le faaiuga o lenei seneturi, 2091 ou te masalo o le a. E tusa lava pe na latou ola i le averesi o le olaga o se tamaitai i Amerika i Matu e valusefululima, o loʻo e vaʻavaʻai pea i le tuai o le 2070s i le amataga o le 2080s. O le onosefulu tausaga lena i lalo o le auala, o se olaga umi, e leai se mea e popole ai. Ua tele lo tatou taimi., Ma e le o le mea lena latou te mananao ai.
O lea la ua ia faia lenei tupulaga e foia faafitauli, ua ia faia ai se faafitauli lona lua mo ia lava. Ua umi tele. E tatau ona ia faapuupuuina, e faapefea ona ia faia lena mea? Ia, e ese le manaia o lona faia, ma o le a tatou vaʻai i lena mea i le isi vitio.
“Ia o le manatu lenei, i le 1914, na o i latou na vaai i nei vala eseese o le faailoga ma faia le faaiuga saʻo e faapea o loo tupu se mea e lē vaaia. E na o le ʻaufaauuina, o lea ua faia aʻe ai ‘lenei tupulaga’ i ē faauuina o ē vāai i le faailoga ma maua le faautauta faaleagaga e faia ai le faaiʻuga saʻo e uiga i le faailoga.”
Lelei, o lea la'ititi la'ititi o lo'o fa'aalia ai le metotia mo le fa'apu'upu'u o le augatupulaga. Muamua e te toe faauigaina po o ai. O lea ua uma ona matou ufiufi muamua i lenei vitio, ae na o le faamamafaina, o fatu mo lenei na luluina i le fitu tausaga talu ai. A o leʻi taitai oo mai lenei faauigaga fou, na latou lūlūina fatu mo lenei mea i lena tusiga i le 2008. Fausiaina o se tupulaga na faia na o le au faauuina lea i lena taimi e foliga mai e leai se uiga, e foliga mai e leai se eseesega. O lea ua faia ai se eseesega tele, aua o lea ua mafai ona ia faia lenei mea.
"E te manaʻo i se auala faigofie e faʻasaʻo ai le tupulaga? O se auala faigofie, o le iloiloina lea o le tulaga o le uso o Fred W. Franz. O lea o le a e vaʻai o ia o FWF i luga o le siata. E pei ona taʻua a o leʻi fanau mai le uso o Franz i le 1893, na papatisoina o ia iā Novema i le 1913, ona o se tasi o le ʻaufaauuina a le Alii i le 1914 na ia vaaia ai le faailoga, ma na ia malamalama i le uiga o le faailoga. O lea la ua leva ona soifua Uso Franz. Na faaiʻuina lona olaga faalelalolagi i le ivasefulu iva o ona tausaga i le 1992. Ina ia avea o ia ma vaega o lenei tupulaga, sa tatau ona faauuina se tasi a o leʻi oo i le 1992, ona sa tatau ona avea o ia ma se tasi i le vaitaimi o nisi o le vaega muamua.”
Lelei, o lea e le o toe sosolo i le olaga atoa, o lea ua faʻauʻuina. E mafai ona 40 tausaga le matua o se tagata ae sosolo atu i le olaga o se isi tagata e pei o Franz mo le 40 tausaga, ae afai na faauuina o ia i le 1993, e le o se vaega o le tupulaga e ui lava o lona soifua ola na ova ma Franz i le 40 tausaga. O lea la i le toe faauigaina o le upu mo le tupulaga, ua toe faauigaina ai e Brother Splane le toe faauigaina, ma e ui o le faauigaga muamua e leai se faavae faatusitusiga paia, o le lona lua e le talafeagai foi ma le mau. Ae i le taimi muamua na ia taumafai ai i le Esoto 1:6, ae o le tasi lenei e leai se mau o loʻo faʻaaogaina e lagolago ai lenei manatu.
O lea la ua ese le manaia o le le vaai a le sosaiete i lena mea. Sei o tatou toe foi i le lauga a Uso Flodin.
“I le lomiga o Aperila 15 2010 na taʻua ai e Le Olomatamata e uiga iā Iesu, 'E manino lava na ia uiga atu o ola o lē na ia faauuina o ē na iai i le taimi na amata ai ona iloa le faailoga i le 1914 o le a fetaui ma olaga o isi tagata faauuina o le a vaai i le amataga. o le Puapuaga Tele.' ona sosoo ai lea ma Ianuari 15, 2014 na faavasegaina ai mo i matou le faamatalaga sili atu lea na faasoa mai e Uso Splane ia i matou. O le vaega lona lua o le ʻaufaauuina o le a soosootauʻau, sa latou tupulaga faatasi ma le vaega muamua mai le 1914 ma faasolo mai ai.”
E foliga mai la sa iai i le finagalo o Iesu lenei mea. O lea la pe a e faitau i le upu 'e foliga mai' i lomiga, ma e sau mai se tasi na faitau i ai mo le 70 tausaga talu ai, o se upu faʻailoga mo: 'O le taumatematega lenei.' E foliga mai o lona uiga e faavae i luga o molimau, ae leai se faamaoniga. Fa'atoa tatou va'ai e leai lava se fa'amaoniga. O le uiga moni la o le 'o loʻo matou taumatemate iinei,' ma i lenei tulaga e matuaʻi leaga lava.
Ia tuu lenei mea i se vaaiga mamao. O Iesu lenei o loo talanoa atu i ona soo, ma o loo ia fetalai atu o le a lē mavae atu lava lenei tupulaga. O lea faatoa ia faaaogaina “lenei tupulaga” i lena lava aso. Na ia talanoa e uiga i "e oo mai nei mea uma i luga o lenei tupulaga". O upu lava ia. Sa ia fetalai e uiga i le faatafunaga o Ierusalema, ma le tupulaga amioleaga, ‘e oo mai nei mea uma i luga o lenei tupulaga’. Na ia fai atu i lena aso, ina ua alu ese o ia mai le malumalu. Na latou fai atu, “Le Alii e, faauta, o fale matagofie!” ma sa ia fai atu, “Ou te fai atu ia te outou o nei mea uma o le a faaumatia, e leai se maa e totoe i luga o se maa.” ‘Ua toe fai mai fo‘i lea lava ‘upu, ‘ona latou fesili mai lea ‘iā te ia i lea lava aso, “O afea e o‘o mai ai nei mea uma?”, latou te le‘i fesili atu fo‘i i valo‘aga i le uiga o le fa‘ailoga o lona afio mai, auā latou te le‘i fa‘alogo i ai. Sa latou fesili atu po o le a le mea na ia fetalai mai ai o le a faaumatia ia mea uma, ma o afea foi e faaumatia ai nei mea uma o le mea lea ua latou ole atu ai. Tela la, i te taimi ne fai mai ei a ia ‘Te kautama tenei,’ e se ma‵nako latou e pelā mo te mea e fai mai i Te Faleleoleo Maluga, “E, e fakasino atu a ia ki a tatou, kae e se ko tatou fua, kae ki tino kolā ka ola mai tua o tatou. O i latou o se vaega o lenei augatupulaga aua latou te faʻapipiʻiina o tatou olaga, ae faʻatali, e leʻo faʻapipiʻi tonu o tatou olaga, latou te faʻapipiʻi lo tatou faʻauʻuina.
Ae fa'atali mo sina minute, o le a le fa'au'uga? Aua e lei talanoa o ia e uiga i le faauuina. Matou te le iloa o le a faauuina i matou, na te leʻi taʻua le Agaga Paia, o lea…?” E te va'ai i le fa'avalevalea e vave tele? Ae peitai latou te mananao tatou te le amanaiaina nei mea uma, ma na ona talia tauaso o se aoaoga moni.
Lelei, Se'i o tatou toe va'ai ia Flodin e va'ai po'o fea o le a soso'o ai.
“O lea ua ou manatua le taimi muamua na oo mai ai lo tatou malamalama i le taimi nei, sa vave ona taumatemate nisi. Ae faapefea pe a faauuina se tagata ua silia i le 40 ona tausaga i le 1990? Ona avea ai lea o ia ma se vaega o le vaega lona lua o lenei augatupulaga. I le talitonuga e mafai ona ola i lona 80s. O lona uiga o lenei faiga tuai o le a faʻaauau pea seʻia oʻo i le 2040? Ia, e moni o se taumatematega lena, ma Iesu, manatua na ia fai mai e le tatau ona tatou taumafai e saili se fua mo le taimi o le iuga. I le Mataio 24:36, na o le lua fuaiupu mulimuli ane, lua fuaiupu mulimuli ane. Na ia fai mai, "E uiga i lena aso o se itula e leai se tasi na te iloa," Ma e tusa lava pe o le taumatematega o se avanoa e matua toalaiti lava i lena vaega. Ma mafaufau i lenei manatu taua. E leai se mea, e leai se mea i le valoaga a Iesu e taʻu mai ai o i latou o le vaega lona lua o loo ola i le taimi o le iʻuga o le a matutua uma, vaivai ma latalata i le oti. E leai se fa'amatalaga i le matua."
Oi lo'u…. E matua ofoofogia lava. O loo ia taʻu mai e aua neʻi o tatou faia ni taumatematega po o afea e oo mai ai le iʻuga. Na ia fai mai foi na taʻu mai e Iesu ia i tatou e aua neʻi i ai se fua, ona ia aumaia lea ia i tatou le fua. I le isi fuaiupu na ia fai mai ai, "Ioe o le Vaega Pule o loʻo faʻatusalia nei le afa lona lua o le augatupulaga" (Oi, ioe, o loʻo i ai ni afa i augatupulaga i le taimi nei,) "O le Vaega Pule o le a le matua ma vaivai ma e latalata i le oti pe a oo mai le iʻuga.” Ia, ua tatou iloa pe fia le matutua o le Vaega Pule, o latou tausaga ua lafoina. O lea e matua faigofie lava ona fai sina fa'atatauga, ma afai o le a le matutua ma vaivai e le mafai ona mamao i lalo o le auala ma o le iuga e tatau ona matua latalata. Oi, ae o le taumatematega lena ma e le tatau ona i ai se matou fua. (Mapuea)
O le fesili, O le ā le uiga o le fetalaiga a Iesu? E lelei ma lelei mo i tatou le fai atu, “O le hooey lenei.” Ae o se isi mea mo i tatou e faʻamatalaina lona uiga. Talu ai tatou te le mananao e na o le talepeina o se aoaoga tuai, tatou te mananao e fausia i se mea fou, o se mea taua O se mea e faagaeetia ai, ma o le auala sili e fai ai o le alu lea i le Afioga a le Atua, aua e leai se auala e sili atu. mo i tatou ina ia faagaeetia pe atiina ae i le faatuatua nai lo le suesue i le Afioga a le Atua, ae o le a tatou le suesue i ai eisegetically, faatasi ai ma manatu i o tatou mafaufau o le a tatou taumafai e faamalosia i luga o le mau. O le a tatou suʻesuʻeina faʻapitoa, o le a tatou faʻatagaina le Tusi Paia e tautala mai ia i tatou. O le a tatou tuu atu e faamatala mai mo i tatou.
O lona uiga e tatau ona tatou ulu atu i le talanoaga ma se mafaufau manino e aunoa ma ni manatu, e aunoa ma se faailoga tagata, saoloto mai manatu ua totoina, ma ia naunau e mulimuli i le upumoni i soo se mea e mafai ona taitai atu ai i tatou, e tusa lava pe taitai atu ai i tatou i se nofoaga tatou te le o faia. e tatau lava ona fia alu. I se isi faaupuga e tatau ona tatou mananao i le mea moni, po o fea lava e ave i ai i tatou, ma o le mea lena o le a tatou faia i le isi a tatou vitio. O le a tatou vaʻavaʻai i le Mataio 24: 34 faʻapitoa ma o le ae iloa ai o le tali e fetaui lelei, ma taʻitaʻia i tatou i se nofoaga lelei. Mo le taimi nei, faafetai mo le faafofoga mai. O lo'u igoa o Eric Wilson. O le a ta feiloa'i vave.
