Le Talaʻaga a Noa (Kenese 5: 3 - Kenese 6: 9a)

O tuaa o Noa mai ia Atamu (Kenese 5: 3 - Kenese 5:32)

O mea na tutupu i lenei talafaʻasolopito o Noa e aofia ai le sailia mai ia Atamu e oʻo ia Noa, le fanau mai o ona ataliʻi e toʻatolu, ma le tuputupu aʻe o le amioleaga i le muaʻi lalolagi.

Kenese 5: 25-27 o loʻo aumaia ai le talaʻaga o Metusela. I le aotelega, sa ola o ia i le 969 tausaga le umi o soʻo se soifuaga na aumaia i le Tusi Paia. Mai le fuafuaina tausaga mai le fanau mai i le fanau mai (o Lameko, Noa, ma tausaga o Noa ina ua oo mai le lolo) o lona uiga na maliu Metusela i le tausaga lava lea e pei ona oʻo mai le lolo. Pe na maliu o ia i le lolo poʻo le amataga o le tausaga ae leʻi oʻo mai le amataga o le Lolo e leai sa tatou faʻamatalaga molimau.

E tatau ona maitauina iinei o le mau Masoretic o loʻo faʻavae ai le tele o faʻaliliuga e ese mai le Greek Septuagint (LXX) ma le Samaritan Pentateuch. E i ai eseesega i tausaga na muamua avea ai ma tama ma eseʻesega i tausaga seʻia oʻo i le oti ina ua maeʻa le fanau tama muamua. Peitai, o le tausaga i le oti e tutusa mo uma 8 i toetoe lava o mataupu uma. O eseesega e mo Lameko i LXX ma SP ma Methuselah mo le SP. (O nei tusitusiga o loʻo faʻaaogaina ai faʻamatalaga mai le NWT (Faʻasino) Tusi Paia o le 1984 Faʻafouga, faʻavae i luga o le Masoretic tusitusiga.)

O tusitusiga Masoretic poʻo tusitusiga LXX e foliga mai e faʻaleagaina e tusa ai ma tusitusiga ma tausaga o le Ante-Diluvian Patriarchs? Logic o le a fautua mai o le LXX. O le LXX muamua na i ai se matua faʻatapulaʻa tufatufaina i ona popofou aso, (tele Alexandria), latalata i le ogatotonu-3rd Seneturi TLM c.250BCE, ae i lena taimi o tusitusiga Eperu na mulimuli ane avea ma tusitusiga Masoretic na tufatufa lautele i le lalolagi a tagata Iutaia. O le mea lea o le a sili atu ona faigata ona faʻalauiloa ni mea sese i le Tusitusiga Eperu.

O soifuaga na tuuina mai i tusitusiga uma e lua a le LXX ma le Masoretic e sili atu ona umi nai lo le mea tatou te masani ai i aso nei e pei foi o tausaga na avea ai i latou ma tama. E masani lava, o le LXX faʻaopopo 100 tausaga i nei tausaga ma faʻaititia tausaga talu ona avea ma tama ile 100 tausaga. Ae ui i lea, o lona uiga o le tausaga o maliu na i le selau o tausaga e sese, ma e i ai nisi faʻamaoniga-faʻamaonia Tusi o le gafa mai ia Atamu e oo ia Noa?

 

Peteriaka Tusitaiala Masoretic (MT) LXX LXX Lifespan
    Alo Muamua Seia oo i le Oti Alo Muamua Seia oo i le Oti  
Atamu Kenese 5: 3-5 130 800 230 700 930
Setu Kenese 5: 6-8 105 807 205 707 912
Enosa Kenese 5: 9-11 90 815 190 715 905
Kenan Kenese 5: 12-14 70 840 170 740 910
o Maalaelu Kenese 5: 15-17 65 830 165 730 895
Iareto Kenese 5: 18-20 162 800 162 800 962
Enoka Kenese 5: 21-23 65 300 165 200 365
Metusela Kenese 5: 25-27 187 782 187 782 969
Lameko Kenese 5: 25-27 182 595 188 565 777 (L 753)
Noa Kenese 5: 32 500 100 + 350 500 100 + 350 600 ia Lolo

 

E aliali mai e i ai ni faʻailoga o le ola umi i aso anamua i isi malo. Ua taʻua e le New Ungers Bible Handbook e faapea "E tusa ai ma le Weld-Blundell Prism, e valu tupu antediluvian na pule i taulaga maualalo o Mesopotamia o Eridu, Badtibira, Larak, Sippar ma Shuruppak; ma o le vaitaimi o la latou pulega tuʻufaʻatasia na atoa ai le 241,200 tausaga (o le nofoaiga puʻupuʻu e 18,600 tausaga, o le umi na 43,200). O Berossus, o se patele Papelonia (3 seneturi TLM), lisiina igoa e sefulu i igoa uma (nai lo le valu) ma atili faʻateleina le umi o latou nofoaiga. O isi malo e iai foi a latou tu ma aga o le soifua umi. "[I] [Ii]

Ua atili ai ona amioleaga le lalolagi (Kenese 6: 1-8)

O loo tusia i le Kenese 6: 1-9 le auala na amata ai ona maitauina e atalii agaga o le Atua moni afafine o tagata ma ave ni ava e toatele. (Kenese 6: 2 i le LXX e i ai "agelu" ae le o "atalii".) O lenei mea na mafua ai le fananau mai o hybrids, e taʻua o le Nefilimi, o le faaEperu mo le "tagata tipi", po o "i latou e mafua ai ona paʻu'ū isi" faavae i luga o lona aʻa "naphal", o lona uiga "ia pa'ū". Malosiʻaga a concordance faʻaliliuina o "Tagata tino ese".

O le taimi lea ua fai mai le Tusi Paia na filifili le Atua e faʻatapulaʻa le ola o le tagata i le 120 tausaga (Kenese 6: 3). E manaia le maitauina e ui lava i le alualu i luma o vailaʻau faʻaonapo nei i le faʻateleina o le averesi o le olaga moomia, o na tagata o loʻo nonofo i tua atu o le 100 tausaga e toʻaitiiti lava. E tusa ai ma le Guinness Book of World Records, "O le tagata matua na soifua ma o le tagata matua (fafine) na Jeanne Louise Calment (f. 21 Fepuari 1875) mai Arles, Farani na maliu i le 122 o ona tausaga ma 164 aso le matua. ”[Iii]. O le tagata matua soifua o "Kane tanaka (Iapani, f.2 Ianuari 1903) o le tagata aupito matua o loʻo ola nei ma o le tagata matua o loʻo nofo (fafine) i le matua tausaga o 117 tausaga ma 41 aso (faʻamaonia ile 12 Fepuari 2020) ”.[Iv] O lenei e foliga mai e faʻamaonia ai o le aoga tapulaʻa o le ola i tausaga mo tagata o 120 tausaga, e tusa ma le Kenese 6: 3 tusia a itiiti mai 3,500 tausaga talu ai e Mose, ma na tuʻufaʻatasia mai faʻamaumauga faʻamaumauga na tuʻuina atu ia te ia mai le taimi o Noa .

O le leaga na tupu tele na mafua ai ona fetalai le Atua o le a ia tafiesea le amioleaga o le lalolagi, seʻi vagana ai Noa o le na alofagia e le Atua (Kenese 6: 8).

Kenese 6: 9a - Colophon, "toledot", Talafaʻasolopito o Aiga[V]

Na taʻu mai e le Colofon o le Kenese 6: 9, "Lenei o le Talafaʻasolopito o Noa" ma avea ma vaega lona tolu o le Kenese. E aveʻese ina ua tusia.

Le Tusitala poo le e ona: "O Noa". O le ana po o le tusitala o lenei vaega o Noa.

Le faʻamatalaga: "O le talafaʻasolopito lenei".

a: Ua le faia.

 

 

[I] https://www.pdfdrive.com/the-new-ungers-bible-handbook-d194692723.html

[Ii] https://oi.uchicago.edu/sites/oi.uchicago.edu/files/uploads/shared/docs/as11.pdf  pdf itulau 81, tusi itulau 65

[Iii] https://www.guinnessworldrecords.com/news/2020/10/the-worlds-oldest-people-and-their-secrets-to-a-long-life-632895

[Iv] E i ai ni tagi a nisi na iai i le latou 130's +, ae o nei mea mautinoa na le mafai ona faʻamaonia.

[V] https://en.wikipedia.org/wiki/Colophon_(publishing)  https://en.wikipedia.org/wiki/Jerusalem_Colophon

Tadua

Mataupu a Tadua.
    5
    0
    E te alofa i ou mafaufauga, faamolemole taʻu mai.x
    ()
    x