Kunzvenga, Chikamu Chechipiri: Kutsveyamisa kwakaita Dare Rinodzora Mateu 2 Kuti Ritsigire Hutongi Huru.

Ino yava vhidhiyo yechipiri munhevedzano ino pamusoro pokuramba mitemo nemaitiro eZvapupu zvaJehovha. Ndakatozotura befu kubva pakunyora iyi nhevedzano kuti ndigadzirise chirevo chakashata chakaitwa muvhidhiyo yeKunamata kweMangwanani paJW.org kuti kuteerera kuizwi reDare Rinodzora kwakafanana nekuteerera kuizwi raJesu Kristu; kuti kuzviisa pasi peDare Rinodzora kwakangofanana nokuzviisa pasi paJesu. Kana usati waona vhidhiyo iyoyo, ini ndichaisa chinongedzo pairi panoperera vhidhiyo iyi.

Kuramba mutemo kweZvapupu zvaJehovha kunoshorwa nevakawanda sokutyora kodzero dzevanhu uye rusununguko rwokunamata. Inoonekwa seine utsinye uye inokuvadza. Kwakaunza ruzvidzo pazita raMwari amene Zvapupu zvaJehovha zvinoti zvinomirira. Chokwadi, vatungamiriri veZvapupu vanopikisa kuti vari kungoita zvavanenge vaudzwa naMwari kuti vaite muShoko rake, Bhaibheri. Kana izvozvo zviri zvechokwadi, havafaniri kutya Jehovha Mwari. Asi kana zvisiri zvechokwadi, kana vakapfuura zvakanyorwa, saka vadikani, pachava nemhedzisiro yakaipa.

Chokwadi, havana kururama. Tinozviziva izvi. Uyezve, tinogona kuzviratidza kubva muMagwaro. Asi hechino chinhu: Kusvikira ndava mumakore angu makumi matanhatu, ndaifunga kuti vaiva nazvo. Ndiri munhu ane njere, asi vakaita kuti ndinyengedzwe kwehupenyu hwangu hwose. Vakazviita sei? Muchidimbu, nokuti ndakakura ndichivimba nevarume ivavo. Kuvimba nevarume kwaiita kuti ndisanetseka nepfungwa dzavo. Havana kuwana chokwadi kubva muMagwaro. Vakadyara pfungwa dzavo muMagwaro. Vakanga vane gadziriro dzavo vamene nemifungo yavo vamene, uye kufanana namarudzidziso asingaverengeki akavatangira, vakawana nzira dzisina kururama dzokududzira nokumonyanisa mashoko nezvirevo zveBhaibheri kuti zviite sokunge vaidzidzisa shoko raMwari.

Mune ino nhevedzano, isu hatisi kuzoita izvozvo. Tichaongorora nyaya iyi zvine tsananguro, zvichireva kuti tiri kuita kutora chokwadi kubva muMagwaro uye kwete kumanikidzira kunzwisisa kwedu pane zvakanyorwa. Asi kwaisazova kuchenjera kuti tidaro iye zvino. Sei? Nekuti kune yakawanda mikwende yeJW yekutanga kurasa.

Isu tinofanirwa kunzwisisa kuti vakakwanisa sei kutinyengetedza pakutanga kuti hurongwa hwavo hwekutonga, nekudzinga, kuzvibvisa, uye kuramba, kwaive kwebhaibheri. Kana tikasanzwisisa mazano nemiteyo inoshandiswa kutsveyamisa chokwadi, tinogona kuzobatwa nevadzidzisi venhema mune ramangwana. Iyi inguva “yekuziva muvengi wako”; kana kuti sokutaura kunoita Pauro, tinofanira “kumira takasimba pakurwisana nemanomano aDhiyabhorosi” ( VaEfeso 6:11 ) nokuti hatisi “vasingazivi nezvemazano ake” ( 2 VaKorinde 2:11 ).

Jesu akanga ane zvishoma zvokutaura pamusoro pokubata navatadzi mukati menzanga yechiKristu. Kutaura zvazviri, zvose zvaakatipa panyaya iyi indima idzi nhatu dziri muna Mateu.

“Uyezve, kana hama yako ikatadza, enda umuratidze mhosva yake muri moga. Kana ikakunzwa, wawana hama yako; Asi kana asinganzwi, tora mumwe kana vamwe vaviri newe, kuti kana papupurirwa nezvapupu zviviri kana zvitatu nyaya yose isimbiswe. Kana akasavateerera, taura neungano. Kana akasateerera kunyange ungano, ngaave kwauri somunhu wemamwe marudzi uye somuteresi.” ( Mateu 18:15-17 )

Ndima idzi dzinopa chinetso kuDare Rinodzora. Unoonaka, havadi kuti Chapupu chaJehovha chimwe nechimwe chibatane nevatadzi zvakananga. Uyewo havadi kuti nhengo dzeungano dzibatane nevatadzi pamwe chete. Vanoda kuti nhengo dzose dzishuma vatadzi vose kuvakuru veungano. Vanoda kuti dare revakuru vatatu rigare richitonga mutadzi pachivande, risingaonekwi neungano. Vanotarisirawo kuti nhengo dzose dzeungano dzibvume pasina mubvunzo zvinenge zvasarudzwa nedare racho uye kuti dzirege zvachose munhu anenge asarudzwa nevakuru kuti akadzingwa kana kuti akazvibvisa. Unowana sei mumirayiridzo yakapfava yaJesu kuenda kugadziriro yokutonga yakaoma zvikuru inoshandiswa neZvapupu zvaJehovha?

Uyu muenzaniso webhuku rekuti eisegesis inoshandiswa sei kuparadzira nhema nehuipi.

Bhuku rinonzi Insight, vhoriyamu I, papeji 787, pasi pomusoro unoti, “Kudzinga,” rinotanga neiyi tsanangudzo yokudzinga:

“Kudzingwa nematare, kana kudzingwa, kwevakarasika kubva munhengo uye kushamwaridzana munharaunda kana sangano. (it-1 p. 787 Kudzinga)

Izvi ndizvo izvo vadzidzisi venhema vanokutora iwe kuti uite chinongedzo chisipo. Munogona kubvuma kuti chero sangano rine kodzero yekubvisa nhengo pakati paro. Asi iyo haisi nyaya pano. Chinonetsa ndechekuti vanoitei kumunhu kana abviswa. Semuenzaniso, kambani ine kodzero yekukudzinga basa nechikonzero, asi haina kodzero yekuita kuti munhu wese waunoziva akupokane nekukudzivisa. Vanoda kuti ugamuchire kuti vane kodzero yekudzingwa, saka vanoda kuti iwe ufunge kuti kudzinga zvinhu zvakafanana nekuramba. Hazvisizvo.

The Insight bhuku rinozoenderera mberi richitsanangura kuti vatungamiriri vakaipa vechiJudha vaishandisa sei chombo chokubviswa munzanga senzira yokudzora makwai avo.

Munhu aidzingwa seakaipa, abviswa zvachose, aizonzi akakodzera kufa, kunyange zvazvo vaJudha vangasava nesimba rokuuraya munhu akadaro. Kunyanguvezvo, nzira yokugura yavakashandisa yakanga iri chombo chine simba zvikuru munzanga yechiJudha. Jesu akagara ataura kuti vateveri vake vaizodzingwa mumasinagogi. ( Joh 16:2 ) Kutya kudzingwa, kana kuti “kusabatanidzwa muchechi,” kwakatadzisa vamwe vaJudha, kunyange vatongi, kuti vareurure Jesu. ( Joh 9:22 , mashoko omuzasi; 12:42 ) ( it-1-E p. 787 )

Saka vanobvuma kuti kudzinga kana kudzinga sezvaiitwa nevaJudha chaive chombo chine simba kwazvo chaitadzisa vanhu kureurura Jesu, Ishe wedu. Asi, Zvapupu pazvinozviita, zvinenge zviri kungoteerera Mwari.

Tevere, vanoedza kutsanangura Mateo 18:15-17 kuitira kuti itsigire hurongwa hwavo hweJW.

Mukati moushumiri hwaJesu hwapasi masinagogi aishanda sematare emhaka yokupunza mutemo wechiJudha. Sanihedrini rakanga riri dare repamusorosoro…Masinagogi echiJudha aiva netsika yokudzinga, kana kuti kudzinga, yaiva nematanho matatu kana kuti matatu. (it-1 p. 787)

Pasi pomutemo waMosesi, pakanga pasina Sanihedrini, kana kuti gadziriro yamasinagoge, kana kuti muitiro une nhano nhatu dzokudzinga. Iri rose rakanga riri basa ravanhu. Yeuka, vatungamiriri vechiJudha vakatongwa naJesu savana vaDhiabhorosi. ( Johani 8:44 ) Saka zvinoshamisa kuti Dare Rinodzora rava kuedza kufananidza mirayiridzo yakapiwa naJesu kuvadzidzi vake negadziriro yakaipa yekutonga yechiJudha iyo yakatongera rufu Ishe wedu. Nei vaizoita izvi? Nemhaka yokuti vakagadzira gadziriro yokutonga yakafanana neyavaJudha. Tarisa uone mashandisiro avanoita tsika yechiJudha kutsveyamisa mashoko aJesu:

Munguva yehushumiri hwake hwepanyika, Jesu akapa mirairo yemaitirwo aifanira kuitwa kana a zvakakura chivi chaiitirwa munhu asi chivi chacho chaive chechimiro chekuti, kana chagadziriswa zvakanaka, chaisafanira kusanganisa MuJudha ungano. ( Mt 18:15-17 ) Akakurudzira kushanda nesimba kuti abatsire mutadzi wacho, achidzivirirawo ungano yacho pavatadzi vasingaregi. Ungano imwe chete yaMwari yaivapo panguva iyoyo yaiva ungano yaIsraeri. (it-1 p. 787)

Kududzira kwakapusa kwakadii kwezvinoreva mazwi aJesu. Dare Rinodzora rinoda kuti vaparidzi veungano vaudze vakuru veungano zvivi zvose. Vanoitira hanya chaizvoizvo pamusoro pounzenza uye chokwadika, kusabvumirana kupi nokupi nedzidziso dzavo dzedzidziso. Asi havadi chaizvo kunetswa nezvinhu zvakadai sechitsotsi nokuchera. Vanofara chaizvo kuti zvinhu izvozvo zvigadziriswe nevanhu pasina dare rinotonga. Saka vanoti Jesu arikureva zvitadzo zvidiki, asi kwete zvitadzo zvikuru zvakaita soupombwe neupombwe.

Asi Jesu haana mutsauko upi zvawo pamusoro pesimba rechivi. Haatauri pamusoro pezvitadzo zvidiki kana zvitadzo zvikuru. Kungotadza. “Kana hama yako ikatadza,” anodaro. Chivi chivi. Ananiyasi naSafira vakataura dzatingadana kuti “nhema duku chena,” asi vose vakazvifira. Saka, sangano rinotanga nekuita mutsauko uko pasina kunoitwa naJesu, uye wobva wawedzera kukanganisa kwavo nekukodzera mazwi ake nezveungano kuti aite kuti ashande chete rudzi rwaIsraeri. Chikonzero chavanopa ndechokuti ungano bedzi panguva yaakataura mashoko iwayo yakanga iri ungano yaIsraeri. Chokwadi. Iwe unoziva kana iwe uchida kuratidza kupusa, kunyangwe kupusa chaiko, mutsara wechikonzero, iwe unongofanirwa kuitora kune yayo inonzwisisika mhedziso. Chirevo chinoti: “Pindura benzi noupenzi hwaro, kuti rirege kufunga kuti rakachenjera.” ( Zvirevo 26:5 ) Shanduro yeShoko raMwari

Saka, ngatiite izvozvo chaizvo. Kana tikabvuma kuti Jesu akanga achireva rudzi rwaIsraeri, ipapo mutadzi upi noupi asingapfidzi aifanira kuendeswa kuvatungamiriri vechiJudha vesinagogi romunzvimbomo kuti varangwe navo. Hei, Judhasi akatengesa Jesu. Ikozvino pane chitadzo kana pane chimwe chete.

“Tisvikewo vakomana! Isu tinongova vabati vehove vakaderera, naizvozvo ngatitakure Judhasi kuenda kusinagogi, kana kuti kunyange zviri nani, kuSanihedrini, kuvaprista navanyori navaFarise, kuti vamutonge uye kana ane mhaka, vamudzinge muungano yaIsraeri.”

Apa ndipo patinotora dudziro ye eisegetical. Kunyanya kupusa kudaro. Maererano neduramazwi reMerriam-Webster, zvinorehwa neEISEGESIS “kududzira rugwaro (semuBhaibheri) nokuverenga pfungwa dzomunhu mariri.

Isu hatitengi mukududzira eisegetical zvakare, nekuti izvo zvinoda kuti tivimbe nevarume. Panzvimbo pezvo, tinorega Bhaibheri richizvitaura rimene. Jesu airevei paakati “ungano”?

Izwi rinoshandiswa naJesu pano iro rakashandurwa muNWT kuti "ungano" ndiro ekklesia, iro maBhaibheri akawanda anoshandura kuti “chechi.” Hazvirevi rudzi rwaIsraeri. Rinoshandiswa muMagwaro echiKristu ose kureva ungano yevatsvene, muviri waKristu. INOBATSIRA Dzidzo yeMazwi inoitsanangura se“vanhu vakadanwa kubva munyika uye kuna Mwari, magumo ari Kereke- kureva boka repasi rose revatendi avo Mwari anodana kubva munyika uye kupinda muumambo hwake husingaperi.

[Shoko rechiShona rokuti “chechi” rinobva pashoko rechiGiriki rokuti kyriakos, “yaShe” (kyrios).”

Nharo ye Insight bhuku kuti pakanga pasina rimwe ekklesia panguva iyoyo hazvina maturo. Chekutanga, vari kureva here kuti Jesu aisakwanisa kupa vadzidzi vake mirairo yemabatiro evatadzi kana angoenda uye mushure mekunge vatanga kuungana seVana vaMwari? Tinofanira kutenda here kuti aivaudza kuti voita sei nechivi musinagoge reko? Dai akanga asina kutovaudza kuti aizovaka ungano yake, yake ekklesia, wevaya vakashevedzera kuna Mwari?

“Uyewo, ndinoti kwauri: Ndiwe Petro, uye paruware urwu ndichavaka ungano yangu (ekklesia) uye magedhi eGuva haazoikundi.” ( Mateu 16:18 )

Kusvika pari zvino, Dare Rinodzora kuburikidza nekuburitswa kwaro, Insight paMagwaro, atora mashoko aJesu ndokuderedza simba rawo nokutaura kuti anongotaura nezvezvimwe zvivi zvisinganyanyi kukosha, uye kuti akanga achireva gadziriro yokutonga yesinagogi neSanihedrini yaishandiswa mumazuva iwayo. Asi izvozvo hazvina kukwana kana vachizotsigira matare avo okutonga anoumbwa nevakuru vatatu vakasarudzwa. Saka chinotevera, vanofanira kutsanangura kuti haisi ungano yechiKristu nemitezo yayo yose inotonga vatadzi, asi vakuru chete. Ivo vanofanirwa kutsigira gadziriro yavo yedare rekutonga iyo isina hwaro murugwaro.

‘Kutaura neungano’ kwaisareva kuti rudzi rwose kana kuti kunyange vaJudha vose vaiva munzanga yakati vaizotonga mutadzi. Paiva nevarume vakuru vevaJudha vaipiwa basa iri. (Mt 5:22) (it-1-E p. 787)

Oo, saka sezvo vakaita chimwe chinhu neimwe nzira muna Israeri, isu tinofanira kuzviita nenzira imwe cheteyo muungano yechiKristu? Ko, tichiri pasi pomurayiro waMozisi? Tichiri kutevera tsika dzavaJudha here? Aihwa! Tsika dzokutonga dzorudzi rwaIsraeri hadzina basa kuungano yechiKristu. Sangano riri kuedza kusonera chigamba chitsva panguo tsaru. Jesu akatiudza kuti hazvishande. ( Mako 2:21, 22 )

Asi chokwadi, havadi kuti isu titarise zvakadzama mukufunga kwavo. Chokwadi, varume vakuru vaIsraeri vaizotonga nyaya, asi vaidzinzwa kupi? Pamasuwo eguta! Pakazara vanhu. Hapana chakavanzika, pakati pehusiku, akavharika matare ematare edzimhosva mumazuva iwayo. Chokwadi, paiva nomumwe. Uyo akatongera Jesu kufa pamuchinjikwa.

Vapari vemhosva vairamba kuteerera kunyange kuava vane mutoro vaifanira kuonekwa “somunhu wemamwe marudzi uye somuteresi,” songaniro yairambidzwa nevaJudha.—Enzanisa naMab 10:28 . (it-1 map. 787-788)

Pakupedzisira, ivo vanofanira kuita kuti Zvapupu zvipinde mungarava nemitemo yavo yokunzvenga. Vangadai vakataura kuti maJuda haadyidzane neveMamwe Marudzi kana vateresi, asi JW kudzivisa kunopfuura nekushaikwa kwekushamwaridzana. MuJudha aizotaura nomunhu weMamwe Marudzi kana kuti muteresi here? Chokwadika, tine ufakazi hwaikoko muBhaibheri. Jesu haana kudya nevateresi here? Haana kurapa muranda wemukuru weuto reRoma here? Dai aive nemaitiro ekunzvenga maitiro eJW, angadai asina kana kumbokwazisa kune vakadaro. Iyo yakapfava, yekuzviitira nzira iyo Dare Rinodzora rinotora kune dudziro yeBhaibheri haingoite kana tasvika pakubata nekuoma kwetsika kwehupenyu munyika ino iyo vana chaivo vaMwari vanofanira kutarisana nayo. Zvapupu, netsika dzazvo dzevatema nevachena, hadzina kugadzirira kutarisana noupenyu, saka zvinobvuma nokudisa kunyaradzwa kwazvinoitwa neDare Rinodzora. Rinofadza nzeve dzavo.

“Nokuti nguva ichasvika yavacharamba kutendera dzidziso yakanaka, asi maererano nokuchiva kwavo, vachazvikomberedza nevadzidzisi kuti vafadze nzeve dzavo. Vachatsauka pakuteerera chokwadi voteerera ngano. Iwe, kunyange zvakadaro, svinurira zvinhu zvose, tsungirira pakutambudzika, ita basa romuevhangeri, ita ushumiri hwako zvizere.” ( 2 Timotio 4:3-5 )

Zvakwana zvehupenzi izvi. Muvhidhiyo yedu inotevera, tichatarisa zvakare kuna Mateo 18:15-17, asi panguva ino tichishandisa nzira yeexegesis. Izvi zvinozoita kuti tinzwisise izvo Ishe wedu vaida chaizvo kuti tinzwisise.

Dare Rinodzora rinoda kuva tenzi wokutenda kweZvapupu zvaJehovha. Vanoda kuti Zvapupu zvidavire kuti zvinotaura nenzwi raJesu. Vanoda kuti zvapupu zvidavire kuti kuponeswa kwavo kunotsamira pakutsigira kwavo Dare Rinodzora. Vakasiyana sei nemuapostora Pauro uyo akanyora:

“Zvino ndinodana kuna Mwari kuti ave chapupu pamusoro pangu, kuti ndikuregei ndisati ndauya kuKorinde. Kwete kuti tiri vanatenzi vokutenda kwenyu, asi tiri vashandi pamwe chete nemi kuti mufare, nokuti makamira nokutenda kwenyu. ( 2 VaKorinte 1:23, 24 )

Hatizobvumirizve munhu upi noupi kana kuti boka ravanhu kuva nesimba pamusoro petariro yedu yoruponeso. Hatisati tichisiri vacheche vanonwa mukaka, asi sokutaura kunoita munyori waVaHebheru: “Zvokudya zvikukutu ndezvavakuru, vanokuziva kwakadzidziswa, nenzira yokurovedzwa, kuzivisisa zvakanaka nezvakaipa. ( VaHebheru 5:14 )